SON GÜNCELLEME: 20/07/2007

SİVİL KULLANIM AMAÇLI PATLAYICI MADDELERİN BELGELENDİRİLMESİ

PİYASAYA ARZI VE DENETLENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK

(93/15/AT)

 

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

 

Amaç

MADDE 1 —Bu Yönetmeliğin amacı; sivil kullanım amaçlı patlayıcı maddelerin belgelendirilmesi, işaretlenmesi ve gerekli emniyet şartlarının belirlenmesi, piyasaya arz edilmesi, piyasa gözetimi ve denetlenmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

 

Kapsam

MADDE 2 —Bu Yönetmelik kapsamına ilişkin hususlar aşağıda belirtilmiştir.

A) Aşağıda yer alan patlayıcı maddeler, bu Yönetmelik kapsamındadır.

(1) Karabarutlar (komprime veya komprime olmayan),

(2) Tek bazlı veya çift bazlı barutlar (yakıtlar),

(3) Kompozit barutlar (yakıtlar),

(4) Dinamitler,

(5) Patlayıcı nitratlar,

(6) Amonyum nitrat – Fuel oil karışımı (ANFO) ve Güçlendirilmiş ANFO (Gübre amacıyla kullanılan amonyum nitrat hariç)

(7) Emülsion, jel, bulamaç (slurry) tip patlayıcılar,

(8) Kloratlı patlayıcılar,

(9) Sıvı patlayıcılar,

(10) Yemleme (booster) patlayıcılar,

(11) Patlatma röleleri,

(12) Tahrip kalıpları,

(13) Çukur imla şarjları,

(14) Emniyetli (asfalt veya PVC kaplı) fitiller,

(15) İnfilaklı fitiller,

(16) Elektrikli (gecikmeli – gecikmesiz) kapsüller,

(17) Adi (düz – plain) kapsüller,

(18) Diğer kapsüller (şok tüpler- nonelectric),

(19) Herhangi bir ad altında sunulan diğer patlayıcılar.

B) Aşağıdaki patlayıcı maddeler, bu Yönetmelik kapsamı dışındadır.

(1) 3763 sayılı Türkiye’de Harp Silah ve Mühimmatı Yapan Hususi Sanayi Müesseselerinin Kontrolü Hakkında Kanun kapsamında bulunan askeri amaçlı barut ve patlayıcı maddeler,

(2) Kolluk kuvvetlerinin kullanımına tahsis edilmiş patlayıcı maddeler,

(3) Piroteknik maddeler.

 

Dayanak

MADDE 3 – Bu Yönetmelik, 29/6/2001 tarihli ve 4703 Sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanuna dayanılarak hazırlanmıştır.

 

Tanımlar

MADDE 4 —Bu Yönetmelikte geçen;

a) Bakanlık: Sanayi ve Ticaret Bakanlığını,

b) Müsteşarlık: Dış Ticaret Müsteşarlığını,

c) AT : Avrupa Topluluğunu,

d) Komisyon: Avrupa Topluluğu Komisyonunu,

e) Onaylanmış Kuruluş : 4703 sayılı Kanun ve bu Kanunun uygulama yönetmeliklerinden Uygunluk Değerlendirme Kuruluşları ile Onaylanmış Kuruluşlara Dair Yönetmelik ve bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde uygunluk değerlendirme faaliyetinde bulunmak üzere test, muayene ve/veya belgelendirme kuruluşları arasından Bakanlık tarafından belirlenerek yetkilendirilen özel veya kamu kuruluşunu,

f) Üretici: Bu Yönetmelik kapsamındaki patlayıcı maddeleri üreten, imal eden, ıslah eden veya ürüne adını, ticari markasını veya ayırt edici işaretini koymak suretiyle kendini üretici olarak tanıtan gerçek veya tüzel kişiyi; üreticinin Türkiye dışında olması halinde, üretici tarafından yetkilendirilen temsilciyi ve/veya ithalatçıyı; ayrıca, ürünün tedarik zincirinde yer alan ve faaliyetleri ürünün güvenliğine ilişkin özelliklerini etkileyen gerçek veya tüzel kişiyi,

g) Patlayıcı Madde: Tehlikeli malların taşınması ile ilgili Birleşmiş Milletler tavsiyelerinde patlayıcı olarak tabir edilen ve bu tavsiyelerin Sınıf 1'i kapsamına giren ve bu Yönetmeliğin kapsamında yer alan; imal, ıslah, ithal veya başka yollarla elde edilen ve piyasaya arz edilmesi hedeflenen ve bu Yönetmelikte ürün olarak da anılan malzeme ve maddeleri,

h) Birleşmiş Milletler Tavsiyeleri: Birleşmiş Milletler (BM) Tehlikeli Malların Taşınması ile İlgili Uzmanlar Komitesince hazırlanan, BM Turuncu Kitapta yayımlanan tavsiyeleri,

i) Standart: Üzerinde mutabakat sağlanmış olan, kabul edilmiş bir kuruluş tarafından onaylanan, mevcut şartlar altında en uygun seviyede bir düzen kurulmasını amaçlayan, ortak ve tekrar eden kullanımlar için bu Yönetmelik kapsamındaki teçhizatın, özellikleri, işleme ve üretim yöntemleri, bunlarla ilgili terminoloji, sembol, ambalajlama, işaretleme, etiketleme ve uygunluk değerlendirmesi işlemleri hususlarından biri veya birkaçını belirten ve uyulması ihtiyari olan düzenlemeyi,

j) Uyumlaştırılmış Avrupa Standardı: Avrupa Topluluğu Komisyonunun talimatı üzerine bir Avrupa Standardizasyon Kuruluşu tarafından hazırlanan ve Avrupa Toplulukları Resmi Gazetesinde yayımlanan standardı,

k) Uyumlaştırılmış Ulusal Standart: Bir uyumlaştırılmış Avrupa Standardını uyumlaştıran ve Türk Standartları Enstitüsü tarafından Türk standardı olarak kabul edilip yayımlanan standardı,

l) Ulusal Standart: Türk Standardları Enstitüsü tarafından hazırlanan standartları,

m) Güvenlik: Kanunlara ve düzene aykırı kullanımın önlenmesini,

n) Emniyet: Kazaların önüne geçilmesini ve bunda başarılı olunmadığı taktirde kazanın etkilerinin kontrolünü,

o) CE Uygunluk İşareti : Üreticinin ilgili teknik düzenlemeden kaynaklanan yükümlüklerini yerine getirdiğini ve ürünün ilgili uygunluk değerlendirme işlemlerine tabi tutulduğunu gösteren işareti,

p) Uygunluk Değerlendirmesi : Patlayıcı maddelerin, bu Yönetmeliğe uygunluğunun test edilmesi, muayene edilmesi ve/veya belgelendirilmesine ilişkin her türlü faaliyeti,

r) Piyasaya Arz: Patlayıcı maddenin, tedariki ve/veya kullanımı amacıyla bedelli veya bedelsiz olarak piyasada yer alması için yapılan ilk faaliyeti,

s) Modül: Bu Yönetmelik gereğince, ürünün taşıdıkları risklere göre hangi uygunluk değerlendirmesine tabi tutulacağını gösteren yollardan her birini,

t) AT Uygunluk Belgesi : Üreticinin uygunluk değerlendirmesi işleminden sonra düzenlediği ve piyasaya arz ettiği patlayıcı maddelerin bu Yönetmelik hükümlerine uygunluğunu beyan ettiği belgeyi,

u) AT Tip İncelemesi Belgesi: Üreticiye onaylanmış kuruluşça verilen, üretim numunesinin uygunluğunu gösteren belgeyi,

v) Piyasa Gözetimi ve Denetimi: Bakanlık tarafından patlayıcı maddelerin piyasaya arzı veya dağıtımı aşamasında veya bunlar piyasada veya kullanımda iken, bu Yönetmeliğe uygun olarak üretilip üretilmediğinin ve emniyetli olup olmadığının denetlenmesi veya denetlettirilmesini,

ifade eder.

 

İKİNCİ BÖLÜM

Temel Emniyet Şartları, Standartlar

 

Temel Emniyet Şartları

MADDE 5 —Bu Yönetmelik kapsamındaki patlayıcı maddelerin Ek I’de belirtilmiş olan temel emniyet şartlarına uygun olması zorunludur.

Referans olarak Avrupa Toplulukları Resmi Gazetesinde yayımlanmış bulunan uyumlaştırılmış Avrupa standardının yerini alan uyumlaştırılmış ulusal bir standarda uygun olarak üretilen bu Yönetmelik kapsamındaki patlayıcıların, Ek I’de belirtilen temel emniyet şartlarını karşıladığı kabul edilir.

 

Standartlar

MADDE 6 —Bu Yönetmelik kapsamına giren ürünler ile ilgili uyumlaştırılmış ulusal standartların isimleri, referans numaraları ile bunlara ilişkin değişiklikleri, standartların bu Yönetmelik ile ilgili olduğu belirtilmek suretiyle, Bakanlıkça Resmi Gazete’de yayımlanır. Bakanlık bu bilgileri Komisyona iletilmek üzere Müsteşarlığa bildirir.

Uyumlaştırılmış ulusal standartların mevcut olmadığı durumlarda, Bakanlık bu Yönetmeliğe ek olarak çıkartılacak tebliğle Türk Standardları Enstitüsünce hazırlanan ulusal standartların isimleri ve numaralarını Resmi Gazete’de yayımlar ve bu standartların isimleri, numaraları ve metinlerini Komisyona iletilmek üzere Müsteşarlığa bildirir.

Bakanlık uyumlaştırılmış Avrupa standartların 5 inci maddede belirtilen temel emniyet şartlarını tamamen sağlamadığını tespit etmesi durumunda, konuyu Müsteşarlık aracılığı ile Komisyona bildirir. Konu üzerinde yapacağı değerlendirmeyi müteakiben, Komisyonun söz konusu uyumlaştırılmış Avrupa standardını ve bunu uyumlaştıran uyumlaştırılmış ulusal standardın yayından çekilmesi gerektiğini bildirmesi halinde, söz konusu uyumlaştırılmış ulusal standardı Resmi Gazete’deki listeden çıkarır.

 

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Uygunluk Değerlendirme Prosedürleri, CE Uygunluk İşaretinin İliştirilmesi ve Kullanılması

CE Uygunluk İşaretinin Usulsüz Kullanımı

 

Uygunluk Değerlendirme Prosedürleri

MADDE 7 —Uygunluk değerlendirme prosedürleri olarak aşağıdaki (a) ve (b) bentlerinden birisi olmalıdır. Üretici, uygunluk değerlendirme işlemlerinden sonra uygun patlayıcı maddeler için AT uygunluk beyanı düzenler ve bunlar üzerine 8 inci maddede belirtilen CE uygunluk işaretini iliştirir.

a) Ek II-(I)’de belirtilen AT Tip İncelemesi (B Modülü) ile birlikte üreticinin tercihine göre aşağıdakilerden birisi olmalıdır.

(1) Ek II-(II)’de belirtilen Tipe Uygunluk (C Modülü), veya

(2) Ek II-(III)’de belirtilen Üretim Kalite Güvencesi (D Modülü), veya

(3) Ek II-(IV)’de belirtilen Ürün Kalite Güvencesi (E Modülü), veya

(4) Ek II-(V)’de belirtilen Ürün Doğrulaması (F Modülü), veya

b) Ek II-(VI)’da belirtilen Birim Doğrulaması (G Modülü).

 

CE Uygunluk İşaretinin İliştirilmesi ve Kullanılması

MADDE 8 —CE uygunluk işareti "CE" harflerinden ibarettir. Kullanılacak işaretin şekli Ek IV’de verilmiştir. CE uygunluk işaretinin iliştirilmesinde ve kullanılmasında 17/1/2002 tarihli ve 24643 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2001/3530 sayılı "CE" Uygunluk İşaretinin Ürüne İliştirilmesi ve Kullanılmasına Dair Yönetmeliğin 5 inci maddesinin hükümleri geçerlidir.

 

CE Uygunluk İşaretinin Usulsüz Kullanımı

MADDE 9 —13 üncü madde hükümleri saklı kalmak kaydıyla;

a) Bakanlık, CE işaretinin usulsüz olarak iliştirildiğini belirlediği taktirde, üretici veya patlayıcı maddeleri piyasaya arz eden, patlayıcı maddelerin CE uygunluk işareti iliştirilmesine ilişkin hükümlere uygunluğunu sağlamakla yükümlü olup, söz konusu usulsüzlüğe son vermek zorundadır.

b) Uygunsuzluğun devam etmesi halinde, Bakanlık bu Yönetmelik ve 17/1/2002 tarihli ve 24643 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2001/3529 sayılı Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair Yönetmelik hükümleri çerçevesinde sorunlu patlayıcı maddelerin piyasaya arzının yasaklanmasını veya kısıtlanmasını veya 13 üncü maddede belirtilen işlemlere uygun şekilde piyasadan geri çekilmesini sağlayacak tedbirleri alır.

 

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Onaylanmış Kuruluş

 

Onaylanmış Kuruluş

MADDE 10 —Bakanlık, bu Yönetmeliğin Üçüncü Bölümünde belirtilen uygunluk değerlendirme işlemlerinde faaliyet gösterecek onaylanmış kuruluşların tespitini, tayinini, bildirimini ve statülerinin kaldırılmasını 17/1/2002 tarihli ve 24643 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2001/3531 sayılı Uygunluk Değerlendirme Kuruluşları ile Onaylanmış Kuruluşlara Dair Yönetmelikte belirtilen hükümler ve bu Yönetmeliğin Ek III’ünde yer alan asgari kriterler çerçevesinde gerçekleştirir. Onaylanmış Kuruluşlar uygunluk değerlendirme faaliyetinde bulunurken 2001/3531 sayılı Uygunluk Değerlendirme Kuruluşları ile Onaylanmış Kuruluşlara Dair Yönetmelikte belirtilen ilgili hükümlere riayet ederler.

 

BEŞİNCİ BÖLÜM

Piyasaya Arz, Piyasa Gözetim ve Denetimi ve Genel Şartlara Uygunsuzluk

 

Piyasaya Arz

MADDE 11 —Bu Yönetmelik kapsamına giren ve bu Yönetmelik şartlarına uygun olan patlayıcı maddelerin piyasaya arzı yasaklanamaz, kısıtlanamaz veya engellenemez.

CE uygunluk işareti iliştirilmiş, belgeleri Ek II’de belirtilen işlemler doğrultusunda hazırlanmış ve bu Yönetmelik hükümlerinin tamamını yerine getiren, bu Yönetmelik kapsamındaki patlayıcıların pazarlanabilmesi için Bakanlık ve İçişleri Bakanlığı koordineli olarak gerekli tüm tedbirleri alır.

7 nci maddede belirtilen uygunluk beyanını ve 8 inci maddede belirtilen CE işaretini taşımayan bu Yönetmelik kapsamındaki patlayıcı maddeler piyasaya arz edilemez.

 

Piyasa Gözetimi ve Denetimi

MADDE 12 —Bakanlık, bu Yönetmelik kapsamındaki patlayıcı maddelerin piyasa gözetimi ve denetimini 2001/3529 sayılı Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair Yönetmelikte belirtilen hükümler çerçevesinde gerçekleştirir. Denetim sonuçlarının olumsuz olması halinde, bu Yönetmeliğin 18 inci maddesi hükümleri uygulanır.

 

Genel Şartlara Uygunsuzluk

MADDE 13 —Bakanlık, üzerinde CE uygunluk işaretini taşıyan ve amacına uygun olarak kullanılan patlayıcı maddelerin emniyeti tehlikeye düşürdüğünü tespit ettiği takdirde, söz konusu patlayıcıların piyasadan geri çekilmesini, piyasaya arzını ya da serbest dolaşımını yasaklamak için gerekli tüm tedbirleri alır.

Bakanlık, alınan bu tür bir tedbiri, kararının gerekçelerini ve özellikle de uygunsuzluğun aşağıdakilerin hangisinden kaynaklandığını belirterek, Müsteşarlık aracılığı ile Komisyona bildirir.

a) Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen gerekli emniyet şartlarının sağlanmaması,

b) Bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde belirtilen standartların yanlış uygulanması,

c) Bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde belirtilen standartlardaki eksiklikler.

Koşullara uygun olmayan bir patlayıcının CE uygunluk işareti taşıması halinde, işareti iliştirenler hakkında 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulamasına Dair Kanun hükümleri uyarınca işlem yapılır ve bu Müsteşarlık aracılığı ile Komisyona ve diğer üye ülkelere bildirilir.

 

Nakil, Muhafaza ve Depolama

MADDE 14 — Mülga

 

ALTINCI BÖLÜM

Çeşitli Hükümler

 

İlgili Avrupa Birliği Mevzuatı

MADDE 15 — Bu Yönetmelik, Avrupa Birliğinin 93/15/EEC sayılı Sivil Patlayıcı Maddeler ile ilgili direktifi dikkate alınarak hazırlanmıştır.

 

Bildirim

MADDE 16 —Bu Yönetmeliğin uygulamaya konulduğu Müsteşarlık aracılığı ile Avrupa Birliği Komisyonuna bildirilir.

 

Ulusal Daimi Komite

MADDE 17 —Bu Yönetmeliğin uygulanması ve işlerliğinin sağlanması amacıyla, gerektiğinde, Bakanlık koordinasyonunda ilgili kamu ve özel kurum ve kuruluşlarının temsilcilerinden oluşan daimi komite kurulabilir. Bu komiteye iştirak edecek kurum ve kuruluşlar ve komitenin çalışma usul ve esasları yayımlanacak bir tebliğ ile belirlenir.

 

Aykırı Davranışlarda Uygulanacak Hükümler

MADDE 18 —Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı davranışta bulunanlara, 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun hükümleri uygulanır.

 

GEÇİCİ MADDE 1 —Bu Yönetmelik, 1/7/2003 tarihinde zorunlu olarak yürürlüğe girer. Bu Yönetmeliğin kapsamına giren patlayıcı maddeler, bu tarihe kadar geçiş dönemi içinde ülkede yürürlükte bulunan mevzuata uygun ise, imal edilebilir, satılabilir, ithal edilebilir, ihraç edilebilir, nakledilebilir, kartuşlanabilir, muhafaza edilebilir, elde bulundurulabilir veya kullanılabilir.

 

Yürürlük

MADDE 19 —Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

 

Yürütme

MADDE 20 —Bu Yönetmelik hükümlerini Sanayi ve Ticaret Bakanı yürütür.

 

Ekleri İçin Tıklayınız

 

15 Ekim 2002 SALI

Resmî Gazete

Sayı : 24907