BÖLÜM VI KİMYA SANAYİİ VE BUNA BAĞLI SANAYİİ ÜRÜNLERİ Bölüm
Notları. 1.- (A) (28.44) veya (28.45)
Pozisyonlarından birindeki tanıma uyan bütün ürünler (radyoaktif cevherler
hariç) bu pozisyonlara dahil olup, Tarifenin başka pozisyonlarına girmez; (B) Yukarıda (a) bendindeki hükümler saklı
kalmak şartıyla,(28.43), (28.46) veya (28.52) pozisyonlarından birindeki
tanıma uyan bütün ürünler bu pozisyonlara dahil olup, bu Bölümün başka bir
pozisyonuna girmez. 2.- Yukarıdaki bir numaralı not hükümleri saklı
kalmak şartıyla, ölçülü dozlarda paketlenmiş veya perakende satış için
hazırlanmış olmalarına göre (30.04), (30.05), (30.06), (32.12), (33.03),
(33.04), (33.05), (33.06), (33.07), (35.06), (37.07) veya (38.08)
pozisyonlarından birinde yer alan ürünler bu pozisyonlara dahil olup,
tarifenin başka bir pozisyonuna girmez. 3.-
Tamamı veya bir kısmı bu bölümde yer alan iki veya daha fazla ayrı maddeden
oluşan ve VI. veya VII. Bölümlerde yer alan bir ürünü elde etmek için
birbirleri ile karıştırılması tasarlanan set halindeki eşya, oluşturduğu
maddelerin aşağıdaki şekillerde olmaları kaydıyla, bu ürüne uygun olan
pozisyonda sınıflandırılır: (a)
Bulundukları durum göz önüne alınarak, tekrar bir araya getirilmeye gerek
duyulmadan birlikte kullanılmaya mahsus olduğu açıkça belli olan; (b)
Birlikte sunulan; ve (c) Sunuldukları
durumda niteliği veya nisbi miktarlarıı itibariyle birbirinin tamamlayıcısı olduğu açık olan. GENEL AÇIKLAMALAR Bölüm
Notu l. Tarifenin bu bölümüne ait
(1) numaralı notun (A) bendi hükümleri gereğince, bütün radyoaktif kimyasal
elementlerle radyoaktif izotoplar ve bu elementlerin bileşikleri ve
izotopları (organik veya inorganik ve kimyasal olarak belirli bir yapıda olsun olmasın) tarifenin başka
pozisyonlarına girebilecek durumda olsalar dahi, 28.44 pozisyonunda yer alır.
Bu nedenle, örn; radyoaktif gliserol ve radyoaktif sodyum klorür 25.01 ve
29.05 pozisyonlarında yer almayıp 28.44 pozisyonunda yer alır. Aynı şekilde,
radyoaktif etil alkol, radyoaktif altın ve radyoaktif kobalt, her halükarda
28.44 pozisyonunda yer alır. Bununla beraber, radyoaktif maden cevherleri
Tarifenin V.Bölümünde yer
almaktadır. Radyoaktif olmayan izotoplara ve bunların bileşiklerine gelince;
bunlar (organik veya inorganik ve kimyaca belirli bir yapıda olsun olmasın),
sözü geçen (a) bendi hükümleri gereğince,
ancak 28.45 pozisyonunda yer alır. Böylece, bir karbon izotopu 28.03
pozisyonunda yer almayıp, 28.45 pozisyonunda yer alır. Sözü edilen (1) numaralı
notun (B) bendi şu hükmü içermektedir: 28.43, 28.46 veya 28.52
pozisyonlarından birindeki tanımlara uyan bütün ürünler, radyoaktif olmamak
veya izotop şeklinde bulunmamak şartı ile (zira bu hallerde 28.44 veya 28.45
pozisyonlarına girer), 28.43, 28.46 veya 28.52 pozisyonlarının uygun olanında
sınıflandırılır, VI. Bölümün başka pozisyonunda sınıflandırılmaz. Bu
paragrafta belirtilen not hükmü gereğince, örn; gümüş kazeinat 35.01
pozisyonuna değil 28.43 pozisyonuna, gümüş nitrat (fotoğrafçılıkta
kullanılmak üzere perakende satış için ambalajlanmış şekilde olsa dahi),
37.07 pozisyonuna değil, 28.43 pozisyonuna verilecek demektir. Bununla beraber, şu husus
kayda değer ki, 28.43, 28.46 ve 28.52 pozisyonları sadece Bölüm VI’nın diğer pozisyonlarına göre öncelik alır. Bu
nedenle, 28.43, 28.46 veya 28.52 pozisyonlarında yer alan eşya aynı zamanda
tarifenin diğer bölümlerindeki pozisyonlara da girmekte ise, bunların
tarifedeki yerlerinin tayini, ilgili bölüm ve Fasıl notları ve Tarifenin
Yorumu Hakkındaki Genel Kurallara göre yapılır. Böylece, nadir toprak
metallerinin bir bileşiği olması nedeniyle 28.46 pozisyonunda
sınıflandırılabilecek durumda olan gadolinit, 25.30 pozisyonunda yer
almaktadır, çünkü 28. Fasılın 3(a) not hükmü gereğince V.bölüme giren bütün mineral ürünler bu Fasılın haricinde kalmaktadır. Bölüm
Notu 2. Bu bölümün (2) numaralı
not hükmüne göre (28.43 ila 28.46 veya 28.52 pozisyonlarında yer alanlar
hariç olmak üzere), dozlandırılmış şekilde bulunmaları veya perakende satış
için hazırlanmış olmaları dolayısıyla 30.04, 30.05, 30.06, 32.12, 33.03,
33.04, 33.05, 33.06, 33.07, 35.06, 37.07 veya 38.08 pozisyonlarından birinde
yer alan ürünler, aynı zamanda tarifenin başka pozisyonlarına girebilecek
durumda olsalar dahi, bu pozisyonlarda yer alır. Bu nedenle, örn; tedavide
kullanılmak üzere perakende satış için hazırlanmış kükürt, 25.03 veya 28.02
pozisyonlarında sınıflandırılmayıp 30.04
pozisyonunda ve tutkal olarak perakende satış için hazırlanmış dekstrin
35.05 pozisyonunda sınıflandırılmayıp 35.06
pozisyonunda sınıflandırılır. Bölüm
Notu 3. Bu
not, iki veya daha fazla sayıdaki farklı öğeden oluşan ( bazılarının veya tamamının VI. bölümde yer alan ),
takım halinde sunulan eşyanın sınıflandırılması ile ilgilidir. Bununla
birlikte, bu not, VI. veya VII. bölümde yer alan ürünlerden birini elde etmek
üzere birlikte karıştırılma amacını taşıyan maddelerin takım halinde olanları
ile sınırlandırılmıştır. Bu tür takım halindeki eşyayı oluşturan maddeler, bu
notun (a) ila (c) bendlerinde belirtilen şartlara uygun iseler, ayrı ayrı
sınıflandırılmayıp takım halinde bulunan eşyanın yer aldığı pozisyonda
sınıflandırılmaya tabi tutulur. Bu
tür takım halindeki eşyaya örnek olarak; 30.06 pozisyonunda yer alan
dişçilikte kullanılan alçı ve dolgular, 32.08 ila 32.10 pozisyonunda yer
alan bazı boya ve vernikler ve 32.14
pozisyonunda yer alan macunlar v.b. verilebilir. Bir sertleştiriciye gerek
duyulmaksızın sunulan eşyanın sınıflandırılması ile ilgili olarak 32.Fasıl
Genel Açıklama Notu ile 32.14 pozisyonunun Açıklama Notlarına bakınız.
İki veya daha fazla birbirinden farklı öğeden (bazıları veya tamamı
VI. bölümde yer alan) oluşan takım haline konulmuş eşyadan ön karıştırılmaya tabi tutulmaksızın,
birbirini izleyen şekilde kullanılmak üzere tasarlanmış olanlar için bu
bölümün 3 numaralı not hükümlerinin uygulanmayacağını belirtmek gerekir. Bu
tür eşyadan perakende satışa arz edilenler, Tarifenin Yorumu ile ilgili Genel
Yorum Kurallarının (genellikle Kural 3b) uygulanması ile sınıflandırılmaya
tabi tutulacaklardır, bunların perakende satışa sunulmamaları durumunda bu
maddeler ayrı ayrı sınıflandırılmaya tabi tutulurlar. |
||||||
FASIL 38 MUHTELİF
KİMYASAL ÜRÜNLER Fasıl
Notları. 1.-
Aşağıda
yazılı olanlar bu Fasla dahil değildir: (a)
Aşağıda
yazılı olanlar hariç olmak üzere, kimyasal olarak belirli yapıda olan izole
edilmiş element ve bileşikler: (1)
Suni
grafit (38.01 pozisyonu); (2)
38.08
pozisyonunda belirtilen şekillerde hazır hale getirilmiş olan haşarat
öldürücü, kemirgen öldürücü, zararlı mantarları ve yabancı otları yok edici,
çimlenmeyi önleyici maddeler ve bitkilerin yetişmesini düzenleyici,
dezenfekte edici ve benzeri ürünler; (3)
Yangın
söndürme cihazları için kullanılan veya yangın söndürme bombalarına konulmuş
olan söndürücü maddeler (38.13 pozisyonu); (4) Aşağıdaki (2) nolu notta belirtilen
sertifikalı referans maddeleri; (5) Aşağıdaki 3(a) veya 3(c) nolu
notlarında belirtilen ürünler; (b)
Kimyasal
maddelerin, gıda maddeleri veya besleyici değerdeki diğer maddelerle olan,
insan gıdalarının hazırlanmasında kullanılacak türdeki, karışımları
(genellikle 21.06 pozisyonu); (c)
Metal,
arsenik veya bunların karışımlarını içeren ve 26. Fasıl 3(a) veya 3(b) nolu
notlarındaki koşullara uyan (kanalizasyon çamurları dışındaki çamurları da
içeren) cüruf, kül ve artıklar (26.20 pozisyonu); (d)
İlaçlar
(30.03 veya 30.04 pozisyonları); veya (e)
Adi metallerin çıkartılması veya adi metallerin
kimyasal bileşiklerinin yapımında kullanılan türdeki kullanılmış katalizör
(26.20 pozisyonu), veya kıymetli metallerin elde edilmesinde kullanılan
kullanılmış katalizörler (71.12 pozisyonu) metal ya da metal alaşımlarından
örneğin, çok ince hale getirilmiş toz veya gaz mensucat şeklindeki
katalizörler (XIV. ya da XV. Bölüm). 2.- (A) 38.22 pozisyonunun uygulanmasında “sertifikalı referans
maddeler, onaylanmış özelliklerin değerlerini, bu değerlerin belirlenmesi
için kullanılan yöntemleri ve her değerle ilgili kesinlik derecesini gösteren
bir sertifikanın eşlik ettiği ve tahlil, ölçme veya referans amaçlarına uygun
olan “standart (referans) maddeler” anlamına gelir. (B)
“Sertifikalı referans maddeler”in
sınıflandırılmasında 38.22 pozisyonu, 28 ve 29 uncu Fasıllarda yer alan
ürünler hariç, Tarife cetvelindeki diğer tüm pozisyonlara göre öncelik alır. 3.- 38.24 pozisyonu, Tarife Cetvelinin başka
herhangi pozisyonunda sınıflandırılmayan aşağıda yazılı
malları da kapsar: (a)
Magnezyum
oksidin veya alkali veya toprak alkali metallerin halojenürlerinden meydana
gelip her birinin ağırlığı 2,5 gramdan az olmayan kültür kristalleri (optik
elemanlar hariç); (b)
Füzel
yağları; Dippel yağı; (c)
Perakende
satılacak şekilde ambalajlanmış mürekkep lekesi çıkarıcılar; (d)
Perakende
satılacak şekilde ambalajlanmış stensil düzelticiler, diğer düzeltme sıvıları
ve düzeltme şeritleri (96.12
pozisyonunda yer alanlar hariç) ; ve (e)
Seramik
fırınlarının ısısını kontrola yarayan eriyen göstergeler (Seger konileri
gibi). 4.- Tarifenin neresinde geçerse
geçsin “şehir atıkları”; evlerden, otellerden, lokantalardan, hastanelerden,
dükkanlardan, ofislerden vs. toplanan atıklar, yol ve kaldırım süprüntüleri,
inşaat ve yıkım atıkları anlamına gelir. Şehir atıkları genellikle plastik,
kauçuk, ahşap, kağıt, tekstil maddeleri, cam, metal, gıda maddeleri, kırılmış
mobilyalar ve diğer hasar görmüş veya ıskartaya çıkmış maddeler gibi çok
çeşitli materyalleri kapsar. Bununla birlikte, “şehir atıkları”: (a) Atıklardan ayrılan ve Tarife Cetvelinde
kendi uygun pozisyonlarında sınıflandırılan plastik, kauçuk, ahşap, kağıt,
tekstil, cam veya metal atıkları, kullanılmış piller gibi tek madde ve
eşyaları; (b) Sanayi atıkları; (c) 30.Fasıl 4 (k) nolu notunda tanımlandığı
şekilde eczacılık atıklarını veya (d) Aşağıdaki 6 (a) nolu notta tanımlandığı
şekilde klinik atıklarını kapsamaz. 5. 38.25 pozisyonunun uygulanmasında
“kanalizasyon çamuru”, şehir atıklarını arıtma tesislerinden elde edilen çamur
anlamına gelir ve ön arıtma, kalbur döküntüleri ve stabilize edilmemiş
çamurları kapsar. Gübre olarak kullanılmaya uygun olduğu zaman, stabilize
çamur hariç utulur. (31. Fasıl) 6. 38.25 pozisyonu anlamında,
“diğer atıklar” tabiri: a) Çoğu kez
patojenler ve eczacılık maddeleri içeren ve özel yok etme işlemleri
gerektiren, tıbbi araştırma, teşhis, tedavi veya diğer tıbbi, cerrahi, diş
hekimliği veya veterinerlikle ilgili işlemlerden ortaya çıkan kirlenmiş
klinik atıkları; (örneğin, kirli elbiseler, kullanılmış eldivenler ve
şırıngalar) b) Atık organik
çözücüleri; c) Metal
temizleyici sıvıların, hidrolik sıvılarının, fren sıvılarının ve antifriz
sıvılarının atıklarını ve d) Kimya sanayii
ve buna bağlı sanayilerin atıklarını kapsar. Ancak, “diğer atıklar” tabiri esasen petrol yağları veya bitümenli
minerallerden elde edilen yağları (27.10 pozisyonu) içeren atıkları kapsamaz. 7. 38.26 pozisyonunun uygulanmasında “biodizel” ibaresi kullanılmış
olsun olmasın hayvansal veya nebati yağdan elde edilmiş, yakıt olarak kullanılan
yağ asitlerinin mono alkil esterleri anlamındadır. o o o Alt
pozisyon notları: 1. 3808.52 ve
3808.59 alt pozisyonları, yalnızca aşağıdaki maddelerden bir veya daha
fazlasını içeren ve 38.08 pozisyonuna dahil olan ürünleri kapsar: alachlor
(ISO); aldicarb (ISO); aldrin (ISO); azinphosmethyl (ISO); binapacryl (ISO);
camphechlor (ISO) (toxaphene); captafol (ISO); chlordane (ISO); chlordimeform
(ISO); chlorobenzilate (ISO); DDT (ISO) (clofenotane (INN),
1,1,1-trichloro-2,2-bis(p-chlorophenyl)ethane); dieldrin (ISO, INN);
4,6-dinitro-o-cresol (DNOC (ISO)) veya tuzları; dinoseb (ISO), tuzları veya
esterleri; endosulfan (ISO); ethylene dibromide (ISO) (1,2-dibromoethane);
ethylene dichloride (ISO) (1,2-dichloroethane); fluoroacetamide (ISO);
heptachlor (ISO); hexachlorobenzene (ISO); 1,2,3,4,5,6-hexachlorocyclohexane
(HCH (ISO)), lindane dahil (ISO, INN); mercury bileşikleri; methamidophos
(ISO); monocrotophos (ISO); oxirane (ethylene oxide); parathion (ISO);
parathion-methyl (ISO) (methyl-parathion); penta- ve octabromodiphenyl
eterleri; pentachlorophenol (ISO), tuzları veya esterleri; perfluorooctane
sulphonic asit ve tuzları; perfluorooctane sulphonamides; perfluorooctane
sulphonyl fluoride; phosphamidon (ISO); 2,4,5-T (ISO)
(2,4,5-trichlorophenoxyacetic acid), tuzları veya esterleri; tributyltin
bileşikleri. 3808.59 alt pozisyonu; benomyl (ISO),
carbofuran(ISO) ve thriam (ISO) karışımını içeren toz pudra formülasyonlarını
da kapsar. 2. 3808.61 ila 3808.69 alt pozisyonları; alphacypermethrin (ISO),
bendiocarb (ISO), bifenthrin (ISO), chlorfenapyr (ISO), cyfluthrin (ISO),
deltamethrin (INN, ISO), etofenprox (INN), fenitrothion (ISO),
lambda-cyhalothrin (ISO), malathion (ISO), pirimiphos-methyl (ISO) veya
propoxur (ISO) dahil olmak üzere yalnızca 38.08 pozisyonunun ürünlerini
kapsar. 3. 3824.81 ila
3824.88 alt pozisyonları yalnızca; oxirane (ethylene oxide), polybrominated
biphenyls (PBBs), polychlorinated biphenyls (PCBs), polychlorinated
terphenyls (PCTs), tris(2,3-dibromopropyl) phosphate, aldrin (ISO),
camphechlor (ISO) (toxaphene), chlordane (ISO), chlordecone (ISO), DDT (ISO)
(clofenotane (INN), 1,1,1-trichloro-2,2-bis(pchlorophenyl) ethane), dieldrin
(ISO, INN), endosulfan (ISO), endrin (ISO), heptachlor (ISO), mirex (ISO),
1,2,3,4,5,6-hexachlorocyclohexane (HCH (ISO)), lindane dahil (ISO, INN),
pentachlorobenzene (ISO), hexachlorobenzene (ISO), perfluorooctane sulphonic
asit, tuzları, perfluorooctane sulphonamides, perfluorooctane sulphonyl
fluoride veya tetra-, penta-, hexa-, hepta- veya octabromodiphenyl eterleri
maddelerinden bir veya daha fazlasını içeren karışımları ve müstahzarları
kapsar. 4. 3825.41 ve 3825.49 alt pozisyonları
anlamında “atık organik çözücüler”, çözücülerin geri kazanılması için
düşünülmüş olsun veya olmasın, esasen, temel ürünler olarak daha ileri bir
kullanıma uygun olmayan organik çözücüler içeren atıklardır. GENEL AÇIKLAMALAR
Bu Fasıl, çok sayıda kimyasal maddeleri ve bu maddelere bağlı
diğer ürünleri kapsar. Kimyasal olarak belirli
bir yapıdaki izole halde bulunan elementler ve bileşikler bu Fasıl haricinde kalmaktadır (genellikle 28 veya 29 ncu Fasıllarda
sınıflandırılmışlardır). Bununla beraber aşağıda
yazılı olanlar bu Fasıla dahildir: (1)
Suni
grafit (38.01 pozisyonu). (2)
38.08
pozisyonunda tanımlandığı gibi hazırlanmış haşarat öldürücü, kemirici
hayvanlara karşı koruyucu, zararlı mantarları ve bitkileri yok edici,
sürgünleri önleyici ürünler ve bitkilerin büyümesini düzenleyici, dezenfekte
ediciler ve benzeri ürünler. (3)
Yangın
söndürme cihazları için kullanılan veya yangın söndürme bombalarına konulmuş
olan söndürücü maddeler (38.13 pozisyonu). (4)
Magnezyum
oksidin veya alkali veya toprak alkali metallerin halojenürlerinden meydana
gelip her birinin ağırlığı 2,5 gramdan az olmayan kültür kristalleri (optik
elemanlar hariç) (38.24 pozisyonu); (5)
Perakende
satılacak şekilde ambalajlanmış mürekkep lekesi çıkarıcılar (38.24
pozisyonu). Fasılın 1 (b) notunu anlamında, ²gıda maddeleri ve besleyici değeri olan
diğer maddeler²
ifadesi başlıca I ila IV. Bölümlerde yer alan yenilebilir ürünleri
kapsar. Ayrıca ²gıda maddeleri ve besleyici değeri olan
diğer maddeler²
ifadesi, 28. Fasıldaki gıda müstahzarlarında mineral yardımcı maddeler
olarak kullanılan maddeleri, 29.05 pozisyonunda yer alan şeker alkollerini,
29.22 pozisyonunda yer alan esansiyel aminoasitleri, 29.23 pozisyonunda yer
alan lesitini, 29.36 pozisyonunda yer alan provitaminleri ve vitaminleri,
29.40 pozisyonunda yer alan şekerleri, 30.02 pozisyonunda yer alan gıda
müstahzarlarında kullanılan hayvansal kan fraksiyonlarını, 35.01 pozisyonunda
yer alan kazein ve kazeinatları, 35.02 pozisyonunda yer alan albüminleri,
35.03 pozisyonunda yer alan yenilebilen jelatini, 35.04 pozisyonundaki
yenilebilen protein maddelerini, 35.05 pozisyonundaki dekstrin ve yenilebilen
diğer değiştirilmiş nişastayı, 38.24 pozisyonundaki sortibolü, 39. Fasılda
yer alan yenilebilen ürünlerini (39.13 pozisyonundaki amilopektin ve amiloz
gibi) içine alır. Şurası kayda değer ki, bu liste sadece gösterici
niteliktedir, detaylı olarak ele alınmamalıdır.
1 (b)nolu Notun uygulanmasıyla ²Gıda maddeleri ve besleyici değeri olan
diğer maddelerin² bir karışımda önemsiz oranda bulunması
bu karışımı 38. Fasıldan hariç bırakmaya yeterli değildir. Gıda katkı
maddeleri veya imalat destekleri gibi kimyasal ürün olarak esas
fonksiyonlarına göre son derece önemsiz besin değeri içeren maddeler, bu not
anlamında “besin değeri bulunan gıda maddeleri veya gıda temeli” sayılmazlar.
1(b) nolu not gereğince 38. Faslın dışında kalan karışımlar insan gıdalarının
hazırlanmasında kullanılan türde olan ve besleyici nitelikleri ile
değerlendirilen karışımlardır 38.01 - SUNİ
GRAFİT; KOLLOİDAL VEYA YARI - KOLLOİDAL GRAFİT; ESASI
HAMUR, BLOK, LEVHA VE DİĞER YARI - MAMUL GRAFİT VEYA DİĞER KARBON OLAN
MÜSTAHZARLAR. 3801.10 - Suni grafit 3801.20 - Kolloidal veya
yarı - kolloidal grafit 3801.30
- Elektrotlar için karbonlu hamurlar ve fırınların izolasyonunda kullanılan benzeri hamurlar 3801.90 - Diğerleri (1)
Suni grafit (elektro-grafit) bir karbon çeşidi
olup, genellikle son derece ince öğütülmüş kok (normalde petrol koku, fakat
bazen antrasit koku, karni koku, zift koku vb.) ile karbonlu bağlayıcılardan
meydana gelen karışımın, bir elektrik fırınında kâfi derecede yüksek bir
sıcaklıkta (2500-3200 oC) karışımındaki maddelerin (örneğin;
silikon veya demir oksit) katalizör etkisiyle "grafitasyonu"
oluşturmak için ısıtılması ile elde edilir. Bu karışım, önce, basınç altında
çekilmek veya kalıba dökülmek suretiyle kare veya dairesel kesitli
"yeşil" bloklar haline getirilir. Bu bloklar ya önceden yaklaşık
1000 oC' ye kadar pişirildikten sonra veya
doğrudan doğruya grafitasyon işlemine tabi tutulabilirler. Bu
şekilde elde edilen ürün, yaklaşık 1,5 ilâ 1,6 özgül ağırlıkta ve
mikrokristalli homojen bir yapıya sahip bulunmaktadır. X-ışını ile yapılan
muayene ile bunun grafit olduğu tespit edilmektedir. Kimyasal analiz, bunun
grafit olduğunu teyit eder (grafitik asit çöktürülmesi). Suni
grafitin bilinen cinslerine ilâveten aşağıda yazılı olanlar da bu pozisyona
dahildir: (a)
Nükleer cinsteki suni grafit, bu özel şekilde hazırlanmış bir suni
grafit cinsi olup milyonda bir veya daha az oranda bor maddesini içermekte ve
toplam termik nötron emme mikroskopik çapı atom başına 5 milibarn veya daha
az bulunmaktadır. Bu cins grafit, çok az kül (milyonda 20 kısımdan fazla
olmayan) bırakır ve nükleer reaktörlerde moderatör veya reflektör olarak kullanılır. (b)
Emdirilmiş veya su geçirmez hale
getirilmiş suni grafit,
bu tür suni grafit, özgül ağırlığını veya gazlara karşı geçirgenliği
arttırılmak amacıyla önce vakum altında katran veya reçineler veya şeker
solüsyonları veya diğer organik ürünler emdirilerek ve bu katkı maddelerinin
karbonlu kalıntılarını grafitleşinceye kadar pişirilmesi suretiyle elde
edilmektedir. Emdirme
işlemi, daha yüksek derecede bir özgül ağırlık (1,9 veya daha fazla) veya
daha yüksek derecede geçirgenlik elde etmek amacıyla birkaç defa tekrar
edilebilir. Bu suretle emdirilmiş suni grafit nükleer derecede olabilir. Bu
pozisyonda yer alan suni grafit, genellikle toz, pul, blok, levha, ince ve
kalın çubuk, vb. halinde olur. Blok ve levha halinde olanlar kesildikten ve
çok iyi bir finisaj işlemine (toleranslarını azaltmak ve uygun bir yüzey elde
etmek için) tabi tutulduktan sonra, nükleer reaktörlere ait aksam veya
parçalarının imalinde veya 85.45 pozisyonunda yer alan elektrik işlerinde
kullanılan fırçalar ve diğer kömür eşya imalinde kullanılır. Bu
pozisyon, sadece suni grafitin yeniden elde edilmesinde kullanılmaya uygun
olan döküntü ve hurdaları da içine alır. Bu
pozisyon aşağıda yazılı olanları kapsamaz: (a)
Tabii
grafit (25.04 pozisyonu ). (b)
Bazen
yanlışlıkla "suni grafit" denilen karni kömürü (gaz karbon)(27.04 pozisyonu). (c)
Yüzy
işlemi görmüş, yüzeyi finisajlanmış, özel şekillerde kesilmiş, tornada
işlenmiş, matkapla delinmiş, frezelenmiş, vb. suni grafit veya mamul eşya
haline getirilmiş suni grafitler. Bunların elektrik işlerinde kullanılmayanları
(örn; filitreler, diskler, yataklar, kalıplar, aside dayanıklı tuğlalar, vb.)
genellikle 68.15 pozisyonunda; elektrik işlerinde
kullanılanları ise 85.45 pozisyonunda yer
alır. (d)
Esası
suni grafit olup seramikler gibi pişirilmiş olan ateşe dayanıklı eşya 69.02 veya 69.03 pozisyonları). (e)
Gümüş
tozlarını içeren, suni grafitten yapılmış bloklar, levhalar, çubuklar ve
benzeri yarı-mamuller (71.06
pozisyonu). (2)
Kolloidal veya yarı-kolloidal grafit. (a)
Kolloidal grafit. Bu tür grafit su veya diğer ortamlarda
(örn; alkol, mineral yağ) kolloidal süspansiyon halinde bulunan çok ince
şekilde ayrıştırılmış tabi veya suni grafitten oluşur, içine süspansiyonu
stabilize etmek amacıyla tanen veya amonyak gibi az miktarda diğer maddeler
de katılabilmektedir. Kolloidal grafit genellikle yarı akışkan bir sıvıdır.
Esas olarak yağlama müstahzarlarının imalinde ve yüksek derecede bir elektrik
iletkeni olarak kullanılır. (b)
Yarı - kolloidal grafit (yani su veya diğer ortamlarda yarı
kolloidal süspansiyon halinde grafit ). Grafitli yağların hazırlanmasında
veya grafitli yüzeylerin oluşmasında kullanılır. Bu
kategori, sadece, esas unsuru grafit olan, herhangi bir ortamdaki yarı
kolloidal veya kolloidal süspansiyon halindeki grafiti içine alır. (3)
Esası grafit veya diğer karbonlar olan,
pat (hamur), blok, levha ve yarı mamul haldeki müstahzarlar. (a)
²Karbon² blokları, levhaları,
çubukları ve metallo – grafitik veya diğer
cinslerin benzeri yarı - mamulleri. Bu ifade, elektrikli veya elektroteknik makinelere veya
cihazlara mahsus kömür fırçalarının imaline mahsus (yalnız başına veya diğer
maddelerle bileşik halinde) esasını karbonlu maddeler teşkil eden blok,
levha, vb. şeklindeki yarı mamulleri içine almakta ve genellikle aşağıdaki
tiplerde bulunmaktadır:
(i)
"Karbonlar", ince öğütülmüş kok kömürü tozu veya is
karası ve zift veya katran gibi karbonlu bağlayıcılı toz halindeki tabi veya
suni grafit karışımının gerçek grafitleşmeyi oluşturmayacak bir sıcaklıkta
(1000 ilâ 1200 oC arasında) pişirilmesi suretiyle elde
edilir. Bu şekilde elde edilen
ürünler, homojen bir bünyeye sahip bulunmamakta, mikroskop altında incelemede
amorf karbon tanecikleri ile grafit tanecikleri görülmektedir ve kimyasal
analizlerde, grafik asit çökeltisi suni grafit asit çökeltisinden daha zayıf
durumdadır.
(ii)
Metallo - grafitik cinsi bileşimler, grafit tozuyla adi metal (bakır,
kadmiyum veya bunların alaşımları) tozlarından oluşan karışımların sinterleme
işlemine benzer bir işleme (aglomere etme, kalıba dökme ve pişirme) tabi
tutulması suretiyle elde edilir. Bu karışımlardaki metal miktarı %10 ila %95
arasında değişmektedir.
(iii)
Tabii
veya suni grafit tozunun plastiklerle
olan karışımlarının kalıba dökülmesi suretiyle elde edilen bileşimler. Yukarıda bahsedilen maddelerden elde
edilen ve bilhassa blok ve levha halinde olanların boyutları yaklaşık
200x100x35 mm veya 150x70x30 mm olup, kesildikten ve ince bir makina
işçiliğine (iyi bir tolerans ve uygun bir yüzey finisajına) tabi tutulduktan
sonra 85.45 pozisyonunda yer alan elektrik işlerinde kullanılan kömür
fırçalarını yapmakta kullanılır. Yukarıda
bahsedilen yarı mamuller gümüş tozu ihtiva ettiklerinde 71.06 pozisyonunda yer alır. Blokların özel şekillerde kesilmiş,
yüzeyleri işlenmiş veya yüzeyi finisajlanmış, vb. halde olanları (genellikle,
68.15 veya 85.45 pozisyonları) ve
esası amorf karbon veya tabii grafit olan ve seramik eşya gibi pişirilmiş
bulunan ateşe dayanıklı eşya (69.02
veya 69.03 pozisyonları) bu pozisyon haricindedir.
(b)
Elektrotlar için karbonlu maddelerden
olan pat (hamur) lar.
Bu ürünler, esas itibariyle antrasit ile taş kömürü katranı ziftinin
(bağlayıcı olarak) karışımından oluşur. Bunlar, genellikle küçük bloklar
halinde olup, metal bir kabın üst kısmına yerleştirilmiş bulunmakta ve ısıya
maruz kaldığında yumuşayarak kabın içinde erimektedir. Bundan dolayı bu
ürünler, kullanılmış prefabrik elektrot değişimi için durdurulma işlemine
gerek kalmaksızın, fırınlarda daimi elektrot görevi görmektedir. Bu tür
bileşimlerin içerisinde en bilineni "Söderberg patı"dır. Fırınların iç yüzeylerini
kaplamakta benzeri patlar kullanılmakta ve bunlar yüzey üzerinde
sertleşmektedir. Bu
kategori, partikül halindeki grafit (çoğunlukta 5 mikrometre (mikron)) ile
mineral yağların bir karışımından ibaret olan pat halindeki grafiti kapsar. Bu pat halindeki grafit, ağır makinaların
işleyen yüzeylerinde veya grafitli greslerin imalinde kullanılmaya aynı
derecede uygundur. 38.02 - AKTİF
HALE GETİRİLMİŞ KARBON (AKTİF KÖMÜR); AKTİF HALE GETİRİLMİŞ TABİİ MİNERAL
MADDELER; HAYVANSAL KARALAR (KULLANILMIŞ VE TESİRİ KALMAMIŞ HAYVANSAL KARALAR
DAHİL). 3802.10
- Aktif hale getirilmiş karbon 3802.90
– Diğerleri (A)
AKTİF HALE GETİRİLMİŞ KARBON; AKTİF
HALE GETİRİLMİŞ MİNERAL MADDELER
Kömür ve mineral maddeler,
bazı amaçlara elverişli olması için (renk giderme, gaz veya nemi emme, katalizör,
iyon değiştirici olarak veya filtre etme gibi), uygun işlemlerle (ısı ile,
kimyasallar ile, vb.) yüzeysel yapıları değiştirildiği taktirde aktif hale
getirilmiş sayılır. Bu gibi ürünler aşağıda yazılı iki grup altında toplanabilir: (I)
Genellikle
çok geniş spesifik yüzeye sahip olmaları (her gramda yüzlerce metrekare ) ve
Van der Walls bağlarının mevcudiyeti (fiziksel adsorpsiyon) yahut organik
veya anorganik moleküllerle doyurulabilen serbest kimyasal bağların
mevcudiyetiyle (kimyasal adsorpsiyon) karakterize edilen ürünler. Bu
ürünler, bazı bitkisel veya mineral maddelerin (kil, boksit, vb.)
bünyelerindeki safsızlık maddelerinin veya içine katılan yabancı maddelerin
eşliğinde kimyasal veya ısıl işleme tabii tutulması suretiyle elde edilir. Bu
işlemler esas maddenin bünyesinde bir değişiklikle birlikte spesifik
yüzeyinin artmasına ve kristalli bünyeli olanlarda farklı değerlikteki
(valans) atomların girmesi veya ikamesinden dolayı yapıda bir deformasyona
sebep olur. Böylece serbest kalan valanslar maddenin yüzeyi üzerinde
protonların veya elektronların kondensasyonuna sebebiyet vererek ona kimyasal
adsorpsiyon, katalizör veya iyon değiştirici özellik kazandırır. (II)
Genellikle oldukça küçük bir spesifik
yüzeye sahip olan ürünler (her gram ağırlık başına bir ila yüz metrekare
arasında). Bu ürünler her ne kadar yüksek derecede bir elektrik yükü
yoğunluğuna sahip iseler de önemli derecede bir adsorpsiyon kapasitesine
sahip bulunmadığından dolayı renk giderici maddelerden değildir. Öte yandan,
suda solüsyon halindeyken kolloidlerle birlikte karşılıklı şekilde kuvvetli
bir elektrostatik etki meydana getirerek onların pıhtılaşmasını
kolaylaştırmakta veya geciktirmekte ve böylece, filitre edici bir unsur
olarak kullanılmalarını elverişli hale getirmektedir. Bu tip
ürünler, genellikle uygun bir ısıl işlemle elde edilmektedir. Kalsinasyon
işlemi sırasında alkali maddelerin mevcudiyeti bazen yüzeysel yüklerin
oluşmasını sağlar. Bu
pozisyona aşağıda yazılı olanlar dahildir: (a)
Aktif hale getirilmiş karbon. Bunlar, genellikle bitkisel, mineral
veya diğer karbonların (odun kömürü, Hindistan cevizi kabuğu kömürü, turb,
linyit, taş kömürü, antrasit, vb.) su buharı, karbondioksit veya diğer gazlar
etkisinde yüksek sıcaklıkta işleme tabii tutulmasıyla (gaz ile aktif hale getirme), yahut bazı
kimyasal solüsyonlar emdirilmiş selülozik maddelerin kuru olarak kalsine
edilmesiyle (kimyasal olarak aktif hale getirme) elde edilir. Aktif
hale getirilmiş karbon, ince tozlar halinde bir çok sanayide (şeker, veya
glikoz imalinde, yağ veya şarap sanayiinde, tıpta, vb.) sıvıların rengini
gidermede kullanılır. Taneler halinde olanlara buhar adsorpsiyonunda (örneğin
kuru-temizleme işlemi sırasında uçucu çözücülerin tekrar elde edilmesinde,
hava gazından benzenin ayrılmasında, vb.), su ve havanın saflaştırılmasında,
zehirli gazlara karşı korunmada, katalizörlerde veya elektroliz işlemleri
sırasında elektrotların etrafında biriken gazların giderilmesinde
kullanılmaktadır. (b)
Aktif hale getirilmiş diğer tabii
mineral ürünler: Örneğin: (1)
Aktif hale getirilmiş silisli fosiller
(diatomit). Bunlar,
kiselgurdan veya seçilmiş diğer silisli fosil topraklardan elde edilir. Bu
topraklar, gerektiğinde asitler vasıtasıyla kireci alınmış, sodyum klorür
veya sodyum karbonat gibi sinterleme maddeleriyle kalsine edilmiş ve daha
sonra uygun vasıtalarla ufalanmış ve kalibre edilmiş halde olurlar.
Sinterleme maddeleri ilave edilmeden kalsine edilmiş silisli fosiller
(diatomit) bu pozisyon haricindedir
(25.12 pozisyonu). (2)
Bazı volkanik mineraller, perlit gibi, bunlar ufalandıktan sonra
1000oC de veya daha yukarı sıcaklıktaki alev
içinde ısısal bir "şoka"
tabi tutulmakta ve daha sonra ikinci bir defa ufalanarak kalibre
edilmektedir. Aktif hale getirilmiş perlit, çok hafif parlak toz şeklindedir.
Mikroskobik incelemede, çok ince, eğri yüzeyli, şeffaf pullardan ibaret
olduğu görülür. Yukarıda
(1) ve (2) numaralı bentlerde bahsedilen ürünler en düşük özgül ağırlığa
sahip bulunmakta ve filtre edici eleman olarak başlıca kimyasal ürünlerin ve
ilaçların (bilhassa antibiyotiklerin) hazırlanmasında şeker veya glikoz
imalinde, içki sanayiinde, suyun filtrasyonunda, vb. kullanılmaktadır. (3)
Aktif hale getirilmiş killer ve killi
topraklar. Bunlar,
seçilmiş kolloidal killerden ve killi topraklardan oluşup, kullanılacağı yere
göre asit veya alkali bir maddeyle aktif hale getirilmiş, kurutulmuş ve sonra
da öğütülmüştür. Alkali bir madde ile aktif hale getirilmiş olanlar
emülsifiye edici, süspansiyon maddesi veya aglomere edici madde vazifesi
görür ve özellikle cila ve temizleyici müstahzar imalinde ve şişme
özelliğinden ötürü de dökümhanelerde kullanılan kumların ve sondaj
çamurlarının ıslahında kullanılır. Asitle aktif hale getirilmiş olanlar ise
başlıca hayvansal, bitkisel veya mineral yağlar (sıvı ve katı) veya mumların
renklerinin giderilmesinde kullanılır. (4)
Aktif hale getirilmiş boksit. Bu ürün, bilhassa alkali maddelerin
veya uygun bir ısıl işlemle aktif hale getirilmiş olup, başlıca katalizör,
kurutucu veya renk giderici olarak kullanılır. Aşağıda yazılı olanlar da
bu pozisyon haricindedir: (a)
Tabii
olarak aktif halde bulunan ve yüzeysel yapılarını değiştirmeye mahsus
herhangi bir işleme tabi tutulmamış mineral ürünler (Fuller toprağı gibi) (Fasıl 25). (b)
Aktif hale getirilmiş kimyasal ürünler, örneğin;
aktif hale getirilmiş alümin (28.18 pozisyonu), aktif hale getirilmiş
silikojel (28.11 veya 38.24 pozisyonları), suni zeolit iyon
değiştiricileri (28.42 pozisyonu veya, eğer bağlayıcıları ihtiva
ederse 38.24 pozisyonu) ve sülfonlanmış taş kömürü iyon
değiştiricileri (38.24 pozisyonu). (c)
İlaç
özelliğine sahip aktif hale getirilmiş karbonlar (30.03 veya 30.04 pozisyonları) veya buzdolabı,
arabalar, vb. için koku giderici olarak perakende satılacak şekilde
ambalajlanmış olanlar (33.07
pozisyonu). (d)
Aktif
maddeden bir mesnet üzerine (örn; aktif hale getirilmiş karbon veya diatomit)
tesbit edilmiş kimyasal ürünlerden (örn; metal oksit) ibaret katalizörler (38.15 pozisyonu). (e)
Hafif
ağırlıkta küresel granüller halinde genleşmiş perlit (68.06 pozisyonu). (B)
HAYVANSAL KARALAR (KULLANILMIŞ VE TESİRİ
KALMAMIŞ HAYVANSAL KARALAR DAHİL) Bu pozisyon, hayvansal menşeli maddelerin karbonize edilmesi
suretiyle elde edilen çeşitli karaları kapsar. Bunlar: (1)
Kemik karası. Yağı alınmış kemiklerin kapalı bir kap
içinde kalsine edilmesi suretiyle elde edilir. Siyah renkte ve gözenekli bir
ürün olup içerdiği saf karbon oranı düşüktür (asitle işleme sokulmadığı
taktirde yaklaşık ağırlığının %10 ilâ %20'si arasındadır, asitle işleme
sokulduğu taktirde ise karbon oranı daha yüksektir). Kemik karası toz, tane,
pat halinde olur veya elde edildikleri kemik veya kemik parçalarının şeklini
muhafaza eden parçalar halinde bulunur. Kemik karası bir çok sanayide ve
özellikle şeker sanayiinde geniş miktarda kullanılan renk giderici bir
vasıtadır. Bundan başka örneğin cila ve bazı mürekkeplerin imalinde siyah
pigment olarak da kullanılır. Kullanılmış ve tesiri kalmamış kemik
karaları, siyah
pigmentlerin imalinde ve gübre olarak kullanılmaktadır. (2)
Kan karası. Kurutulmuş kanın kapalı bir kapta
kalsine edilmesi suretiyle elde edilmekte olup genellikle renk giderici bir
unsur olarak kullanılmaktadır. (3)
Fildişi karası. Fildişi döküntülerinin kalsine edilmesi
suretiyle elde edilen bu ürün, çok ince ve kadifemsi siyah tozlar halinde
veya muntazam olmayan küçük koniler şeklinde olup, resim boyalarında kullanılır. ("Fildişi
karası" terimi, bazen kemik karasının özel türlerini belirtmek amacıyla
da kullanılmaktadır.) (4)
Deri karası, boynuz karası, tırnak
karası, kaplumbağa kabuğu karası, vb. 38.03 - TALL OİL (SIVI
REÇİNE) (RAFİNE EDİLMİŞ OLSUN OLMASIN). Bazen sıvı reçine de denilen tall oil, alkali işlemlerle ve
bilhassa sülfat işlemi ile kağıt hamuru imalinden geriye kalan siyah renkte
yıkama sularından elde edilir. Dinlendirme teknelerine gönderilen bu suyun yüzeyinde
köpüklü bir kütle halinde oluşur. Ham tall oil, bu köpüklü kütlenin
ısıtılması ve asitlendirilmesinden (genellikle seyreltik sülfürik asit ile)
elde edilir. Ham tall oil, yağ
asitlerinden (başlıca oleik ve linoleik asitlerle bunların izomerlerin),
reçine asitlerden (özellikle abietik tipte olanlar) ve az miktardaki
sabunlaşmayan ürünlerden (steroller, yüksek alkoller ve çeşitli safsızlık
maddeleri) oluşan koyu esmer renkli ve yarı akışkan bir karışım olup
bileşimindeki bu maddelerin oranları, kullanılan odunun türüne göre
değişmektedir. Rafine edilmiş tall oil,
ya ham tall oil'in çok düşük bir basınç altında damıtılması suretiyle
(damıtılmış tall oil) veya diğer işlemlerle örneğin seçilmiş çözücüler yahut
aktif hale getirilmiş topraklarla işleme sokulmak suretiyle elde edilir.
Rafine edilmiş tall oil, sarımtırak renkte bir sıvı olup, esas itibariyle yağ
asitleri ile reçine asitlerinden oluşmuştur. Tall oil, diğerleri
meyanında, yolların kaplanmasında kullanılan emülsiyonların, adi sabunların
ve metalik sabunların, kağıt ve mensucat sanayiinde ıslatıcı ve emülsifiye
edici ürünlerin, vernik, boya ve linoleum imalatında kullanılan kurutucu
yağların, metallerin işlenmesine mahsus yağların, dezenfekte edici
maddelerin, macunların imalinde kullanıldığı gibi; kauçuk sanayiinde
plastifiyan bir madde olarak da kullanılmakta ve gittikçe artarak tall oil
yağ asitleri ile tall oil reçine asitlerinin üretim kaynağını
oluşturmaktadır. Aşağıda yazılı olanlar bu
pozisyona dahil değildir: (a)
Damıtılmış
tall oilin bir alkali ile (sodyum veya potasyum hidroksit) ile nötralize
edilmesi ile elde edilen sabunlaşmış tall oil (34.01 pozisyonu). (b)
Soda
veya sülfat işlemi ile odun hamurunun imalinden arta kalan yıkama suları
(konsantre edilmiş olsun olmasın) ile bu sulardan dinlendirme teknelerinden
elde edilen köpüklü kütle (38.04
pozisyonu). (c)
Esas
itibariyle tall oilin yağ asitlerinden ayrılmış reçine asitlerinin
karışımından oluşan tall oil reçine asitleri (38.06 pozisyonu). (d)
Sülfat
zifti (tall oil zifti), tall oilin damıtılmasından arta kalan artıklar (38.07 pozisyonu). (e)
Tall
oilin reçine asitlerinden vakum altında fraksiyonel damıtımı veya başka
yollarla ayrıştırılan, ağırlık itibariyle
%90 ve daha fazla yağ asitleri (kuru ürün ağırlığı esas alınarak
hesaplanmış) içeren tall oil yağ asitleri (38.23 pozisyonu). 38.04 - ODUN
HAMURUNUN İMALİNDEN ARTA KALAN LESİVLER (KONSANTRE EDİLMİŞ, ŞEKERİ GİDERİLMİŞ
VEYA KİMYASAL BİR İŞLEM GÖRMÜŞ OLSUN OLMASIN) (LİNYOSÜLFONATLAR DAHİL FAKAT
38.03 POZİSYONUNDAKİ TALL OİL HARİÇ). Bu pozisyon şunları içine alır: (1)
Sülfit işlemiyle odun hamuru imalinden
arta kalan lesivler,
konsantre edilmiş, şekeri giderilmiş veya kimyasal bir işlem görmüş olsun
olmasın. Konsantre sülfit lesivi (kül suyu), esasen, şeker ve diğer
maddelerle karıştırılmış lignosülfonik asit tuzlarından ibarettir. Bunlar,
genellikle viskoz sıvı, esmerimtırak renkte yapışkan patlar, camsı yapıda
siyahımtırak kütleler (bu halde olanlarına bazen sülfit zifti veya selüloz
zifti olarak bilinir) veya kuru toz halinde bulunur. Konsantre
edilmiş sülfit lesivi, katı yakıtların sıkıştırılarak briket haline
getirilmesinde, dökümhane maçalarında bağlayıcı olarak kullanıldığı gibi,
yapıştırıcı maddeler, emdirme (emprenye edici) ürünleri, mantar ilaçlarının,
alkol ve tanen üretiminde, vb. kullanılır. Bu
grup, ekseriya sülfit lesivinin çökeltilmesinden elde edilen lignin sülfonatları da içine alır.
Lignin sülfonatlar, yapıştırıcılarda, bir katkı maddesi olarak, dispersant
(beton katkı maddesi) olarak, bir konkret katkı maddesi olarak veya delme
çamuruna katılan katkı maddesi olarak kullanılır. (2)
Soda veya sülfat işleminde odun hamuru
imalinden arta kalan lesivler, konsantre edilmiş, şekeri giderilmiş veya kimyasal bir işlem
görmüş olsun olmasın (dinlendirme teknelerinde elde edilen bu lesivlerin
yüzeyinde toplanan köpüklü kütle dahil). Bu lesivler, genellikle siyah olup
tall oilin kaynağını teşkil etmekte ve bazen sodyum hidroksit üretimi için
kullanılmaktadır.
Aşağıda yazılı olanlar bu
pozisyon haricindedir: (a)
Sodyum
hidroksit (28.15 pozisyonu). (b)
Tall
oil ( 38.03 pozisyonu). (c)
Sülfat
zifti (tall oil zifti) (38.07
pozisyonu). 38.05 – TERABANTİN
ESANSI, ÇAM AĞACI ESANSI VEYA KAĞIT İMALİNDEN
ARTA KALAN SÜLFATLI ESANS VE İĞNE YAPRAKLI AĞAÇ ODUNUNUN DAMITILMASINDAN VEYA
BAŞKA ŞEKİLDE İŞLENMESİNDEN ELDE EDİLEN DİĞER TERPENİK YAĞLAR; HAM DİPENTEN;
KAĞIT İMALİNDEN ARTA KALAN BİSÜLFİTLİ ESANS VE DİĞER HAM PARA - SİMEN; ESAS
MADDE OLARAK ALFATERPİNEOL İÇEREN ÇAM YAĞI. 3805.10
- Terabantin esansı, çam ağacı esansı veya kağıt imalinden arta kalan
sülfatlı esans 3805.90
- Diğerleri Bu pozisyon, başlıca kozalaklı ağaçların dışarı sızan
sıvılarından veya reçineli odunlarından elde edilen ve terpenler (pinen,
beta-pinen, limonen, vb.) bakımından zengin olan ürünleri içine alır. Bu ürünler şunlardır: (1)
Uçucu ürünler. Bunlar, çam ağaçları veya diğer
kozalaklı ağaçlardan (köknar, kara çam, vb.) sızan oleorezinlerin
(terabantinler) damıtılmasından (genellikle su buharıyla yapılan damıtmadan)
elde edilen ürünlerdir. Bazı ülkelerde bu ürünlere "sakızlı terabantin
esansı" denilmektedir. Buna mukabil, diğer ülkelerde "terabantin
esansı" terimi canlı çam ağacından sızmış taze oleorezinin
damıtılmasıyla elde edilen, kaynama noktası ile yoğunluğu belirli sınırlar
içinde olan, uçucu ürünleri için kullanılmaktadır. Bunların
hepsi oynak (mobil) ve renksiz sıvılar olup suda çözünmezler, yüksek derecede
ışık kırıcı ve kokusu nüfuz edicidir. Bunlar özellikle vernik, yağlı boya
veya cilaların imalinde, ilaçların hazırlanmasında, sentetik kâfuru, terpin
hidrat, terpineol, vb. imalinde çözücü olarak kullanılmaktadır. (2)
Çam ağacı esansı, kağıt imalinden arta
kalan sülfatlı esans ve iğne yapraklı ağaç odununun damıtılmasından veya
başka şekilde işlenmesinden elde edilen diğer terpenik yağlar. (a)
Çam ağacı esansı. Çam ağacı köklerinden veya yeterli
miktarda reçineli diğer kısımlarından buharla veya kuru damıtma yöntemiyle
elde edilen çok uçucu bir üründür. (b)
Kağıt
imalinden arta kalan sülfatlı esans.
Reçineli ağaçlardan sülfat yöntemi ile kağıt imali sırasında yan ürün olarak
elde edilen uçucu terpenik bir üründür. Bu
paragrafta tarif edilen ürünler terpenler bakımından zengin sıvılar olup,
oleorezinlerin damıtılmasından elde edilen terebantin esansının kullanıldığı
yerlerde ve özellikle vernikler, boyalar, vb. imalinde çözücü olarak
kullanılır. (3)
Ham dipenten. Bu, çam ağacı esansının kısmi
damıtılmasından veya sentetik kâfuru imali sırasında yan ürün olarak elde
edilen terpenik bir yağdır (yaklaşık olarak %80 dipenten içeren). Saf veya
ticari anlamda saf dipenten 29.02
pozisyonunda sınıflandırılır. (4)
Kağıt imalinden arta kalan sülfitli
esans. Bu, çam ağacı
kütüklerinden sülfit işlemi ile kağıt hamuru imalinde yan ürün olarak elde
edilen sarı renkte ve uçucu bir sıvı olup, esas itibarıyla içinde az miktarda
terpenler ve diğer ürünler bulunan ham para-simen'dir. Kaynağına
bakılmaksızın tüm ham p-simenler
bu pozisyonda yer alır. (5)
Çam yağı. Bu genellikle yağlı çam ağacı
kütüklerinin kuru veya su buharının etkisiyle kısmi damıtılması sırasında
terabantin esansından elde edilen fraksiyon olup, kimyasal sentez yoluyla da
elde edilir (örneğin, a - pinenin kimyasal hidrasyonu ile). Bu
pozisyon, sadece esas yapı elemanı
olarak a- terpineol içeren türdeki çam yağını kapsar. Renksiz veya kehribar renginde ve a -
terpineol bakımından zengin bir sıvıdır. Başlıca mensucat sanayiinde ıslatıcı
ve çözücü olarak, metalürji sanayiinde metal cevherlerinin flotasyon usulüyle
zenginleştirilmesinde, vernik veya boyaların imalinde kullanılmakta ve ayrıca
dezenfektan olarak da kullanılmaktadır. Bu pozisyon aşağıdakileri kapsamaz: (a)
Saf
veya ticari olarak saf terpenik hidrokarbonlar veya terpenler, terpineol ve
terpin hidrat (Fasıl 29). (b)
33.01 pozisyonunda yer alan bir uçan yağ olan çam iğnesi
(yaprağı) esansı. (c)
Kolofan
yağları (38.06 pozisyonu). 38.06 - KOLOFANLAR,
REÇİNE ASİTLERİ VE BUNLARIN TÜREVLERİ; KOLOFAN
ESANSI VE KOLOFAN YAĞLARI; ERİTİLMİŞ SAKIZLAR. 3806.10
- Kolofanlar ve reçine Asitleri 3806.20
- Kolofanların veya reçine asitlerinin veya kolofan veya reçine asidi
türevlerinin tuzları (kolofan adüktlerinin tuzları hariç) 3806.30
- Ester sakızları 3806.90
- Diğerleri (A)
KOLOFANLAR VE REÇİNE ASİTLERİ Kolofanlar ve reçine asitlerinin her ikisi de esas itibariyle abietik
asit ve asitlerin az miktarlarda asit olmayan bileşiklerle oluşturdukları
bileşik asitlerin kompleks karışımlardır. Bunlar katı halde olup genellikle
şeffaf ve camımsı haldedir. Renkleri, içinde bulunan safsızlıkların miktarına
göre açık sarı ile koyu kahverengi arasında değişir. Kolofan ve reçine asitleri
aşağıdaki işlemlerle elde edilir: (1)
Çam
ve diğer kozalaklı ağaçların sızıntılardan elde edilen reçineli maddelerin
)(çam reçinesi, beyaz reçine, baraz reçinesi vb.)damıtılması sırasında uçucu
terpenik ürünlerin ayrılmasıyla (terebentin özü ve benzeri terpenimsi
çözüntüler ) (2)
Çam
ağacının kütüğünden çözücü ekstraksiyonuyla (3)
Tall
oil’in fraksiyonel damıtılmasıyla, ( kağıt hamuru ve kağıt endüstrisinin bir
yan ürünü) Kolofanlar ve reçine asitleri, bazı sabunların imalinde, kağıdın aprelenmesinde,
vernik, cila, macun, mürekkep, mühür mumu, dökümhane maçalarına ait bağlayıcı
maddeler ve biracı zifti, vb. imalinde kullanılmakta ve aşağıda (B) ve (D)
paragraflarında bahsedilen türevlerin ve kolofan yağlarının elde edilmesinde
ham madde olarak kullanılmaktadır. (B)
KOLOFANLARIN VEYA REÇİNE ASİTLERİNİN
VEYA KOLOFON VEYA REÇİNE ASİDİ TÜREVLERİNİN TUZLARI (KOLOFAN ADÜKTLERİNİN
TUZLARI HARİÇ) Bu gruptaki tuzlar,
kolofanların, reçine asitlerinin veya kolofanların veya reçine asitlerinin
türevlerinin tuzlarını kapsar (kolofan adüktlerinin tuzları hariç). Sodyum
veya potasyum rezinatlar genellikle toz halinde kolofan veya reçine
asitlerinin sodyum hidroksit veya potasyum hidroksit solüsyonları içinde
kaynatılması suretiyle elde edilir. Diğer anorganik rezinatlar, genellikle
sodyum ve potasyum rezinat solüsyonlarının bir metal tuz solüsyonu ile
çöktürülmesi (çöktürülmüş rezinat) veya kolofanın veya reçine asitlerinin
metal bir oksitten oluşan bir karışımın eritilmesiyle (eritilmiş rezinat) elde edilir. Bu
ürünlere örnekler aluminyum, kalsiyum, kobalt, bakır, manganez, kurşun ve
çinko rezinatlardır. Rezinatlar, vernik ve boya
imalinde kullanılan sıvı yağların kuruma özelliklerini artırmak için ve
mantarları yok ediciler, dezenfektanlar vb. hazırlanmasında kullanılmaktadır. Bu grup, kolofanların veya reçine asitlerinin örneğin kalsiyum
hidroksitle (yaklaşık %6 oranında) işleme tabii tutularak elde edilen
sertleştirilmiş kolofanları da kapsar. Bu işlem, onu sertleştirmekte ve
vernik imaline daha elverişli hale sokmaktadır. Aşağıdakiler bu pozisyon haricindedir: (a) Kıymetli metallerin rezinatları (28.43 pozisyonu) ve 28.44 ila 28.46 pozisyonlarında yer alan rezinatlar. (b) Esasını rezinatlar teşkil eden müstahzar
kurutucular (32.11 pozisyonu). (c) Yüksek yağ asitleri ve kolofan veya
reçine asitlerinden oluşmuş karışımların sabunlaştırılmasıyla elde edilen
reçineli sabunlar (34.01 pozisyonu)
ve esasını rezinatların teşkil eden diğer yıkama müstahzarları (34.02 pozisyonu). (C)
ESTER SAKIZLARI Ester sakızları,
kolofanlar veya reçine asitlerinin veya bunların oksitlenmiş, hidrejenize
edilmiş, orantısız hale getirilmiş (hidrojeni giderilmiş) veya polimerize
edilmiş türevlerinin, etilen glikol, gliserol ya da polihidrik alkol
esterlenmesi ile elde edilirler.
Bu ester sakızları, doğal reçinelerden daha yumuşaktır ve bu da onu
pigmentlerle ve diğer maddelerle karışabilmesi için uygun kılar. (D)
DİĞERLERİ (I)
Kolofan ve Reçine Asitlerin Türevleri (1) Okside
kolofanlar ve reçine asitleri. Bunlar, genellikle uzun zaman toprakta bırakılması sonucunda
içinde bulunan reçine asitleri tabii bir şekilde okside olmuş bulunan
kozalaklı yapraklı ağaç köklerinin hülasalarının damıtılmasından oluşan artık
ürünler olarak elde edilirler. Kolofanlar ve reçine asitleri suni şekilde de
okside edilebilirler. Okside kolofanlar ve reçine asitleri; yapıştırıcı
maddelerin, emülsiyonların, verniklerin, boyaların, mürekkeplerin
hazırlanmasında, elektrik izolasyonunda, vb. kullanılır. (2)
Hidrojene kolofanlar ve reçine asitler. Bunlar, kolofan veya reçine asidine bir
katalizörle birlikte hidrojenle işleme tabi tutulması suretiyle elde edilir.
Oksidasyona karşı adi kolofandan ve reçine asitlerinden daha dayanıklı olup,
ışığın etkisi altında rengi daha zor bozulur. Bu tür kolofanlar vernik,
sabun, vb. imalinde kullanılır. (3)
Orantısız hale getirilmiş (hidrojeni
alınmış) kolofanlar ve reçine asitler. Bunlar, kolofan veya reçine asidinin hafif bir sıcaklık
derecesine kadar ısıtılması suretiyle veya yüksek sıcaklıkta asit katalizörü
(sülfür ve selenyum da katalizör olarak kullanılabilir) kullanılmasıyla
hazırlanmakta olup vernik vb. imalinde kullanılır. (4)
Polimerize kolofanlar ve reçine asitler. Bunlar, adi kolofanın veya reçine
asidinin sülfürk asitle muamele edilmesi ile elde edilir ve özellikle
dayanıklı ve viskozitesi fazla olan türdeki verniklerin imalinde
kullanılmaktadır. Polimerizasyon derecesi çok düşüktür. Polimerize kolofanlar
ve reçine asitleri, genellikle dimer ve polimerize olmamış asitlerden oluşur
ve dimerize edilmiş kolofan olarak da belirtilebilir. (5)
Kolofan veya reçine asitlerinin
monohidrik alkol esterleri. Bu pozisyonda yer alan esterler "rezinatlar" veya
"abietatlar" örneğin, metil, etil, benzil esterler ve "metil
hidroabietat" olarak bilinenleri içerir Bu esterler, özellikle selülozik
laklarda plastifiyan olarak kullanılır. (6)
Dihidroabietil, tetrahidroabietil ve
dehidroabietil alkol karışımları ("abietil alkol"). (7)
Kolofan adüktleri ve bunların türevleri. Fumarik asit, maleik asit veya bunun
anhidridi ile tadil edilmiş kolofan veya reçine asitleri, alkid reçinelerin,
reçine haşıllarının ve mürekkeplerin hazırlanmasında kullanılır. Kolofan adüktleri, etilen glikol, gliserol ya da diğer
polihidrik alkollerle müteakiben esterlenebilir. Bu grup, kolofan
adüktlerinin tuzlarını da içine alır (maleik kolofon adüktlerinin veya
fumarik kolofan adüktlerinin tuzları gibi). (II)
Kolofan esansı ve kolofan yağları Bu ürünler,
genellikle kolofan veya reçine asitlerinin bir katalizör yardımıyla aşırı
ısıtılmış su buharı vasıtasıyla yapılan damıtma ile veya kuru damıtma usulü
ile elde edilir. Bunlar, esas itibariyle hidrokarbonların kompleks
karışımları olup, içinde damıtma koşullarına göre değişen miktarlarda organik
asitler de ihtiva edebilirler. (1)
Kolofan esansı. En uçucu fraksiyon olan reçine esansı,
saman renginde, keskin kokulu, oynak (mobil) bir sıvıdır ve vernik, boya, vb.
imalinde, reçineler için çözücü olarak kullanılır. (2)
Kolofan yağları (reçine
yağları). Az veya çok koyu kıvamlı bir sıvı olup değişen renk ve kalitede
(altın sarısı, beyaz, yeşil ve esmer yağlar) ve yanık kokuya sahiptir.
Yağlama yağlarının, kesici aletlerde kullanılan yağların, matbaa mürekkeplerinin,
merhemlerin, vernik ve boyaların, vb. nin imalinde kullanılır. Aşağıda yazılı olanlar bu
pozisyona dahil değildir: (a)
Sülfonatlanmış
reçine yağları (34.02 pozisyonu). (b)
Canlı
çam ve diğer kozalaklı ağaçlardan sızan oleorezinlerin damıtılmasıyla elde
edilen uçucu maddeler (38.05
pozisyonu). (c)
Kolofan
zifti (38.07 pozisyonu). (III)
Run sakızı: Run sakızı, tropik ağaçların oleoreçineli
sızıntılarından, kurutma yağları içinde çözülebilmesini sağlayan ısıl işlem
dahil “sakız çıkarma” olarak nitelendirilen işlemle elde edilmektedir. En
önemli kaynağı kopaldır. 38.07 - ODUN KATRANI; ODUN KATRANI YAĞLARI; ODUN
KREOZOTU; ODUN NAFTASI; BİTKİSEL ZİFT; ESASI KOLOFAN, REÇİNE ASİTLERİ VEYA
BİTKİSEL ZİFT OLAN BİRACILIKTA KULLANILAN ZİFTLER VE BENZERİ MÜSTAHZARLAR. Bu
pozisyon reçineli veya reçinesiz odunların damıtılması (veya karbonizasyonu)
sırasında elde edilen kompleks bileşimli ürünleri kapsar. Bu işlemler
sırasında, gazlardan başka, pirolinyö sıvılar, odun katranı ve odun kömürü de
elde edilmekte ve bunların oranları kullanılan odunun özelliğine ve işlemin
hızına göre değişmektedir. Uluslararası ticarete konu teşkil eden maddelerden
olmayan pirolinyö sıvılar (bunlara bazen ham pirolinyö asit de denilir),
asetik asit, metanol, aseton, bir miktar furfuraldehit ve allil alkol
içermektedir. Bu pozisyon bitkisel ziftlerin bütün çeşitlerini, esası
kolofan, reçine asitleri veya bitkisel
zift olan ve biracılıkta kullanılan ziftler veya benzeri bileşikleri de
kapsar. Bu pozisyona dahil ürünler
şunlardır: (A)
Odun katranı; kreozotu alınmış olsun
olmasın odun katranı yağları ve odun kreozotu. (1)
Odun katranı. Reçineli veya reçinesiz odunlardan odun
kömürü üretimine ait ocaklardaki karbonizasyonu sırasında sızdırılmasıyla
(sızdırma katran, İsveç veya Stockholm katranı gibi) veya karni veya
ocaklarda damıtılması suretiyle (damıtılmış katranlar) elde edilir.
Damıtılmış katranlar, ya pirolinyö sıvılarından doğrudan doğruya ayrılmak
suretiyle (aktarma ürünü katranlar) veya içinde kısmen erimiş bulundukları
pirolinyö sıvıların damıtılmasıyla (erimiş katranlar veya sirke katranları
denilenler) elde edilmektedir. İçindeki
uçucu yağların bazıları daha ileri bir damıtma işlemi ile çıkarılmış bulunan
kısmen damıtılmış katranlar da bu pozisyonda yer alır. Tüm bu
katranlar, hidrokarbonlar, fenoller veya bunların homologları, furfuraldehit,
asetik asit ve diğer çeşitli ürünlerin kompleks karışımlarından oluşmaktadır. Reçineli
odunlardan elde edilen katranlar, renkleri esmerimtırak portakal ile esmer
arasında değişen akışkan ürünler olup reçinesiz odunlardan elde edilen
katranlardan, bünyelerinde reçinenin damıtılmasından oluşan ürünlerin
(terpenler, reçine yağları, vb.) bulunması ile ayırt edilir. Bunlar, elde
edildikleri şekilde veya basit bir dehidratasyon veya kısmi damıtma
işleminden sonra, gemi halatlarının emdirilmesinde (emprenye edilmesinde),
plastifiyan olarak kauçuk sanayiinde, macun imalinde, tıpta, vb. bulunur. Reçinesiz odunlardan elde edilen katranlar,
esmerimtırak siyah renkte koyu sıvılar olup esas itibariyle, damıtma yöntemi
veya diğer yöntemlerle bir çok yan ürünlerin (odun kreozotu, gayyakol, vb.)
elde edilmesinde kullanılır. Ardıç yağı diye anılan
kızıl ardıç katranı da bu pozisyonda yer almakta ve özellikle ilaçlarda ve
sabun sanayiinde kullanılmaktadır. (2)
Odun katranı yağları. Bunlar, odun katranının damıtılması
sırasında elde edilir. Alifatik hidrokarbonlar, terpenler, yüksek ketonları
içeren hafif yağlar, koyunlar için dezenfeksiyon banyoları ve bitkiler için
püskürtme ilaçları (sprey) imalinde kullanılır. Alifatik ve aromatik hidrokarbonları,
yüksek ketonları ve yüksek fenolleri içeren ağır yağlar ise, ahşabın
emdirilmesinde (emprenye edilmesinde) ve odun kreozotu üretiminde kullanılır. Kreozotun
çıkarılmasından sonra elde edilen kreozotu alınmış yağlar, hale göre metal
cevherlerinin flotasyonla zenginleştirilmesinde, mantar ilaçlarının
hazırlanmasında, çözücü olarak, yakıt olarak, vb. kullanılmaktadır. (3)
Odun kreozotu, odun katranının en temel yapı
elemanıdır. Genellikle reçinesiz odun katranının damıtılması ile elde edilen
damıtma ürününün belli bir kısmının sodyum hidroksitle işleme sokularak
ayrılması ve tekrar asitlendirildikten sonra ikinci bir damıtmaya tabi
tutulması suretiyle elde edilir. Kreozot, renksiz bir sıvıdır. Fakat hava ve
ışığın etkisiyle renklenir. Zehirli ve is kokuludur. Bilhassa dezenfekte
edici ve antiseptik olarak kullanılır. Bunu, 27.07 pozisyonunda yer alan kreozot yağları veya mineral kreozot
ile karıştırmamalıdır. (B)
Odun naftası. Pirolinyö sıvıların işleme tabi
tutulmasından elde edilen sarımtırak renkte ve is kokusunda bir sıvı olup,
genellikle %70 ilâ %90 arasında metil alkolü (metanolu), değişik oranlarda
(genellikle %8 ilâ %20 arasında) asetonu ve diğer ketonları ve aynı zamanda
diğer safsızlık maddelerini (metil asetat, yüksek alkoller, katranlı maddeler,
vb.) içerir. Odun naftasının bazı türleri etil alkolün denatüre edilmesinde
kullanılır. (C)
Bitkisel zift. Bitkisel
maddelerin damıtılmasından veya başka şekilde işlenmesinden elde edilen
artıklardır. Bitkisel ziftler meyanında şunlar belirtilebilir: (1)
Odun zifti (odun katranı zifti), odun katranının
damıtma artığıdır. (2)
Kolofan zifti, kolofanların damıtılması suretiyle
kolofan esansı ve kolofan yağı üretiminden arta kalan artıktır. (3)
Sülfat zifti, tall oil ve benzerinin damıtılmasından
arta kalan artıktır. Bu ziftler, genellikle
siyahımtırak esmer, kırmızımtırak esmer veya sarımtırak esmer renktedirler.
Bunlar, genellikle avuç içinde el ısısı ile yumuşar. Tiplerine göre gemilerin
kalafatında, mensucatın su geçirmez hale getirilmesinde, ahşabın emdirilmesinde
(emprenye edilmesinde), pas önleyici terkiplerin hazırlanmasında, bağlama
maddesi olarak, vb. kullanılır. (D)
Esası kolofan, reçine asitleri veya
bitkisel zift olan ve biracılıkta kullanılan ziftler ve benzeri müstahzarlar (1)
Biracılıkta kullanılan ziftler. Bira fıçılarının sıcak olarak
kaplanmasında kullanılan bu tür ziftler, genellikle kolofan, parafin mumu ve
kolofan yağları karışımlarını veya kolofan ile bitkisel yağların (keten
tohumu yağı,pamuk tohumu yağı veya kolza yağı gibi) karışımlarının eritilmesi
suretiyle elde edilir. (2)
Ayakkabıcı zifti. Bu, ayakkabı ve saraciye eşyasını
dikmeye yarayan iplik ve sicimlerin su çekmez hale getirilmesi ve dayanıklı
hale getirilmesine yarayan bir zift olup normal olarak kolofan, kolofan yağı,
parafin mumu, ozokerit, vb. karışımlardan oluşmakta ve toz halinde anorganik
maddeleri (talk veya kaolin gibi) de içermektedir. Genellikle blok, çubuk veya disk halinde
olur. (3)
Kalafat zifti. Gemilerin kalafatında kullanılan bu
zift, genellikle odun zifti ile odun katranı ve kolofan karışımının
eritilmesiyle elde edilir. Bu pozisyon, aşağıda yazılı olanları kapsamaz: (a)
Tabii
Burgonya zifti (veya "Vosges zifti" denilen) ve bazı kozalaklı
ağaçlardan elde edilen tabii reçineler ile Burgonya ziftinin eritilmesi ve
sonra filitre edilmesi suretiyle saflaştırılmasından elde edilen sarı zift (13.01 pozisyonu). (b)
Stearin
zifti (stearik zift), yapağı yağı zifti ve gliserol zifti (15.22 pozisyonu). (c)
Taş
kömürü, turb, petrol, vb.den elde edilen mineral ziftler (Fasıl 27). (d)
Saf
veya ticari olarak saf metanol (metil alkol) veya odunun damıtılmasından elde
edilen ilk ürünlerin tekrar damıtılmaları veya daha ileri işlemlere tabii
tutulmaları suretiyle üretilen kimyasal olarak belirli bir yapıda ve izole
halde olan diğer ürünler (asetik asit, aseton, gayakol, formaldehit,
asetatlar, vb. gibi) (Fasıl 29). (e)
Mühür
mumu (32.14 veya 34.04 pozisyonları). (f)
Odun
hamuru imalinden arta kalan lesivler
(38.04 pozisyonu). (g)
Reçineli
zift ("Brais résineox")
(38.06 pozisyonu). 38.08 - HAŞARAT
ÖLDÜRÜCÜ, KEMİRİCİ HAYVANLARA KARŞI KORUYUCU, ZARARLI MANTARLARI VE BİTKİLERİ
YOK EDİCİ, SÜRGÜNLERİ ÖNLEYİCİ ÜRÜNLER VE BİTKİLERİN BÜYÜMESİNİ DÜZENLEYİCİ,
DEZENFEKTE EDİCİ VE BENZERİ ÜRÜNLER (PERAKENDE SATILACAK ŞEKİLLERDE VEYA
AMBALAJLARDA VEYA MÜSTAHZAR HALİNE GETİRİLMİŞ) (KÜKÜRTLÜ ŞERİT, FİTİL VE
MUMLAR İLE SİNEK KAĞITLARI GİBİ) (+). - Bu Faslın 1 nolu alt pozisyon
notunda belirtilen eşya: 3808.52 - - DDT
(ISO) (clofenotane (INN)), net ağırlığı 300 gr’ı geçmeyen ambalajlarda olanlar 3808.59 - -
Diğerleri - Bu Faslın 2 nolu alt pozisyon notunda belirtilen eşya: 3808.61 - - net
ağırlığı 300 gr’ı geçmeyen ambalajlarda olanlar 3808.62 - - net
ağırlığı 300 gr’ı geçen 7,5 kg’ı geçmeyen ambalajlarda olanlar 3808.69 - - Diğerleri - Diğerleri: 3808.91 -- Haşarat
öldürücüler 3808.92 -- Zararlı mantarları yok
ediciler 3808.93 – Yabancı otları yok ediciler, çimlenmeyi önleyici ürünler,
bitkilerin büyümesini düzenleyiciler 3808.94 -- Dezenfekte
ediciler 3808.99 -- Diğerleri Bu pozisyon, hastalık
yapan mikropları, haşaratı (sivrisinek, güve, patates kurdu, hamam böceği,
vb.), yosun ve küfleri, zararlı otları, kemirici hayvanları, yabani kuşları,
vb. yok etmeye veya karşı koymaya mahsus ürünleri kapsar (30.03 veya 30.04
pozisyonları anlamında tıpta ve veterinerlikte kullanılan ilaç
karakterindekiler hariç).Zararlı
böcekleri uzaklaştırmak üzere tasarlanmış ürünler veya tohumların dezenfekte
edilmesinde kullanılan mahsus ürünler de bu pozisyonda yer alır. Dezenfekte edici, haşarat öldürücü, zararlı bitkileri ve zararlı
mantarları yok edici, vb. ürünler toz veya sıvı halde püskürtme (sprey),
serpme (sulama), badanalama (kaplama), emdirme, vb. şekillerde tatbik olunur
veya yakılarak kulanmayı gerektirebilirler. Bu ürünler, hale göre, sinir ve
solunum sisteminde zehirlenmelerle, oksijensiz kalarak boğulma, koku veya
diğer şekiller de etki eder. Dahası, bu pozisyon, bitkilerde fizyolojik süreci ilerletmek
veya önlemek amacıyla kullanılacak sürgünleri önleyici maddeleri ve bitki
büyümesini düzenleyicileri de içine alır. Uygulama tarzları değişik olup etki
sahası bitkiyi tamamen yok etme durumundan başlayarak büyümeyi
kuvvetlendirmeye ve mahsul verimini artırmaya kadar uzanır. Bu ürünler sadece aşağıdaki hallerde burada sınıflandırılır: (1)
Dezenfekte
edici, haşarat öldürücü, vb. olarak perakende satışa elverişli şekilde
ambalajlarda (örn; metal kaplarda veya karton kutularda, vb.) veya aynı
işlerde kullanılmak üzere perakende suretiyle satılacağına hiçbir şüphe
bırakmayan şekillerde (örn; yuvarlak, tabletler, ince tabakalar, vb.)
bulunduğu taktirde. Bu
suretle hazırlanmış olan ürünler karışım halinde olabilir veya olmayabilir.
Karışım halinde olmayan ürünler diğer hallerde 29. Fasılda yer alan, esas itibariyle kimyasal olarak belirli
yapıda olan ürünlerdir (örn; naftalen veya 1,4-diklorobenzen gibi). Bu
pozisyon, dezenfekte edici, zararlı mantarları yok ediciler gibi, perakende
satılacak şekilde bulunmaları şartı
ile aşağıdaki ürünleri de içerir:
(a)
Organik yüzey-aktif ürünler ve
müstahzarlar. Aktif
katyonlu (örn; kuaterner amonyum tuzları), antiseptik, dezenfekte edici,
bakteri ve mikropları yok edici özelliklere sahip. (b)
Poli(vinil
pirolidon)-iyodin; iyot ve poli(vinil pirolidon)’un bir reaksiyon ürünüdür. (2)
Bunlar
müstahzar özelliğine sahip olduğu zaman, şekilleri ne olursa olsun (sıvılar,
bulamaç veya toz halinde olanlar gibi) bu pozisyonda yer alır. Bu
müstahzarlar, aktif ürünlerin suda veya diğer sıvılar içindeki süspansiyon
veya dispersiyonlardan (örn; DDT'nin (ISO) sudaki dispersiyonu
(klofeton(INN),(1,1,1-trikloro-2,2-bis (p-klorofenil) etan)) veya diğer
karışımlardan oluşmuştur. Aktif ürünlerin sudan başka çözücüler içindeki solüsyonları da bu pozisyonda yer
alır (örn; piretrum hülasalarının solüsyonları (standart pretrum hülasası
hariç) veya mineral yağdaki bakır naftenat gibi). Kullanıma
hazır haşarat öldürücü, zararlı mantarları yok edici, dezenfekte edici, vb.
yapımı için daha fazla bileşimin gerekli olduğu ara müstahzarlar,
haşaratları, zararlı mantarları, vb. imha etme özelliğine sahip olmaları şartı ile burada
sınıflandırılır. Dezenfekte
edici, haşarat öldürücü, vb müstahzarların esasını bakır bileşikleri (bakır
asetat, asetoarsenik, sülfat, vb.), kükürt veya kükürt bileşikleri (kalsiyum
sülfür, karbon disülfür, vb.), mineral kreozot veya antresen yağları, DDT
(ISO)(clofenotane (INN), (1,1,1-trichloro-2,2-bis(p-chlorophenyl)ethan), lindan (ISO, INN), paratiyon, fenol veya
krezol türevleri, arsenikli ürünler (kalsiyum arsenat, kurşun arsenat, vb.),
bitkisel menşeli maddeler (nikotin, tütün esansı ve tozları, rotenon,
piretrum, kırmızı ada soğanı, kolza yağı, vb.), bitki büyümesini
düzenleyicileri tabii veya sentetik (örn; 2,4 -D), mikroorganizma kültürleri
vb. teşkil edebilir. Zehirli
maddelerle karıştırılmış bulunan yenilmeye elverişli ürünlerden (buğday
tanesi, kepek, melas, vb.) oluşan zehirli yemler bu pozisyona dahil olan
diğer örnek müstahzarlardandır. (3)
Sülfürle
işleme tabi tutulmuş bantlar, fitiller ve mumlar (tekne ve sarnıçların,
meskun yerlerin, vb. dezenfekte edilmesinde ve tütsülenmesinde kullanılan),
sinek kağıdı (zehirli madde içermeksizin yapışkan bir madde ile kaplanmış
olanlar dahil), meyve ağaçları için üzerine yapışkan maddeli bantlar(gres
bantları) (zehirli madde içermeyenler dahil), reçellerin bozulmaması için
salisilik asit emdirilmiş kağıtlar, lindan (ISO, INN)ile kaplanmış bulunan
veya yakılmak suretiyle tesir yaratan kağıtlar, ağaçtan küçük çubuklar, vb.
gibi eşya haline gelmiş olanlar burada yer alır. * *
* 38.08 pozisyonundaki ürünler aşağıdaki
gruplara bölünebilir: (I)
Haşarat öldürücüler Haşarat öldürücüler, sadece haşaratı öldüren ürünleri değil aynı
zamanda onları uzaklaştırma ve çekme etkisine sahip ürünleri de kapsar. Bu
ürünler, çeşitli şekillerde, örn; sprey veya bloklar halinde (güvelere
karşı), yağlar veya yapışkanlar (sivrisineklere karşı), tozlar (karıncalara
karşı), şeritler (sineklere karşı), siyanojen gazı emdirilmiş diatomit veya
karton (pire ve bitlere karşı), halinde olabilirler. Birçok
haşarat öldürücü, tesirlerine ve kullanım yöntemlerine göre karakterize
edilirler. Bunların arasında: -
Haşarat
büyümesini düzenleyiciler: haşarata biyokimyasal ve fizyolojik yollarla zarar
veren kimyasal maddeler. -
Tütsüler:
havada gaz olarak dağılan kimyasal maddeler. -
Kimyasal
sterilize maddeler: haşarat topluluklarının bir kısmını sterilize etmek için
kullanılan kimyasal maddeler. -
Haşarat
uzaklaştırıcı ilaçlar: haşarat hücumunu önlemek için yiyecek ve yaşam
şartlarını kötüleştiren maddeler. -
Haşaratı
çekici ilaçlar: haşaratı tuzak veya zehirli yemlere çekmek için kullanılır. (II)
Zararlı mantarları yok ediciler Zararlı
mantarların büyümesine karşı koruyucu ürünler (örn; bakır bileşikleri esaslı
müstahzarlar) veya hali hazırda var olan mantarı yok etmek için hazırlanmış
ürünler (örn; formaldehit esaslı müstahzarlar). Zararlı
mantarları yok ediciler tesirlerine ve kullanış metoduna göre karakterize
edilebilir. Bunlar için örnekler:
(III)
Yabancı otları yok edici, çimlenmeyi
önleyici ürünler, bitkilerin büyümesini düzenleyici maddeler. Yabancı otları yok ediciler, istenmeyen otları yok eden veya
kontrol altında tutan kimyasal maddelerdir. Bazı zararlı bitkileri yok
ediciler, bitkinin cansız görünen bölgelerine veya tohumlara uygulanır,
bazıları da yapraklara uygulanır.
Seçici (belirli bitkilere etki eden zararlı bitkileri yok ediciler) veya seçici olmayan(bitki büyümesini
tamamen yok edenler) kontrolü temin ederler. Bu
grup, bitki yapraklarının dökülmesine sebep olan kimyasal maddeleri de
kapsar. Çimlenmeyi önleyen ürünler, tohumlara, çiçek soğanı, yumrulara
veya toprağa filizlenmeyi önlemek veya geciktirmek için uygulanabilir. Bitki büyümesini düzenleyici maddeler, bitkinin hayati faaliyetlerini
değiştirerek büyümeyi hızlandırmak veya geciktirmek, verimi artırmak,
kaliteyi iyileştirmek veya hasatı kolaylaştırmak, vb. için uygulanır. Bitki
hormonları (fito hormonlar) bitki büyümesini düzenleyicilerin bir çeşididir
(örn; jiberelik asit). Sentetik organik kimyasallarda bitki büyümesini
düzenleyici olarak kullanılır. (IV)
Dezenfekte ediciler Dezenfekte
ediciler, genellikle cansız nesneler üzerinde bulunan, istenmeyen
bakterileri, virüsleri ve diğer mikroorganizmaların yok eden veya aktif
olmayan hale getiren maddelerdir. Dezenfekte
ediciler, örn; hastanelerde duvarların vb. temizlenmesinde veya alet ve
edevatın sterilize edilmesinde kullanılır. Ziraatte tohumların dezenfekte
edilmesinde ve istenmeyen mikro organizmaları kontrol etmek için hayvan
yemlerinin imalatında kullanılır. Bu
grup, hijyenik maddeleri, bakteriostatları ve sterilize edicileri içine alır.
Bu pozisyon, maytları ve
akarları, yumuşakçaları, nematodları,
kemiricileri, kuşlar ve diğer zararlıları (emici ve yırtıcılar)
kontrol etmede kullanılan ürünleri de içine alır. Aşağıda yazılı olanlar bu
pozisyon haricindedir: (a)
Yukarıda
belirtilen tanımlara uymayan dezenfekte edici, haşarat öldürücü, vb. ürünler.
Bu ürünler, kendi özelliklerine göre uygun oldukları pozisyonlarda yer alır.
Örneğin:
(i)
Öğütülmüş
piretrum çiçekleri (12.11 pozisyonu).
(ii)
Piretrum
hülasası (mineral yağ ilavesi ile standardize olsun olmasın) (13.02 pozisyonu).
(iii)
Kreozot
yağı veya mineral kreozot (27.07
pozisyonu).
(iv)
Naftalen,
DDT (ISO) (clofenotane (INN), (1,1,1-trichloro-2,2-bis(p-chlorophenyl)ethan)ve kimyasal olarak belirli bir yapıda olan
izole haldeki diğer bileşikler (sulu solüsyonlar dahil) (Fasıl 28 veya 29).
(v)
Kemirici
hayvan ilaçları, vb. için esas madde olarak kullanılan mikroorganizma
kültürleri (30.02 pozisyonu).
(vi)
Kullanılmış
ve tesiri kalmamış oksit (38.25
pozisyonu). (b)
Tarifenin
daha özel bir pozisyonunda yer alan ve dezenfekte edici, haşarat öldürücü,
vb. gibi özellikleri tali derecede kalan müstahzarlar: Örneğin:
(i)
Gemi
kalafatlaması, vb. için zehirli maddeler içeren ve kirlenmeye karşı
kullanılan boyalar (32.08, 32.09
veya 32.10 pozisyonları).
(ii)
Dezenfektan
sabunlar (34.01 pozisyonu).
(iii)
DDT
(ISO)(clofenotane (INN), (1,1,1-trichloro-2,2-bis(p-chlorophenyl) ethan) 'li mum cilalar (34.05 pozisyonu). (c)
Tıpta
ve veterinerlikte kullanılan ilaç karakterine sahip dezenfekte edici, haşarat
öldürücüler, vb. (30.03 veya 30.04 pozisyonları). (d)
Kapalı
yerlerde kullanılan müstahzar deodorantlar (dezenfekte edici özelliğe sahip
olsun olmasın) (33.07 pozisyonu). o o
o Altpozisyon Açıklama Notu. 3808.91
ila 3808.99 Altpozisyonları Bu alt pozisyonlardaki ürünler, çok sayıda kullanım yeri olan
ürünler olup ilk bakışta birden çok alt pozisyonlarda sınıflandırılabilir ve
genellikle 3 nolu Genel Yorum Kuralı çerçevesinde sınıflandırılırlar. 38.09 - TARİFENİN
BAŞKA YERİNDE YER ALMAYAN VEYA BELİRTİLMEYEN MENSUCAT, KAĞIT, DERİ VE BENZERİ
SANAYİLERDE KULLANILAN TÜRDE ²APRE VEYA FİNİSAJ²
MÜSTAHZARLARI, BOYAYICI MADDELERİN SABİTLEŞTİRİLMESİNİ VEYA BOYAMA İŞLEMİN
HIZLANDIRMAYI SAĞLAYICILAR VE DİĞER ÜRÜNLER VE MÜSTAHZARLAR (ÖRNEĞİN,
MÜSTAHZAR HAŞIL VE APRELER, MÜSTAHZAR MORDANLAR GİBİ). 3809.10 - Esası nişastalı
madde olanlar - Diğerleri: 3809.91 -- Mensucat
sanayiinde veya benzeri sanayilerde kullanılan türde olanlar 3809.92
-- Kağıt sanayiinde veya benzeri sanayilerde kullanılan türde olanlar 3809.93
-- Deri sanayiinde veya benzeri sanayilerde kullanılan türde olanlar. Bu pozisyon, Tarifenin başka yerinde belirtilmeyen veya yer
almayan, iplik, kağıt, mensucat, karton, deri vb. maddelerin genellikle
işleme veya ikmal safhalarında kullanılan türdeki ürünlerle ve müstahzarlarla
ilgili geniş bir aralığı kapsar. Bu pozisyonda yer alan ürünler ve müstahzarlar, bileşimleri ve
sunuluş tarzları itibariyle bu pozisyonda belirtilen sanayilerde ve benzeri
yerlerde (örn; halı dokuma sanayinde, vulkanize lif sanayiinde, kürk
sanayinde) özel bir kullanım olanağı sağlamaları nedeniyle tanınabilirler.
Sanayiden ziyade eve tahsis edilen bu tür ürünler ve müstahzarlarda (örn; mensucat
yumuşatma maddeleri) bu pozisyona dahildir. Aşağıda yazılı olanlar bu
pozisyona dahildir: (A)
Mensucat veya benzeri sanayilerde
kullanılan ürünler ve müstahzarlar: (1)
Ürünlerin durumunu değiştirmek için
(modifiye etme) kullanılan müstahzarlar, örn: sertlik sağlayan maddeler
(genellikle esası nişastalı maddeler (buğday, pirinç, mısır (korn) ve patates
nişastası, dekstrin gibi)), kıvam verici maddeler (likenler, aljinatlar,
vb.), jelatin, kazein, bitkisel zamklar (kitre zamkı, vb.), kolofanlar teşkil
edenler); tokluk (ağırlık) sağlayan
maddeler; yumuşaklık veren
maddeler (esası gliserol, imidazolin türevleri vb. teşkil edenler); dolgu maddeleri (esasını tabii veya
sentetik yüksek molekül ağırlıklı bileşikler teşkil edenler). Yukarıda bahsedilen temel yapı elemanlarına ilave olarak,
müstahzarlardan bazıları, ıslatma maddeleri (sabunlar, vb.), yağlama yağları
(keten tohumu yağı, mumlar, vb), dolgu maddeleri (kaolen, baryum sülfat, vb.)
ve koruyucular (özellikle, çinko tuzları, bakır sülfat, fenol) içerir. (2)
Kaymazlık ve kusursuz finisajlı imalat
için kullanılan maddeler.
Bu maddelerle, tirkotajda ve çoraplarda iplik çekilmelerini önlemeyi ve
dokumanın kaymasını azaltma amaçlanır. Genellikle bunların esasını,
polimerler, doğal reçineler veya silisik asit oluşturur. (3)
Kirleri söküp atan maddeler. Bunların esasını, genellikle silisik
asit, aluminyum bileşikleri veya organik bileşikler oluşturur. (4)
Buruşma ve çekmeyi önleyen müstahzarlar. En az iki reaktif gruplu (örn;
bis-(hidroksimetil) bileşikleri, bazı aldehitler ve asetaller) kimyasal
olarak belirli bir yapıda olan bileşiklerin bir karışımıdır. (5)
Parlaklık gideren maddeler. Mensucatın parıltısını veya
parlaklığını azaltmak için kullanılır. Genellikle selüloz eterleri, jelatin,
zamk, yüzey-aktif maddeleri, vb.ile stabilize edilmiş pigmentlerin (titanyum
oksit, çinko oksit, litopon, vb.) süspansiyonundan ibarettir. Burada
yer alan müstahzarları, boyalarla
(32.08, 32.09 veya 32.10 pozisyonları) ve yapağı yağlamaya
mahsus yağlama müstahzarlarıyla (27.10
veya 34.03 pozisyonları)
karıştırmamalıdır. (6)
Yanmayı geciktiren müstahzarlar. Bunlar amonyum tuzları, azot, brom
fosfor veya bor bileşikleri esaslı veya antimon oksit veya diğer oksitli,
klorlanmış organik maddeler esaslı formüle dayanmaktadır. (7)
Parlaklık veren maddeler. Bunlar, genellikle parafinler, mumlar,
poliolefinler veya poliglikollerin emülsiyonundan ibaret olup, mensucata
parlaklık veya parıltı kazandırır. (8)
Mordansaj işlemi için müstahzarlar. Bunlar, dokumaya elverişli maddeler ile
mamullerinin boyanması veya üzerine emprime yapılması sırasında boyayıcı
maddelerin elyaf üzerine tespit edilmesini temin için kullanılmaktadır. Suda
çözünebilen bu müstahzarların esasını bilhassa metalik tuzlar (örn;
aluminyum, amonyum, krom veya demir sülfatlar veya asetatlar, potasyum
dikromat, antimon potasyum tartarat vb.) veya tanen oluşturur (bu Açıklama
Notunun sonunda yer alan istisnalardan (d)'ye bakınız). (9)
Boya taşıyıcılar. Bunlar, sentetik liflerin şişmesine
yol açarak boyama ve basma işlemini hızlandırmak için kullanılmakta olup
bifenil veya benzen, fenol veya hidroksitoluik asit türevleri, bifenil-2-ol,
triklorobenzenler ve metil hidroksitoluik ve bunların karışımları
(yüzey-aktif maddeler içersin içermesin) gibi hidroksitoluik asit esaslı
müstahzarları içine alır. (10)
Keçeleşmeyi önleyen maddeler. Bunlar, çoğunlukla klorlayıcı veya
oksitleyici maddeler veya sentetik reçine oluşturan maddelerin
özelleştirilmiş formülleri olup, hayvansal liflerin keçelenmesini azaltırlar. (11)
Haşıllama maddeleri. Bunlar, dokuma işleminde ipliği daha
dayanıklı hale getirmek için kullanılır. Bu müstahzarların esasını genellikle
nişasta, nişasta türevleri veya diğer doğal veya sentetik polimer
bağlayıcılar oluşturur. Bunlar, aynı zamanda, ıslatma maddeleri, yumuşatma
maddeleri, yağlar, mumlar veya diğer maddeleri içerebilir. Bu grup aynı
zamanda emülsifiye edilmiş çözgü haşıl mumları ve haşıllama için hazırlanmış
emülsifiye edilmiş yağları da içine alır. (12)
Yağı söküp atıcı maddeler. Bunlar, genellikle perflorinatlı
karboksilik asitler gibi organik flor bileşiklerinin solüsyonları veya
emülsiyonları olup, modifiye reçineler içerebilirler ve dokumaya elverişli
mensucatta yağı söküp atarlar. (13)
Suyu uzaklaştırıcı maddeler. Bunlar, selüloz eterleri, jelatin,
zamk, organik yüzey-aktif maddeler (mumlar veya lanolin gibi), vb. tarafından
stabilize edilen ve örneğin, aluminyum veya zirkonyum gibi ilave çözünebilir
tuzları içeren, su geçirmeyen ürünlerin (mumlar veya lanolin gibi) sulu
emülsiyonlarından oluşur. Bu grup ürünler aynı zamanda silikon ve florin
türevlerine dayalı müstahzarları da içine alır. (B)
Kağıt, karton ve benzeri sanayilerde
kullanılan ürünler ve müstahzarlar: (1)
Bağlayıcı maddeler. Bunlar, sıvama karışımları içindeki
pigment parçacıklarını bağlamak için kullanılmakta olup kazein, nişasta,
nişasta türevleri, soya proteini, hayvansal tutkal, aljinatlar veya selüloz
türevleri gibi doğal maddeler esaslı müstahzarlardır. (2)
Haşıllama maddeleri veya haşıllama katkı
maddeleri. Bunlar,
kağıt yapımında kullanılan maddeler olup, kağıdın basılabilirliğini,
düzgünlüğünü ve parlaklığını geliştirmek için ve kağıda yazı yazma özelliğini
kazandırmak için kullanılırlar. Bu müstahzarlar, kolofan sabunları,
kuvvetlendirilmiş reçineler, mum dispersiyonu, parafin dispersiyonu, akrilik
polimerler, nişasta ve karboksimetilselüloz veya bitkisel sakızı kapsar. (3)
Islaklık mukavemetini arttırıcı
maddeler. Bu
müstahzarlar, çekme, yırtılma, yanma mukavemetíni ve ıslak kağıdın veya
dokunmamış veya örülmemiş maddelerin aşınma direncini artırmak için
kullanılır. (C)
Deri ve benzeri sanayilerde kullanılan
ürünler ve müstahzarlar: (1)
Bağlayıcı maddeler. Bunlar, pigment boyalarının deriye
tutmasını sağlayan müstahzarlardır. Özel olarak formüle edilmiş olup,
genellikle protein maddeleri, tabii reçineler veya mumlar vb. esaslıdır. (2)
Olgunlaştıcılar (season). Bunlar, derinin finisajında son yüzey
kaplama maddesi olarak uygulanmak üzere özel olarak formüle edilmişlerdir.
Yapıları ve bileşimi yukarıda (1)'nci paragrafta bahsedilen bağlayıcılarla
benzerdir. (3)
Su geçirmez maddeler. Bunlar, genellikle (i) krom sabunları,
(ii) çözücüler (izopropil alkol gibi) içinde alkil suksinik asit veya sitrik
asit türevleri, vb. veya (iii) florlu kimyasal maddelerin solüsyonları veya
dispersiyonlarını içerir. Yukarıda
hariç tutulan ürünlere ilave olarak, aşağıda yazılı olanlar da bu pozisyon haricindedir: (a)
Dokumaya
elverişli maddelerin, deri, kürk veya diğer maddelerin yağ veya gres ile
işleme tabi tutulmasında kullanılan çeşitli müstahzarlar (27.10 veya 34.03
pozisyonları). (b)
Kimyasal
olarak belirli bir yapıda ve izole halde bulunan elementler veya bileşikler
(genellikle Fasıl 28 veya 29). (c)
Pigmentler,
müstahzar boyalar, boyalar, vb. (Fasıl
32). (d)
Organik
yüzey aktif maddeler veya müstahzarlar, örn; boyama adjuvanları (34.02 pozisyonu). (e)
Dekstrinler
ve diğer tadil edilmiş nişastalar ve esası nişastalar veya dekstrinler veya
diğer tadil edilmiş nişasta olan tutkallar (35.05 pozisyonu). (f)
Haşarat
öldürücüler ve diğer müstahzarlar (38.08
pozisyonu). (g)
Polimerlerin
solüsyonları, dispersiyonları veya emülsiyonları (32.09 pozisyonu veya
Fasıl 39). 38.10 - METAL
SATIHLARININ TEMİZLENMESİNDE KULLANILAN MÜSTAHZARLAR;
METALLERE LEHİM VE KAYNAK YAPILMASINDA KULLANILAN SIVI MÜSTAHZARLAR VE DİĞER
YARDIMCI MÜSTAHZARLAR; METAL VE DİĞER MADDELERDEN MEYDANA GELEN LEHİM VE
KAYNAK PASTALARI VE TOZLARI; LEHİM VE KAYNAK ÇUBUKLARININ VE ELEKTROTLARIN
SIVANMASINDA VEYA KAPLANMASINDA KULLANILAN MÜSTAHZARLAR. 3810.10 - Metal satıhlarının temizlenmesinde kullanılan
müstahzarlar; metal
ve diğer maddelerden meydana gelen lehim ve kaynak
pastaları ve tozları 3810.90 - Diğerleri (1)
Metal satıhlarının temizlenmesinde
kullanılan müstahzarlar.
Bunlar, metal satıhlarındaki oksit, pullar, pas ve lekeleri çıkarmaya veya
bazı işlemlerin yapılmasını kolaylaştırmak amacıyla bu satıhların
parlaklığını gidermeye yarayan müstahzarlardır. Metal satıhlarının bu suretle
temizlenmesi bir finisaj işlemi olabileceği gibi, daha önceki safhalarda
(örn; metali çekme veya haddeden geçirme işlemine hazırlama safhasında) veya
galvanizasyon, metalizasyon, kalaylama, kaplama, elektrolitik kaplama ve
boyama gibi işlemlere hazırlık safhasında da olabilir. Bu
müstahzarlar, genellikle seyreltik asitler (hidroklorik, sülfürik,
hidroflorik, nitrik, fosforik, vb.) esaslıdır ve bazen metalin aşınmasını
(korozyonunu) sınırlayan inhibitör (önleyici) maddeleri de içermektedir.
Bununla beraber, bu müstahzarların bazıları alkali bir madde (örn; sodyum
hidroksit) esasına dayanır. Metalleri
temizleme müstahzarları bu pozisyona dahil
değildir (34.02 pozisyonu). (2)
Metallere lehim ve kaynak yapılmasında
kullanılan müstahzarlar ve diğer yardımcı terkipler. Metallere lehim ve kaynak yapılmasında
kullanılan müstahzarlar, birbirine eklenecek olan metal satıhlarının ve aynı
zamanda lehimin kendisinin oksidasyonunu engellemek ve bu suretle lehimleme
ve kaynamayı kolaylaştırmak amacıyla kullanılır. Bu nedenle, bu tür
müstahzarlar, lehim ve kaynak işlemleri sırasında oluşan oksitleri eritme
özelliğine sahiptirler. Çinko klorür, amonyum klorür, sodyum tetraborat,
kolofan ve lanolin bu müstahzarlarda en yaygın kullanılan maddelerdir. Kaynak
işlemleri sırasında, yoğun ısı jeneratörü (alümino termik usulü)olarak
kullanılan toz veya granül halindeki aluminyumun çeşitli metalik oksitlerle
(örn; demir oksit gibi) olan karışımları da bu gruba dahildir. (3)
Metalden ve diğer maddelerden ibaret
olan lehim ve kaynak tozları ve patları. Bu müstahzarlar, lehimlenecek ve kaynatılacak olan metal
yüzeylerini birbirine yapıştırmak için kullanılmakta olup esas unsurunu
metaller (genellikle kalay, kurşun, bakır, vb. alaşımları) teşkil etmektedir.
Bu müstahzarlar, bu pozisyonda yalnız
şu durumlarda sınıflandırılırlar: (a) Metal unsurun yanı sıra diğer unsurları
da içerdiği takdirde (bu unsurlar yukarıda (2) numaralı paragrafta bahsedilen
türden olan yardımcı terkiplerdir); ve (b) Toz veya pat halinde hazırlanmış
bulunduğu takdirde. Buna mukabil, sadece metal tozlarından (birbirleriyle
karıştırılmış olsun olmasın) oluşmuş olan lehim ve kaynak işlerine mahsus
müstahzarlar bu pozisyon haricindedir
(bileşenlerine göre 71.Fasılda
veya XV. bölümde yer alır). (4)
Kaynak çubuklarının veya elektrotlarının
sıvanmasında veya nüveleri olarak kullanılan müstahzarlar. Bunlar, kaynak işlemleri sırasında
teşekkül eden oksitlerin eriyebilen bir cüruf halinde bertaraf edilmesine
olanak sağlayan müstahzarlar olup genellikle kireç ve kaolen gibi maddeleri
içeren ve ateşe dayanıklı bir karışımdan oluşmaktadır. Adi
metalden veya metal karbürlerden, lehim ve kaynak müstahzarıyla sıvanmış veya
kaplanmış olan elektrotlar bu pozisyon haricindedir
(83.11 pozisyonu). 38.11 - VURUNTUYU
ÖNLEYİCİ MÜSTAHZARLAR, OKSİDASYONU DURDURUCU
MADDELER, PEPTİZAN KATKILAR, AKIŞKANLIĞI DÜZENLEYİCİ MADDELER, AŞINMAYI
ÖNLEYİCİ KATKILAR VE MİNERAL YAĞLAR (BENZİN DAHİL) VEYA MİNERAL YAĞLAR GİBİ
AYNI AMAÇLA KULLANILAN DİĞER SIVI YAĞLAR İÇİN DİĞER MÜSTAHZAR KATKILAR. - Vuruntuyu
önleyici müstahzarlar: 3811.11 -- Esası kurşun
bileşikleri olanlar 3811.19 -- Diğerleri - Yağlama yağları
için katkılar 3811.21
-- Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağları içerenler 3811.29 -- Diğerleri 3811.90 - Diğerleri Bu pozisyondaki müstahzarlar, istenilen özellikleri kazandırmak
veya arttırmak ya da istenilmeyen özellikleri azaltmak veya yok etmek
amacıyla kullanılan sıvılar veya mineral yağlar için katkı maddeleridir. (A)
Mineral yağlar için müstahzar katkılar.
Bu grup aşağıdakileri kapsar: 1.-
Ham yağlar için katkı maddeleri. Bu grup metal yapıları (özellikle
damıtma kolonları) korumak için ham yağlara ilave edilen korozyonu önleyici
maddeleri içerir. Aktif bileşenleri daha çok imidazolinden türetilen
genellikle amino-tipi maddelerdir. 2.-
Benzin (petrol için katkı maddeleri). Bu grup, şunları içine alır: (a)
Vuruntuyu önleyici müstahzarlar. Yakıtların erken ateşlemeye karşı
dirençlerini artırma ve vuruntuyu önleme etkisine sahiptir. Genellikle,
tetraetil- kurşun ve tetrametil-kurşun esaslı olup örn; 1,2-dibrometan veya
monoklornaftalen de içerebilirlerr. Bu pozisyon kurşunlu vuruntuyu önleyici
depo tanklarından elde edilen ve esas itibariyle kurşun, kurşun bileşikleri
ve demir oksit ihtiva eden kurşunlu vuruntuyu önleyici bileşik cüruflarını kapsamaz. (26.20 pozisyonu) (b)
Oksidasyonu önleyici müstahzarlar. En önemli oksidasyon önleyici
müstahzarlar, fenolik esaslı ürünler (örn; dimetil-tert-bütilfenol) ve alkil p-fenilendiaminler
gibi aromatik aminlerin türevleri esaslıdır. (c)
Donmayı önleyici müstahzarlar. Yakıt sistemlerindeki buzlanmayı
önlemek için benzine (petrole) ilave edilen, çoğunlukla alkol (örn;
propan-2-ol (veya izopropil alkol)) esaslı ürünlerdir. (d)
Deterjanlar. Karbüratörü, silindire giriş ve
çıkışları temiz tutmak için kullanılan müstahzarlardır. (e)
Yapışkan maddelerin oluşmasını önleyen
müstahzarlar. Bunlarla,
karbüratör veya motor girişinde yapışkan maddelerin oluşmasını önlemek
amaçlanır. 3.-
Yağlama yağları için katkılar. Bu gruba şunlar dahildir: (a)
Akışkanlığı artırıcı müstahzarlar. Bunlar, polimetakrilatlar,
polibütenler, polialkilstirenler gibi polimerler esaslı maddelerdir. (b)
Akıtma noktasını indiren müstahzarlar. Bunlar, kristallerin düşük
sıcaklıklarda agregasyonunu önler. Bu müstahzarlar etilen polimerleri, vinil
esterleri ve eterleri veya akrilik esterler esaslıdır. (c)
Oksidasyonu önleyici müstahzarlar. Bunlar, genellikle fenolik veya amino
bileşikleri esaslıdır. (d)
Yüksek basınç (EP) katkı müstahzarları. Bunlar, çinko organo ditiyofosfatlar,
sülfürlü yağlar, klorlu hidrokarbonlar, aromatik fosfatlar ve tiyofosfatlar
esaslıdır. (e)
Deterjanlar ve dispertsantlar. Bunlar, alkil fenoksitler, naftenatlar
veya aluminyum, kalsiyum, çinko veya baryum gibi bazı metallerin petrol
sülfonatları esaslıdır. (f)
Pas önleyici müstahzarlar. Bunlar, kalsiyum veya baryumun organik
tuzları, (sülfonatları), aminler veya alkilsüksinik asitler esaslıdır. (g)
Köpüklenmeyi önleyici müstahzarlar. Bunlar, genellikle silikon esaslıdır. Motor
silindirleri üzerindeki aşınmayı azaltmak gibi amaçlarla motor yakıtlarına
veya yağlama maddelerine küçük miktarlarda katılmaya mahsus olan yağlama
müstahzarları bu pozisyon haricindedir.
(27.10 veya 34.03 pozisyonları). 4.-
Diğer mineral yağlar için katkılar. Bu gruba şunlar dahildir: (a)
Akıtma noktasını indiren müstahzarlar. Bunlar, yukarıda 3 (b) deki yağlama
yağları için kullanılanlara benzerler. (b)
Oksidasyonu önleyici müstahzarlar. Bunlar, benzin (petrol) için
kullanılanlara benzerler. (c)
Setan sayısını geliştiren müstahzarlar. Bunlar, gaz oiller için olup, örneğin
alkil nitrat ve alkil nitrit esaslıdır.
(d)
Yüzey aktif maddeli katkı müstahzarları.
Bunlar depo edilmiş
yağların tortulaşmasını yok eden ve önleyen müstahzarlardır (asfaltenler). (e)
Yanma
odalarında veya fırın bacalarındaki İstenmeyen
döküntü ve birikintileri (örn;
kül, karbon karası) azaltan veya önleyen katkı müstahzarlar ve ısıyı
ileten yapılarda veya bacalarda uçucu ürünlerin (örn; S02 ve S03)
sebep olacağı korozyonu azaltan
müstahzar katkılar. (f)
Donmayı önleyen müstahzarlar. Bunlar, yakıt sistemindeki donmayı
önlemek için ilave edilen müstahzarlardır. (B)
Mineral yağlarla aynı amaç için
kullanılan diğer sıvılar için hazırlanmış müstahzar katkılar.
Aşağıdakiler,
mineral yağlarla aynı amaç için kullanılan sıvılar arasında yer alırlar: (a)
Alkol
(örn; gazohol) esaslı yakıtlar; ve (b)
Suni
yağlama yağları: (1)
Organik
asitlerin esterleri (adipatlar, azelatlar, neopentilpoliol esterler) veya
anorganik asitler (triaril fosfatlar) esaslı olanlar; (2)
Poli
eterler (poli(oksietilen) (polietilen glikol) veya poli(oksipropilen)
(polipropilen glikol)) esaslı olanlar; (3)
Silikon
esaslı olanlar. Bu
müstahzar katkılar, uygun mineral yağlar için kullanılanlarla aynıdır. Bu pozisyon, kimyasal
olarak belirli bir yapıda ve izole halde bulunan maddeler ve bileşikler
(genellikle Fasıl 28 veya 29) veya müstahzar şeklinde
bulunmayan petrol sülfonatlarını kapsamaz. Aşağıda yazılı olanlar da
bu pozisyon haricindedir: (a) Molibden disülfür esaslı yağlama
müstahzarları (34.03 pozisyonu). (b) Yağ ve diğer ortamlarda süspansiyon
halinde bulunan kolloidal grafit ve yarı kolloidal grafit (38.01 pozisyonu). 38.12 - VULKANİZASYONU
ÇABUKLAŞTIRICI MÜSTAHZARLAR; KAUÇUK
VE PLASTİKLER İÇİN, TARİFENİN BAŞKA YERİNDE BELİRTİLMEYEN VEYA YER ALMAYAN
PLASTİFİYAN BİLEŞİKLER; OKSİDASYONU ÖNLEYİCİ MÜSTAHZARLAR VE KAUÇUK VE
PLASTİKLERİ DAYANIKLI HALE GETİRMEDE KULLANILAN DİĞER STABİLİZATÖR
BİLEŞİKLER. 3812.10
- Vulkanizasyonu çabuklaştırıcı müstahzarlar 3812.20
- Kauçuk ve plastikler için plastifiyan bileşikler - Oksidasyonu önleyici müstahzarlar ve
kauçuk veya plastikleri dayanıklı hale getirmede
kullanılan diğer stabilizatör bileşikler 3812.31 - -
2,2,4-trimethyl-1,2-dihydroquinoline (TMQ) oligomerlerinin karışımları 3812.39
- - Diğerleri Bu pozisyonun amaçları açısından
"bileşik", "mamul" ve "müstahzar" terimleri
şunlardır:
(i)
Ölçülü
karışımlar; ve
(ii)
38.23
pozisyonundaki yağ asitleri veya yağ alkolleri gibi homolog serilerden elde
edilen ürünleri içeren reaksiyon karışımları. (A)
Vulkanizasyonu çabuklaştırıcı
müstahzarlar. Bu ürün kategorisi, vulkanizasyon için gerekli olan zaman ve
sıcaklığı azaltmak ve vulkanize edilecek kauçuk mamulatın fiziksel
özelliklerini iyileştirmek amacıyla vulkanizasyon işleminden önce kauçuğa
katılan ürünleri kapsar. Bunlar bazen plastifiyan olarak da rol oynar. Bu
pozisyon, sadece karışım halinde
olan ürünleri kapsar. Bu
müstahzarlar, genellikle organik ürünler (difenilguanidin, ditiyokarbamatlar,
tiyuramsülfürler, hekzametilentetramin, merkaptobenzotiyazol, vb.) esasına
dayanmakta ve çoğunlukla anorganik aktivatörler (çinko oksit, magnezyum
oksit, kurşun oksit, vb.) ile birleşmiş bulunmaktadır. (B)
Tarifenin başka yerinde belirtilmeyen
veya yer almayan, kauçuk ve plastik için olan plastifiyan bileşikler. Bu ürün
kategorisi, plastiklere istenilen derecede esneklik kazandırabilmek ve kauçuk
karışımının plastikliğini artırmak için kullanılan plastifiyan bileşikleri
içine alır. Bunlara örnek olarak, 38.23 pozisyonundaki karışık yağ
alkollerinden elde edilen dialkil fitalatlar yanında iki veya daha fazla
fitalat esterlerinin ölçülü karışımları verilebilir. Plastifiyanlar yaygın
olarak polivinil klorit ve selüloz esterleri ile kullanılır. Bu
pozisyon Tarifenin başka pozisyonlarında daha özel bir şekilde yer alan,
bazen plastifiyanlar olarak adlandırılan veya plastifiyan olarak kullanılan
ürünleri kapsamaz (bu pozisyonla
ilgili Açıklama Notlarının sonundaki istisnalara bakınız). (C)
Oksidasyonu önleyici müstahzarlar ve
kauçuk veya plastikleri dayanıklı hale getirmede kullanılan diğer
stabilizatör bileşikler. Bu ürün kategorisi,
2,2,4-trimethyl-1,2-dihydroquinoline (TMQ) oligomerlerinin karışımları,
karışık alkilli difenilaminler ve esası N-naftilanilin olan müstahzarlar gibi
kauçuk veya plastikler (sertleşmeyi ve eskimeyi önlemek için kauçuk
sanayiinde kullanılan) için oksitlenmeye karşı müstahzarları kapsar. Bu kategori aynı zamanda,
kauçuk ve plastikler için diğer stabilizatör bileşikleri de kapsar. Bu tür
ürünlere örnek olarak, iki veya daha fazla stabilizatörden oluşan ölçülü
karışımların yanısıra 38.23 pozisyonundaki karışık yağ alkollerinden elde
edilen organotin bileşikler karışımlar gibi reaksiyon karışımları
verilebilir. Plastikler için
stabilizatör bileşiklerin esas faydası, poli(vinil klorür) gibi bazı
polimerlerin dehidroklorinasyonunu önlemektir. Bunlar, poliamidlerde
ısı stabilizatörü olarak da kullanılabilir. Aşağıda yazılı olanlar bu
pozisyon haricindedir: (a)
Fasıl 27 deki petrol yağları, vazelin, parafin
mumları ve asfaltlar. (b)
28
veya 29.Fasıllarda yer alan
kimyasal olarak belirli bir yapıda ve izole halde bulunan bileşikler (örn;
dioktil fitalat). (c)
Mineral yağlarla aynı amaç için
kullanılan diğer sıvılar için veya mineral yağlar için katkı maddesi olarak
antioksidan müstahzarlar (38.11
pozisyonu). (d)
Kimyasal plastifiyanlar olarak bilindiği
halde, kauçuk işlemlerinde kullanılan peptinleştiriciler (genellikle 38.24 pozisyonu). (e)
Fasıl
39 daki polimerler. 38.13
- YANGIN SÖNDÜRME ALETLERİ İÇİN DOLGU MADDELERİ VE BİLEŞİMLER; HER
ÇEŞİT YANGIN SÖNDÜRME BOMBALARI. Bu pozisyon aşağıdakileri kapsar: (A)
Yangın
söndürme cihazlarında kullanılan müstahzarlar.
Bunlar, bikarbonat esasına dayanan ve bazen tecrit edici bir köpük tabakası
oluşturmak amacıyla kınakına, meyan kökü özü veya yüzey-aktif ürünler gibi
maddeler katılan müstahzarları içerir. Bu müstahzarlar sıvı veya kuru halde
bulunabilir. (B)
Yangın
söndürme cihazları için bulundukları şekilde yerleştirilebilecek durumda
ambalajlanmış haldeki ürünler ve müstahzarlar.
Bunlar, yangın söndürme cihazlarına bulundukları şekilde yerleştirilmek
üzere, örn; cam, metal saçlardan yapılmış hafif kaplar olup aşağıda yazılı
maddelerden birini içerir: (1) Yukarıda
(A) paragrafında belirtilen türden müstahzarlar; veya (2) Kullanılacağı
zaman temasa gelmek üzere bir diğerinden bir bölme ile ayrılmış halde olan
iki veya daha fazla karışık halde olmayan ürünler (örn; aluminyum sülfat
solüsyonu ve sodyum hidrojen karbonat solüsyonu gibi); veya (3) Karışık
halde olmayan tek bir ürün (karbon tetra klorür, metil bromür veya sülfürik
asit gibi). (C)
Yangın
söndürme bombaları. Bunlar, içi yangın söndürme ürünleri (karışık olsun olmasın)
ile doldurulmuş halde olan ve yangın söndürme cihazlarına takılmaksızın
doğrudan doğruya kullanılan kaplar olup, yangının ortasına fırlatınca kırılan
ve bu suretle içindeki söndürücü maddeleri serbest bırakan "cam veya
pişmiş topraktan yapılmış veya içindeki söndürücü ürünü fışkırtmak için sadece
bir ucunun iki parmak arasında kırılması gereken cam ampullerden yapılmıştır. İğne veya tetik tertibatı vasıtasıyla baş aşağı getirilerek veya
diğer şekillerde işleyen yangın söndürme cihazları, taşınabilir şekilde olsun
olmasın veya içi söndürücü ürün veya müstahzarlarla doldurulmuş halde
bulunsun bulunmasın 84.24 pozisyonunda
yer alır. Söndürücü özelliğe sahip, yukarıda (B)(2), (B)(3) ve (C)
paragraflarında tanımlanan şekillerde hazırlanmamış ve karışık olmayan
kimyasal ürünler de bu pozisyon haricindedir
(28 veya 29. Fasıl). 38.14
- TARİFENİN BAŞKA YERİNDE BELİRTİLMEYEN VEYA YER ALMAYAN ORGANİK KARMA
ÇÖZÜCÜLER VE İNCELTİCİLER; BOYA VE VERNİK ÇIKARMADA KULLANILAN MÜSTAHZARLAR. Bu pozisyon, kimyasal olarak belirli bir yapıda ve izole haldeki
bileşiklerden olmamak ve Tarifenin daha özel bir pozisyonunda yer almamış
olmak şartıyla, organik çözücüleri
ve incelticileri (ağırlık itibariyle %70 veya daha fazla petrol yağı içersin
içermesin) kapsar. Bunlar, az çok uçucu sıvılar olup, diğerleri meyanında, vernik
ve boyaların hazırlanmasında veya makina parçaları için yağ temizleyici, vb.
müstahzarlar olarak kullanılabilir. Bu pozisyonda sınıflandırılan ürünlerle ilgili örnekler: (1)
Aseton, metil asetat ve metanol
karışımları ile etil asetat, bütil alkol ve toluen karışımları. (2)
Makina parçalarının yağlarının
temizlenmesinde kullanılan ve aşağıdakilerin bir karışımı olan
müstahzarlar: (i)
Triklor etilenli white sprit; veya (ii)
Klorlu ve ksilenli petrol benzini
(petroleum spirit). Bu pozisyon, yukarıdaki karışımlara az miktarda parafin mumu
(çözücünün uçmasını geciktirmek için), emülsifiyer, jel yapıcı ajanlar, vb.
katılmak suretiyle hazırlanan boya ve vernik çıkarıcı bileşimleri de kapsar. Aşağıda yazılı olanlar bu pozisyona dahil değildir: (a)
Kimyasal olarak belirli bir yapıda ve
izole halde bulunan çözücüler veya inceltici bileşikler (genellikle Fasıl 29) ve çözücü ve inceltici
olarak kullanılan ve fakat tarifenin daha özel bir pozisyonunda yer alan
kompleks yapılı ürünler; örneğin çözücü nafta (27.07 pozisyonu), white sprit (27.10 pozisyonu), zamk, odun veya terabantin esansı (38.05 pozisyonu); odun katranı yağları (38.07 pozisyonu), anorganik bileşenli çözücüler (genellikle 38.24 pozisyonu). (b)
Tırnak cilalarını çıkarmada kullanılan,
perakende satılacak şekilde hazırlanmış bulunan çözücüler (33.04 pozisyonu). 38.15
– TARİFENİN BAŞKA YERİNDE
BELİRTİLMEYEN VEYA YER ALMAYAN REAKSİYON BAŞLATICILAR, REAKSİYON
HIZLANDIRICILAR VE KATALİTİK MÜSTAHZARLAR. - Takviye edilmiş katalizörler: 3815.11
-- Aktif maddesi nikel veya nikel bileşikleri olanlar 3815.12 -- Aktif maddesi
kıymetli metal veya metal bileşikleri olanlar 3815.19 -- Diğerleri 3815.90 - Diğerleri Bu pozisyon, bazı kimyasal
işlemleri başlatan veya hızlandıran müstahzarları kapsar. Bu işlemleri
geciktiren ürünler bu pozisyona dahil
değildir. Bu müstahzarlar kabaca iki gruba ayrılır: (a)
Bu ilk gruptaki müstahzarlar, genellikle
bir mesnet üzerine depolandırılmış bir veya daha çok sayıda aktif maddeden
(takviye edilmiş katalizörler olarak bilinirler) veya temelini aktif
maddelerin oluşturduğu karışımlardan meydana gelir. Çoğu hallerde bu aktif
maddeler, bazı metaller, metalik oksitler, diğer metal bileşikleri veya
bunların karışımındır. En çok bu şekilde veya bileşikler halinde kullanılan
metaller kobalt, nikel, paladyum, platin, molibden, krom, bakır veya
çinkodur. Bazen aktif hale getirilen mesnetler genellikle aluminyum, karbon,
silikajel, silisli fosilli topraklar veya seramik maddelerden ibarettir.
Takviye edilmiş katalizörlere Ziegler veya Ziegler-Natta çeşitleri örnek
olarak verilmektedir. (b)
Bu ikinci gruptaki müstahzarlar, yapısı
ve oranları katalizör ilave edilecek kimyasal reaksiyona göre değişen nispet
ve tabiattaki bileşik esaslı karışımlardır. Bu müstahzarlara aşağıdakiler
dahildir:
(i)
"Serbest radikal katalizörler"
(örn; organik peroksitlerin veya azo bileşiklerinin organik solüsyonları,
redoks karışımları);
(ii)
İyonik "katalizörler" (Alkil
lityum);
(iii)
Polikondensasyon reaksiyonları için
"katalizörler" (örn; kalsiyum asetat ile antimon trioksit
karışımları). İkinci grup müstahzarlar, genellikle polimerlerin imali
sırasında kullanılır. Aşağıda
yazılı olanlar bu pozisyona dahil
değildir: (a)
Adi metal bileşiklerin çıkartılmasında
veya adi metallerin kimyasal bileşiklerinin imalinde kullanılan etkisi
kalmamış katalizör (26.20 pozisyonu) ve
kıymetli metallerin yeniden elde edilmesinde kullanılan etkisi kalmamış
katalizör (71.12 pozisyonu) (b)
Kimyasal olarak belirli bir yapıda ve
izole haldeki bileşikler (Fasıl 28
veya 29). (c)
İnce toz,ince tül, vb. halinde, sadece
metal ve metal alaşımlarından oluşan katalizörler (Bölüm XIV veya XV). (d)
Kauçuk vulkanizasyonunda kullanılan
hazırlanmış kauçuk çabuklaştırıcılar (38.12
pozisyonu). 38.16
- ATEŞE DAYANIKLI ÇİMENTOLAR, HARÇLAR, BETONLAR VE BENZERİ KARIŞIMLAR
(38.01 POZİSYONUNDAKİ ÜRÜNLER HARİÇ). Bu pozisyon,
şamot ve dinas toprağı, kırılmış veya öğütülmüş korindon, toz haline
getirilmiş kuarzitler, tebeşir, kalsine edilmiş dolomit gibi ateşe dayanıklı
malzemeler esaslı ve ilave ateşe dayanıklı bağlayıcılardan (örn; sodyum
silikat, magnezyum veya çinko fluosilikat) meydana gelmiş bazı müstahzarları
(örn; fırın içi tuğla örgüsü) kapsar. Bu pozisyonda yer alan ürünlerin çoğu
hidrolik bağlayıcılar gibi ateşe dayanıklı olmayan bağlayıcıları da içerir. Bu pozisyon "kaybolan mum metodu" ile dişçilikte ve
kuyumculukta kullanılan kalıpların imali için silika esaslı ateşe dayanıklı
bileşikleri de kapsar. Dahası bu pozisyon, ısıya dayanıklı hidrolik çimento ve ateşe
dayanıklı çakılların karışımlarından oluşan, fırın ve kok fırınlarını, vb.
tesisinde veya fırın içi tuğla örgüsünün tamirinde kullanılan ateşe dayanıklı
betonları ve bunlara ilaveten aşağıdakileri de kapsar: (a)
Ateşe
dayanıklı "plastikler" olarak bilinen bileşimler.
Ateşe dayanıklı çakıl, kil ve az miktarda diğer katkı maddelerinden ibaret
olup nemli olarak satılan ürünlerdir. (b)
Ateş tuğlası harcı (dolomit ateş tuğlası harcı hariç). Yukarıda
(a)’da bahsedilen ürünlerle benzer bileşime sahip olup, el ile taşınan havalı
tokmaklarla kullanıldığında yoğun bir kaplama ve dolgu oluşturur. (c)
Tabanca
ile fırlatılan bileşimler. Hidrolik veya diğer
bağlayıcı maddelerle karıştırılmış çakıldan ibaret ateşe dayanıklı madde
olup, fırınların iç kısmına uygulanır, bazen fırın içi sıcak olduğu zaman bu
karışım özel püskürtücü tabancalar, basınçlı hava yardımı ile ileriye doğru
fırlatılır. Aşağıda yazılı olanlar bu pozisyon haricindedir: (a)
Dolomit ateş tuğlası harcı (25.18 pozisyonu). (b)
38.01 pozisyonunda yer alan karbonlu patlar. 38.17
- KARIŞIM HALİNDE ALKİL BENZENLER VE
ALKİL NAFTALENLER (27.07 VEYA 29.02 POZİSYONLARINDAKİLER HARİÇ). Bu pozisyon, benzen ve naftalenin alkilasyonuyla elde edilen karışık alkil benzenler ile karışık alkil naftalenleri kapsar.
Bunlar, oldukça uzun zincirlere sahip olup 27.07 pozisyonunun metninin ikincí
kısmında belirtilen çeşitlerle ilgileri yoktur. Karışık alkil benzenler,
diğerleri meyanında, çözücüler olarak ve yüzey - aktif maddelerin, yağlama
yağları ve izole edici yağların imalinde kullanılır. Karışık alkil
naftalenler başlıca alkil naftalen sülfanik asitler ve bunların tuzlarının
imalinde kullanılır. 29.02
pozisyonundaki izomerlerin karışımları bu pozisyon haricindedir. 38.18 - ELEKTRONİKTE
KULLANILMAK ÜZERE DOPE EDİLMİŞ KİMYASAL ELEMENTLER (DİSK, PUL VEYA BENZERİ
ŞEKİLLERDE); ELEKTRONİKTE KULLANILMAK ÜZERE DOPE EDİLMİŞ KİMYASAL BİLEŞİKLER. Bu pozisyon şunları kapsar: (1)
Disk, wafers veya benzeri şekillerde
olmaları şartıyla, genellikle
milyonda bir oranında örneğin bor veya fosfor ile dope edilmiş 28.Fasıldaki
kimyasal elementler (örn; silikon ve selenyum). Çekilmiş olarak işlenmemiş
hallerde veya silindir ya da çubuklar halinde bulundukları zaman 28.Fasılda sınıflandırılırlar. (2)
Genellikle, yüzde bir kaç oranda bazı
katkı maddeleri (örn; germanyum, iyot) içeren, elektronikte kullanışlarına
göre silindir, çubuk, vb. şekillerde ve diskler, wafer veya benzer biçimlerde
kesilmiş bulunan kadmiyum selenide ve sülfide, indiyum arsenit, vb. gibi
kimyasal bileşikler. Bu pozisyon, parlatılmış olsun olmasın, yeknesak epitaksial
tabaka ile kaplanmış olsun olmasın, böyle kristalleri de kapsar. Daha geniş çapta işlenmiş olanlar (örn; selektif difüzyonla)
yarı iletkenler olarak 85.41
pozisyonunda yer alırlar. 38.19
- HİDROLİK FREN SIVILARI VE HİDROLİK
TRANSMİSYONLAR İÇİN PETROL YAĞLARI VEYA BİTÜMENLİ MİNERALLERDEN ELDE EDİLEN
YAĞLARI İÇERMEYEN VEYA AĞIRLIK İTİBARİYLE %70'DEN AZ ORANDA İÇEREN MÜSTAHZAR
SIVILAR. Bu pozisyon, hihrolik
fren sıvılarını ve hidrolik transmisyon
için diğer müstahzar sıvıları kapsar (örn; kastor yağı, 2-etoksietanol
veya etilen dirisinoleat ve bütil alkol karışımlarından oluşanlar ile glikol
karışımlarının yanı sıra, 4-hidroksi-4 metilpentan-2- bir (diaseton alkol),
dietil ftalat ve propan-1,2-diol den oluşanlar ). Bu pozisyon, 39. Fasılda yer alan poliglikoller, silikonlar veya
diğer polimerler esaslı müstahzar hidrolik sıvıları da içine alır. Bununla birlikte, ağırlıkça %70 veya daha fazla petrol yağları
veya bitümenli minerallerden elde edilen yağları içeren benzer sıvılar bu
pozisyon haricindedir (27.10
pozisyonu). 38.20
- DONMAYI ÖNLEYİCİ MÜSTAHZARLAR VE DONMAYI ÇÖZÜCÜ MÜSTAHZAR SIVILAR. Bu pozisyon, donmayı önleyici müstahzarları ve donmayı çözücü
müstahzar sıvıları (örn; glikol türevleri esaslı karışımlar) kapsar. Bazı donmayı önleyici müstahzarlar,
soğutucu veya ısı değiştirici unsurlar olarak kullanılır. Bu pozisyon, mineral yağlar
ve mineral yağlarla aynı amaçlar için kullanılan diğer sıvılar için
hazırlanmış müstahzar katkıları kapsamaz
(38.11 pozisyonu). 38.21
- MİKROORGANİZMALARIN (VİRÜSLER VE
BENZERLERİ), BİTKİLERİN, İNSAN VEYA HAYVAN HÜCRELERİNİN GELİŞTİRİLMESİNE VEYA
İDAMESİNE MAHSUS MÜSTAHZAR KÜLTÜR ORTAMLARI. Bu pozisyon, tıbbi amaçlar (örn; antibiyotiklerin elde edilmesi
gibi) veya diğer bilimsel amaçlar veya sanayide (örn; sirke, laktik asit,
bütil alkol imali gibi) gerekli olan bakterilerin, küflerin, mikropların,
virüslerin ve diğer mikroorganizmaların ve insan, bitki veya hayvan
hücrelerinin beslenebildikleri ve üreyebildikleri veya varlıklarını
sürdürebildikleri çeşitli müstahzarları kapsar. Bunlar, çoğunlukla, et hülasalarından, taze kandan veya kan
serumundan, yumurtadan, patatesten, aljinatlardan, agar-agardan,
peptonlardan, jelatinden, vb. hazırlanmakta ve çoğunlukla glukoz, gliserol,
sodyum klorür, sodyum sitrat veya boya gibi ilave maddeler içerirler. Bunları
istenilen asit veya alkali derecesine getirmek için, içlerine asitler,
sindirimi kolaylaştırıcı fermentler veya alkali maddeler de katılmış
olabilir. Ayrıca, örn; damıtık su içinde sodyum klorür, kalsiyum klorür,
magnezyum sülfat, potasyum hidrojen sülfat, potasyum aspartat ve amonyum
laktat karışımları gibi başka ortamlar da vardır. Virüsler için bazı kültür
ortamları canlı embriyodan ibarettir.
Bunlar, genellikle sıvı (broth), pat veya toz şeklinde olup,
abletler veya granül şeklinde de olabilir ve sterilize edilerek kapalı cam
şişelere, tüplere, ampullere veya teneke kutulara konulabilir. Bu pozisyon aşağıda kültür ortamı olarak hazırlanmamış ürünleri kapsamaz: (a)
Agar-agar (13.02 pozisyonu). (b)
Kan veya yumurta albumini (35.02 pozisyonu). (c)
Jelatin (35.03 pozisyonu). (d)
Peptonlar (35.04 pozisyonu). (e)
Aljinatlar (39.13 pozisyonu). 38.22
- BİR MESNET ÜZERİNDE
BULUNAN, LABORATUARLARDA VEYA TEŞHİSTE KULLANILAN REAKTİFLER, BİR MESNET
ÜZERİNDE OLSUN OLMASIN LABORATUARLARDA VEYA TEŞHİSTE KULLANILAN MÜSTAHZAR
REAKTİFLER (30.02 VEYA 30.06 POZİSYONLARINDA YER ALANLAR HARİÇ); STANDART
(REFERANS) MADDELERİ. Bu pozisyon, 30.02 pozisyonundaki teşhis (diagnostik) reaktifleri 30.06 pozisyonundaki hastaya tatbik
edilmek üzere tasarlanmış teşhis reaktifleri ile kan grubunu belirlemede
kullanılan ajanlar hariç olmak üzere,
bir mesnet üzerinde bulunan, laboratuvarlarda ve teşhiste kullanılan
reaktifler ile laboratuvarlarda ve teşhiste kullanılan müstahzar reaktifleri
kapsar. Bu pozisyon ayrıca, standart
(referans) maddelerini de kapsar. Teşhis reaktifleri, insan ve
hayvanların fiziksel, biyofiziksel veya biyokimyasal işlemlerini ve
durumlarını değerlendirmede kullanılmakta olup bunların fonksiyonları
reaktifi oluşturan biyolojik veya kimyasal maddelerdeki ölçülebilir veya
gözlenebilir bir değişiklik olması esasına dayanmaktadır. Bu pozisyonda yer
alan müstahzar teşhis reaktifleri, uygulamalarda canlıdan ziyade (in vivo) laboratuvar ortamında (in vitro) kullanılmaları istisnası
dışında, fonksiyon bakımından, hastalara tatbik edilmek üzere dizayn edilmiş
reaktiflere (3006.30 altpozisyonu) benzemektedir. Müstahzar laboratuvar
reaktifleri yalnızca teşhiste kullanılan reaktifleri değil, aynı zamanda
saptama veya teşhis dışında başka amaçlar için kullanılan diğer analitik
reaktifleri de içermektedir. Teşhiste ve laboratuvarda kullanılan müstahzar
reaktifler, tıpta, veterinerlikte, bilimsel veya sanayiye yönelik
laboratuvarlarda, hastanelerde, sanayide, arazide veya bazı durumlarda, evde
kullanılabilir. Bu pozisyondaki reaktifler, ya bir mesnet üzerinde veya
müstahzarlar halinde olur ve böylece birden fazla bileşeni içine alır.
Örneğin, bunlar iki veya daha fazla reaktifin veya su dışındaki başka bir
çözücüde çözünmüş olan tek reaktifin karışımlarından oluşabilir. Bunlar,
ayrıca, bir veya daha fazla teşhis ya da laboratuvar reaktifi emdirilmiş veya
kaplanmış olan kağıt, plastik veya diğer maddeler (mesnet veya destek olarak
kullanılan) şeklinde olabilir (litmus, pH veya kutup bulma kağıtları ya da ön
kaplanmış immuno-assay petrileri gib). Bu pozisyondaki reaktifler çok
sayıdaki bileşenlerin bir araya getirilmiş olduğu kitler şeklinde de
olabilirler. Bu pozisyonda yer alan reaktifler birçok bileşenden oluşan
kitler şeklinde olabilirler (bir ya da daha fazla bileşiği, ayrı olarak
getirildiklerinde başka bir pozisyonda sınıflandırılacak olan, 28 ve 29 uncu
Fasıllarda yer alan kimyasal olarak belirli bir yapıda olan izole
bileşiklerden, 32.04 pozisyonundaki sentetik boyayıcı maddelerden veya diğer
maddelerden olsa bile).Bu tür kitlere örnek olarak kandaki glukozu, idrardaki
ketonlar vb. testinde kullanılanlar ve enzim esaslı olanlar verilebilir.
Bununla beraber, 30.02 veya 30.06 pozisyonlarında yer alan
ürünlerin asli karakterine sahip teşhis kitleri (monoklonal veya poliklonal
antibodies esaslı olanlar gibi) hariçtir. Bu pozisyondaki reaktiflerin yalnızca
teşhis veya laboratuar reaktifleri olarak kullanılacakları açıkça ayırt
edilebilir olmalıdır. Bu durum, bunların bileşiminden, etiketinden, in vitro olarak veya laboratuvarda
kullanım için talimatından, yapılacak olan özel teşhis testinin
göstergesinden (indikasyonundan) veya fiziksel şeklinden (bir destek veya
mesnet üzerinde sunulanlar gibi)açıkça anlaşılmalıdır.
28 veya 29 uncu Fasıllarda yer alan ürünler hariç,
standart (referans) maddelerin sınıflandırılmasında 38.22 pozisyonu, Tarife
Cetvelindeki tüm pozisyonlara göre öncelik alır.
Bu pozisyondaki standart maddeleri, bir cihazın ayarlanması, bir ölçme
metodunun değerlendirilmesi veya bir maddeye değer tayin edilmesi için
hazırlanan referans maddeleridir. Bu
referans maddeleri aşağıda belirtilenlerden oluşabilir: (a) İlave analitik maddeler ihtiva eden ve
konsantrasyonu kesin olarak belirlenmiş olan substratlar; (b) Belirli bileşenlerinin
konsantrasyonları kesin olarak belirlenmiş olan karışım halinde olmayan
maddeler (örn., süt tozunun protein ve yağ muhteviyatları) (c) Doğal veya
sentetik, belirli özellikleri (örn; gerilme şiddeti, özgül ağırlığı) kesin
olarak belirlenmiş maddeler.
Bu referans maddelerine, onaylanmış özelliklerin değerlerini, bu
değerlerin belirlenmesi için kullanılan yöntemleri, her değerle ilgili
kesinlik derecesini ve onaylanmış yetkiliyi gösteren bir sertifika eşlik
etmelidir. Ayrıca teşhis veya laboratuvarda kullanılan reaktifler haline
getirilmiş olsun olmasın aşağıdakiler de bu pozisyon haricindedir: (a)
28.43
ila 28.46 ve 28.52
pozisyonlarında yer alan eşya (VI. Bölümün 1 nolu Not hükmüne bakınız). (b)
28.Fasılın 1 no.lu veya 29. Fasılın 1
no.lu Not hükümlerinde yer alan ürünler. (c)
32.04
pozisyonunda yer alan renklendirici maddeler (32. Fasılın 3 nolu Not
hükmünde bahsedilen müstahzarlar dahil). (d)
Mikroorganizmaların (virüs ve benzerleri
dahil) veya bitki, insan ve hayvan hücrelerinin geliştirilmesinde veya varlıklarını
idamesinde kullanılan müstahzar kültür ortamları (38.21 pozisyonu). 38.23
- SINAİ MONOKARBOKSİLİK YAĞ ASİTLERİ; RAFİNAJ MAHSULU ASİT YAĞLARI;
SINAİ YAĞ ALKOLLERİ. - Sınai
monokarboksilik yağ asitleri, rafinaj mahsulü asit yağları 3823.11 -- Stearik asit 3823.12 -- Oleik asit 3823.13 -- Tall oil sıvı yağ
asitleri 3823.19 -- Diğerleri 3823.70 - Sınai yağ alkolleri (A) SINAİ MONOKARBOKSİLİK YAĞ ASİTLERİ; RAFİNAJ MAHSULÜ ASİT YAĞLARI. Sınai monokarboksilik yağ asitleri, genellikle, tabii katı veya
sıvı yağların hidrolize edilmesi veya sabunlaşması ile elde edilir. Katı
(doymuş) ve sıvı (doymamış) yağ asitlerinin ayırımı genellikle çözücü olsun
olmasın kristalizasyonla gerçekleşir. Sıvı kısmı (ticari olarak oleik asit
veya olein olarak bilinir), oleik asit ve diğer doymamış yağ asitleri
(linoleik ve linolenik asit gibi) ile birlikte az miktarda doymuş yağ
asitlerinden oluşur. Katı kısmı (ticari olarak stearik asit veya stearin
olarak bilinir), ise esas itibariyle palmitik ve stearik asit ile birlikte az
miktarda doymamış yağ asitlerinden oluşur. Bu pozisyona, diğerleri meyanında, aşağıdakiler dahildir: (1)
Ticari
stearik asit (stearin). Kendine has bir kokusu olan beyaz katı bir maddedir.
Nispeten sert ve kırılgandır. Tane, pul ve toz halinde satılır. İzotermal
tanklarda sıcak olarak taşındığında sıvı olarak da satılabilir. (2)
Ticari
oleik asit (olein) Kendine has bir kokusu olan, renksizden kahve rengine
kadar değişen yağlı bir sıvıdır. (3)
Tall
oil yağ asitleri (TOFA). Başlıca oleik ve linoleik asitten oluşur. Ham tall
oilin damıtılmasıyla elde edilir ve ağırlık itibariyle %90 veya daha
fazla(kuru madde üzerinden hesaplandığında) yağ asidi içerir. (4)
Damıtılmış
yağ asitleri. Çeşitli katı ve sıvı yağların (örn Hindistan cevizi yağı,
palmiye yağı, donyağı) hidrolitik ayrışmasından sonra müteakiben saflaştırma
işlemine tabi (damıtılma) tutulması ile elde edilir. (5)
Yağ
asitlerinin distilasyon (damıtma) ürünleri Saflaştırma işleminin
bir parçası olarak, buhar varlığında vakum altında damıtılma işlemine tabi
tutularak katı ve sıvı yağlardan elde edilir. Bu ürünler yüksek serbest yağ
asidi (ffa) muhtevasına göre karakterize edilir. (6)
Yüksek molekül ağırlıklı sentetik
hidrokarbonların Katalitik
oksidasyonuyla elde edilen yağ asitleri (7)
Rafinaj
(arıtma) mahsulü asit yağları Nispeten yüksek serbest yağ
asidi içerir. Ham yağların rafinasyonu sırasında elde edilen soap-stock'un
(sabun hammaddesi) mineral asitlerle ayrışmasıyla hazırlanır. Aşağıdakiler bu pozisyon haricindedir: (a)
%85 veya daha fazla saflıkta oleik asit
(kuru madde üzerinde hesaplandığında) (29.16
pozisyonu). (b)
%90 veya daha fazla saflıkta diğer yağ
asitleri (kuru madde üzerinde hesaplandığında) (genellikle 29.15, 29.16 veya 29.18 pozisyonu). (B) SINAİ YAĞ ALKOLLERİ Burada sınıflandırılan yağ alkolleri, bu pozisyondaki karışık
yağ asitleri (yukarıdaki (A) kısmına bakınız) veya bunların esterlerinin
katalitik yolla indirgenmesi, sperm yağının sabunlaştırılması, olefinler ve
karbon monoksit ile hidrojen arasındaki katalitik reaksiyonlar (Oxo işlemi),
olefinlerin hidrasyonu, hidrokarbonların oksidasyonu veya diğer şekillerde
elde edilen asiklik alkollerin karışımıdır. Yağ alkolleri genellikle
sıvı olmakla beraber bazıları katıdır. Bu pozisyonda yer alan başlıca yağ alkolleri şunlardır: (1)
Lauryl
alkol. Hindistan cevizi yağının yağ asitlerinin katalitik yolla
indirgenmesi ile elde edilen doymuş yağ alkollerinin bir karışımıdır. Normal
sıcaklıklarda sıvı, fakat soğuk havada yarı katıdır. (2)
Cetyl
alkol. Cetyl ve stearyl alkollerin karışımıdır. Sperm yağından ve
ispermeçetten elde edilende cetyl alkol diğerinden oldukça fazladır. Kristal
yapıda olup oda sıcaklığında şeffaf ve katıdır. (3)
Stearyl
alkol. Stearinin veya stearik asitçe zengin yağların indirgenmesiyle
veya sperm yağının distilasyonu takiben hidrojenasyonu ve hidrolizi ile elde
edilen, stearyl ve cetyl alkollerin bir karışımıdır. Oda sıcaklığında beyaz
kristal bir katı durumundadır. (4)
Oleyl
alkol. Oleinin indirgenmesi veya sperm yağından hidrolik basınçla
alınan alkollerden elde edilir. Oda sıcaklığında sıvıdır. (5)
Primer
alifatik alkollerin karışımları. Yaygın olarak altıdan on üçe
kadar değişen oranda karbon atomu içeren alkollerden oluşan, genellikle
"Oxo işlemi" ile üretilenleri sıvıdır. (1) ila (4) nolu paragraflarda belirtilen yağ
alkolleri, esas olarak, bunların sülfonatlanmış türevlerinin (alkali tuzları
34.02 pozisyonundaki organik yüzey-aktif ajanları olan) hazırlanmasında
kullanılmaktadır. (5) nolu
paragraftaki yağ alkolleri ise esas olarak, poli (vinil klorür) için
plastikleştirici maddelerin üretiminde kullanılır. Bu pozisyon, ayrıca mumsu bir yapısı
olan sınai yağ alkollerini de kapsar. %90 veya daha fazla saflıktaki (kuru madde üzerinden
hesaplandığında) kimyasal olarak belirli yapıda olan yağ alkolleri bu
pozisyona dahil değildir (genellikle
29.05 pozisyonu). 38.24
- DÖKÜMHANE MAÇALARINA VEYA KALIPLARINA MAHSUS MÜSTAHZAR BAĞLAYICILAR;
TARİFENİN BAŞKA YERİNDE BELİRTİLMEYEN VEYA YER ALMAYAN KİMYA SANAYİİ VEYA
KİMYA SANAYİİNE BAĞLI SANAYİLERDE KULLANILAN KİMYASAL ÜRÜNLER VE MÜSTAHZARLAR
(TABİİ ÜRÜNLERİN KARIŞIMLARINDAN OLUŞANLAR DAHİL). 3824.10
- Dökümhane maçalarına veya kalıplarına mahsus müstahzar bağlayıcılar 3824.30 - Kendi aralarında
veya metalik bağlayıcılarla karıştırılmış, aglomere edilmemiş metal
karbürler 3824.40 - Çimento, harç veya betonlara mahsus müstahzar katkılar 3824.50 - Ateşe dayanıklı
olmayan harç veya betonlar 3824.60 - Sorbitol (2905.44 altpozisyonunda belirtilen sorbitol
hariç) - Metan, etan veya propanın halojenlenmiş
türevlerini içeren karışımlar: 3824.71 -- Kloroflorakarbonlar içerenler (CFCs) 3824.72 --
Bromoklorodiflorometan, bromotriflorometan veya
dibromotetrafloroetanlar içerenler 3824.73 --
Hidrobromoflorokarbonlar (HBFCs) içerenler 3824.74 --
Hidrokloroflorakarbonlar içerenler (HCFCs)
(perflorokarbonlar (HFCs) veya
hidroflorokarbonlar (HFCs) içersin içermesin, ancak
kloroflorokarbonlar (CFCs) içermeyenler 3824.75 -- Karbon
teraklorür içerenler 3824.76 -- 1,1,1-trikloroetan (metil kloroform)
içerenler 3824.77 --
Bromometan (metil bromür) veya bromoklorometan içerenler 3824.78 -- Perflorokarbonlar (PFCs) veya
hidroflorokarbonlar (HFCs) içeren,
fakat kloroflorokarbonlar veya
hidrokloroflorokarbonlar (HCFCs) içermeyenler
3824.79 -- Diğerleri -
Bu Faslın 3 no.lu alt pozisyon notunda belirtilen
eşya: 3824.81 -- Oksiran (etilenoksit) içerenler 3824.82 -- Poliklorine edilmiş
bifeniller (PCBs),poliklorine edilmiş terpeniller (PCTs)
veya polibromine edilmiş bifeniller (PBBs)
içerenler 3824.83 --
tris (2,3-dibromopropil) fosfat içerenler 3824.84 - - aldrin
(ISO), camphechlor (ISO) (toxaphene), chlordane (ISO), chlordecone (ISO), DDT
(ISO) (clofenotane (INN), 1,1,1-trichloro-2,2-bis(p-chlorophenyl)ethane),
dieldrin (ISO, INN), endosulfan (ISO), endrin (ISO), heptachlor (ISO) veya
mirex (ISO) içerenler 3824.85 - - lindane (ISO, INN) dahil,
1,2,3,4,5,6 hexachlorocyclohexane (HCH (ISO)) içerenler 3824.86 - - pentachlorobenzene (ISO)
veya hexachlorobenzene (ISO) içerenler 3824.87 - - perfluorooctane sülfonik
asit, tuzları, perfluorooctane sülfonamidler veya perfluorooctane sulphonyl
fluoride içerenler 3824.88 - - tetra-, penta-, hexa- hepta-
veya octabromodiphenyl eterleri içerenler - Diğerleri: 3824.91 - -esas olarak
5-ethyl-2-methyl-2-oxido- 1,3,2-dioxaphosphinan-5-yl) methyl methyl
methylphosphonate ve
bis[(5-ethyl-2-methyl-2-oxido-1,3,2-dioxaphosphinan-5-yl)methyl]
methylphosphonate içeren karışımlar ve müstahzarlar 3824.99 - - Diğerleri Bu pozisyon, şunları kapsar: (A) DÖKÜMHANE MAÇALARINA VEYA KALIPLARINA
MAHSUS MÜSTAHZAR BAĞLAYICILAR Bu pozisyon esası tabii reçineli ürünler (örn; kolofan), keten
tohumu yağı, bitkisel zamklar, dekstrin, melas, 39.Fasılda yer alan polimerler,
vb. esaslı dökümhane maçalarına mahsus bağlayıcıları içine alır. Bunlar, dökümhane kalıpları veya maçalarının yapımında kuma
uygun bir kıvam vermek ve parça döküldükten sonra ayrılmasını kolaylaştırmak
için dökümhane kumu ile karıştırılan müstahzarlardır. Bununla beraber dekstrinler ve diğer modifiye edilmiş
nişastalar, nişasta veya dekstrin esaslı tutkallar veya diğer modifiye
edilmiş nişastalar 35.05 pozisyonunda yer
alır. (B) KİMYASAL ÜRÜNLER VE KİMYASAL VEYA DİĞER
MÜSTAHZARLAR Bu pozisyon, üç istisna hariç olmak üzere( aşağıdaki (7), (19)
ve (31) nci paragraflara bakınız), kimyasal olarak belirli bir yapıda ve
izole halde bulunan ürünlerine uygulanmaz.
Bu itibarla bu pozisyonda yer alan kimyasal
ürünler, ister diğer maddelerin imalleri sırasında yan ürün olarak elde
edilsin (örn; naftenik asit gibi), ister doğrudan doğruya üretilmiş olsun,
kimyasal olarak belirli bir yapıda olmayan ürünlerdir. Burada yer alan kimyasal
müstahzarlar veya diğer müstahzarlar karışım halinde (emülsiyonlar ve
dispersiyonlar bu karışımların özel şekilleridir) ve bazen de solüsyonlar
halindedir. Fasıl 28 veya 29 da yer alan kimyasal ürünlerin
sudaki solüsyonları kendi Fasıllarında yer aldığı halde, bu ürünlerin sudan
başka çözücüler içindeki solüsyonları, birkaç istisna dışında söz konusu
Fasıllar haricinde kalmakta ve dolayısıyla bu pozisyona dahil müstahzarlar
gibi işlem görmektedir. Bu pozisyona dahil müstahzarlar, kısmen veya tamamen kimyasal
ürünlerden (genellikle durum böyledir) veya tamamen tabii bileşenlerden (örn;
aşağıda 23 nolu paragrafta bahsedilenler gibi) oluşabilir. Bununla beraber, bu pozisyon, insan gıdası olarak kullanılacak
maddelerin hazırlanmasında malzeme olarak veya bunların bazı özelliklerini
iyileştirmek (geliştirmek) için kullanılan (örn; hamur işi, bisküvi, kek ve
diğer ekmekçilik (pastacılık) ürünleri için geliştiriciler) yiyecek
maddeleriyle karışık kimyasal maddeleri veya besleyici değeri olan diğer
maddeleri kapsamaz (bu şekildeki
karışımların ve maddelerin kendi besleyici içerikleriyle değerlenmeleri
koşuluyla). Bu ürünler, genellikle
21.06 pozisyonunda yer alır
(38.Faslın Genel Açıklama Notlarına da bakınız). Bu pozisyon civa bileşiklerini de kapsamaz (28.52 pozisyonu). Yukarıda yazılı şartlara tabi olmak kaydıyla, bu pozisyona
dahil müstahzarlar ile kimyasal ürünler içinde şunlar yer almaktadır: (1)
Naftenik
asitler (bazı petrol yağlarının ve bitümenli minerallerden elde edilen
bazı yağların rafine edilmesinden oluşan yan ürünler) ve bu asitlerin tuzları (34.02
pozisyonundaki suda çözünen naftenatlar ve 28.43 ila 28.46 ve 28.52
pozisyonlarındaki tuzlar hariç). Bu pozisyonda yer alanlara örnek olarak
kalsiyum, baryum, çinko, manganez, aluminyum, kobalt, krom, kurşun, vb.
naftenatları verilebilir. Bunlardan bazıları, kurutucu müstahzarlar ve mineral
yağlara ait katkılar imalinde ve bakır naftenat ise, zararlı mantarları yok
edici müstahzarların hazırlanmasında kullanılır. (2)
Aglomere
edilmemiş metal karbürlerin (tungsten karbür, molibden
karbür, vb.)birbirleriyle veya metalik bağlayıcılarla (kobalt gibi) olan
karışımları. Bunlar, 82.09 pozisyonuna giren alet uçları ve benzerleri
imalinde kullanılır. (3)
Çimento,
harç veya betonlara mahsus müstahzar katkılar,
örn; sodyum veya potasyum silikat ve sodyum veya potasyum florosilikatlar
esaslı asitliği yok edici katkı maddeleri ve su geçirmeyen müstahzarlar
(sabun içersin veya içermesin) (kalsiyum oksit, yağlı asitler, vb. esaslılar
gibi). (4)
Ateşe
dayanıklı olmayan harçlar ve betonlar. (5)
29.05
pozisyonunda yer alan dışındaki sorbitol. Bu kategori, özellikle, diğer poliolleri içeren sorbitol
(D-glusitol) şuruplarını kapsar, bunlarda D-glusitol içeriği normal olarak
kuru maddenin %60 ila %80’ni arasında değişir. Bu tür ürünler, herhangi bir
ayırma işlemi meydana gelmeksizin, yüksek oranda disakkarit ve polisakkarit
içeren glukoz şuruplarının hidrojenasyonundan elde edilir. Zor kristalleşme
özelliğine sahiptirler ve çok değişik sanayilerde (örn; gıda, kozmetik,
eczacılık, plastik, tekstil) kullanılır. 29. Fasılın (1) numaralı Not hükmündeki şartları sağlayan sorbitol
29.05 pozisyonunda yer alır. Bu tür sorbitol, genellikle glukoz veya
invert şekerin hidrojenasyonu ile elde edilir. (6)
Kalsiyum
karbür, kalsiyum karbonat (kireç taşı) ve diğer maddelerin karışımları
(karbon ve florit gibi) çelik üretiminde kükürt giderici olarak
kullanılmak için hazırlanmıştır. (7)
Kültür
kristalleri (optik elementlerden hariç).
Bunlar, alkali maddelerin veya toprak alkali metallerin halojenürlerinin
(kalsiyum veya lityum florür, potasyum veya sodyum klorür, potasyum bromür,
potasyum bromoiyodür, vb.) veya magnezyum oksitin herbirinin ağırlığı 2,5 gr.
veya daha fazla olan kültür kristalleridir. Bu kültür kristallerin optik
elementleri bu pozisyon haricindedir
(90.01 pozisyonu). Her birinin ağırlığı 2,5 gr.'dan az olan kültür
kristalleri(optik elementler hariç) hale göre, 28.Fasılda veya 25.01
pozisyonunda (sodyum klorür kristalleri) veya 31.04 pozisyonunda (potasyum klorür kristalleri) yer alır. (8)
Petrol
sülfonatları. Bunlar, suda çözünmeyen, petrol veya petrol fraksiyonlarının
sülfonasyonu ile elde edilir (örn; sıvı kükürtdioksit içinde çözünen kükürt
trioksit, oleum, sülfürik asitle sülfonasyona tabi tutulması ile). Bu işlemi,
genellikle nötralleştirme işlemi takip eder. Bununla birlikte, suda çözünen
petrol sülfanatları (örn; alkali metallerin, amonyumun, etanolaminlerin) bu
pozisyon haricindedir (34.02
pozisyonu). (9)
Poliklorobifeniller
(bifenillerin klorlu türevlerinin karışımları) ve kloroparafinler. Bununla beraber, suni mum karekterine sahip katı kloroparafinler
ve katı poliklorobifeniller bu pozisyon haricindedir
(34.04 pozisyonu). (10)
Poli(oksietilen) (polietilen glikol). Bunlar, çok düşük molekül ağırlığına sahiptir,
örn; di-, tri- ve tetra (oksietilen) glikol karışımları.
Bununla beraber, diğer tüm poli (oksietilen) (polietilen glikol)
türleri, bu pozisyon haricindedir (39.07 pozisyonunda veya suni mum
karakterine sahip ise 34.04 pozisyonunda yer alırlar.). (11)
Gliserolün
mono-, di- ve tri yağ asit esterlerinin karışımları.
Bunlar, yağlar için emülsifiye edici olarak kullanılır. Bununla beraber, suni mum karakterine sahip olanlar 34.04 pozisyonunda yer alır. (12)
Füzel
yağı. Bu ham etil alkolün rektifiye edilmesi ile elde edilir. (13)
Dipel
yağı (kemik yağı, hayvansal yağ, Jeppel yağı). Geviş getiren
hayvanların boynuzlarının veya kemiklerin bozularak damıtılmasından elde
edilir. Siyahımtırak renkte, çok koyu ve fena kokulu bir sıvı olup, başlıca
haşarat öldürücü bileşiklerinin veya piridin bazlarının imalinde kullanılır. (14)
İyon
değiştiriciler (asit ve baz değiştirenler dahil) 39. Fasıldaki polimerler hariç.
Bunlar, çözünmeyen bileşikler olup bir elektrolitin solüsyonu ile temasa
geldiğinde kendi iyonlarından birini solüsyon içinde çözünmüş halde bulunan
maddelerin sahip oldukları iyonlarından biriyle değiştirir. Bu özelliğinden
dolayı, buhar kazanlarında, dokuma veya tekstil sanayiinde, çamaşırhanelerde,
vb. kullanılan sert suların içindeki kalsiyum veya magnezyum tuzlarının
çıkarılmasında sınai bir değere sahip bulunmaktadır. Aynı zamanda, tuzlu
suların içilebilir hale getirilmesine yaramaktadır. Bununla beraber, bağlayıcılar ihtiva edenler dışındaki suni zeolitler
(kimyasal olarak belirli yapıda olsun veya olmasın) bu pozisyon haricindedir (28.42
pozisyonu). (15)
Kabuk bağlamasını önleyici bileşimler.
Bunlar, genellikle sodyum karbonat, sodyum silikat, tanen, vb. esasına
dayanan bileşikler olup sert sulara ilave edildiğinde, bu suların içinde
çözünmüş halde bulunan kalsiyum ve magnezyum tuzlarının çoğunu çöktürür ve
böylece, buhar kazanlarında, buhar jenaratörlerinin borularında ve suyun
devridaim yaptığı diğer cihazlarda kireçli bir kabuk oluşmasına engel olur. (16)
Oksilit
(veya oksijen taşı). Sodyum peroksite az miktarda olmak üzere bakır veya
nikel tuzları gibi ürünler ilave edilmesi suretiyle hazırlanmakta ve bu
ürünler, oksilitin suya batırılmasında oksijen çıkışını düzenler. Oksilit,
genellikle küp veya dilimler halinde bulunur. (17)
Vernik
veya zamka katılan sertleştirici katkılar, örn; amonyum klorür
ve üre karışımları gibi. (18)
Baryum,
zirkonyum, vb. esaslı vakum tüpleri için emici bileşimler (getter). Bunlar
genellikle pastil, tablet veya benzeri şekillerde yahut metal tüp veya tel
gibi mesnetler üzerinde bulunur. (19)
Perakende
satış için ambalajlanmış mürekkep çıkarıcılar.
Bunlar, genellikle kimyasal olarak belirli bir yapıdaki bileşiklerin sulu
solüsyonlarıdır. Bazı hallerde tek bir bileşik kullanılabilir (örn; klor
aminin sulu solüsyonu gibi), diğer hallerde ise birbirlerinin fonksiyonlarını
tamamlayan iki bileşiğe gerek duyulabilir. Bu ikinci durumda, aynı ambalaj
içinde iki tane şişe bulunur(örneğin, biri sodyum hidrojen sülfitin sulu
solüsyonu ve diğeri de potasyum permanganatın sulu solüsyonunu içerir). (20)
Perakende
satış için ambalajlanmış teksir makinası yazılarının (stensil) düzeltilmesine
yarayan ürünler. Bunlar, genellikle pembe renkte selülozik vernikler olup
kapakları çoğunlukla küçük bir fırça ile donatılmış küçük şişelere
konulmuşlardır. Bu tür verniklerin perakende satışa elverişli ambalajlarda
bulunmayanları bu pozisyon haricinde
kalır. Bu verniklere ait organik bileşikli incelticiler 38.14 pozisyonunda yer alır. (21)
Perakende
satılacak şekilde ambalajlanmış düzeltme sıvıları.
Bunlar, daktilo, el yazısı, fotokopi, ofset baskı aletleri vb. yerlerde
hataların veya istenmeyen işaretlerin üzerine kapamak için kullanılan, esas
itibariyle pigmentler, bağlayıcılar ve çözücüler ihtiva eden donuk (beyaz
veya renkli) sıvılardır. Bunlar, çoğunlukla küçük şişeler (şişelerin
kapaklarında genellikle küçük bir fırça bulunur), teneke kutular içinde veya
kalem şeklinde bulunur. Bu sıvılara mahsus organik bileşikli incelticiler 38.14 pozisyonunda yer alır. (22)
Perakende satış için paketlenmiş
düzeltme bantları (şeritleri). Bunlar genellikle plastik bir kutuda sunulan, yazı veya daktilo
hatalarının veya daktilo yazısı, elyazısı, fotokopi, ofset baskı ve
benzerlerinde oluşan diğer istenmeyen işaretlerin üstünü kapatmak için
kullanılan, rulolanmış düzeltme şeritleridir. Bu ürünler çeşitli genişlik ve
uzunluklarda olabilir. Düzeltme şeridi şeridin yüzeyinde kaplı bulunan mat
bir boya maddesinden oluşmaktadır. Yazıyı düzeltme işlemi, düzeltilecek
bölümün üstüne el ile bastırmak suretiyle gerçekleştirilir.
Bu Pozisyon aşağıdakileri kapsamaz: (a) Yapışkanlı
arkalığı bulunan kağıttan oluşan düzeltme bantları (şeritleri), (Fasıl 48) (b) Mürekkepli
veya başka şekilde etki uyandıracak şekilde hazırlanmış, daktilo veya benzeri
şeritler (bantlar) (96.12 pozisyonu) (23)
Başlıca
şarabın ve diğer mayalı içkilerin berraklaştırılmasında kullanılan
müstahzarlar. Bunlar, genellikle poli(vinil
pirrolidon) veya balık tutkalı, jelatin, İrlanda yosunu ve yumurta akı gibi
albüminli maddeler veya jelatinli maddeler esaslıdır.
Bununla beraber, enzimleri içerenler 35.07
pozisyonunda yer alır. (24)
Boyalar
için bileşim halindeki katkı maddeleri. Bunlar, toz halinde
müstahzarlar olup genellikle maliyetlerini düşürmek ve gerektiğinde bazı
özellikleri (örn; boyayıcı pigmentlerin iyice yayılmasını kolaylaştırmak
için) iyileştirmek amacıyla boyalara (distemperler hariç) katılır. Bu
müstahzarlar, aynı zamanda distemperlerin üretiminde de kullanılır ve bu
taktirde pigment vazifesi görür. Bu pozisyonda yer alan bileşim halindeki
katkı maddeleri, iki veya daha fazla tabii ürünlerin (tebeşir, tabii baryum
sülfat, kayagan taşı, dolomit, tabii magnezyum karbonat, alçı taşı, amyant,
mika, talk, kalsit, vb.) birbiriyle olan karışımlarından veya tabii ürünlerin
kimyasal ürünlerle olan karışımından yahut da kimyasal ürünlerin
birbirleriyle olan karışımlarından (aluminyum hidroksit ve baryum sülfat
karışımları gibi) oluşmuştur. Bu kategori, çok ince olarak öğütülmüş tabii kalsiyum karbonatı
("şampanya beyazı") da içerir. Her bir partikül özel bir işlemle
suyu iten stearik asit tabakasıyla kaplanmıştır. (25)
Seramikten
bazı eşya imaline (örn; suni diş imali vb.) mahsus
müstahzarlar örneğin, kaolen, kuvartz ve feldspat esaslı karışımlar. (26)
Fırınların
sıcaklığını kontrole mahsus eriyebilen göstergeler
(Seger konileri, vb.). Bunlar, genellikle piramit şeklinde küçük mamuller
olup seramik hamurlarının ve cam haline gelebilen müstahzarlarının
bileşimlerine giren unsurlara benzer maddelerin karışımlarından oluşmuştur.
Bileşimleri o şekilde hazırlanmıştır ki, belirli bir sıcaklık derecesinde
yumuşayarak şeklini kaybeder ve böylece seramik eşya gibi mamullerin
pişirilmesinin kontrolünü mümkün kılar. (27)
Sodalı
kireç. Saf kirece sodyum hidroksit emdirilmesi suretiyle elde edilir.
Başlıca, anestezik sistemlerde, deniz altılarda, vb. nefes alıp vermede,
karbondioksitin absorbe edilmesinde kullanılır. Laboratuvar reaktifi haline
getirilmiş sodalı kireç bu pozisyon
haricindedir (38.22 pozisyonu). (28)
Kobalt
tuzları ile renklendirilmiş hidrate edilmiş silikajel. Kurutucu unsur olarak kullanılmakta ve
uzun süre kullanıldığında etkisi kalmayınca rengi değişen bir bileşiktir. (29)
Paslanmayı
önleyici müstahzarlar. Bunlar, kimyasal olarak pasın
önlenmesinde kullanılan, örneğin, fosforik asit esaslı müstahzarlar olabilir. Esası yağlama yağları olan paslanmayı önleyici müstahzarlar,
duruma göre 27.10 veya 34.03 pozisyonlarında yer alır. (30)
Sakkarin
veya tuzları ile sodyum bi karbonat (sodyum hidrojen karbonat) ve tartarik asitlerden
oluşan müstahzarlar (örn; tabletler). Bunlar, yiyecek maddesi
olmayan, tatlandırma amacıyla kullanılan maddelerdir. (31)
Kürleme
veya salamura tuzları. Bunlar, sodyum nitrat (nitratlı
tuzlar) veya sodyum nitrit (nitritli tuzlar) ilave edilmiş sodyum klorür
ihtiva eden tuzlardır. Şeker ilave edilmiş aynı
ürünler 21.06 pozisyonunda yer
alır. (32)
Kesilmiş
fakat monte edilmemiş veya takılmamış haldeki piezo-elektrik maddeler. (71.03
veya 71.04 pozisyonlarında yer alan türden olan kuvartz, tourmaline, vb. hariç).
Bu pozisyonda yer alan piezo-elektrik üretiminde kullanılan
maddelerin en yaygın olanları şunlardır: (a)
Rochelle tuzu (veya Seignette tuzu yani
potasyum sodyum tartarat tetrahidrat); etilendiamin tartarat; amonyum
ortofosfat, rubidyum veya sezyum veya bunların karışım halindeki kristalleri. (b)
Baryum titanat; kurşun zirkonat titanat;
kurşun metaniobat; kurşun sitronsiyum titanat zirkonat; kalsiyum titanat,
vb. Bu maddeler elektriki eksenlerine uygun bir şekilde çok hassas
bir kesme ve yontma ile elde edilen yüksek kaliteli kültüve kristaller
halindedir. Bunların bu şekilde kesme ve yontmaya tabi tutulmamış halde
olanları izole halde kimyasal olarak belirli bir yapıda oldukları taktirde 28 veya 29. Fasıllarda kendi uygun pozisyonlarında yer almaktadır; aksi
halde ise bu pozisyonda yer alırlar. Yukarıda (b) altparagrafında belirtilen ürünlerin polarize
edilmiş polikristal bünyeli elementleri monte
edilmemiş veya takılmamış olmak şartıyla bu pozisyonda yer alır. (33)
Transmisyon
kolanlarının kayganlığını önleyici müstahzarlar.
Bunlar, ağırlıkça %70 veya daha fazla petrol yağları veya bitümenli
minerallerden elde edilen yağları içerse dahi, yağlı, aşındırıcı maddeler,
vb. ihtiva etmektedir. (34)
Bazı
tedavi edici maddelerin imalinden elde edilen ara ürünler (örn; antibiyotikler).
Bunlar, mikroorganizmaların yardımıyla fermentasyon, filitrasyon ve ilk
kademe ekstraksiyonu suretiyle elde edilirler. Bu ara ürünler genellikle
%70'den fazla aktif madde içermezler örneğin "alkali küspeler". Bu
alkali küspeler, klorotetrasiklinin (oreomisin) imalinin ara ürünü olup aktif
olmayan miselyum, yardımcı filtre maddeleri ve %10-15 klorotetrasiklinden
ibarettir. (35)
Kimyasal
parıldama olayı ile bir aydınlatma etkisi oluşturan maddeler.
Örneğin, aydınlatma çubukları. Bunlarda aydınlatma olayı, bir çözücü ve bir
fluoresans bileşiğinin varlığında, oksalik asit tipi esterlerle hidrojen
peroksit arasındaki bir kimyasal reaksiyon sonucunda oluşur. (36)
Benzin
ile çalışan motorlar için ateşleme
sıvısı. İlk ateşleme için kullanılmakta olup dietil eter, ağırlıkça %70
veya daha fazla petrol yağları ve diğer bileşenlerden oluşan, esas bileşeni
dietil eter olan sıvılardır. (37)
Toz
halindeki model patları (su ile karıştırıldıktan sonra
kullanılır). Yaklaşık %30 çavdar unu, yaklaşık %30 odun selülozu ve çimento,
yapıştırıcı madde ve tebeşirden ibaret bir tozdur. Bununla birlikte, 34.07 pozisyonunda yer alan model
patları bu pozisyon haricindedir. (38)
Donuklaştırıcı
(²flatting²) pigmentler. Bunlar, modifiye edilmiş
rezinik asitin aluminyum tuzlarından oluşmakta olup, tanecikleri çözücülere
karşı korunmak ve sedimantasyonu önlemek için selüloz eteri ile kaplanır. (39)
"Balık pulu hamuru" veya "balık guanası". Bunlar,
balık pullarının white spirit ile
işleme tabii tutulmasından elde
edilen ham gümüşi rekteki hamurdan ibaret
olup, guanin içermesi sebebiyle, rafine edildikten sonra inci esansı yapmak
için kullanılır. (40)
Talyum
bromoiyodür kristalleri. Bunlar, brom ve iyotun katı
solüsyonlarından ibaret olup optik özelliğine sahip oluşu nedeniyle (infrared
(kızılötesi) ışınlarına karşı geçirgenliğe sahip) kullanılır. (41)
Jel
yapıcı ajanlar. Bunlar, kimyasal olarak belirli yapıda olmayan bir ürün olup,
özel bir işleme tabi tutularak organofilik hale dönüşen montmorillonit ihtiva
etmektedir. Krem rengi toz halinde, bir çok organik müstahzarların (boyalar, vernikler, vinil polimer
dispersiyonlar, mumlar, yapışkanlar, macun bileşikleri, kozmetikler vb.)
imalinde kullanılmaktadır. (42)
Yağ
asitleri, endüstriyel olanlar: (a)
İkizleşmiş (dimerize) olanlar. (b)
Üçüzleşmiş (trimerize) olanlar. (c)
Amil alkol ile esterleştirilmiş ve
ardından epoksileştirilmiş olanlar. (43)
Teknik molibdik oksit, karbon ve borik
asitin Aglomere edilmiş karışımları. Bunlar
çelik üretiminde alaşım maddesi olarak kullanılır. (44)
Ticarette
²gri oksit² veya ²siyah
oksit²
olarak tarif edilen bazen de yanlış olarak ²kurşun tozu²
olarak adlandırılan tozlar, kurşun monoksit (%65 ila
%80) ve kurşun metalinin (denge)karışımlarından özel olarak hazırlanmıştır. Saf kurşun, bilyalı değirmen içinde
kontrollü oksidasyona tabi tutularak elde edilir ve akümülatör bataryası
levhalarının imalinde kullanılır. (45)
İki
farklı organik bileşiğin izomerlerinin karışımları.
Bunlar, divinil benzen izomerleri (tipik olarak %25 ila %80) ve
etilvinilbenzen izomerlerini (tipik olarak %19 ila %50) karışımından ibaret
olup polimerleşme ajanı olarak polisitiren reçinelerinde kullanılır. Bu
reçinelerde sadece divinil benzen izomerleri çapraz bağ işleminde yer alır. (46)
Kimyasal
müstahzarlarda koyulaştırıcı ve emülsiyon stabilize edici olarak veya
aşındırıcı taşların imalinde bağlayıcı madde olarak kullanılan karışımlar.
25.Fasılın aynı pozisyonunda veya ayrı pozisyonlarındaki ürünlerden
oluşmaktadır (diğer Fasıllarda yer alan maddeleri içersin içermesin), bu
karışım aşağıdaki terkiplerden birine sahiptir: -
Çeşitli killerin karışımı; -
Çeşitli killer ve feldspat karışımı; -
Kil, toz haline getirilmiş feldsfat ve
toz haline getirilmiş tabii boraks (tinkal) karışımı; -
Kil, feldspat ve sodyum silikat
karışımı. (47)
Saksı
toprağı gibi bitkinin yetiştirilmesinde kullanılan karışımlar.
Bunlar, küçük miktarlarda gübreleme maddeleri azot, fosfor veya potasyum
elementlerini içersin içermesin, 25. Fasılda yer alan ürünlerden (toprak,
kum, kil) ibarettir. Bununla birlikte, esas karakterini turb’un oluşturduğu, turb,
kum veya kil karışımları bu pozisyon haricindedir
(27.03 pozisyonu). (48)
Esası
jelatin olan kopyalama patları. Bunlar, şekilleri
çoğaltmak, matbaa makinasının merdanelerini kaplamak vb. için kullanılır. Bu
patların terkibi değişmekte fakat esas yapı elemanı jelatindir. Jelatine
değişen oranlarda dekstrin ve baryum sülfat veya (eğer patlar matbaa baskı
makinalarında mürekkep veren merdanelerde kullanılacaksa) gliserol veya şeker
ve dolgu maddeleri (kaolin vb.) ilave edilir. Bu patlar, ister dökme halde (sandıklar, silindirler vb.)
isterse kullanıma hazır (genellikle bir kağıt veya mensucat mesnet üzerinde)
halde sunulsunlar burada yer alır. Kopya patları ile kaplanmış matbaa makinalarında mürekkep veren
merdaneler bu pozisyon haricindedir
(84.43 pozisyonu). (49)
Trikalsiyum fosfat veya kalsiyum
karbonatla karıştırılmış, emulsifer
olarak kullanılan mono ve digliseridlerin Diasetil tartarik asit esterleri Aşağıdakiler bu pozisyon haricindedir: (a)
Dokuma, kağıt, deri veya benzeri
sektörlerde kullanılan türdeki finisaj ajanları, diğer ürünler ve müstahzarlar.(38.09 pozisyonu) (b)
68.06
pozisyonunda yer alan ısı veya ses yalıtıcı ya da ses emici mineral madde
karışımları veya 68.12 pozisyonunda
yer alan amyant esaslı veya amyant ve magnezyum karbonat esaslı karışımlar. o o o Alt Pozisyon Açıklama
Notları: 3824.71 ila 3824.79
Altpozisyonları 3824.71 ila 3824.79 altpozisyonları metanın, etanın veya
propanın halojenlenmiş türevlerinin karışımlarını (bu halojenlenmiş
türevlerin diğer maddelerle karışımları da dahil) kapsamaktadır. Metan, etan ve propanın halojenlenmiş türevlerini ihtiva eden
karışımların ticareti Ozon Tabakasını İnceltici Maddelere İlişkin Montreal
Protokolü tarafından kontrol edilmektedir. 3824.91 Altpozisyonu 3824.91 alt pozisyonunda belirtilen karışım ve müstahzarların
ticareti, Kimyasal Silahların Geliştirilmesinin, Üretiminin, Stoklanmasının,
Kullanılmasının ve İmhasının Yasaklanmasına İlişkin Konvansiyon (Kimyasal
Silahlar Konvansiyonu) tarafından kontrol edilir. 38.25- TARİFENİN BAŞKA YERİNDE BELİRTİLMEYEN VEYA
YER ALMAYAN
KİMYA SANAYİİ VE KİMYA SANAYİİNE BAĞLI SANAYİLERE MAHSUS ARTIK ÜRÜNLER;
BELEDİYE ATIKLARI; KANALİZASYON ÇAMURU, BU FASLIN 6 NOLU NOTUNDA BELİRTİLEN
DİĞER ATIKLAR: 3825.10 - Şehir atıkları 3825.20 - Kanalizasyon çamuru 3825.30 - Klinik atıkları -
Artık organik çözücüler: 3825.41 - - Halojenlenmiş 3825.49 - - Diğerleri 3825.50 - Metal dekapajı
için amonyaklı suların, hidrolik sıvıların, fren ve antifriz
sıvılarının atıkları
- Kimya sanayii ve kimya
sanayiine bağlı sanayilerin diğer atıkları 3825.61 -- Esas olarak organik
bileşenleri içerenler 3825.69 -- Diğerleri 3825.90 - Diğerleri (A)
TARİFENİN BAŞKA YERİNDE BELİRTİLMEYEN VEYA YER ALMAYAN KİMYA SANAYİİ VE KİMYA
SANAYİİNE BAĞLI SANAYİLERE MAHSUS ARTIK ÜRÜNLER (1)Alkali demir oksit. Saf olmayan ferrik oksit içeren, gazın
(bilhassa hava gazı) arıtılmasında kullanılır. Boksitten alüminyum elde
edilmesinde kullanılan yöntemlerden birinde yan ürün olarak elde edilir. Bu
yan ürünler, sodyum karbonat, silisyum, vb. içerirler. (2) Antibiyotiklerin imalatında meydana gelen artıklar
("küspe" olarak anılır). Çok az antibiyotik içerir. Bileşik hayvan
yemlerinin hazırlanmasında kullanılmaya uygundur. (3) Amonyaklı gaz sıvıları. Hava gazından yoğunlaştırılan ham taş
kömürü katranı posasının çöktürülmesi sırasında meydana gelen sulu kısım
olarak elde edilir. Ayrıca kömürün yıkanmasında kullanılan sulardaki
amonyağın absorbe edilmesiyle de amonyaklı gaz sıvıları elde edilir. Bir
yerden bir yere nakledilmesinden önce genellikle konsantre hale getirilir.
Kahverengimsi sıvılar olup, amonyum tuzlarının (özellikle amonyum sülfat) ve
arıtılmış ve konsantre edilmiş amonyak gazının sulu çözeltilerinin imalinde
kullanılır. (4) Kullanılmış ve tesiri kalmamış oksit. İçerdiği amonyağın büyük kısmından suyun çıkarılmasından
sonra, hava gazı, bataklıktan çıkarılan bir nevi demir cevherinden veya
hidratlı demir (III) oksitten, testere tozu ve kalsiyum sülfattan oluşan bir
kütle içinden geçirilerek kimyasal olarak arıtılır. Bu kütle, gazdan bazı
safsızlıkları (hidrojen sülfür, hidrosiyanik asit, vb.) uzaklaştırır. Demir
oksit harcanıp, tesirsiz hale geldiği zaman yapısında sülfür, Prusya mavisi,
az miktarda amonyum tuzları ve diğer maddelerin bir karışımını içerir ve
kullanılmış ve tesiri kalmamış oksit olarak bilinir. Çoğunlukla, toz veya
granüle halde, yeşilimsiden kahverengine kadar değişen renklerde olup, hoş
olmayan bir kokuya sahiptir ve kükürt ile siyanürlerin (bilhassa Prusya
mavisi) kaynağı olarak, gübre olarak veya haşarat öldürücü olarak kullanılır. (5) Enerji santrali ateşlemesinden çıkan gazların kalıntıları. Kireçtaşlı
alçıtaşı duman gazı desülfürizasyonu olarak da adlandırılır (LG FGD). Bu
kalıntılar katı veya çamur halinde olabilir ve daha ileri derecede
işlenebilir ve sıva tahtası yapımında doğal alçı taşı ikamesi olarak
kullanılır. Bununla beraber, bu kalıntılardan izole edilen saflaştırılmış
kalsiyum sülfat bu pozisyon haricindedir. (28.33 pozisyonu) (B) ŞEHİR ATIKLARI Bu pozisyon, inşaat ve yıkım
atıklarının yanında evlerden, otellerden, restoranlardan, hastanelerden,
dükkânlardan, ofislerden vs. ve yol ve kaldırım süprüntülerinden toplanan
türden şehir atıklarını da kapsar. Şehir atıkları genellikle plastik,
kauçuk, tahta, kağıt, dokumaya elverişli madde, cam, metal, gıda maddeleri,
kırılmış mobilyalar ve diğer zarar görmüş veya kullanılmaz hale gelmiş
eşyalar gibi çok çeşitli maddeleri kapsar. Atıklardan ayıklanmış ayrı maddeler
veya eşya (plastik, kauçuk, ahşap, kağıt, dokumaya elverişli madde, cam veya
metaller ve kullanılmış pil atıkları gibi) ve sanayii atıkları bu pozisyon haricindedir
ve tarifenin kendilerine uygun pozisyonlarında sınıflandırılırlar ( Kimya
sanayii veya buna bağlı sanayilerin atıkları için aşağıdaki (D) bölümüne
bakınız.). Ayrı olarak toplanan bu gibi atık maddeler veya eşyalar,
kendilerine uygun pozisyonlarda sınıflandırılırlar. (C) KANALİZASYON ÇAMURU Kanalizasyon çamuru, şehir atıklarını
arıtma tesislerinden elde edilen çamur anlamına gelir ve ön işlem artıkları,
kalbur döküntüleri ve stabilize edilmemiş çamurları kapsar. Gübre olarak kullanılmaya uygun
stabilize edilmiş kanalizasyon çamuru bu pozisyon haricindedir (31 inci
Fasıl). Ancak, stabilize edilmiş çamurun gübre olarak kullanılmasını
engelleyen tarıma zararlı diğer maddeleri (örn; ağır metaller)içeren çamurlar
bu pozisyonda sınıflandırılır. (D)
38 İNCİ FASLIN (6) NOLU NOTUNDA BELİRTİLEN DİĞER
ATIKLAR Bu pozisyon ayrıca, bu Faslın (6) nolu notunda belirtilen birçok türden
diğer atıkları da kapsar. Bunlar: (1) Klinik atıkları. Çoğu kez
patojenler, eczacılık maddeleri ve vücut sıvıları içeren ve özel yok etme
işlemleri gerektiren, tıbbi araştırma, teşhis, tedavi veya diğer tıbbi,
cerrahi diş hekimliği veya veterinerlikle ilgili işlemlerden ortaya çıkan
kontamine olmuş atıklarlardır (örneğin, kirli elbiseler, kullanılmış
eldivenler ve şırıngalar). (2) Atık organik çözücüler. Genellikle temizleme
ve yıkama işlemleri sonucu ortaya çıkarlar ve esas olarak organik çözücüleri
içerirler. Birincil ürün olarak sunulduğunda daha ileri kullanım için uygun
değildirler (çözücülerin geri kazanılması amaçlansın amaçlanmasın). Esas olarak petrol yağları
veya bitümenli minerallerden elde edilen yağları içeren atıklar bu pozisyon haricindedir
(27.10 pozisyonu). (3) Metal temizleme sıvıların,
hidrolik sıvılarının, fren sıvılarının ve antifriz sıvılarının atıkları.
Bunlar birincil ürün olarak sunulduklarında daha ileri kullanım için uygun
değildirler. Genellikle ilk ürünlerin geri kazanılmasında kullanılırlar. Bununla beraber, bu pozisyon, metallerin
ve metal bileşiklerinin geri kazanılmasında kullanılan türden olan metal
temizleme sıvıların artıklarından kalan kül ve kalıntıları (26.20 pozisyonu)
ve esas olarak petrol yağları veya bitümenli minerallerden elde edilen
yağları içeren fren sıvıları ve hidrolik sıvıların artıklarını kapsamaz
(27.10 pozisyonu). (4) Kimya sanayii veya buna
bağlı sanayilerin atıkları. Bu grup, diğerleri meyanında, şehir atıkları ve
atık organik çözücüler haricindeki mürekkep, boyar madde, boyayıcı, boya,
parlak boya ve verniğin üretimi, formulasyonu ve kullanımı sonucu oluşan
atıkları kapsar. Bunlar, genellikle, çok çeşitli akışmazlık gösteren,
sulu veya sulu olmayan ortamlardaki sıvı veya yarı katı çözeltilerden ayrı
olan heterojen karışımlardır. Bunlar belirtildiği şekilde birincil ürün
olarak kullanılmaya uygun değildirler.
Bununla beraber, metallerin veya
bunların bileşimlerini yenilemek için kullanılan mürekkep, boyar madde,
boyayıcı, boya, parlak boya ve vernik üretimi, formulasyonu ve kullanımı
sonucu oluşan atıklardan oluşan cüruf, kül ve kalıntılar (26.20 pozisyonu) ve petrol yağları ve bitümenli minerallerden
elde edilen yağları içeren atıklar (27.10
pozisyonu) bu pozisyon haricindedir. Bu pozisyon
ayrıca aşağıdakileri kapsamaz: (a) Arsenik veya
metallerin yeniden kazanılmasında veya bunların bileşiklerinin imalinde
kullanılan türden olan, metal, arsenik veya bunların karışımlarını içeren kül
ve atıklar (26.20 pozisyonu), (b)
Şehir atıklarının yakılmasından elde edilen kül ve
atıklar (26.21 pozisyonu), (c)
Uçucu yağların terpenlerinin alınması sırasında
oluşan terpenik yan ürünler (33.01 pozisyonu), (d)
Odun hamuru imalinden arta kalan lesivler (38.04
pozisyonu). 38.26
BİODİZEL VE BUNLARIN KARIŞIMLARI
(AĞIRLIK İTİBARİYLE %70’DEN AZ PETROL YAĞLARI VEYA BİTÜMENLİ MİNERALLERDEN
ELDE EDİLEN YAĞLARI İÇERENLER VEYA İÇERMEYENLER) Biodizel farklı zincir uzunluklarındaki yağ
asitlerinin mono-alkil esterlerinden oluşur, su ile karışmaz, kaynama noktası
yüksektir, düşük buhar basıncına sahiptir ve petrolden üretilen dizel
yağlardaki yoğunluğa sahiptir. Biodizel, genellikle transesterifikasyon adı
verilen [arzu edilen estere ulaşabilmek için katalizör yardımıyla alkolle
(genellikle metanol veya etanol) hayvansal yağ asitlerinin reaksiyona
girmesi] kimyasal işlemden elde edilir. Bitkisel yağlardan (kolza, soya fasulyesi, palm,
ayçiçeği, pamuk tohumu, hint fıstığı gibi.), hayvansal yağlardan ( domuz
yağı, don yağı gibi.) veya kullanılmış hayvansal veya bitkisel yağlardan
(kızartma yağları, geri dönüşüm yapılmış yemek yağları gibi.) elde
edilebilir. Biodizel ne petrol yağlarını ne de bitümenli
minerallerden elde edilen yağları bünyesinde barındırmaz ama damıtılmış
petrolle veya bitümenli minerallerle (dizel, gazyağı, kalorifer yakıtı gibi)
karıştırılabilir veya harmanlanabilir. Biodizel içten yanmalı sıkıştırma ateşlemeli
motorlarda yakıt,, termal enerji üretiminde veya benzeri amaçlarla
kullanılabilir Bu pozisyon aşağıdakileri içermez : (a) Ağırlık itibariyle %
70 veya daha fazla petrol yağları veya bitümenli minerallerden elde edilen
yağları içeren karışımları (27.10
pozisyonu). (b) Tamamen
oksijeni uzaklaştırılmış (Deoksijene edilmiş) ve sadece alifatik hidrokarbon
zincirlerinden oluşan bitkisel yağlardan elde edilen ürünler (27.10 pozisyonu). |