Son
Güncelleme: 19/06/2021
GÜMRÜK
GENEL TEBLİĞİ
(TIR İŞLEMLERİ)
(SERİ NO: 1)
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin
amacı; TIR karnesi himayesinde karayolu ile uluslararası eşya taşıyan yerli
ve yabancı plakalı taşıtların gümrük işlemlerine ilişkin Türkiye Gümrük
Bölgesi içerisinde tabi olacakları usul ve esaslar ile birlikte ilgili kamu
kurum ve kuruluşlarının hizmet, görev ve yetkilerini düzenlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 31/3/1985 tarihli ve 18711 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan 16/1/1985 tarihli ve 85/8993 sayılı Bakanlar Kurulu
Kararı ile onaylanan 1975 tarihli TIR Karneleri Himayesinde Uluslararası Eşya
Taşınmasına Dair Gümrük Sözleşmesi, 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanununun 10 ve 91 inci maddeleri ile Gümrük Yönetmeliğinin 216 ncı maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 - (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Ağır veya havaleli eşya: Ağırlıkları,
boyutları veya nitelikleri bakımından, kapalı bir karayolu taşıtı veya kapalı
konteyner ile taşınamayan, yükün özelliği itibariyle gümrük idaresi
tarafından, taşıma için kolayca bölünmesine imkân olmadığı kanaatine varılan,
yüklü durumdaki ölçü ve ağırlıkları, ek-1’deki ölçü ve ağırlıklardan en az
birine uymayan, dolayısıyla karayolunda taşınması, özel yük taşıma izin belgesi ile
mümkün olan her türlü eşyayı,
b) Araç takip sistemi (ATS): 5607 sayılı
Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu hükümleri uyarınca kaçakçılığın önlenmesi amacıyla
4458 sayılı Gümrük Kanunu ve Gümrük Yönetmeliğindeki transit rejimi esaslarına
ve bu Tebliği hükümlerine göre karayolu ile uluslararası eşya taşıyan
taşıtların Türkiye’de seyrettikleri ve bulundukları sürede Bakanlık Merkez
Teşkilatında bulunan sunucuda kayıtlı yazılım üzerinden ve taşıtlara takılan
mobil üniteler vasıtasıyla izlenmelerini sağlayan sistemi,
c) (Mülga)
ç) Çekici: Römork ve yarı römorkları
çekmek için imal edilmiş olan ve bunlar olmadan yük taşımayan motorlu taşıtı,
d) Çıkış gümrük idaresi: TIR karnesi
himayesinde eşya taşıyan taşıtın, akit taraflardan birinde uğradığı son gümrük
idaresini,
e) Eşya: Her türlü madde, ürün ve
değeri,
f) Geçiş belgesi: Uluslararası
anlaşmalar çerçevesinde, akit taraflardan biri tarafından kendi topraklarına
girmek ve çıkmak veya bu topraklardan transit geçmek üzere diğer ülkede
kayıtlı bir karayolu aracına verilen ikili veya çok taraflı (UBAK) belgeyi,
g) Genel Müdürlük: Gümrükler Genel
Müdürlüğünü,
ğ) Giriş gümrük idaresi: TIR karnesi
himayesinde eşya taşıyan taşıtın, akit taraflardan birinde uğradığı ilk
gümrük idaresini,
h) Gümrük idaresi veya idareleri: Gümrük
mevzuatında belirtilen işlemlerin kısmen veya tamamen yerine getirildiği merkez
veya taşra teşkilatındaki hiyerarşik yönetim birimlerinin tamamını,
ı) Gümrük
vergileri: İlgili mevzuat uyarınca eşyaya uygulanan ithalat vergilerinin ya
da ihracat vergilerinin tümünü,
i) Hareket gümrük idaresi: Yükün tamamı
veya bir kısmı ile ilgili TIR taşımasının başladığı akit taraflardan birine
ait gümrük idaresini/idarelerini,
j) Kamyon: İzin verilebilen azami yüklü
ağırlığı 3.500 kilogramdan fazla olan ve yük taşımak için imal edilmiş motorlu
taşıtı,
k) Kamyonet: İzin verilebilen azami yüklü
ağırlığı 3.500 kilogramı geçmeyen, eşya veya yük taşımak için imal edilmiş
motorlu taşıtı,
l) Kefil kuruluş: TIR karnesi
himayesinde eşya taşıyan kişilere kefil olmak üzere TIR Sözleşmesinin 6 ncı
maddesi doğrultusunda yetkilendirilen kuruluşu,
m) Kişi: Gerçek ve tüzel kişiler ile
hukuken tüzel kişilik statüsüne sahip olmamakla birlikte yürürlükteki mevzuat
uyarınca hukuki tasarruflar yapma yetkisi tanınan kişiler ortaklığını,
n)
Konteyner: Taşıma araçları, bunların aksamı, yedek parçaları, ambalajlar ile
paletler hariç olmak üzere;
1)
İçerisine eşya koymak için bir kompartıman oluşturacak şekilde tamamen veya
kısmen kapatılmış,
2)
Sürekli kullanım özelliğine sahip ve buna uygun olarak tekrar kullanılacak
kadar sağlam,
3)
Taşıma türü veya taşıt değişikliğini gerektiren hallerde içindeki eşyanın
boşaltılıp yüklenmesine yol açmayacak nitelikte,
4)
Özellikle bir taşıma türünden diğerine transfer halinde pratik kullanım
özelliğine sahip,
5)
İç hacmi 1 m3 veya daha fazla olan,
6)
Kolayca doldurulup boşaltılabilecek şekilde tasarlanmış,
taşıma işlerinde
kullanılan büyük sandık, hareketli tank, ayrılabilir karoser ve üzerinde
taşınması koşulu ile tipine uygun çıkarılıp takılabilen özellikte olan aksam,
parça ve teçhizat ile diğer benzer yapıları,
o) Konteyner onay plakası: TIR
Sözleşmesi ek-7’de yer alan kısım II’deki kurallara göre ve bu kısmın
ek-1’indeki örneğe uygun olarak İngilizce veya Fransızca dillerinden biri ile
basılmış, kabartma olarak imal edilmiş, kolayca okunabilir ve konteynerin
açıkca görülebilir bir yerine sabit olarak takılmış en az (200 x 100 mm)
boyutlarında olan metal plakayı (ek-2),
ö) Bakanlık: Ticaret
Bakanlığını,
p) Özel izin belgesi: Uluslararası
taşımalarda geçiş belgesi yerine geçmek üzere düzenlenen belgeyi,
r) Özel yük taşıma izin belgesi:
Bölünemez nitelikteki ağır ve/veya büyük yüklerin karayolu ile taşınması için
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı
Karayolları Genel Müdürlüğünden verilen belgeyi,
s) Römork: Motorlu taşıt ile çekilen yük
taşımak için imal edilmiş motorsuz taşıtı,
ş) Taşıt: Motorlu karayolu taşıtları ile
bu taşıtlar tarafından çekilmek üzere imal edilmiş her türlü römork ve yarı
römorkları,
t) Taşıt dizisi: Karayolunda bir ünite
olarak hareket eden bağlı taşıtları,
u) Taşıt onay belgesi: Karayolu ile
uluslararası eşya taşımacılığı yapılan taşıtların TIR Sözleşmesi hükümlerine
uygun olarak imal edildiğini gösteren ve Gümrük ve
Ticaret Bölge Müdürlükleri tarafından yetki verilen gümrük idarelerince
iki yıl süreyle geçerli olmak üzere TIR Sözleşmesi ek-4’te yer alan örneğe
uygun olarak düzenlenen belgeyi (ek-3),
ü) Tezkiye: Firmaların, TIR karnesi
himayesinde uluslararası taşımacılık yapmak üzere Genel Müdürlükçe yetkilendirilmelerini,
v) TIR işlemi: TIR taşımasının, bir akit
taraftaki hareket veya giriş (yol boyu) gümrük idaresi ile varış veya çıkış
(yol boyu) gümrük idaresi arasında gerçekleştirilen kısmını,
y) TIR işleminin başlaması: Karayolu
taşıtının, taşıt dizisinin veya konteynerin yükü ve bu yüke ilişkin TIR
karnesi ile birlikte kontrol amacıyla hareket veya giriş (yol boyu) gümrük
idaresine sunulması ve bu TIR karnesinin gümrük idaresince kabul edilmesini,
z) TIR işleminin ibrası: Varış gümrük
idaresince eşyanın tam ve eksiksiz olarak teslim alınmasını veya eşyanın çıkış
gümrük idaresinden yurtdışı edilmesini müteakip TIR karnesinin Volet-1 ve
Volet-2 yaprağı bilgilerinin karşılaştırılarak TIR işleminin usulüne uygun
olarak sonlandırıldığının tespitini,
aa)
TIR işleminin sona ermesi: Karayolu taşıtının, taşıt dizisinin veya
konteynerin yükü ve bu yüke ilişkin TIR karnesi ile birlikte, kontrol
amacıyla varış veya çıkış (yol boyu) gümrük idaresine sunulmasını,
bb) TIR karnesi: TIR Sözleşmesi ek-1’de
yer alan örneğe uygun olarak Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Birliği (IRU)
tarafından basılarak akit tarafların kefil kuruluşları aracılığıyla
taşıyıcıların kullanımına sunulan ve TIR sistemi altında eşya taşımaya mahsus
belgeyi (ek-4),
cc) TIR karnesi hamili: TIR
Sözleşmesinin ilgili hükümlerine uygun olarak adına TIR karnesi düzenlenen,
eşyanın TIR rejimine tabi tutulması amacıyla hareket gümrük idaresine sunulan
TIR karnesinde adına gümrük beyanında bulunulan ve taşıtın, taşıt dizisinin
veya konteynerin yükü ile bu yüke ilişkin TIR karnesinin hareket, yol boyu ve
varış gümrük idarelerine sunulmasından ve TIR Sözleşmesinin ilgili diğer
hükümlerine uyulmasından sorumlu olan kişiyi,
çç) TIR konaklama yerleri: Sürücülerin
dinlenmek, geceyi geçirmek, taşıtlarını park etmek ve teknik ihtiyaçlarını
karşılamak amacıyla uğradıkları sosyal tesisleri,
dd) TIR Sözleşmesi: 16/1/1985 tarihli,
85/8993 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 12 Mayıs 1985 tarihinden geçerli
olmak üzere onaylanan 1975 tarihli TIR Karneleri Himayesinde Uluslararası
Eşya Taşınmasına Dair Gümrük Sözleşmesini,
ee) TIR taşıması: TIR Sözleşmesi
hükümleri uyarınca TIR karnesi himayesinde eşyanın bir hareket gümrük idaresinden
bir varış gümrük idaresine taşınmasını,
ff) (Mülga)
gg)Varış gümrük idaresi: Yükün tamamı
veya bir kısmı ile ilgili TIR taşımasının sona erdiği gümrük idaresini,
ğğ) Yarı römork: Bir kısmı motorlu
taşıtın üzerine oturan, taşıdığı yükün ve kendi ağırlığının bir kısmı motorlu
taşıt tarafından taşınan römorku,
hh) Yetki belgesi: Karayolu Taşıma
Yönetmeliği kapsamında bir faaliyette bulunacak gerçek ve tüzel kişilere çalışma
izni veren ve Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme
Bakanlığınca düzenlenen belgeyi,
ıı) Yol boyu gümrük idaresi: Bir
karayolu taşıtının, taşıt dizisinin veya konteynerin bir TIR taşıması
sırasında giriş ya da çıkış yaptığı gümrük idaresini,
ii) (Mülga)
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
TIR Güzergâhları ve Güzergâh
Katetme Süreleri
MADDE
4 – (1) Kaçakçılık yapılacağına
dair ihbar, istihbarat, kuvvetli şüphe bulunması veya gerek taşınan eşya
gerekse taşıyıcı hakkında gümrük idarelerinde risk verilerinin mevcut olması
ile ATS cihazının takılması hallerinde, TIR karnesi himayesinde eşya taşıyan
taşıtların izleyeceği güzergâhlar gümrük idaresince belirlenir. Belirlenen bu
güzergâh TIR karnesinin 22 no.lu kutusuna yazılır.
(2) Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından
verilen özel izin belgesi veya özel yük taşıma izin belgesinde bir güzergâh
belirlenmesi halinde, bu güzergâh gümrük idaresi tarafından esas alınır ve
taşıtların bu güzergâhı izlemeleri zorunludur.
(3) Güzergâh ihlali yaptığı tespit edilen taşıtlar için 4458 sayılı Gümrük Kanununun 241 inci maddesinin altıncı fıkrası gereğince para
cezası uygulanır. Ayrıca, bu taşıtlar fiziki kontrole tabi tutulur.
(4) Güzergâh ihlallerinin
tespitinde, taşıyıcı firmalar tarafından kullanılan araç takip sistemlerinden
de yararlanılabilir.
Kılavuz TIR güzergâhları haritası
MADDE 5 – (1) (Mülga)
Konaklama yerleri
MADDE 6 – (Mülga)
Yükleme ve boşaltma yerleri
MADDE 7 – (Mülga)
Güzergâh katetme süresi
MADDE 8 – (1) Giriş veya
hareket gümrük idaresi tarafından, işlemleri tamamlanıp varış veya çıkış
gümrük idaresine sevk edilecek taşıtın güzergâh kat etme süresi mevsim ve yol
şartlarına göre en uzun mesafe için;
a) Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz,
Ağustos, Eylül aylarında azami 120,
b) Ekim, Kasım, Aralık, Ocak, Şubat ve
Mart aylarında azami 168,
saate kadar belirlenir. Kaçakçılık
yapılacağına dair ihbar, istihbarat, kuvvetli şüphe bulunması, gerek taşınan eşya gerekse taşıyıcı
hakkında gümrük idarelerinde risk verilerinin mevcut olması veya ATS
cihazının takılması durumunda güzergâh katetme süresi olarak mümkün olan en
kısa süre verilir.
(2)
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı
tarafından verilen özel izin belgesi veya özel yük taşıma izin belgesinde
verilen sürelerin, birinci fıkrada belirtilen süreleri aşması durumunda, bu
Bakanlıka verilen süre esas alınır.
(3)
TIR karnesinin 20 no.lu kutusuna transit için belirlenen süre yazılır.
(4)
Yukarıda belirtilen esaslara göre verilen süreler geçtikten sonra varış veya
çıkış gümrük idaresine gelen taşıt için 4458 sayılı Gümrük Kanununun 241 inci
maddesinin ilgili fıkraları uyarınca para cezası uygulanır. Ayrıca, bu
taşıtlar fiziki kontrole tabi tutulur.
(5)
Giriş veya hareket gümrük idaresince verilen transit süresinin, güvenlik,
arıza, kaza, yol yapımı, yol kapanması, hastalanma veya araç şoförünün
emniyeti suistimal suçu işlemesi veya başka bir nedenle geçirilmesi halinde,
ilgililerin en yakın Emniyet, Jandarma, Gümrük veya Sağlık birimleri gibi
ilgili mercilerden alacakları belgelerle bu durumlarını belgelendirmeleri
halinde veya herkesçe bilinen olağanüstü hallerde belge aranmaksızın 4458 sayılı Gümrük Kanununun 241 inci
maddesinde öngörülen para cezası uygulanmaz.
Duraklama
ve park yasağı
MADDE
9 - (Mülga)
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TIR Rejiminin İşleyişine İlişkin Genel
Esaslar
TIR rejimine kabul
MADDE 10 – (1) TIR karnesi
himayesinde uluslararası eşya taşımacılığı yapacak firma Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığından
faaliyetine uygun olan uluslararası taşıma yapma yetki belgesini alır.
(2) Firma bağlı bulunduğu ticaret odası
aracılığıyla, yetki belgesi, TIR Sözleşmesi ek-9’un ikinci bölümünde yer alan
bilgi ve belgeler ile kefil kuruluşa başvurur.
(3) Firma başvurusu, TIR Sözleşmesi ek-9
hükümleri doğrultusunda, kefil kuruluş tarafından incelenir ve TIR taşımacılığı
yapması uygun bulunan firmalara ilişkin bilgi ve belgeler Genel Müdürlüğe
gönderilir.
(4) Genel Müdürlükçe yapılacak inceleme
sonucunda TIR Sözleşmesi, gümrük mevzuatı ve diğer mevzuat hükümleri
doğrultusunda TIR rejimine kabulü uygun bulunan firmalar tezkiye edilir.
(5) Tezkiye
edilen firmaların bilgileri, TIR/Transit Takip Programı ile Uluslararası TIR
Veri Bankasına girilir. Ayrıca tezkiye edilen firmalar Bakanlık internet
sitesinde yayımlanır.
(6) Firmalar adres, unvan ve ortak
değişikliklerini Ticaret Sicil Gazetesinde yayımlanmasını müteakip en geç
yedi gün içinde kefil kuruluşa bildirir.
(7) Tezkiye
edilmiş firmalara ait bilgiler ile firmaların adres, unvan ve ortak
değişiklikleri, kefil kuruluş tarafından tutulur, bu bilgiler yazılı ve/veya
elektronik ortamda Genel Müdürlüğe bildirilir. Adres ve unvan değişiklikleri
Genel Müdürlükçe TIR/Transit Takip Programına girilir ve Bakanlık internet
sitesinde yayımlanır.
TIR rejiminden çıkarılma
MADDE 11- (1) Tezkiye
edilmiş bir firmanın, kendi isteğiyle TIR rejiminden çıkmak istemesi veya
gerekli şartları kaybettiğinin Genel Müdürlük ya da kefil kuruluş tarafından
tespit edilmesi halinde tezkiyesi iptal edilir.
(2) İki yıl içerisinde herhangi bir TIR
taşıması yapmadığı tespit edilen firmaların tezkiyeleri Genel Müdürlükçe resen
iptal edilir. Bu süreyi üç yıla çıkarmaya Genel Müdürlük yetkilidir.
(3) Tezkiyesi
iptal edilen firmanın bilgileri TIR/Transit Takip Programı ile Uluslararası
TIR Veri Bankasından silinir.
TIR rejiminden geçici veya daimi
ihraç
MADDE 12 – (1) TIR
Sözleşmesi, gümrük mevzuatı veya ilgili diğer mevzuat hükümlerini ciddi
surette ihlal ettiği tespit edilen firmalar, TIR Sözleşmesinin 38 inci
maddesi gereğince TIR rejiminden geçici veya daimi olarak ihraç edilir.
(2) İhraç kararı yedi gün içinde, ihraç
edilen firmaya, firmanın ikametgâhının bulunduğu akit tarafın yetkili makamlarına,
ihlalin yapıldığı ülke ya da gümrük bölgesindeki kefil kuruluşa, TIR Yürütme
Kuruluna ve gümrük idarelerine bildirilir.
Başlamış taşımalarda yapılacak işlemler
MADDE 12/A – (1) Taşıyıcı firmanın geçici veya daimi
ihraç edildiği ya da tezkiyesinin iptal edildiği tarihten önce başlamış
taşımalarda;
a) Çıkış gümrük idaresince Kara Kapıları Taşıt Takip
Programından taşıtın çıkış işlemi yapılır ve TIR karnesi veri girişi
yapılarak sonlandırılır.
b) Özet beyan modülünden “Teslim Alma” kaydı düzenlenir ve varış
gümrük idaresince TIR karnesi veri girişi yapılarak sonlandırılır.
c) Başka bir Akit Tarafta
başlamış taşımada bu firmaya ait TIR karnesi giriş gümrük idaresince kabul
edilmez.
TIR rejiminden yararlanacak
taşıtlar ve konteynerler
MADDE 13 - (1) TIR karnesi
himayesinde uluslararası taşımacılık, TIR Sözleşmesinde öngörülen şartlara uygun
olarak yapılmış taşıtlar ve/veya konteynerler ile yapılır.
(2) TIR Sözleşmesinde öngörülen şartlara
uygun olarak yapılmış;
a) Taşıtlar için, taşıt onay belgesi,
b) Konteynerler için, konteyner onay plakası,
düzenlenir.
Taşıt onay
belgesi düzenlenecek taşıtlar
MADDE 14 - (1) TIR
Sözleşmesinin 12, 13 ve 14 üncü maddeleri doğrultusunda;
a) Kamyonlar,
b) Kamyonetler (panelvanlar dahil),
c) Özel amaçlar için kullanılan
taşıtlar, (soğuk hava tertibatlı, sarnıçlı, tecritli, tanker vb. gibi)
ç) Brandalı taşıtlar,
d) Römork ve yarı römorklar,
için
taşıt onay belgesi düzenlenir.
Taşıt onay belgesinin düzenlenmesi
MADDE
15 – (1) Taşıt onay belgesi,
Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlükleri tarafından yetki verilen gümrük
idarelerince Elektronik Taşıt Onay Belgesi Sistemi (ETOBS) kullanılarak
düzenlenir. Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlükleri tarafından belirlenen taşıt
onay belgesi düzenlemeye yetkili gümrük idareleri Genel Müdürlüğe bildirilir.
(2) Taşıt onay belgesi başvurusunda bir dilekçe ekinde;
a) İmza sirküleri,
b) Araç tescil belgesi,
c) Taşıt listesini gösteren taşıt belgesi,
ç) Taşıtın “ön, arka, sağ ve sol” cephelerinden çekilmiş 18 x 24
cm. ebatlarında fotoğraflar ile birden fazla gümrük mührünün tatbik edilmesinin
gerekmesi halinde bu mühürlerin yerlerini gösterir kroki veya fotoğraflar,
yer alır.
(3) Taşıt onay belgesi, tezkiye edilen firmalar adına kayıtlı
taşıtların TIR Sözleşmesi ek-2’de yer alan teknik şartlara sahip olduğunun
tespit edilmesi halinde TIR Sözleşmesi ek-6’da yer alan açıklama notları da
dikkate alınarak, gümrük müdürü veya yetkilendireceği müdür yardımcısı
başkanlığında ETOBS üzerinden oluşturulacak 3 kişilik komisyon tarafından,
iki yıl süreyle geçerli olmak üzere TIR Sözleşmesi ek-4’te yer alan örneğe
uygun olarak düzenlenir.
(4) Eşya güvenliğinin sağlanması için taşıta birden fazla gümrük
mührünün tatbik edilmesinin gerekmesi halinde mühür sayısı, taşıt onay
belgesinin 5 no.lu bölümüne yazılır.
(5) ETOBS üzerinden düzenlenerek A4 formatında çıktısı alınan
taşıt onay belgesinin ilgili yeri imzalanır, her bir sayfası mühürlenir ve
belgenin sayfaları birbirinden ayrılmayacak şekilde tutturulur.
(6) İkinci fıkranın (ç)
bendinde belirtilen belgeler tasdik edilerek işlemi biten taşıt onay belgesi
ile birlikte taşıtın kayıtlı olduğu firmaya verilir.
Geçerlilik süresi
biten taşıt onay belgeleri
MADDE
16 - (1) Taşıt onay belgesi
süresinin yurtdışında sona ermesi halinde, taşıt onay belgesini düzenleyen
gümrük idaresine yazılı olarak başvurulur. Gümrük idaresi tarafından firma
dosyası incelenerek bir defaya mahsus olmak üzere ETOBS üzerinden otuz gün ek
süre verilir ve işlemler 15 inci maddenin beşinci fıkrasına göre tamamlanır.
(2) Bir TIR taşıması sırasında geçerlilik süresi biten taşıt
onay belgesi, bu taşımanın sonuna kadar geçerli kabul edilir.
(3) Taşıt onay belgesinin yenilenmesi için geçerlilik süresinin
bitimine en fazla otuz gün kala, taşıt onay belgesini düzenleyen gümrük
idaresine başvurulur. Gümrük idaresince 15 inci maddenin üçüncü fıkrası
uyarınca şartların sağlandığının tespit edilmesi ve yapılan incelemede
yenilenmesi talep edilen taşıt onay belgesi ve eki belge ve fotoğraflardan
bir farklılığın olmadığının anlaşılması durumunda, 15 inci maddenin beşinci
fıkrasına göre işlem yapılarak taşıt onay belgesi firmaya verilir. Farklılık
tespit edilmesi durumunda ise belge yenileme talebi reddedilir ve belge iptal
edilerek 15 inci maddede yer alan yeni belge düzenlemeye ilişkin hükümler
çerçevesinde talep değerlendirilir.
(4) Taşıt onay belgesi en fazla üç defa yenilenebilir.
(5) Geçerlilik süresi dolan
taşıt onay belgesi için belgenin düzenlendiği gümrük idaresinden farklı bir
gümrük idaresine başvurulması halinde, başvurulan gümrük idaresine bir önceki
belge ibraz edilerek 15 inci maddeye göre yeni taşıt onay belgesi düzenlenir.
Taşıt onay belgelerinin çalınması,
kaybolması veya tahrip olması
MADDE
17 - (1) Geçerlilik süresi
içinde, taşıt onay belgesinin;
a) Çalınması halinde ilgili kolluk birimleri veya adli
makamlardan alınacak belgeler ile,
b) Kaybolması halinde gazete ilanı ile,
c) Tahrip olması halinde ise tahrip olan bu belge ile,
taşıt onay belgesini
düzenleyen gümrük idaresine başvurulur, ETOBS’ta yer alan belgenin A4
formatında çıktısı alınarak ilgili yeri imzalanır, her bir sayfası mühürlenir,
belgenin sayfaları birbirinden ayrılmayacak şekilde tutturulur ve taşıtın
kayıtlı olduğu firmaya verilir.
Taşıt onay belgesi ile ilgili
diğer hususlar
MADDE
18 - (1) 14 üncü maddede yer
alan ve tezkiye edilen firmalar adına kayıtlı taşıtlar için taşıt onay
belgesi düzenlenir.
(2) Çekiciler ile ağır veya havaleli eşya taşıyan taşıtlar için
taşıt onay belgesi aranmaz.
(3) Geçici olarak ihraç edilenler hariç TIR Sözleşmesi
hükümlerine göre TIR rejiminden daimi olarak ihraç edilen firmalar adına düzenlenen
taşıt onay belgeleri iptal edilir. Geçici ihraç edilen firmaların belge
değişikliği, ek süre, yenileme ve yeni taşıt onay belgesi verilmesi talepleri
kabul edilmez.
(4) Taşıtın kayıtlı olduğu firmanın değişmesi nedeniyle yeni bir
taşıt onay belgesi talep edilmesi halinde, taşıt için önceki firma adına
düzenlenmiş taşıt onay belgesi, iptal edilmek üzere taşıt onay belgesi
düzenlemeye yetkili gümrük idaresine ibraz edilir. Ancak, belgenin ibraz
edilemeyeceğinin beyan edilmesi halinde, taşıtın daha önce kayıtlı olduğu
firmadan alınacak bir yazı veya bunun mümkün olmaması halinde verilecek bir
taahhütname ile 15 inci maddeye göre yeni taşıt onay belgesi düzenlenir.
(5) Boyanma, branda veya üzerindeki bilgilerde değişiklik, firma
logosunun değişmesi gibi nedenlerden dolayı, taşıtın dış görünümünün taşıt
onay belgesi eki fotoğraflardan belirgin şekilde farklı hale gelmesi halinde
belge, taşıt onay belgesi düzenlemeye yetkili gümrük idaresi tarafından iptal
edilerek, 15 inci maddeye göre yeni taşıt onay belgesi düzenlenir. Taşıtın
dış görünüşünde esaslı bir değişiklik olmaması halinde, farklılığa ilişkin 18
x 24 cm. ebatlarında fotoğraflar tasdik edilerek taşıtın kayıtlı olduğu
firmaya verilir. Ayrıca, ETOBS üzerinden belge değişikliği yapılarak bu
fotoğraflar sisteme eklenir.
(6) Taşıt onay belgesinin sahte olarak düzenlendiğinin ya da
üzerinde tahrifat yapıldığının tespit edilmesi halinde ETOBS’ta kayıtlı olan
belge iptal edilerek;
a) Kağıt ortamındaki belge üzerine yapılan tespit açıkça
görülebilecek şekilde şerh düşülür ve resmi mühür ile tasdiklenir.
b) Belgenin iptal edildiği tarihten itibaren altı ay süreyle
ETOBS üzerinden taşıta bloke konur ve bu süre içinde taşıtın aynı kişinin
mülkiyetinde olması durumunda taşıt onay belgesi düzenlenmez. İptal edilen
taşıt onay belgesinin ETOBS’ta yer almaması durumunda ise söz konusu belgenin
iptal edildiği ve aynı taşıta altı ay süreyle taşıt onay belgesi
düzenlenmemesi gerektiği hususunda tüm Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüklerine
bildirimde bulunulur.
c) Gümrük Kanununun 241 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca
işlem yapılır.
ç) Usulsüzlüğü tespit eden gümrük idaresi tarafından Cumhuriyet
Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulur.
d) Genel Müdürlüğe bilgi verilir.
(7) Taşıt onay belgesi düzenlenmiş bir taşıtın TIR Sözleşmesi
ek-2’de yer alan şartları kaybettiğinin tespit edilmesi halinde, tespiti
yapan gümrük idaresinin taşıt onay belgesi düzenlemeye yetkili bir gümrük
idaresi olması durumunda bu idare, yetkili gümrük idaresi olmaması durumunda
ise bildirimde bulunmak suretiyle bu idareye en yakın taşıt onay belgesi
düzenlemeye yetkili gümrük idaresince;
a) ETOBS’ta kayıtlı olan belge iptal edilir.
b) Kağıt ortamındaki belge üzerine yapılan tespit açıkça
görülebilecek şekilde şerh düşülür ve resmi mühür ile tasdiklenir.
c) İptal edilen taşıt onay belgesinin ETOBS’ta yer almaması
durumunda, bu hususlar ayrıca belgeyi düzenleyen gümrük idaresine de
bildirilir.
ç) Gümrük Kanununun 241 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca
işlem yapılır.
d) Genel Müdürlüğe bilgi verilir.
(8) Dördüncü fıkra hükümleri
saklı kalmak üzere, herhangi bir nedenle iptal edilen taşıt onay belgeleri
ibraz edilmedikçe yeni taşıt onay belgesi düzenlenmez.
TIR karnesinin
düzenlenmesi ve kullanılması
MADDE 19 - (1) TIR
Sözleşmesi ve gümrük mevzuatı hükümlerine uygun olarak ve ek-4’te yer alan
kurallar doğrultusunda doldurulmuş TIR karnesi, taşıyıcı firma temsilcisi
veya sürücü tarafından gümrük idaresine ibraz edilir.
(2) TIR karnesi tek bir yolculuk için
geçerlidir. TIR karnesinde hareket, yol boyu ve varış gümrük idarelerinde işlem
yapılmasına yetecek sayıda koparılabilir yaprak bulunması gümrük idaresi
tarafından aranır.
(3) Her bir taşıt, konteyner veya yük
kompartımanı için tek bir TIR karnesi düzenlenir. Ancak, bir taşıt dizisi ile
tek bir karayolu taşıtına veya taşıt dizisine yüklenen birden fazla konteyner
için de tek bir TIR karnesi düzenlenebilir. TIR karnesinin bir taşıt dizisi
veya birden fazla konteyner için düzenlendiği durumda, her taşıtın veya
konteynerin muhteviyatı TIR karnesinin eşya manifestosu bölümünde ayrı ayrı
belirtilir.
(4) Normal eşya ile ağır veya havaleli
eşyanın tek bir TIR taşıması kapsamında taşınması durumunda, normal eşya ile
ağır veya havaleli eşya için ayrı TIR karnesi düzenlenir. Ağır veya havaleli
eşyanın taşınması için kullanılan TIR karnesinin kapak sayfası ile tüm
yapraklarında büyük harflerle İngilizce olarak “HEAVY OR BULKY GOODS” veya
Fransızca olarak “MARCHANDISES PONDÉREUSES OU VOLUMINEUSES” ibaresi yer alır.
(5) Dördüncü fıkra kapsamında taşıma
yapıldığı hallerde; hareket gümrük idaresi her bir TIR karnesinin bütün yapraklarındaki
2 no.lu kutunun altındaki “resmi kullanım için” başlıklı bölüme ve
TIR/Transit Takip Programının Volet-1 ekranındaki “referans karne no” alanına
diğer TIR karnesinin numarasını yazar.
(6) Transit, ihracat veya mahrece iade
konusu eşyanın, aynı TIR karnesi himayesinde taşınması mümkündür.
(7) Üzerinde silinti veya kazıntı
bulunan ya da ilgili sayfasında daha önce işlem gördüğü gümrük idaresinin
mührü bulunmayan TIR karneleri gümrük idarelerince kabul edilmez.
(8) TIR karnesinde yer alan bilgilerde
hata olduğunun tespit edilmesi durumunda, hatalı yazının üzeri okunaklı olarak
çizilerek doğru verinin yazılması ve bu değişikliğin düzeltme ve ilaveyi
yapan kişi tarafından imzalanmasından sonra gümrük memuru tarafından resmi
mühürle mühürlenmesi halinde bu TIR karnesi gümrük idaresi tarafından kabul
edilir.
(9) Hareket gümrük idaresine ibraz
edilen TIR karnesinin, karne hamilince doldurulması gereken 2, 4, 5, 6, 7, 8,
9, 10, 11, 12, 13, 14 ve 15 no.lu kutularının doldurulmamış olması halinde bu
TIR karnesi gümrük idaresi tarafından kabul edilmez.
(10) Giriş gümrük idaresine ibraz edilen
TIR karnesinin yurtdışındaki bir hareket gümrük idaresi tarafından tam olarak
doldurulmadığının anlaşılması halinde, TIR karnesi ve eki belgelerde yer alan
bilgiler doğrultusunda eksik bilgiler doldurulur. Bu bilgiler TIR karnesi
hamili tarafından paraflanır ve gümrük idaresi tarafından resmi mühür ile
mühürlenir.
(11) TIR karnesinin 10 no.lu kutusuna,
mümkün olması halinde eşyanın Armonize Sistem Kodu yazılabilir.
TIR karnesi
himayesinde eşya taşıma yöntemleri
MADDE 20 - (1) Bir TIR
taşımasında hareket ve varış gümrük idarelerinin toplam sayısı dördü geçemez.
TIR karnesi, ancak hareket gümrük idaresinin/idarelerinin bu karneyi kabul
etmesi halinde varış gümrük idaresine/idarelerine sunulabilir.
(2) TIR karnesinin Volet-1 ve Volet-2
yapraklarının;
a) 2 no.lu kutusuna hareket gümrük
idaresi/idareleri,
b) 12 no.lu kutusuna varış gümrük
idaresi/idareleri ile bu varış gümrük idaresi/idarelerine boşaltılacak eşya
miktarı,
yazılır.
(3) Dörtten fazla hareket ve varış
gümrük idaresinde işlem yapmak için aşağıdaki iki yöntemden birisi kullanılabilir:
a) Art arda iki ayrı TIR karnesinin
kullanılması: Bir TIR karnesi, toplamda en çok dört hareket ve varış gümrük
idaresinde işlem görebileceğinden, dördüncü gümrük idaresinde karnenin
sonlandırılmasını müteakip geri kalan taşıma işleminde kullanılmak üzere yeni
bir TIR karnesi açılabilir. Bu durumda, her iki TIR karnesine de durumu
belirten bir kaydın düşülmesinin yanı sıra, birinci karnenin bütün
yapraklarındaki 2 no.lu kutunun altında yer alan “resmi kullanım için”
başlıklı bölüme yeni karnenin numarası, TIR /Transit Takip Programının
Volet-1 ekranındaki “referans karne no” alanına ise birinci karnenin numarası
yazılır. Birinci TIR karnesinde kayıtlı eşyadan son varış gümrük idaresine
ait olanlar boşaltıldıktan sonra kalan eşya, ikinci TIR karnesine kaydedilir.
Bu durumda, birinci TIR karnesinin son varış gümrük idaresi, ikinci TIR karnesinin
hareket gümrük idaresi hükmündedir ve ikinci TIR karnesi, en fazla üç varış
gümrük idaresinde işlem görebilir.
Böylece,
TIR karnesi, toplamda yedi hareket ve varış gümrük idaresinde işlem görür.
Ancak, TIR Sözleşmesinin 2 nci maddesi gereğince, her iki TIR taşımasının da
en az bir sınır geçilerek yapılması gerekir.
b) Aynı anda birden fazla TIR taşıması:
Bir taşıt dizisi veya birden fazla konteyner ile TIR taşıması yapılması durumunda,
TIR Sözleşmesinin 17 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca, her bir taşıt
veya konteyner için ayrı bir TIR karnesi düzenlenebilir. Hareket gümrük
idaresi/idareleri tarafından, her bir TIR karnesinin bütün yapraklarındaki 2
no.lu kutunun altındaki “resmi kullanım için” başlıklı bölüme ve TIR/Transit
Takip Programının Volet-1 ekranındaki “referans karne no” alanına diğer TIR
karnelerinin numarası yazılır.
(4) Her iki yöntemde de, bir varış
gümrük idaresinde boşaltılacak eşya, diğer varış gümrük idaresinde/idarelerinde
boşaltılacak eşyanın boşaltılıp tekrar yüklenmesini gerektirmeyecek ve
birbirlerinden ayrılabilecek şekilde yüklenir.
(5) Birden fazla TIR karnesi
kullanılması durumunda, bir TIR karnesi için hareket, giriş, çıkış ve varış
gümrük idarelerinde yapılan işlemler, aynı şekilde diğer TIR karneleri için
de yapılır.
Vergi, teminat ve
muayene
MADDE 21 - (1) TIR
Sözleşmesi ve bu Tebliğ hükümlerine uyulması koşuluyla TIR karnesi
himayesinde taşınan eşyadan;
(a) Gümrük vergileri ile bunlara ilişkin
teminat istenmez.
(b) Bu
Tebliğin 26 ncı maddesinin ikinci fıkrası, 27, 39 uncu maddesinin üçüncü
fıkrası ile 40 ıncı maddelerinde belirtilen durumlar dışında, eşya gümrük
idareleri tarafından muayene edilmez.
(2) TIR karnesi himayesinde yapılacak
bir taşımada kefil kuruluşun garantisinin geçerli olabilmesi için; TIR karnesinin
TIR Sözleşmesi hükümlerine uygun ve doğru olarak düzenlenmiş olması gerekir.
Geçerlilik süresi biten TIR
karneleri
MADDE 22 – (1) Kefil kuruluş,
TIR karnesinin geçerlilik süresini tespit eder. Geçerlilik süresi biten TIR
karneleri gümrük idarelerince kabul edilmez.
(2) Geçerlilik süresinin bitiş tarihinde
veya bu tarihten önce hareket gümrük idaresi tarafından kabul edilen TIR
karnesi, TIR taşıması sonlandırılıncaya kadar geçerli kabul edilir.
(3) Geçerlilik
süresi biten bir TIR karnesinin hareket gümrük idaresi tarafından sehven
kabul edilerek eşyanın sevk edilmesi ve bu durumun diğer bir hareket gümrük
idaresi, giriş, varış veya çıkış gümrük idaresi tarafından tespit edilmesi
halinde, durumu tespit eden gümrük idaresi tarafından TIR karnesi
sonlandırılarak TIR karnesi Volet-2 yaprağı ve dipkoçanına sonlandırma
gerekçesine ilişkin gerekli meşruhat düşülür. TIR karnesinin “onaylı rapor”
sayfası doldurulur. TIR/Transit Takip Programında Volet-2 kaydına ilişkin
işlemler tamamlanarak sonlandırma gerekçesine ilişkin açıklama yapılır.
Diğer hususlar
MADDE 23 - (1) TIR
Sözleşmesine taraf ve Sözleşmeyi uygulayan ülkeler ile bu ülkelerde TIR
karnesi vermeye yetkili kefil kuruluşların listesi ve bu kuruluşlar
tarafından verilen TIR karnelerinin kapak sayfasının 4 üncü satırına basılan
kaşe veya mühür ile atılan imza örnekleri Genel Müdürlükçe gümrük idarelerine
bildirilir.
(2) Bu kefil kuruluşlardan başka
kuruluşlar tarafından verilen karneler kabul edilmez.
(3) TIR karnesinin veri girişi
sırasında, kayıp, çalıntı, yok olma veya firmanın ihraç edilmesi nedenleri
ile "TIR karnesi kaydında tahdit var" uyarısı alınması halinde veri
girişine devam edilmez.
(4) Serbest Bölgeler de dahil olmak
üzere, Türkiye Gümrük Bölgesindeki bir gümrük idaresinden başlayıp yine bu
Bölge içindeki bir gümrük idaresinde sona eren taşımalar için TIR karnesi
kullanılamaz.
(5) Gümrük Yönetmeliğinin 33 no.lu ekinde yer alan, kaçakçılık yapılacağına dair
ihbar, istihbarat, kuvvetli şüphe bulunan, gümrük idarelerinde risk verileri
mevcut olan veya ATS cihazı takılan eşyanın sevkinde taşımaya ilişkin
bilgiler, hareket veya giriş gümrük idaresinde işlemlerin tamamlanmasını
müteakip bu idarelerce çıkış veya varış gümrük idaresine gecikmeksizin
bildirilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Giriş Gümrük İdaresi Tarafından
Yapılacak İşlemler
Türkiye'ye giriş işlemleri
MADDE 24 - (1) TIR karnesi himayesinde taşınan eşya için taşıtın giriş
gümrük idaresine varışından önce elektronik ortamda ek-5’de belirtilen
bilgileri içeren ön beyan verilir. Beyanın taşıtın giriş gümrük idaresine
varışından sonra verilmesi durumunda, taşıyıcı firma ve taşınan eşya risk
kriterleri çerçevesinde ayrıca değerlendirmeye tabi tutulur.
(2) (Mülga)
(3) (Mülga)
(4) Gümrük idaresince;
a) Brandalı taşıtlarda brandanın yırtık ve sökük,
b) Römork, yarı römork ve konteynerlerde kırık ve delik,
c) Taşıtın mührünün/mühürlerinin, sağlam olup olmadığı ile TIR
karnesinde kayıtlı numara ve adede uygun,
olup olmadığı haricen kontrol edilerek, uygun bulunması halinde
25 ve 26 ncı madde hükümleri uyarınca işlemlere devam edilir. Uygun
bulunmaması halinde ise, TIR işlemleri ile ilgili servise derhal bilgi
verilir.
TIR karnesi işlemleri
MADDE 25 – (1) TIR karnesi,
taşıt onay belgesi, tartı fişi, geçiş belgesi ve diğer belgeler sürücü
tarafından tescil ile görevli memura ibraz edilir.
(2) Görevli
memur tarafından, TIR karnesi ve taşıt onay belgesinin imza ve mühürleri,
geçerlilik süreleri ile ibraz edilen diğer belgelerin uygunluğu kontrol
edilir.
(3) TIR Sözleşmesi uyarınca, gümrük
idaresi tarafından gerekli görülmesi halinde TIR karnesinin Türkçe tercümesi
istenebilir.
(4) Tescille görevli memur tarafından,
TIR karnesinin;
a) Volet -1 ve Volet-2 yaprağının 2
no.lu kutusunun altındaki “resmi kullanım için” başlıklı bölüme, ilgili kaşe
ile ithalat – transit - mahrece iade - transit ticaret ve geri gelen eşya
ibaresi,
b) Volet-1 ve Volet-2 yaprağının 8 no.lu
kutusuna, belirtilmemiş olması halinde karneye ekli belgeler,
c) Volet-1 ve Volet-2 yaprağının 20
no.lu kutusuna 8 inci madde hükümlerine göre belirlenen transit süresi,
ç) Volet-1 ve Volet-2 yaprağının 21
no.lu kutusuna tescilin yapıldığı gümrük idaresinin adı ile sistem tarafından
verilen tescil numarası,
d) Volet-1 ve Volet-2 yaprağının 22
no.lu kutusuna, 4 üncü madde hükümleri gereğince belli bir güzergâhın izlenmesinin
zorunlu kılındığı hallerde belirlenen bu güzergâh ile eşyanın gönderilmesi
gereken çıkış gümrük idaresi,
e) Volet-1 ve Volet-2 yaprağının 23
no.lu kutusu ile Volet-1 yaprağı dipkoçanının 6 no.lu kutusuna tescil tarihi
yazılarak gümrük mührü tatbik edilir ve Volet-1 yaprağı dipkoçanın ilgili
bölümlerine gerekli bilgiler,
f) Uygun bir yerine sistem tarafından atanan
memurun sicil numarası,
yazılır.
(5) (Mülga)
(6) (Mülga)
(7) TIR Sözleşmesinin 3 üncü maddesi (a)
bendinin (iii) alt bendinde bahsi geçen, bir akit taraf hareket gümrük idaresinden
ihracat kaydı ile gönderilen ve kendisi eşya olarak kabul edilen
kendiliğinden seyahat eden karayolu taşıtı, otobüs, vinç, yol süpürücüsü ve
betonyer vb. taşıtlar için düzenlenen TIR karnelerinin işlemleri giriş gümrük
idaresi tarafından yapılır ve eşya, varış veya çıkış gümrük idaresine sevk
edilir. Bu taşıtlarla aynı zamanda eşya taşınmak istenmesi halinde, TIR Sözleşmesi
ek-6’da yer alan açıklama notları da dikkate alınarak taşıtların TIR
Sözleşmesi ek-2’de yer alan teknik şartlara sahip olduğunun tespit edilmesi
üzerine, taşıt onay belgesi aranmaksızın taşıma yapılmasına izin verilir.
Ancak,
bu hüküm kendiliğinden seyahat eden ve 8703 tarife pozisyonunda yer alan
binek otomobilleri için uygulanmaz.
(8) Başka bir akit taraf hareket gümrük
idaresinde açılan TIR karnesinde (kapak sayfasının 7 no.lu kutusu ile Volet-1
ve Volet-2 yapraklarının 6 no.lu kutusunda) yer alan varış ülkesi, bir akit
taraf değilse, eşyaya ait yükleme listesi, CMR, çeki listesi ve fatura gibi
belgelerdeki transit geçilecek son akit tarafın Türkiye olması halinde, çıkış
gümrük idaresi, varış gümrük idaresi olarak belirlenir. Taşıt bu gümrük
idaresine sevk edilir.
Giriş gümrük
idaresinde muayene
MADDE 26 - (1) Sistem
tarafından atanan memur, beyanın kontrol türüne göre işlemleri
gerçekleştirir. Beyanın kontrol türünün belge kontrolü olması ve yapılan
kontrol sonucunun olumlu olması halinde TIR karnesinin Volet-1 ve Volet-2
yaprakları ile Volet-1 yaprağı dipkoçanının ilgili bölümlerine görevli memur
tarafından gerekli kayıt ve meşruhatlar düşülür. Sistem üzerinde onay
verilerek Volet-1 yaprağı koparılarak TIR karnesi sürücüye teslim edilir ve
taşıt varış veya çıkış gümrük idaresine sevk edilir.
(2) Beyanın
kontrol türünün belge kontrolü olması ve yapılan kontrol sonucunda TIR
karnesi ve ekli belgelerde ciddi farklılık tespit edilmesi ile muayene
yapılmasının gerekli görülmesi durumunda, idare amiri tarafından gerekli
yönlendirme yapılır ve eşya muayene edilir. Muayene sonucunun olumlu olması
halinde, taşıta tekrar mühür tatbik edilir. TIR karnesinin Volet-1 ve Volet-2
yaprakları ile Volet-1 yaprağı dipkoçanının ilgili bölümlerine gerekli kayıt
ve meşruhatlar düşüldükten sonra sistem üzerinde onay verilir. Volet-1
yaprağı koparılarak TIR karnesi sürücüye teslim edilir ve taşıt varış veya
çıkış gümrük idaresine sevk edilir.
(3) (Mülga)
(4) TIR karnesinin 16 no.lu kutusuna
hareket gümrük idaresi tarafından mühür numarasının yazılmadığının anlaşılması
halinde, giriş gümrük idaresi tarafından tespit edilen mühür numarası
yazılır.
Risklerin tespiti
ve riskli taşıt, römork, yarı römork ve konteynerlerin kontrolü
MADDE
27 - (1) Taşıt, römork, yarı
römork ve konteynerlerden;
a) Haklarında ihbar ya da kuvvetli şüphe bulunanlar,
b) Mühürleri bulunmayanlar veya koparılmış ya da bozulmuş halde
olanlar,
c) Brandalı taşıtlarda brandalarında sökük, yırtık veya TIR
Sözleşmesi ek-2’de belirlenen şekle aykırı yama bulunanlar ile TIR halatlarında
kopukluk bulunanlar,
ç) Römork, yarı römork veya konteynerlerde kırık, delik
bulunanlar,
d) Tartıda tespit edilen ağırlığı TIR karnesinde kayıtlı
ağırlıktan farklı olanlar,
e) Belgelerinde şüpheli durum bulunanlar ile gizli bölme
olduğuna dair şüphe oluşturanlar,
f) Sistem tarafından muayeneye tabi tutulanlar,
görevlendirilecek muayene memuru tarafından açılarak masrafları
taşımacıya ait olmak üzere muayene edilir.
(2) Muayene sonucunun olumlu olması
halinde taşıt tekrar mühür altına alınır ve TIR karnesinin Volet-1 ve Volet-2
yaprakları ile Volet-1 yaprağının dipkoçanına gerekli şerh düşülür. TIR
karnesinin Volet-1 ve Volet-2 yapraklarının 16 no.lu kutusuna ve TIR/Transit
Takip Programının ilgili bölümüne yeni mührün/mühürlerin numarası yazılır.
(3) Brandalı taşıtlarda brandanın yırtık
veya sökük, römork, yarı römork ve konteynerlerde kırık veya delik bulunması
gibi önemli bozukluklar tespit edilmesi halinde taşıt, gümrük idaresi
gözetiminde TIR Sözleşmesi ek-2’de yer alan teknik şartlara uygun hale
getirilir ve yapılan düzeltme ile ilgili olarak gümrük idaresi tarafından
taşıt onay belgesinin 11 no.lu kutusu doldurulur.
(4) Taşıtın
mühürlü kısmındaki veya mühürlü konteynerdeki eşyada TIR karnesinde beyan
edilen eşyanın miktarına göre eksiklik veya fazlalık tespit edilmesi halinde
tutanak düzenlenir ve tutanağın bir örneği TIR karnesine eklenir. Eksiklik
durumunda, bu bilgiler TIR karnesinin varış veya çıkış gümrük idaresine kadar
kullanılacak yapraklarının 9, 10 ve 11 no.lu kutularına yazılarak tasdiklenir.
Aynı şekilde TIR/Transit Takip Programında eşya miktarına ilişkin veri girişi
ve açıklama girilerek eşya sevk edilir. Fazlalık durumunda, Türkiye Gümrük
Bölgesini transit geçecek eşya için eksiklik durumunda olduğu gibi işlem
yapılır. Transit işleminin Türkiye Gümrük Bölgesinde tamamlanması halinde
ise, TIR/Transit Takip Programında karnede beyan edilen kap miktarlarında
değişiklik yapılmaksızın bu bilgilere ilişkin açıklama girilir ve eşya sevk
edilir. Ancak, TIR karnesinde beyan edilen eşyanın miktarına göre tespit
edilen fazlalığın, taşıtın veya konteynerin mühürlü kısmında olsa dahi
gizlenmiş, saklanmış halde veya özel olarak yapılmış zula olarak tabir edilen
bir yerde bulunması durumunda 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu
hükümlerine göre işlem yapılır.
(5) TIR Karnesi kapsamında Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen
ve varış gümrük idaresine karayolu ile sevk edilen serbest dolaşımda olmayan
eşyanın tamamının veya bir kısmının yapılan kontrol veya muayene sonucunda,
beyan edilenden belirgin bir şekilde farklı cinste olduğunun tahlil, teknik
inceleme ve araştırmaya gerek olmaksızın tespiti hâlinde fiilin niteliğine
göre Gümrük Kanununun 235 inci maddesinin beşinci fıkrasının (a) veya (b)
bentleri uyarınca işlem yapılarak eşyanın sevkine izin verilir. Bu tespitin Kaçakçılıkla Mücadele Kanununu da ihlal
ettiği sonucuna varılması durumunda bu Kanun hükümleri uyarınca da gerekli
işlemler yapılır.
(6) Hareket ülkesi gümrük idaresince
tatbik edilen mühürlerin sağlam olması, giriş gümrük idaresince muayeneye
tabi tutulmaması ve taşıtın ilave mühürlemeyi gerektirecek herhangi bir
durumunun bulunmaması hallerinde, taşıtların hareket ülkesinde tatbik edilen
orijinal mühürlerle sevki sağlanır.
Giriş gümrük idarelerinde işlem
gören TIR karnelerinin Volet-1 yapraklarına ilişkin yapılacak işlemler
MADDE 28 - (1) TIR karnelerinin Volet-1 yaprakları, varış veya çıkış
gümrük idaresindeki Volet-2 yapraklarına ilişkin işlemler tamamlandıktan
sonra sistemde ibra edildiğinin anlaşılması üzerine takibi gerektirir bir
hususa rastlanmaması halinde arşivlenir. Takibi gerektirir bir husus
bulunması halinde Volet-2 yaprakları ve ekleri varış veya çıkış gümrük
idaresinden talep edilir ve bu Tebliğin 42 nci maddesi hükümlerine göre işlem
yapılır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Hareket Gümrük İdaresi Tarafından
Yapılacak İşlemler
TIR karnesi işlemleri
MADDE
29 - (1) Taşıyıcı firma
temsilcisi veya sürücü tarafından, TIR karnesinde yer alan bilgiler
doğrultusunda özet beyan modülünden “TIR İhracat” kaydı düzenlenerek tescil
edilir.
(2) Tescil edilen bu kayda ilişkin TIR karnesi ve ekleri gümrük
memuruna teslim edilir.
(3) Gümrük memuru tarafından, TIR karnesi ve taşıt onay
belgesinin imzaları, mühürleri ve geçerlilik süreleri ile birlikte, ibraz
edilen diğer belgeler kontrol edilir. Uygun bulunması halinde;
a) Taşıtta bulunan yükün ihracat eşyası olması durumunda, tescil
edilen kayda ilişkin bilgiler, TIR/Transit Takip Programı Volet-1 ekranına
getirilerek “İHRACAT” kodu seçilir. TIR karnesi ve ekli belgelerde yer alan
bilgiler ile uygunluğu kontrol edilir ve Volet-1 bilgileri tescil edilir.
b) Taşıtta bulunan yükün serbest dolaşımda bulunmayan eşya
olması durumunda “TRANSIT” kodu seçilir. TIR karnesi ve ekli belgelerde yer
alan bilgilerin uygunluğu kontrol edilerek eşya bilgileri sisteme girilir ve
Volet-1 bilgileri tescil edilir.
c) Taşıtta serbest dolaşımda bulunmayan eşya ile ihracat
eşyasının bir arada bulunması durumunda “TRNİHR” kodu seçilir. TIR karnesi ve
ekli belgelerde yer alan bilgilerin uygunluğu kontrol edilerek serbest
dolaşımda bulunmayan eşya ile ihracat eşyasının bilgileri ayrı ayrı sisteme
girilir ve Volet-1 bilgileri tescil edilir.
(4) “TIR İhracat” kaydının 16 haneli tescil numarası TIR
karnesine yazılır.
(5) Gümrük memuru tarafından, TIR karnesinin Volet-1 ve Volet-2
yaprağının;
a) 2 no.lu kutusunun altındaki “resmi kullanım için” başlıklı
bölüme, ilgili kaşe ile transit – ihracat – mahrece iade – transit ve ihracat
ibaresi,
b) 8 no.lu kutusuna, belirtilmemiş olması halinde TIR karnesine
ekli belgeler,
c) 20 no.lu kutusuna 8 inci maddeye göre belirlenen transit
süresi,
ç) 21 no.lu kutusuna tescilin yapıldığı gümrük idaresinin adı
ile sistem tarafından verilen tescil numarası,
d) 22 no.lu kutusuna, 4 üncü madde hükümleri gereğince belli bir
güzergâhın izlenmesinin zorunlu kılındığı hallerde belirlenen bu güzergâh ile
çıkış gümrük idaresi,
e) 23 no.lu kutusu ile Volet-1 yaprağı dipkoçanının 6 no.lu
kutusuna tescil tarihi ve gümrük mührü tatbik edilir ve Volet-1 yaprağı
dipkoçanına tescilin yapıldığı gümrük idaresinin adı ile tescil numarası,
yazılır.
(6) Bilgisayar sistemi bulunan gümrük
idarelerinde ayrıca tescil defteri tutulmaz.
(7) Kırmızı hat muayene kriterinde,
sistem tarafından atanan muayene ile görevli memurun sicil numarası TIR karnesinin
uygun bir yerine yazılır. Muayene ile görevli memur tarafından eşya ve
belgelerin birbirleri ile uygunluğu kontrol edilir.
(8) Bilgisayar sistemi bulunmayan gümrük
idarelerinde ise, ihbar veya şüphe hali ile taşıtın ve eşyanın durumuna göre,
tescil edilen TIR karnesi ile birlikte diğer belgeler, belge kontrolü veya
fiziki muayene için gümrük idare amiri veya yardımcısı tarafından muayene ile
görevli memura havale edilir.
(9) İlgili memur tarafından, eşyanın ve
belgelerin birbirleri ile uygunluğu, taşıtın brandasında sökülme veya yırtılma,
römork, yarı römork ve konteynerlerde kırılma veya delinme olup olmadığı,
taşıtta gizli bölme bulunup bulunmadığı kontrol edilerek, uygun bulunması
halinde taşıt mühürlenir.
(10) TIR karnesi yaprakları ve
dipkoçanları ile TIR/Transit Takip Programının ilgili bölümüne, taşıta veya
konteynere takılan mühürlerin numarası veya tanıtma işaretleri ile gerekli
diğer bilgiler yazılır. Volet-1 yaprağı koparılarak TIR karnesi sürücüye
verilir ve taşıt çıkış gümrük idaresine ya da diğer hareket gümrük idaresine
sevk edilir.
(11) Akit taraf olmayan bir ülkeye
yapılacak ihracat eşyası taşımasında, transit geçilecek son akit taraf
ülkenin çıkış gümrük idaresi, TIR karnesinde varış gümrük idaresi olarak
belirlenir. İhracat beyannamesi, fatura, CMR ve diğer belgelere ise ihracatın
yapılacağı ülkenin adı yazılır.
(12) TIR Sözleşmesinin 3 üncü maddesi
(a) bendinin (iii) alt bendinde bahsi geçen, ihracat kaydı ile gönderilen ve
kendisi eşya olarak kabul edilen kendiliğinden seyahat eden karayolu taşıtı,
otobüs, vinç, yol süpürücüsü ve betonyer vb. taşıtlar için düzenlenen TIR
karneleri hareket gümrük idaresi tarafından kabul edilir. Bu taşıtlarla aynı
zamanda eşya taşınmak istenmesi halinde, TIR Sözleşmesi ek-6’da yer alan
açıklama notları da dikkate alınarak taşıtların TIR Sözleşmesi ek-2’de yer
alan teknik şartlara sahip olduğunun tespit edilmesi üzerine, taşıt onay
belgesi aranmaksızın taşıma yapılmasına izin verilir. Ancak, bu hüküm
kendiliğinden seyahat eden ve 8703 tarife pozisyonunda yer alan binek
otomobilleri için uygulanmaz.
Parsiyel
yüklemelerde TIR karnesi işlemleri
MADDE
30 - (1) İlk hareket gümrük
idaresine ibraz edilen TIR karnesinin sarı manifesto sayfası ve varış gümrük
idaresine kadar kullanılacak tüm yapraklarının eşya manifestosu bölümünde
yazılı olan taşıt ve eşyaya ilişkin olarak tescil edilen “TIR İhracat”
kaydına ilişkin bilgiler, TIR/Transit Takip Programı Volet-1 ekranına
getirilerek TIR karnesi ve ekli belgelerde yer alan bilgiler ile uygunluğu
kontrol edilir ve Volet-1 bilgileri tescil edilir. “TIR İhracat” kaydının 16
haneli tescil numarası, TIR karnesinin tüm Volet-1 yaprakları ve dipkoçanları
ile Volet-2 yapraklarının ilgili bölümlerine yazılır. Tescil edilen Page 1
Volet-1 yaprağı koparılarak taşıt ikinci hareket gümrük idaresine Page 2
Volet-2 yaprağı ile birlikte sevk edilir.
(2) İkinci hareket gümrük idaresinde, şüphe, ihbar vb. durumlar
hariç olmak üzere, TIR karnesi ve eki belgeler ile transit süresi kontrol
edilerek taşıt haricen muayene edilir. TIR karnesinin Page 2 Volet-2
bilgileri TIR/Transit Takip Programının Volet-2 ekranına kaydedilerek Program
tarafından verilen tescil numarası Page 2 Volet-2 yaprağına yazılır. İkinci
hareket gümrük idaresinde yüklenecek eşya bilgileri TIR karnesinin sarı
manifesto sayfası ve varış gümrük idaresine kadar kullanılacak yapraklarının
eşya manifestosu bölümüne yazılır ve tescil edilen “TIR İhracat” kaydına
ilişkin bilgiler, TIR/Transit Takip Programı Volet-1 ekranına getirilerek
Page 3 Volet-1 bilgileri tescil edilir. “TIR İhracat” kaydının 16 haneli
tescil numarası, TIR karnesinin Page 3 Volet-1 yaprağı ve dipkoçanı ile Page
4 Volet-2 yaprağının ilgili bölümüne yazılır. Tescil edilen Page 3 Volet-1
yaprağı koparılarak taşıt, üçüncü hareket gümrük idaresine veya çıkış gümrük
idaresine Page 4 Volet-2 yaprağı ile birlikte sevk edilir. İkinci hareket
gümrük idaresinde, birinci hareket gümrük idaresinden sevk edilen taşıt ve
eşya için hiçbir şekilde özet beyan modülünden “Teslim Alma” kaydı
düzenlenmez. Page 2 Volet-2 yaprağı ile ilgili olarak bilgisayar sisteminde
herhangi bir teyit işlemi yapılmaz.
(3) Üçüncü hareket gümrük idaresinde, şüphe, ihbar vb. durumlar
hariç olmak üzere, TIR karnesi ve eki belgeler ile transit süresi kontrol
edilerek taşıt haricen muayene edilir. TIR karnesinin Page 4 Volet-2
bilgileri TIR/Transit Takip Programının Volet-2 ekranına kaydedilerek Program
tarafından verilen tescil numarası Page 4 Volet-2 yaprağına yazılır. Üçüncü
hareket gümrük idaresinde yüklenecek eşya bilgileri TIR karnesinin sarı
manifesto sayfası ve varış gümrük idaresine kadar kullanılacak yapraklarının
eşya manifestosu bölümüne yazılır ve tescil edilen “TIR İhracat” kaydına
ilişkin bilgiler, TIR/Transit Takip Programı Volet-1 ekranına getirilerek
Page 5 Volet-1 bilgileri tescil edilir. “TIR İhracat” kaydının 16 haneli tescil
numarası, TIR karnesinin Page 5 Volet-1 yaprağı ve dipkoçanı ile Page 6
Volet-2 yaprağının ilgili bölümüne yazılır. Tescil edilen Page 5 Volet-1
yaprağı koparılarak taşıt, çıkış gümrük idaresine Page 6 Volet-2 yaprağı ile
birlikte sevk edilir. Üçüncü hareket gümrük idaresinde, ikinci hareket gümrük
idaresinden sevk edilen taşıt ve eşya için hiçbir şekilde özet beyan
modülünden “Teslim Alma” kaydı düzenlenmez. Page 4 Volet-2 yaprağı ile ilgili
olarak bilgisayar sisteminde herhangi bir teyit işlemi yapılmaz. Son hareket
gümrük idaresinde, TIR karnesinin varış gümrük idaresine kadar kullanılacak
yapraklarının 17 no.lu kutusuna tarih ve imza atılarak mühürlenir.
(4) Bir iç gümrük idaresinden eşya
yüklendikten sonra serbest bölgeden parsiyel yükleme yapılması veya serbest
bölgeden eşya yüklendikten sonra bir iç gümrük idaresinden parsiyel yükleme
yapılması mümkündür.
Hareket gümrük idarelerinde işlem
gören TIR karnelerinin Volet-1 yapraklarına ilişkin yapılacak işlemler
MADDE 31 - (1) TIR karnelerinin Volet-1 yaprakları, varış veya çıkış
gümrük idaresindeki Volet-2 yapraklarına ilişkin işlemler tamamlandıktan
sonra sistemde ibra edildiğinin anlaşılması üzerine takibi gerektirir bir
hususa rastlanmaması halinde arşivlenir. Takibi gerektirir bir husus
bulunması halinde Volet-2 yaprakları ve ekleri varış veya çıkış gümrük idaresinden
talep edilir ve bu Tebliğin 42 nci maddesi hükümlerine göre işlem yapılır.
İzinli gönderici
ve yerinde gümrükleme izni kapsamında yapılacak TIR karnesi işlemleri
MADDE
31/A– (1) 21/5/2014 tarihli ve 29006 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması Yönetmeliği uyarınca
ihracatta yerinde gümrükleme izni ve izinli gönderici yetkisi kapsamında TIR
karnesi ile yapılacak işlemler bu maddede belirtilen usul ve esaslar
çerçevesinde yapılır.
(2) Yalnızca Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması
Yönetmeliğinin 77 nci maddesi kapsamında işlem gören ihracat eşyası izinli
gönderici yetkisine sahip TIR karnesi hamili aracılığıyla taşıtılabilir.
(3) İhracatta
yerinde gümrükleme izni veya izinli gönderici kapsamında Gümrük İşlemlerinin
Kolaylaştırılması Yönetmeliğinin ilgili maddeleri uyarınca ihracat
beyannamesine ilişkin işlemler tamamlandıktan sonra, eşya izinde belirtilen
ilgili yerlerde beklemekle birlikte, 19 uncu maddeye göre düzenlenen TIR
karnesine ilişkin işlemler, TIR Sözleşmesi hükümleri nedeniyle 29 uncu madde
hükümleri uyarınca yerine getirilir. Ancak, 29 uncu maddede yer alan aracın
kontrolüne ilişkin yükümlülükler, araca güvenlik mührünü tatbik eden izinli
gönderici veya yerinde gümrükleme izin sahibi tarafından gerçekleştirilir.
(4) TIR karnesinin
gümrük idaresine sunulması sırasında, yerine göre yerinde gümrükleme izin
sahibince tatbik edilen mühür veya izinli gönderici tarafından tatbik
edilecek olan mühür numaraları belirtilir. Gümrük idaresince de bu bilgiler
karne üzerine kaydedilir. Mühür numarasının değişmesi gibi herhangi bir
nedenle TIR Karnesi Volet-1 yaprağında bir değişiklik veya düzeltme yapılması
gerekmesi halinde düzeltilen kısmın üzeri okunaklı olarak çizilerek doğru
verinin yazılması ve bu değişikliğin düzeltme ve ilaveyi yapan kişice
imzalanmasından sonra gümrük memuru tarafından resmi mühürle mühürlenir.
Ayrıca, düzeltilen veri sisteme kaydedilir.
(5) Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması Yönetmeliğinin 84
üncü maddesinde belirtilen çıkış izni bildirim süresi TIR karnesinin ilgili
gümrük idaresince tescil edilmesini müteakip başlar.
(6) Üçüncü fıkrada
belirtilen işlemler izinli gönderici veya yerinde gümrükleme izinlerinde
belirtilen gümrük müdürlüklerinde gerçekleştirilir.
ALTINCI BÖLÜM
Varış Gümrük İdaresi Tarafından
Yapılacak İşlemler
TIR karnesi işlemleri
MADDE 32 - (1) TIR karnesi ve eki belgeler ile transit süresi kontrol
edilerek TIR karnesi Volet-2 bilgileri TIR/Transit Takip Programına girilir
ve TIR karnesi tescil edilir. TIR karnesi bilgileri esas alınarak özet beyan
modülünden “TIR İthalat” kaydı oluşturulur. Ayrıca bir döküm alınmaz. Bu
kayda ilişkin tescil numarası TIR karnesine yazılır.
Eşyanın boşaltılması ve muayenesi
MADDE 33 – (1) Antrepo veya
geçici depolama yerinde görevli memur tarafından, taşıtın evsafının
belgelerine uygun olup olmadığı, hareket veya yol boyu gümrük idaresi
tarafından tatbik edilen mührün/mühürlerin sağlam olup olmadığı, taşıtın
brandasında sökülme veya yırtılma, römork, yarı römork ve konteynerlerde
kırılma veya delinme olup olmadığı, taşıtta gizli bölme bulunup bulunmadığı
kontrol edilerek, eşyanın geçici depolama yeri, antrepo veya gümrükçe uygun
görülen yerlere boşaltılmasına izin verilir.
(2) Eşyanın boşaltılıp teslim alınmasını
müteakip görevli memur tarafından ek-7’de yer alan teslim tesellüm tutanağı
dört nüsha düzenlenir. Düzenlenen bu tutanaklar taşıyıcı firma temsilcisi
veya sürücü tarafından da imzalanır.
(3) TIR
karnesinin Volet-2 yaprağı ve dipkoçanının ilgili bölümlerine, boşaltılan
eşyaya ilişkin bilgiler yazılır. Boşaltılan eşya ile TIR karnesinde yer alan
eşyanın birbirine uygun olması ve varsa ödenmesi gereken para cezasının
ödendiğinin anlaşılması üzerine, sistem üzerinde onay verilerek TIR
karnesinin Volet-2 yaprağı ve dipkoçanının ilgili bölümleri imzalanıp kaşe
tatbik edilerek Volet-2 yaprağı koparılır.
(4) Muayene ile görevlendirilen memur
tarafından, TIR karnesi ve teslim tesellüm tutanağı karşılaştırıldıktan
sonra, Volet-2 yaprağındaki bilgiler ile TIR/Transit Takip Programının Volet-2
ekranına girilmiş olan bilgiler kontrol edilir.
(5) Süresi içerisinde yurtdışı edilip
edilmediklerinin takibi amacıyla yabancı taşıtlar eşyanın boşaltılmasını müteakip
2 No.lu Taşıt Takip Programına kaydedilir.
İzinli alıcı ve ithalatta yerinde gümrükleme izni kapsamında
yapılacak TIR karnesi işlemleri
MADDE 33/A – (1) Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması
Yönetmeliği uyarınca ithalatta yerinde gümrükleme izni ve izinli alıcı
yetkisi kapsamında TIR karnesi ile yapılacak işlemler bu maddede belirtilen
usul ve esaslar çerçevesinde yapılır.
(2) Yalnızca Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması
Yönetmeliğinin 97 nci maddesi kapsamında işlem görecek olan ithalat eşyası
izinli alıcı yetkisine sahip TIR karnesi hamili aracılığıyla taşıtılabilir.
(3) Taşıtın Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması Yönetmeliği
çerçevesinde kabul edilen izinli alıcı veya ithalatta yerinde gümrükleme izni
sahibinin tesisine geldiğine dair TIR karnesine meşruhat düşülür. TIR karnesi
Volet-2 yaprağı ve eki belgeler gümrük idaresine ibraz edilir ve 32 nci
maddeye göre işlem yapılır.
(4) Sistem tarafından muayene ile görevli memur atanması
durumunda Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması Yönetmeliğinin 111 inci
maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen süre içerisinde görevli memurca
ek-7’de belirtilen tutanak düzenlenir ve 33 üncü maddenin üçüncü fıkrası
uyarınca işlem yapılır.
(5) Sistem tarafından muayene ile görevli memur atanmaması
durumunda izinli alıcı tarafından eşya boşaltılır. Ek-7 de yer alan tutanak
iki nüsha düzenlenir ve izinli alıcı ile sürücü tarafından imzalanır. Ayrıca
33 üncü maddenin üçüncü fıkrası uyarınca işlem yapılır. Volet-2 yaprağı ve
ekleri ile tutanağın bir nüshası 10 iş günü içerisinde dilekçe ekinde gümrük
idaresine gönderilir. Bu belgelerin süresi içerisinde gönderilmemesi
durumunda Gümrük Kanununun 241 inci maddesinin birinci fıkrası hükmü
uygulanır.
(6) Boşaltılan eşya ile beyan edilen eşyanın miktarında eksiklik
veya fazlalık tespit edilmesi durumunda gümrük idaresine bildirimde bulunulur
ve gümrük idaresince 34 üncü maddeye göre işlem yapılır.
(7) Üçüncü ve altıncı fıkralarda belirtilen işlemler izinli
alıcı veya ithalatta yerinde gümrükleme izinlerinde belirtilen gümrük
idarelerinde gerçekleştirilir.
TIR karnesinde eksiklik ve
fazlalık takibatı
MADDE
34 - (1) TIR karnesi himayesinde
taşınan serbest dolaşımda olmayan eşyaya ilişkin tespit edilen eksiklik veya
fazlalık için takibat yapılır. TIR karnesinin Volet-2 yaprağı ve dipkoçanının
ilgili bölümlerine tespit edilen eksiklik veya fazlalık yazılır ve “şartlı
ibra edilmiştir” şerhi düşülür. Ayrıca TIR/Transit Takip Programının Volet-2
ekranına “şartlı ibra edildi” kaydı girilir.
(2) Eksiklik ve fazlalığa ilişkin tutanağın imzalandığı tarihte
TIR karnesi hamiline bildirim yapılması halinde bu tarih, bildirim yapılamaması
durumunda ise takibat yazısının TIR karnesi hamiline tebliğ edildiği tarih
esas alınarak eksiklik veya fazlalığın nedeninin üç ay içinde
belgelendirilmesi istenir. Eşyanın mahrecinden yüklenmediği veya eşyanın
mahrecinden eksik veya fazla yüklendiği, yanlışlıkla başka bir yere
boşaltıldığı ya da kaza veya avarya sonucu kaybolduğu veya çalındığına
ilişkin eşyanın yüklendiği liman idaresi, çıkış acentesi, taşıyıcının bir
kamu kuruluşu olması halinde bu kuruluş veya yükleme esnasında bu kurum ve
kuruluşların bulunmaması halinde ihracatçı veya yüklemeyi yapan kuruluştan
alınan ve eşyanın yüklendiği limandaki en büyük mülki idare amirince, gümrük
idaresince, ticaret ve sanayi odalarınca veya liman başkanlığınca onaylanmış
belgelerin TIR karnesi hamili tarafından ibrazı halinde, eksiklik veya
fazlalık takibatı sonlandırılır. Bu fıkra hükmünün uygulanmasında Avrupa
Birliğinin tek bir gümrük bölgesinden oluştuğu göz önünde bulundurulur. Üç
aylık takibat süresi talep halinde ilgili gümrük idaresi tarafından üç ay
uzatılır. Haklı sebebin varlığı halinde, bu süre gümrük idaresi tarafından
bir ay daha uzatılabilir.
(3) Eksiklik veya fazlalığa ilişkin
olarak, süresi içerisinde geçerli bir belge ibraz edilmesi halinde, TIR
karnesinin Volet-2 yaprağına “şartlı ibra kaldırılmıştır” şerhi düşülür. Ayrıca
TIR/Transit Takip Programının Volet-2 ekranındaki “şartlı ibra edildi” kaydı
kaldırılarak “ibra edildi” kaydı girilir.
(4) Eksikliğe ilişkin olarak, verilen süre içerisinde
herhangi bir belge ibraz edilmemesi veya ibraz edilen belgelerin geçerli
sayılmaması halinde, gümrük idaresi tarafından eksik çıkan eşyadan tarife
pozisyonuna veya tarife pozisyonu tespit edilemiyor ise cinsine ve türüne
göre tarifede dahil olduğu faslın en
yüksek vergiye tabi pozisyonuna göre hesaplanan gümrük vergileri tahakkuk
ettirilerek TIR karnesi hamilinden tahsili yoluna gidilir ve Gümrük Kanununun
235 inci maddesinin beşinci fıkrasının (c) bendi uyarınca eşyanın gümrük
vergilerinin iki katı idari para cezası uygulanır. Gümrük vergilerinin TIR
karnesi hamilinden tahsil edilememesi halinde, TIR Sözleşmesinin 11 inci
maddesinin birinci fıkrasındaki süre dikkate alınarak kefil kuruluş nezdinde
gerekli takibat yapılır. Ayrıca, giriş gümrük idaresine veya parsiyel
taşımalarda bir önceki gümrük idaresine bilgi verilir. Eksikliğe isabet eden
gümrük vergilerinin tahsil edilmesi halinde TIR karnesinin Volet-2 yaprağına
“şartlı ibra kaldırılmıştır” şerhi düşülür. Ayrıca TIR/Transit Takip
Programının Volet-2 ekranındaki “şartlı ibra edildi” kaydı kaldırılarak “ibra
edildi” kaydı ile açıklama girilir.
(5) Fazlalığa ilişkin olarak verilen süre içerisinde herhangi
bir belge ibraz edilmemesi veya ibraz edilen belgelerin geçerli sayılmaması
halinde fazla çıkan eşyaya ilişkin olarak Gümrük Kanununun 235 inci maddesinin
beşinci fıkrasının (d) bendi uyarınca işlem yapılır. TIR karnesinin Volet-2 yaprağına “şartlı ibra kaldırılmıştır” şerhi
düşülür. Ayrıca TIR/Transit Takip Programının Volet-2
ekranındaki “şartlı ibra edildi” kaydı kaldırılarak “ibra edildi” kaydı ile
açıklama girilir.
(6) Dökme eşyada eksiklik veya fazlalığın eşyanın tabiatı icabı
2009/15481 sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında
Kararın 131 inci maddesinde belirtilen oranlarda olduğunun anlaşılması
halinde, eksiklik veya fazlalık takibatı yapılmayarak işlemler tespit edilen
miktar üzerinden sonuçlandırılır. Eksiklik veya fazlalık takibatı gerektiren
durumlar için takibat ve varsa cezaî işlem, eksiklik veya fazlalığın tamamı
için değil, bu oranları aşan kısmı için uygulanır.
(7) Kap adedi olarak beyana uygun, ancak
sayı, baş, ağırlık gibi ölçülerinde beyana göre eksiklik veya fazlalık olan
eşya için takibat yapılmaz.
(8) 27 nci maddenin dördüncü fıkrası uyarınca giriş gümrük
idaresince beyan edilen eşyanın miktarına göre fazlalık tespit edilmesi
durumunda, varış gümrük idaresince bu madde hükümlerine göre işlem yapılır.
(9) Bu madde kapsamındaki tespitlerin Kaçakçılıkla Mücadele
Kanununu da ihlal ettiği sonucuna varılması durumunda bu Kanun hükümleri
uyarınca da gerekli işlemler yapılır.
Parsiyel
boşaltmalarda TIR karnesi işlemleri
MADDE 35 - (1) Giriş gümrük
idaresinden ilk varış gümrük idaresine sevk edilen eşyaya ilişkin işlemler,
ilk varış gümrük idaresi tarafından bu Tebliğin 32, 33 ve 34 üncü maddeleri
hükümlerine göre yerine getirilir. İlk varış gümrük idaresi tarafından
düzenlenen teslim ve tesellüm tutanağı TIR karnesinin Volet-2 yaprağına
eklenir ve bu Tebliğin 41 inci maddesi hükümlerine göre işlem yapılmak üzere
koparılarak alıkonulur. TIR karnesinin bir sonraki Volet-1 yaprağı ve
dipkoçanı ile Volet-2 yaprağının ilgili bölümlerine giriş tescil numarası,
giriş gümrük idaresi, ikinci varış gümrük idaresi, 4 üncü madde hükümlerine
göre belli bir güzergâhın izlenmesinin zorunlu kılındığı hallerde belirlenen
güzergâh ile transit süresi yazılır. TIR/Transit Takip Programının Volet-1
ekranına TIR karnesi numarası ve sayfa numarası ile birlikte gerekli diğer
bilgiler girilir. Volet-1 yaprağı bu Tebliğin 28 ve 31 inci maddeleri
hükümlerine göre işlem yapılmak üzere koparılarak alıkonulur. TIR karnesi
sürücüye verilir ve taşıt ikinci varış gümrük idaresine sevk edilir.
(2) TIR karnesinde yer alan ikinci varış
gümrük idaresine ait eşya için birinci fıkrada belirtilen işlemler yapılır.
(3) Son varış gümrük idaresinde
boşaltılacak eşya için bu Tebliğin 32, 33 ve 34 üncü maddeleri hükümlerine
göre işlem yapılır. TIR karnesinin Volet-2 yaprağı ve dipkoçanına gerekli
kayıtlar yapılır ve boşaltma meşruhatı düşülür. TIR/Transit Takip Programının
Volet-2 ekranına TIR karnesi numarası ve sayfa numarası ile birlikte gerekli
diğer bilgiler girilir. Düzenlenen teslim ve tesellüm tutanağının bir nüshası
taşıyıcı firma temsilcisi veya sürücüye verilir. Bir nüshası sürücüye
verilecek TIR karnesine eklenir. Diğer nüshası ise koparılan TIR karnesinin
Volet-2 yaprağına eklenerek bu Tebliğin 41 inci maddesi göre işlem yapılmak
üzere alıkonulur.
(4)
Parsiyel boşaltmalarda, ilk varış gümrük idaresi bir iç gümrük idaresi
olabileceği gibi, bir serbest bölge gümrük idaresi de olabilir.
Yetkilendirilmiş
gümrük müşavirleri tarafından yapılacak TIR işlemleri
MADDE 36 – Yürürlükten
Kaldırılmıştır
Yeterli sayıda yaprağı bulunmayan
TIR karneleri
MADDE 37 - (1) TIR karnesi
yapraklarının tamamının bitmesi durumunda, gümrük idaresi tarafından bu TIR
karnesi sonlandırılarak, TIR taşımasının geri kalan bölümü için kullanılmak
üzere yeteri kadar yaprağı bulunan yeni bir TIR karnesi kabul edilir. Her iki
TIR karnesine de bu durumu belirten meşruhat düşülür.
(2) Yeni açılan TIR karnesine, taşıt ve
eşyaya ilişkin bilgiler yazılır. TIR/Transit Takip Programında sonlandırılan
TIR karnesinin Volet-2 ekranı açılır, eski TIR karnesi numarası silinir ve
yeni TIR karnesinin numarası ile Volet-1 yaprağındaki bilgiler girilerek
taşıt sevk edilir.
(3) Ancak, TIR karnesinde varış gümrük idaresine
kadar kullanılmak üzere yeterli sayıda yaprak bulunmamakla birlikte,
ülkemizdeki çıkış gümrük idaresinden sonra hala kullanılabilir yaprak
bulunması halinde, yeni bir TIR karnesinin açılmasına izin verilmez.
YEDİNCİ BÖLÜM
Çıkış Gümrük İdaresi Tarafından
Yapılacak İşlemler
Türkiye’den çıkış işlemleri
MADDE
38 - (1) Gümrük idaresince;
a) Brandalı taşıtlarda brandanın yırtık ve sökük,
b) Römork, yarı römork ve konteynerlerde kırık ve delik,
c) Taşıtın mührünün/mühürlerinin, sağlam olup olmadığı ile TIR
karnesinde kayıtlı numara ve adede uygun,
olup olmadığı haricen kontrol edilerek, uygun bulunması halinde
39 ve 40 ıncı madde hükümleri uyarınca işlemlere devam edilir. Uygun
bulunmaması halinde ise, TIR işlemleri ile ilgili servise derhal bilgi verilir.
TIR karnesi işlemleri
MADDE
39 - (1) İbraz edilen TIR
karnesi, geçiş belgesi ve diğer belgeler kontrol edildikten sonra TIR
karnesinin Volet-2 bilgileri TIR/Transit Programına girilir ve Program
tarafından verilen tescil numarası Volet-2 yaprağının ilgili bölümüne ve
dipkoçanına yazılır. Gümrük idaresinin adı TIR karnesinin ilgili bölümüne
yazılır ve resmi mühür tatbik edilir.
(2) Sistem tarafından atanan memur, beyanın kontrol türüne göre
işlemleri gerçekleştirir. Beyanın kontrol türünün belge kontrolü olması ve
yapılan kontrol sonucunun olumlu olması halinde, Volet-2 yaprağı ve
dipkoçanının ilgili bölümlerine gerekli meşruhat düşülür. Sistem üzerinde
onay verilerek Volet-2 yaprağı koparılır ve TIR karnesi sürücüye verilerek
taşıtın yurtdışına çıkışına izin verilir.
(3) Beyanın kontrol türünün belge kontrolü olması ve yapılan
kontrol sonucunda TIR karnesi ve ekli belgelerde ciddi farklılık tespit
edilmesi ile muayene yapılmasının gerekli görülmesi durumunda, idare amiri
tarafından gerekli yönlendirme yapılır ve eşya muayene edilir. Muayene
sonucunun olumlu olması halinde, taşıta tekrar mühür tatbik edilir. TIR
karnesinin Volet-2 yaprağı ve dipkoçanının ilgili bölümlerine gerekli kayıt
ve meşruhatlar düşüldükten sonra sistem üzerinde onay verilir. Volet-2
yaprağı koparılır ve TIR karnesi sürücüye verilerek taşıtın yurtdışına
çıkışına izin verilir.
(4) İç gümrük idarelerinde tescil edilen TIR karnesinde yer alan
tüm “TIR İhracat” kayıtları ile ilişkilendirilen ihracat beyannameleri
taşıtın yurtdışına çıkışı ile otomatik olarak kapanmakla birlikte, taşıtın
yurtdışına çıkmasına rağmen bu kayıtların kapanmaması halinde özet beyan
modülünden “uzaktan teyit” yöntemi ile bu kayıtlar kapatılır.
(5) Çıkış gümrük idaresinde, son hareket gümrük idaresinden sevk
edilen araç ve eşya için özet beyan modülünden “Teslim Alma” kaydı
düzenlenmez.
Risklerin
tespiti ve riskli taşıt, römork, yarı römork ve konteynerlerin kontrolü
MADDE
40 – (1) Taşıt, römork, yarı
römork ve konteynerlerden;
a) Haklarında ihbar ya da kuvvetli şüphe bulunanlar,
b) Mühürleri bulunmayanlar veya koparılmış ya da bozulmuş halde
olanlar,
c) Brandalı taşıtlarda brandalarında sökük, yırtık veya TIR
Sözleşmesi ek-2’de belirlenen şekle aykırı yama bulunanlar ile TIR
halatlarında kopukluk bulunanlar,
ç) Römork, yarı römork veya konteynerlerde kırık, delik
bulunanlar,
d) Tartıda tespit edilen ağırlığı TIR karnesinde kayıtlı
ağırlıktan farklı olanlar,
e) Belgelerinde şüpheli durum bulunanlar ile gizli bölme
olduğuna dair şüphe oluşturanlar,
f) Sistem tarafından muayeneye tabi tutulanlar,
görevlendirilecek muayene memuru tarafından açılarak masrafları
taşımacıya ait olmak üzere muayene edilir.
(2) Muayene sonucunda herhangi bir
usulsüzlüğe rastlanılmaması halinde, taşıta tekrar mühür tatbik edilerek
Volet-1 ve Volet-2 yapraklarının 16 no.lu kutusuna ve TIR/Transit Takip
Programının ilgili bölümüne yeni mührün/mühürlerin numarası yazılır ve
taşıtın çıkışına izin verilir.
(3) Muayene sonucunda ihraç eşyasında beyan edilen miktara
göre eksiklik veya fazlalık bulunduğunun tespit edilmesi halinde, hareket
gümrük idaresine gecikmeksizin bilgi verilir. TIR karnesinin 9, 10 ve 11
no.lu kutularına tespit edilen eksiklik veya fazlalık yazılarak tasdiklenir.
Aynı şekilde TIR/Transit Takip Programında eşya miktarına ilişkin veri girişi
ve açıklama girilir. Gümrük Kanununa göre cezai hüküm uygulanarak eşyanın
Türkiye Gümrük Bölgesi dışına çıkarılmasına izin verilir.
(4) Muayene sonucunda serbest dolaşımda bulunmayan eşyada beyan
edilen miktara göre eksiklik bulunduğunun tespit edilmesi halinde, TIR işlemi
sonlandırılmaz ve Gümrük Kanununun 235 inci maddesinin
beşinci fıkrasının (c) bendine ve 42 nci maddeye
göre işlem yapılmak üzere Volet-2 yaprağı ve
ekleri ile birlikte hareket veya giriş gümrük idaresine bildirimde bulunulur. Ancak, Türkiye Gümrük Bölgesine mühürlü olarak gelen ve giriş
gümrük idaresince söz konusu mühürleri kontrol edilmek suretiyle TIR karnesi
kapsamında çıkış gümrük idaresine sevk edilen eşyanın, çıkış gümrük
idaresince yapılan muayenesi sonucunda birinci fıkranın (c) ve (ç) bendinde
yer alan uygunsuzlukların olmadığı ve mahreç ülkede tatbik edilen mühürlerin
sağlam olduğu görülmekle birlikte, eşyada beyan edilen miktara göre eksiklik
çıkması halinde, TIR işlemi sonlandırılmaz ve 34 üncü maddeye göre işlem yapılır. 34
üncü maddenin ikinci fıkrasında belirtilen süreler içerisinde bu eksikliğin
ispat edilememesi halinde, 34 üncü maddenin dördüncü fıkrasına göre işlem
yapılır ve TIR karnesinin 9, 10 ve 11 no.lu kutularına tespit edilen eksiklik
yazılarak tasdiklenir ve eşya miktarına
ilişkin veri girişi ve açıklama girilir. TIR işlemi sonlandırılarak eşyanın
Türkiye Gümrük Bölgesi dışına çıkarılmasına izin verilir. Bu eksikliğin ispat
edilmesi halinde ise 34 üncü maddenin üçüncü fıkrası uyarınca işlem yapılır.
TIR karnesinin 9, 10 ve 11 no.lu kutularına tespit edilen eksiklik
yazılarak tasdiklenir ve eşya miktarına
ilişkin veri girişi ve açıklama girilir. TIR işlemi sonlandırılarak eşyanın
Türkiye Gümrük Bölgesi dışına çıkarılmasına izin verilir. Ayrıca giriş gümrük
idaresine bilgi verilir.
(5) Muayene sonucunda serbest dolaşımda bulunmayan eşyanın cinsi
aynı olmakla birlikte beyan edilen miktara göre fazlalık bulunduğunun tespit
edilmesi halinde, tespit edilen fazlalık TIR karnesinin 9, 10 ve 11 no.lu
kutularında gösterilerek tasdiklenir, TIR/Transit Takip Programında eşya
miktarına ilişkin veri girişi ve açıklama girilir. TIR işlemi sonlandırılarak
beyan edilen eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesi dışına çıkarılmasına izin
verilir. Ayrıca hareket veya giriş gümrük idaresine bilgi verilir.
(6) Muayene sonucunda beyan edilen serbest dolaşımda bulunmayan
eşyadan farklı cinste eşya tespit edilmesi halinde, bu eşyanın yurtdışına
çıkışına izin verilmez. TIR karnesine ve TIR/Transit Takip Programına
açıklama yapılır. TIR işlemi sonlandırılarak beyan edilen eşyanın Türkiye
Gümrük Bölgesi dışına çıkarılmasına izin verilir. Farklı cinsteki eşya için
34 üncü maddenin ikinci fıkrasında belirtilen süreler içerisinde farklılığın
ispat edilememesi halinde, Gümrük Kanununun 235 inci maddesinin beşinci
fıkrasının (d) bendi uyarınca işlem yapılır. İspat edilmesi halinde ise
eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesi dışına çıkarılmasına izin verilir. Ayrıca,
hareket veya giriş gümrük idaresine bilgi verilir.
(7) Üçüncü ila altıncı fıkra kapsamındaki tespitlerin
Kaçakçılıkla Mücadele Kanununu da ihlal ettiği sonucuna varılması durumunda
bu Kanun hükümleri uyarınca da gerekli işlemler yapılır.
Varış ve çıkış gümrük idarelerinde
işlem gören TIR karnesinin Volet-2 yapraklarına ilişkin yapılacak işlemler
MADDE 41 - (1) İşlem gören TIR karnelerinin Volet-2 yaprakları ve ekleri
varış veya çıkış gümrük idaresince arşivlenir.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
TIR Karnesi Takip İşlemleri
TIR karnesi takip süreci
MADDE 42 - (1) Gümrük idarelerinde işlem gören
TIR karneleri ile ilgili olarak yapılacak takip işlemleri, TIR Sözleşmesi, 4458 sayılı Gümrük Kanunu, 6183 sayılı
Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun, Gümrük Yönetmeliği ve bu Tebliğ hükümleri
doğrultusunda, giriş veya hareket gümrük idareleri tarafından yürütülür.
(2) TIR karnesi takip işlemlerinin
yerine getirilmesi amacıyla, gümrük idareleri tarafından mevzuat hükümleri doğrultusunda
düzenli arşiv kurularak arşiv hizmetleri yerine getirilir. Düzenli arşiv
kurulmasından ilgili gümrük amir ve memurları doğrudan sorumludur.
(3) TIR karnesi takip işlemleri, TIR
Sözleşmesi gereğince TIR karnesinin Volet-1 yaprakları üzerinden yürütülür.
(4) Gümrük
idareleri tarafından, bu gümrük idarelerinde işlem gören TIR karnelerinin
haftalık ve aylık olarak listeleri alınarak, bu TIR karnelerinin sisteme veri
girişlerinin ve muayene onaylarının eksiksiz ve hatasız olarak yapılıp yapılmadığı
ve diğer usulsüzlüklerin tespiti amacıyla kontrol edilir.
(5) TIR karnesi kapsamı eşyanın sevk
edildiği gümrük idaresinde işlem görüp görmediği giriş veya hareket gümrük
idaresi tarafından araştırılır.
(6) TIR karnesi kapsamı eşyanın çıkış
veya varış gümrük idaresinde işlem görmediği veya usulüne uygun işlem
yapılmadığının anlaşılması ya da takibi gerektirir başka bir hususa
rastlanması halinde, Volet-1 yaprağının tescil tarihinden itibaren iki ay
içerisinde, bu durum yazı ile taşıyıcı firma ve kefil kuruluşa bildirilir. Bu
yazıda TIR karnesi muhteviyatı eşyanın yurt dışı edildiğinin veya varış
gümrük idaresine boşaltıldığının belgelendirilmesi istenir ve TIR karnesinin
Volet-1 ve/veya Volet-2 yaprakları örneği yazı ekinde gönderilir. Bu
bildirim, kefil kuruluş açısından hiçbir şekilde TIR Sözleşmesinin 11 inci
maddesinin birinci fıkrasında belirlenen bir ve iki yıllık süreleri geçemez.
(7) Kefil kuruluşa yapılan bildirim
tarihinden itibaren bir ay içerisinde muhataplarca eşyanın yurt dışı
edildiğinin veya varış gümrük idaresine boşaltıldığının;
a) Sona erdirme işlemine ait resmi
belge,
b) Eşyanın başka bir gümrük rejimi
altına alındığına veya serbest dolaşıma sokulduğuna dair belge,
c) TIR Sözleşmesinin 6 ncı maddesinde
geçen uluslararası kuruluşlarca temin edilen TIR karnesinin gümrük idarelerinde
işlem görmüş Volet-1 ve Volet-2 yapraklarının dipkoçanı,
ile
kanıtlanamaması halinde aşağıdaki işlemler yapılır;
1) Gümrük
vergileri, tahakkuk ettirilerek karne hamilinin yabancı olması halinde
İngilizce veya ilgili ülke dilinde hazırlanan bir yazı ekinde iadeli
taahhütlü posta ile, yerli firma olması halinde ise tebliğ mazbatalı zarf
ile, TIR Sözleşmesinin 11 inci maddesinin ikinci fıkrası gereğince öncelikle
karne hamiline tebliğ edilir ve bu durumdan aynı zamanda kefil kuruluşa da
bilgi verilir. Tahsilâtın karne hamilinden yapılamaması durumunda; TIR
Sözleşmesinin 11 inci maddesinin üçüncü fıkrası hükmü uyarınca, altıncı
fıkraya göre yapılan bildirim tarihinden itibaren en geç iki yıl içinde, TIR
Sözleşmesinde öngörülen azami teminat tutarı göz önünde bulundurularak
düzenlenen tahakkuk kefil kuruluşa tebliğ edilerek gümrük vergilerinin
tahsili sağlanır.
2) Yapılan incelemede 5607 sayılı
Kaçakçılıkla Mücadele Kanununun ihlal edildiği sonucuna ulaşılması halinde
usulüne uygun olarak Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulur.
3) Eşyanın ve taşıtın en yakın gümrük
idaresine teslim edilmesi ve sürücünün hudut polisince tutulan takip fişlerine
kaydedilmesi için İçişleri Bakanlığına bildirimde bulunulur.
4) Gerçekleştirilen tahsilat
işlemlerinin sonucundan Genel Müdürlüğe bilgi verilir.
(8) Gümrük idaresi tarafından yapılan
takibat üzerine veya kefil kuruluş tarafından, ödeme talebinin yapıldığı tarihten
itibaren iki yıl içinde karne kapsamı eşyanın yurt dışında bulunduğunu
belirten, eşyanın boşaltıldığı yurtdışındaki gümrük idaresi tarafından
verilen ve eşyanın TIR karnesine uygun olarak teslim alındığını kanıtlayan
belge ile bu belgenin noterden tasdikli Türkçe tercümesinin ibrazı halinde,
TIR karnesi ile ilgili olarak daha önce kefil kuruluştan tahsil edilen
vergiler iade edilir.
Takibe geçilen TIR karnelerinde
vergi tahakkuku
MADDE 43 - (1) TIR karnesi
himayesinde Türkiye’ye getirilen eşyanın, yurtdışı edilmediği veya bir gümrük
idaresine boşaltılmadığının anlaşılması halinde gümrük vergilerinin
tahakkuku; 4458 sayılı Gümrük Kanununun 30 uncu ve
181 inci maddelerine göre gümrük yükümlülüğünün doğduğu tarih olan TIR
karnesinin giriş tescil tarihi itibariyle;
a) Eşyanın 4458 sayılı Gümrük Kanununa göre tespit
edilecek kıymeti,
b) Yabancı paralar için T.C. Merkez
Bankası döviz satış kurları,
esas
alınarak yapılır.
TIR karnesi takipleri ile ilgili
davalar
MADDE 44 – (1) TIR
karnelerinden kaynaklanan ve idari yargı mercileri nezdinde dava konusu
edilen işlemlerle ilgili savunma, itiraz, temyiz, karar düzeltme, süre
uzatımı işlemleri; 8/12/1994 tarihli ve 22135 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan
1 Seri No.lu Gümrük Genel Tebliği (Yetki Devri) uyarınca gümrük idarelerince
yerine getirilir.
TIR karnesi takip işlemlerinin Bölge Müdürlüklerince izlenmesi
MADDE 45 – (1) Sistemde kayıtları açık görünen TIR
karneleri sorgulanarak bu TIR karneleri ile ilgili takip işlemlerinin
bağlantıları gümrük idareleri tarafından yerine getirilip getirilmediği
Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlükleri tarafından düzenli olarak kontrol edilir
ve açık kayıtlar gerekçesi ile birlikte altı ayda bir Genel Müdürlüğe
bildirilir.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
TIR karnesi düzenlenmeksizin
ülkemize giriş yapan taşıtlar
MADDE
46 -(1) Bir
akit taraftan TIR karnesi düzenlenmeksizin ülkemize giriş yapan taşıtın;
gideceği ülkenin bir akit taraf olması ve eşyanın TIR karnesi himayesinde
taşınabilmesi için gerekli belgelerin ibraz edilmesi koşuluyla, giriş gümrük
idaresince eşyanın muayenesinin yapılarak ibraz edilen belgelerle
uygunluğunun sağlanması durumunda, giriş yaptığı gümrük idaresinden TIR
karnesi himayesinde sevk edilmesi mümkündür.
(2) Bununla birlikte, eşyanın Gümrük Yönetmeliğinin 196 ncı maddesinin birinci fıkrasında yer alması
durumunda, aynı maddenin yedinci fıkrasına göre işlem yapılır.
TIR taşımasının geçici olarak
durması
MADDE 47 - (1) TIR
Sözleşmesinin 26 ncı maddesinde belirtilen, bir Akit tarafta başlamış olan
TIR taşımasının geçici olarak durduğu hallerde, TIR karnesi gümrük idaresi
tarafından kabul edilir.
Serbest bölgelerde işlem görecek
TIR karnelerinde rejim türü
MADDE 48 - (1) Bir serbest
bölge gümrük idaresine sevk edilecek eşyaya ilişkin TIR karnesi “transit”
kaydıyla işlem görür ve TIR/Transit Takip Programına rejim türü olarak
“transit” girilir. Bir serbest bölge gümrük idaresinde boşaltma yapıldıktan
sonra parsiyel boşaltma yapılmak üzere bir gümrük idaresine sevk edilecek
eşyaya ilişkin TIR karnesi, bu gümrük idaresinde tabi tutulacağı rejim türüne
göre “transit” veya “ithalat” olarak sevk edilir ve TIR/Transit Takip
Programına bu rejim türü girilir.
Eşyanın çıkış gümrük idaresine sevk edilmesinden vazgeçilmesi
veya sevkinin mümkün olmaması
MADDE 49 – (1) Volet-1 yaprağının hareket gümrük
idaresi tarafından tescil edilmesinden sonra, eşyanın herhangi bir nedenle
çıkış gümrük idaresine sevk edilmesinden vazgeçilmesi veya sevk edilmesinin
mümkün olmaması halinde;
a) Aynı TIR karnesi ile taşımaya devam edilecekse, TIR/Transit
Takip Programında Volet-1 kaydı açıklama yapılarak iptal edilir ve 29 uncu
maddeye göre işlem yapılır.
b) Aynı TIR karnesi ile taşımaya devam edilmeyecekse, TIR
karnesi iptal edilir. TIR karnesi Volet-2 yaprağı ve dipkoçanına iptal
gerekçesine ilişkin gerekli meşruhat düşülür. TIR karnesinin “onaylı rapor”
sayfası doldurulur. TIR/Transit Takip Programında Volet-1 kaydı iptal
edilerek gerekçesine ilişkin açıklama yapılır.
Adli işleme konu olan TIR karneleri
MADDE 49/A – (1) Eşya ve araç ile ilgili olarak adli
makamlara intikal ettirilen usulsüzlüğe konu TIR karnesine ilişkin vergi
takibini gerektiren bir durum bulunmaması halinde, TIR karnesi sonlandırılır
ve TIR karnesi Volet-2 yaprağı ve dipkoçanına sonlandırma gerekçesine ilişkin
gerekli meşruhat düşülür. TIR karnesinin “onaylı rapor” sayfası doldurulur.
TIR/Transit Takip Programında Volet-2 kaydına ilişkin işlemler tamamlanarak
sonlandırma gerekçesine ilişkin açıklama yapılır. Vergi takibini gerektiren
bir durum bulunması halinde ise takibat ve buna bağlı mahkeme sonucuna göre
işlem yapılır.
(2) TIR karnesine gümrük idaresince el konulması halinde, gümrük
idaresi tarafından karne cildinin arka kapağındaki kopartılabilir bölüm
mühürlenir, imzalanır ve kopartılarak sürücüye verilir.
Eşyanın giriş gümrük idaresinde
başka bir rejime tabi tutulması
MADDE 50 - (1) Giriş
gümrük idaresine TIR karnesi himayesinde gelen eşyanın, bu gümrük idaresinde
başka bir rejime tabi tutulmak istenmesi halinde TIR karnesinin Volet-1 ve
Volet-2 yaprağı bilgileri TIR/Transit Takip Programına girilir ve sistemin
Volet-2 bilgilerinden “TIR İthalat” kaydı oluşturulur.
Yükünü boşaltan taşıtların boş
veya dolu çıkışları
MADDE 51 - (1) TIR karnesi muhteviyatı
eşyanın varış gümrük idaresine boşaltılmasını müteakip boş olan yabancı römork
veya yarı römorkun geçici olarak gümrük idaresinin denetimine bırakılması ve
aynı çekicinin başka bir ihraç eşyası yüklü römork veya yarı römorku
yurtdışına götürmesine izin verilir.
(2) Geçici olarak gümrük idaresinin
denetimine bırakılan yabancı plakalı boş römork veya yarı römorklar, sahipleri
veya bunların temsilcilerinin yazılı talepleri üzerine ihraç eşyası
yüklenerek yurtdışı edilebilir.
(3) Varış gümrük idaresinde yükünü
boşalttıktan sonra boş olarak yurtdışına çıkacak yabancı plakalı taşıtın
sürücüsü tarafından ibraz edilen TIR karnesinin Volet-2 yaprağı dipkoçanları
incelenerek, TIR karnesi himayesinde ülkemize getirilen eşyanın varış gümrük
idaresine teslim edilip edilmediği kontrol edilir.
(4) Eşyanın varış gümrük idaresine
teslim edilmediğinin anlaşılması halinde, taşıtın ve sürücünün yurtdışına
çıkışına izin verilmez ve duruma göre ilgili mevzuatı gereğince işlem
yapılır.
(5) - Yürürlükten
Kaldırılmıştır
Deniz veya demir yoluyla çekicisiz
olarak boş veya dolu gelen römork ve yarı römorklar
MADDE 52 - (1) Deniz veya
demir yoluyla boş ve çekicisiz olarak gelen römork veya yarı römorklar giriş
gümrük idaresi tarafından 2 No.lu Taşıt Takip Programına kaydedilir.
(2) TIR işleminin başlangıç ve bitişi
arasındaki yolculuğun bir kısmının karayolu ile yapılması şartıyla, çekicisiz
ve dolu olarak deniz veya demir yolu ile gelen ya da giden römork veya yarı
römorkların plaka numaraları TIR karnesinin 7 no.lu kutusuna yazılır.
Eşyanın boşaltma noktasına kadar
yabancı plakalı taşıtlarla taşınması
MADDE 53 – (1) Gümrük işlemleri tamamlanarak
serbest dolaşıma giren eşyanın, taşıma belgelerinde yazılı yurt içindeki
boşaltma yerlerine kadar aynı yabancı plakalı taşıtla taşınması mümkündür.
Yabancı taşıyıcı firmalarda acente
MADDE 54 – (1) Yabancı
plakalı taşıtlar ile TIR karnesi himayesinde Türkiye Gümrük Bölgesine
getirilen eşyaya ilişkin TIR karnesi işlemleri, yabancı firma temsilcisi veya
sürücü tarafından yerine getirilir. Bu nedenle, bu firmaların Türkiye’de
acentelerinin bulunması zorunlu değildir.
(2) TIR karnesi himayesinde
taşıma yapan yabancı firmaların elektronik ortamda ön beyan verebilmesine
ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir.
Memur refakati
MADDE 55 – (1) Taşınan
eşyanın gümrük vergileri toplamının TIR Sözleşmesine göre tespit edilen azami
teminat tutarını aşmaması durumunda hiçbir şekilde memur refakati verilmez.
(2) Taşınan eşyanın gümrük vergileri
toplamının TIR Sözleşmesine göre tespit edilen azami teminat tutarını aşması
koşuluyla; kaçakçılık yapılacağına dair ihbar, istihbarat, kuvvetli şüphe
bulunması veya gerek taşınan eşya gerekse taşıyıcı hakkında gümrük
idarelerinde risk verilerinin mevcut olması hallerinde;
a) Öncelikle Araç Takip Sisteminden
yararlanılması yoluna gidilir. ATS cihazının bulunması halinde hiçbir şekilde
memur refakati verilemez.
b) İlgili gümrük idaresinde ATS
cihazının bulunmaması durumunda ise; müdür yardımcısının başkanlığında en az
üç kişiden oluşan komisyon tarafından gerekçeli bir karar alınmak ve bu
kararda ATS cihazının bulunmadığı da belirtilmek suretiyle memur refakati
verilebilir.
(3) Memur refakati öngörülmesi halinde
taşıyıcıya yazılı bir belge verilmemişse, TIR karnesinin 1 no.lu dipkoçanının
5 inci maddesine “refakat” ibaresi ve gerekçesi yazılır.
(4) Memur refakati verilen taşımalar
ek-9’da yer alan listeye işlenerek aylık olarak Genel Müdürlüğe bildirilir.
TIR karnesine fatura eklenmesi
MADDE 56 – (1) 4458 sayılı Gümrük Kanununun 11 inci
maddesi saklı kalmak kaydıyla, TIR karnesinin 10 no.lu kutusunda, eşyanın tam
tespitini mümkün kılacak bir tanımın yapıldığı hallerde TIR karnesine fatura
eklenmesi zorunlu değildir.
(2) Ancak; TIR karnesinin 10 no.lu
kutusunda, eşyanın tam tespitini mümkün kılacak bir tanımın yapılmadığı veya
“fatura muhteviyatı eşya”, “ekli liste muhteviyatı eşya” gibi tanımların yer
aldığı durumlarda TIR karnesine fatura eklenmesi zorunludur.
(3) Asıl faturanın ibraz edilemediği
durumlarda, asıl faturanın on beş gün içerisinde ibraz edileceğine dair
taahhütname alınarak, faks fatura veya proforma fatura ile işlem yapılmasına
izin verilir. Süresi içerisinde faks fatura veya proforma faturaya ilişkin
asıl faturanın ibraz edilmemesi halinde, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 241 inci
maddesinin birinci fıkrası hükmü uygulanır ve asıl fatura ibraz edilinceye
kadar faks fatura veya proforma fatura ile yeni bir işlem yapılmasına izin
verilmez.
Süresi içerisinde yurtdışına
çıkarılamayan ve varış gümrük idaresine teslim edilemeyen eşya
MADDE 57 - (1) Beklenmeyen
haller veya mücbir sebeplerle süresi içerisinde yurtdışına çıkarılamayan veya
ilgili gümrük idaresine teslimi mümkün olmayan eşya hakkında, ilgililer
tarafından en yakın gümrük idaresi haberdar edilir. İlgili gümrük idaresi
tarafından TIR Sözleşmesinin 41 inci ve 4458 sayılı Gümrük Kanununun 92 nci
maddeleri hükümlerine göre işlem yapılır.
(2) Beklenmeyen haller veya mücbir
sebeplere ilişkin bilgi ve belgeler değerlendirilerek uygun bulunması halinde,
TIR karnesinin Volet-2 yaprağı ile dipkoçanına olay ile ilgili meşruhat
düşülerek, TIR Sözleşmesinin 25 inci maddesi doğrultusunda, TIR karnesinde
yer alan “onaylı rapor” sayfası doldurulur ve olayla ilgili onaylı belgeler
TIR karnesine eklenir. TIR/Transit Takip Programına Volet-2 veri girişi
yapılır ve sonlandırma gerekçesi “açıklamalar” bölümüne yazılır.
Kaza yapan veya eşyası kayan
taşıtlar ve konteynerle ilgili yapılacak işlemler
MADDE
58 - (1) Kaza nedeniyle telef
olan eşyanın Gümrük Yönetmeliğinin 273 üncü maddesi uyarınca kanıtlanması durumunda, gümrük
vergileri aranmaz. TIR karnesi kazanın meydana geldiği yere en yakın gümrük
idaresince sonlandırılır. TIR karnesi Volet-2 yaprağı ve dipkoçanına
sonlandırma gerekçesine ilişkin gerekli meşruhat düşülür. TIR karnesinin
“onaylı rapor” sayfası doldurulur. TIR/Transit Takip Programında Volet-2
kaydına ilişkin işlemler tamamlanarak sonlandırma gerekçesine ilişkin
açıklama yapılır. Ayrıca giriş veya hareket gümrük idaresine bilgi verilir.
(2) Kaza nedeni ile telef olan ve sahibi tarafından yurtdışı
edilmek istenmeyen eşya gümrüğe terk edilebilir. Gümrüğe terk edilen bu eşya 4458 sayılı Gümrük Kanunu ile Tasfiye Yönetmeliğine göre tasfiye hükümlerine tabi tutulur.
(3) Kaza sonucu hasara uğrayan taşıt,
römork, yarı römork ve konteynerin, mühürleri kopmuş, eşyası dağılmış veya
hareketini tehlikeye sokacak şekilde eşyası kaymış ise;
a) Bu kaza veya kaymanın gümrük
idaresine yakın bir yerde meydana gelmesi halinde;
1) Gümrük idaresi tarafından görevlendirilecek
memur nezaretinde eşya düzeltilir ve taşıta tekrar yüklenir.
2) Kaza sonucu eşyanın aynı taşıt ile
taşınması imkânsız hale gelmiş ise, eşya taşıt onay belgesi veya konteyner
onay plakası bulunan başka bir taşıt veya konteynere yüklenir.
3) (1) inci ve (2) nci alt bentlerde
belirtilen durumlarda, eşya gümrük memuru tarafından muayene edilir. Eşyanın
TIR karnesine uygun olduğunun tespit edilmesi halinde, yükü düzeltilen taşıta
veya yeni taşıta mühür tatbik edilir. Taşıt değişikliğinde yeni taşıtın
plakası TIR karnesinin ilgili bölümüne yazılarak onaylanır.
4) TIR karnesinde yer alan “onaylı
rapor” sayfası doldurulur ve taşıt varış veya çıkış gümrük idaresine sevk edilir.
5) Takibatı gerektirir bir durumun
tespiti halinde, taşıta
ve eşyaya el konularak mevzuat gereğince işlem yapılır. Ayrıca, bu husus
giriş veya hareket gümrük idaresine bildirilir.
b) Kaza veya kaymanın bir gümrük
idaresine uzak bir yerde meydana gelmesi halinde;
1) Kayma halinde, görevli polis ve
jandarma birimleri tarafından kayan eşya düzelttirilir ve tekrar aynı taşıta
yüklenir. Duruma ilişkin tutanak tutulur ve gerekli emniyet tedbirleri
alınarak taşıt en yakın veya ilgili gümrük idaresine sevk edilir. Sevk edilen
gümrük idaresinde taşıt açılarak (a) bendinde belirtilen işlemler yapılır.
2) Kaza halinde, görevli polis ve
jandarma birimleri tarafından gerekli emniyet tedbirleri alınarak en yakın
gümrük idaresinden görevli istenir. Görevli gümrük memuru geldikten sonra
durum bir tutanakla tespit edilir ve taşıt veya yükün aktarıldığı yeni taşıta
mühür tatbik edildikten sonra üçüncü fıkranın (a) bendinde belirtilen
işlemler yapılır. Gümrük memurunun zamanında gelmesinin mümkün olmadığı
durumlarda (b) bendinin (1) inci alt bendi hükümleri uygulanır.
(4) Bu madde hükümlerine göre eşyanın
başka bir taşıta aktarılmasının gerekli olduğu ve taşıt onay belgesi bulunan
bir taşıt temin edilemediği durumlarda; eşya muayene edilir ve eşyanın TIR
karnesine uygun olduğunun tespit edilmesi halinde TIR karnesi, ilgili
bölümlerine gerekli meşruhat düşülerek sonlandırılır ve taşıt transit
beyannamesi kapsamında sevk edilir. Ayrıca, bu husus giriş veya hareket
gümrük idaresine bildirilir.
Eşyanın başka bir taşıt veya
konteynere aktarılması
MADDE 59 - (1) Bu Tebliğin
58 inci maddesinde belirtilen durumlar dışında eşyanın, başka bir taşıt veya
konteynere aktarılmasının gerekli olması halinde, bu aktarma gümrük idaresi
nezaretinde yapılır.
(2) Aktarma;
a) Taşıt onay belgesi bulunan başka bir
taşıta yapıldığı takdirde, eşya muayene edilerek yeni taşıta yüklenir ve
taşıta mühür tatbik edilir. Yapılan işlem ile ilgili olarak tutanak
düzenlenir ve TIR karnesine gerekli meşruhat düşüldükten sonra taşıtın
transitine ya da çıkışına izin verilir.
b) Taşıt onay belgesi bulunmayan bir
taşıta yapıldığı takdirde, TIR karnesi, ilgili bölümlerine gerekli meşruhat düşülerek
sonlandırılır ve taşıt transit beyannamesi kapsamında sevk edilir. Ayrıca, bu
husus giriş veya hareket gümrük idaresine bildirilir.
Usulsüzlüklerin bildirilmesi
MADDE 60 – (1) TIR Sistemi, Ortak Transit veya Ulusal Transit kapsamında
yapılan taşımalarda ya da boş araç giriş ve çıkışlarında, taşıyıcı veya
sürücü tarafından TIR Sözleşmesi, gümrük mevzuatı ve ilgili diğer mevzuat
hükümlerine uyulmadığının tespit edilmesi halinde, durum elde edilen bilgi ve
belgeler ile birlikte Genel Müdürlüğe ivedilikle bildirilir. Genel Müdürlükçe
yapılacak inceleme sonucunda taşıyıcı firma ile ilgili olarak gerekli
tedbirler alınır.
Tütün ve alkol
taşımacılığı
MADDE 61 - (1) Ek-10’da yer
alan içki, sigara ile bunların türevlerinin miktarı ne olursa olsun normal
TIR karneleri (Model 1) kapsamında taşınmasına izin verilmez.
(2) Ek-10’da yer alan içki, sigara ile
bunların türevlerinin, TIR Sözleşmesi gereğince, Tütün – Alkol TIR karneleri
(Model 2) kapsamında taşınması gerekmekle birlikte, uluslararası kefil
kuruluş tarafından bu eşyalara ilişkin kefalet halihazırda kabul
edilmediğinden bu eşyaların, Tütün – Alkol TIR karneleri kapsamında da
taşınmasına izin verilmez. Bu eşyalara ilişkin kefaletin uluslararası kefil
kuruluş tarafından kabulü halinde bu durum Genel Müdürlükçe duyurulur.
(3) Birinci ve ikinci fıkrada belirtilen
alkol ve tütün ile bunların türevleri dışında kalan eşyanın (ham tütün, bira
ve şarap) normal TIR karneleri ile taşınması mümkündür.
Varış veya çıkış gümrük idaresinin
değiştirilmesi
MADDE
62 - (1) Serbest dolaşımda
bulunmayan eşyayı taşıyan taşıtların, mücbir sebep, olağanüstü haller veya
haklı bir sebebin olması koşuluyla, giriş veya hareket gümrük idaresi
tarafından TIR karnesine yazılan çıkış gümrük idaresi dışında bir gümrük
idaresinden yurtdışı edilmek istenmesi halinde, eşya muayene edilir. Eşyanın
TIR karnesine uygun bulunması halinde, taşıta mühür tatbik edilerek taşıtın
çıkışına izin verilir.
(2) İhraç eşyası taşıyan taşıtların, hareket gümrük idaresi
tarafından TIR karnesine yazılan çıkış gümrük idaresi dışında bir gümrük
idaresinden yurtdışı edilmek istenmesi halinde, 39 uncu maddeye göre işlem
yapılır.
(3) TIR karnesinin 12 no.lu kutusunda
yer alan varış gümrük idarelerinin sırasının değiştirilmesinin talep edilmesi,
12 no.lu kutuda varış gümrük idaresinin yazılmamış olması veya yanlış
yazılması hallerinde, taşıyıcının talebi doğrultusunda eşyaya ait yükleme
listesi, CMR, çeki listesi ve fatura gibi belge kayıtları dikkate alınarak
işlem yapılır.
(4) TIR karnesinin 12 no.lu kutusunda
yer alan varış gümrük idaresinden başka bir gümrük idaresinde eşya boşaltılmak
istenmesi halinde, mücbir sebep, olağanüstü haller veya haklı bir sebebin
olması ve ithalatçıdan alınacak yazı ile birlikte uluslararası kabul görmüş
CMR, fatura gibi belgelerle müracaat edilmesi halinde, bu talep kabul edilir.
(5) Bu Tebliğin 4 üncü maddesi
hükümlerine göre, giriş veya hareket gümrük idareleri tarafından belli bir
güzergâhı izlemesi zorunlu kılınan taşıtların, mücbir sebep, olağanüstü
haller veya haklı bir sebebin olması halinde TIR karnesinde yer alan varış
veya çıkış gümrük idaresinden farklı bir gümrük idaresine getirilmiş olması
güzergâh ihlali olarak değerlendirilmez.
(6) Bu madde hükümleri uyarınca, varış
veya çıkış gümrük idaresinin değiştirilmesi halinde, herhangi bir usulsüzlük
cezası uygulanmaz.
Ağır veya
havaleli eşya taşınması
MADDE 63 - (1) Ağır veya
havaleli eşya taşınması için, kefil kuruluştan kapağı ve bütün yaprakları
üzerinde büyük harflerle İngilizce olarak “HEAVY OR BULKY GOODS” veya
Fransızca olarak “MARCHANDISES PONDÉREUSES OU VOLUMINEUSES” ibaresinin
bulunduğu TIR karnesi alınır. Ayrıca ağır veya havaleli eşya taşınmasında
kullanılacak taşıtlar için Ulaştırma, Denizcilik ve
Haberleşme Bakanlığından veya diğer yetkili kurumlardan "özel yük
taşıma belgesi" alınır.
TIR plakası takma zorunluluğu
MADDE 64 - (1) TIR karnesi
himayesindeki uluslararası taşımalarda kullanılacak taşıt, römork ve yarı
römorkların ön ve arka kısımlarına 250 x 400 mm boyutlarında, mavi zemin
üzerine beyaz renkte, 200 mm boyunda ve en az 20 mm kalınlığında harflerle
“TIR” ibaresinin yazılı bulunduğu bir plaka takılır.
Taşıtların tartılması ile ağırlık
ve boyut kontrolü
MADDE 65 - (1) Ülkemize
giren veya ülkemizden çıkan taşıtlar, dolu veya boş olduklarına
bakılmaksızın, giriş ve çıkış gümrük idareleri tarafından tartılır.
(2) Ağırlık ve boyutları itibariyle,
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununda belirlenen limitleri aştığı tespit
edilen taşıtların yurda girişlerinde Ulaştırma, Denizcilik
ve Haberleşme Bakanlığı (Karayolları Genel Müdürlüğü) tarafından
düzenlenmiş özel yük taşıma izin belgesi aranır. İlgili mevzuatında
belirlenen ağırlık ve boyutları aştığı tespit edilen ancak özel yük taşıma
izin belgesi bulunmayan taşıtların ülkemize girişlerine izin verilmez.
TIR karnesi hata düzeltme
işlemleri
MADDE 66 – (1) Varış veya
çıkış gümrük idareleri tarafından TIR karnesinin Volet-2 yaprağının tescili
aşamasında, TIR karnesinin Volet-1 yaprağı bilgilerinin giriş gümrük idaresi
tarafından hatalı girildiğinin tespit edilmesi ve bunun yanlışlıkla
yapıldığının anlaşılması halinde, giriş gümrük idaresinden yazı
beklenmeksizin doğru veriler üzerinden Volet-2 tescili yapılır. Ayrıca,
hatalı verinin düzeltilmesi için giriş gümrük idaresine bildirimde bulunulur.
Yabancı plakalı taşıtların yurda
girişi
MADDE 67 – (1) TIR Sözleşmesinin 15 inci
maddesinin birinci fıkrası uyarınca, TIR karnesi himayesinde eşya taşıyan
yabancı plakalı taşıtlar için, giriş veya hareket gümrük idareleri
tarafından, Triptik,
Gümrüklerden Geçiş Karnesi (Carnet de Passages en Douane) ve Taşıt Giriş -
Çıkış Formu gibi belgeler talep edilmez.
Bu tebliğde yer
almayan hususlarda takip edilecek mevzuat
MADDE 68 - (1) Bu Tebliğde
hüküm bulunmayan hallerde; 4458 sayılı Gümrük Kanunu, 6183 sayılı
Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun, 5607 sayılı Kaçakçılıkla
Mücadele Kanunu, TIR Sözleşmesi, 2009/15481 sayılı Karar ve Gümrük Yönetmeliği hükümlerine göre işlem
yapılır.
TIR karnelerinin saklanma süresi
MADDE 69 - (1) Arşivlenen TIR karnesinin Volet-1 ve Volet-2 yaprakları
saklanmalarına gerek duyulan haller dışında sekiz yıllık süre sonunda diğer
resmi evrakın tabi olduğu koşullara göre imha edilir.
Yetki
MADDE 70 - (1) Genel Müdürlük, bu Tebliğin
uygulanması amacıyla gerekli göreceği düzenlemeleri yapmaya, her türlü
tedbiri almaya, özel ve zorunlu durumları inceleyip sonuçlandırmaya
yetkilidir.
Yürürlükten Kaldırılan Hükümler
MADDE 71 - (1) 23/1/2002 tarihli ve 24649
sayılı Resmi Gazetede yayımlanan TIR Uygulama Tebliği ve bu Tebliğde
değişiklik yapan Tebliğler yürürlükten kaldırılmıştır.
TIR denetleme ve konaklama
noktaları
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Mülga
5/3/1993 tarihli Karayolu ile Uluslararası Eşya Taşıyan Araçların Seyir, Konaklama,
Denetleme, Güvenlik ve Gümrük İşlemlerine Ait Yönetmeliğe dayanılarak TIR
denetleme ve konaklama noktaları olarak faaliyetlerine izin verilen ve
halihazırda faaliyette bulunan yerler ruhsat sürelerinin bitimine kadar TIR
konaklama yeri olarak faaliyetlerini sürdürebilirler.
Yürürlük
MADDE 72 - (1) Bu Tebliğin;
a) 4, 5, 6, 7, 8 ve 9 uncu maddeleri ile
Geçici 1 inci maddesi 1/3/2011 tarihinde,
b) Diğer maddeleri yayımı tarihinde,
yürürlüğe
girer.
Yürütme
MADDE 73 - (1) Bu Tebliğ hükümlerini Ticaret Bakanı yürütür.
Ekleri
için TIKLAYINIZ
31 Aralık 2010 CUMA
Resmî Gazete
Sayı : 27802 (5.
Mükerrer)
|