Gümrük: İHRACAT, TRANSİT TİCARET, İHRACAT SAYILAN SATIŞ VE TESLİMLER İLE DÖVİZ KAZANDIRICI HİZMET VE FAALİYETLERDE VERGİ, RESİM VE HARÇ İSTİSNASI HAKKINDA TEBLİĞ (İHRACAT: 2008/6)

İle Yürürlükten Kaldırılmıştır

SON GÜNCELLEME: 18/08/2016

Dış Ticaret Müsteşarlığından:

İHRACAT, TRANSİT TİCARET, İHRACAT SAYILAN SATIŞ VE TESLİMLER İLE

DÖVİZ KAZANDIRICI HİZMET VE FAALİYETLERDE VERGİ, RESİM VE

HARÇ İSTİSNASI HAKKINDA TEBLİĞ

(İHRACAT: 2008/6)

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam ve Tanımlar

Amaç

MADDE 1 – (1) Bu Tebliğ; 23/12/1999 tarihli ve 99/13812 sayılı Kararname eki Karara istinaden ihracatı arttırmak, ihraç ürünlerine uluslararası piyasalarda rekabet gücü kazandırmak ve ihraç pazarlarını geliştirmek amacıyla hazırlanmıştır.

Kapsam

MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ; ihracat, transit ticaret, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerde vergi, resim ve harç istisnasının uygulama usul ve esaslarına ilişkin tedbirlerin düzenlenmesi ve yürütülmesini kapsar.

Tanımlar

MADDE 3 – (1) Bu Tebliğde geçen;

a) Belgeli ihracat kredileri: Dahilde işleme izin belgesi ve/veya vergi resim harç istisnası belgesi kapsamında; ithalat, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerin finansmanı amacıyla kullanılan kredileri,

b) Belgesiz ihracat kredileri: Herhangi bir belge ile bağlantılı olmaksızın ihracatın finansmanı amacıyla kullanılan kredileri,

c) Döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetler: Vergi, resim ve harç istisnasından yararlandırılan hizmet ve faaliyetleri,

ç) Yerli firma: 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş ve vergi uygulamaları bakımından Türkiye’de tam mükellef olan firmaları,

d) Yerli imalatçı firma: 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş, vergi uygulamaları bakımından Türkiye’de tam mükellef olan ve üretim faaliyetinde bulunan firmaları,

e) Grup firması: Ana ortaklığın doğrudan kendisi veya diğer grup firmaları veya iştirakleri vasıtasıyla; sermaye ve yönetim ilişkileri çerçevesinde asgari %50 oranında hisseye veya asgari %50 oranında oy hakkına veya yönetim kurulu üyelerinin asgari %50’sini seçme hakkına veya yönetim kurulu üyelerinin asgari %50’sine sahip olduğu işletmeyi,

f) İhracat: Bir malın yürürlükteki İhracat Mevzuatı ile Gümrük Mevzuatına uygun şekilde Türkiye Gümrük Bölgesi dışına veya serbest bölgelere çıkarılmasını veyahut Müsteşarlıkça ihracat olarak kabul edilecek sair çıkış ve işlemleri,

g) İhracat sayılan satış ve teslimler: İç piyasada satışı ihracat sayılan ve vergi, resim ve harç istisnası ile ithalatta gümrük muafiyetinden yararlandırılan satış ve teslimleri,

ğ) İhracat taahhüdü: Belgeli ve belgesiz ihracat kredileri, transit ticaretin finansmanında kullandırılan krediler ile bunlarla ilgili işlemlerde, vergi, resim ve harç istisnasından yararlanmak amacıyla belirli tutarda döviz kazandırma veya ihracat gerçekleştirme yükümlülüğünü,

h) İhracat taahhüdünün gerçekleştirilmesi: Belgesiz ihracat kredilerinde, ihracı taahhüt edilen malın veya değerin yürürlükteki İhracat Mevzuatı ile Gümrük Mevzuatına uygun şekilde ihracatının yapılmasını; ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerde mal ve hizmet bedelinin tahsil edilmesini; transit ticaretin finansmanında kullanılan kredilerde ise, transit ticaret faaliyetiyle ilgili gelirin tahsil edilmesini,

ı) Müsteşarlık: Dış Ticaret Müsteşarlığını,

i) Taahhüde sayılabilecek döviz: İhracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerin sonucunda bankalara satışı yapılan döviz ile mal ve hizmet bedeline sayılabilecek tahsil edilmiş diğer tutarları,

j) Vergi resim harç istisnası belgesi: İhracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerin vergi, resim ve harç istisnasından yararlandırılmasına imkan sağlayan Müsteşarlıkça düzenlenen belgeyi,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Vergi, Resim ve Harç İstisnası

Vergi, resim ve harç istisnasının kapsamı

MADDE 4 – (1) Vergi, resim ve harç istisnası kapsamında;

a) İhracat, ihracat sayılan satış ve teslimler, döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetler ile transit ticaretin finansmanında kullanılmak kaydıyla bankalarca kullandırılan her türlü sevk öncesi ve sevk sonrası krediler (Türk Eximbankın fon temini işlemleri, bu banka tarafından aracı bankalar vasıtasıyla kullandırılan krediler ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca Türk Eximbanka açılan kısa vadeli senet reeskont kredileri ile Türk Parası Kıymetini Koruma hakkındaki mevzuat uyarınca ihracat taahhüdüne bağlı olarak kullandırılan altın kredileri dahil) ve firmaların sağladıkları prefinansmanlar ile bunların geri ödenmesi,

b) İhracatla ilgili işlem yapan bankaların (Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası dahil), faktoring şirketlerinin, sigorta şirketlerinin, noterlerin ve diğer kuruluşların ihracat, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerle ilgili olarak yapmış oldukları bütün hizmet ve muameleler (Türk Eximbankın ihracat kredi sigortası/garantisi ile ilgili işlemleri dahil) dolayısıyla kendi lehlerine her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben aldıkları paralar ve kambiyo işlemleri,

c) Dahilde işleme rejimi kapsamında yapılan ithalat ve/veya yurt içi alımlar ile ilgili işlemler ve bunların finansmanı amacıyla kullanılan krediler,

ç) İhracat karşılığı yapılacak her türlü ödemeler, ihracat, ihracat sayılan satış ve teslimler, döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetler ile transit ticaretle ilgili işlemler ve bu işlemler sebebiyle düzenlenen kağıtlar,

13/7/1956 tarihli ve 6802 sayılı Gider Vergisi Kanunu ile ihdas edilen Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisinden, 1/7/1964 tarihli ve 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu ile ihdas edilen Damga Vergisinden, 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınan harçlar ve diğer kanunlarda yer alan vergi, resim ve harçlar ile 12/9/1960 tarihli ve 80 sayılı Kanuna göre alınan hal rüsumundan müstesnadır.

(2) Dahilde işleme rejimi kapsamında yapılan ithalat ve/veya yurt içi alımlar, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerin vergi, resim ve harç istisnasından yararlandırılabilmesi için Müsteşarlıktan belge alınması zorunludur. Bu çerçevede kullandırılan krediler ve uygulanan istisnalar belgeye kaydedilir. Bunun dışındaki hususlarda vergi, resim ve harç istisnası, ilgili kurum ve kuruluşlarca resen uygulanır ve herhangi bir belge ile irtibatlandırılmaz.

Belgesiz işlemler

MADDE 5 – (1) Aşağıda yazılı işlemler ve bu işlemler sebebiyle düzenlenen kağıtlara (gümrük idarelerine verilen beyannameler dahil); ihracata ilişkin olduğunun tevsiki halinde işlem yapan kuruluşlarca resen vergi, resim ve harç istisnası uygulanır.

(2) Bu işlemler ve kağıtlar;

a) İhracat karşılığı yapılacak ödemeler (Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu çerçevesinde yapılan ödemelere ilişkin taahhütnameler ile temliknameler ve Sosyal Sigortalar Kurumu prim borçları ile genel bütçeli idarelere olan borçların mahsubu dahil),

b) İhracattan doğan alacağın ihracatçı tarafından temliki,

c) İhracat bağlantıları için düzenlenecek anlaşmalar,

ç) Transit ticarete konu malın satın alınması ve satılması,

d) Tedarik edildikleri şekliyle ihraç edilmek üzere mal alımı,

e) 4458 sayılı Gümrük Kanununun 131 inci maddesine istinaden ithalat vergilerinden tam muafiyet suretiyle geçici ithalat rejimine tabi ambalaj malzemesi ithali ile kati ihraç edilen mallara ait ambalaj malzemesinin geçici ihracı ve ithali,

f) Dahilde işleme izni kapsamında yapılan ithalat,

g) Vergi resim harç istisnası belgesi almak amacıyla proje formu ekinde verilecek taahhütnameler,

ğ) Yurt dışı ve uluslararası yurt içi ihaleler, yap-işlet modeli çerçevesinde yapılacak yatırım projelerine ilişkin sözleşme safhasından önceki teminat mektupları ile ilgili işlemler (teminat mektupları dahil) ve diğer işlemler ve bu konuda düzenlenen ihale kararları (Resen uygulanacak damga vergisi ve harç istisnası; ihale kararları, teminat mektupları ve bunlara ilişkin işlemler dışında kalan işlem ve kağıtlara uygulanmaz.)

ı) Gerçekleştirilen mamul ürün ihracatı karşılığı olarak bu ürünlerin üretiminde kullanılan girdilerin Toprak Mahsulleri Ofisinden veya T.C. Şeker Kurumunca tespit edilen şeker fabrikalarından alımıdır.

Belgeli işlemler

MADDE 6 – (1) Aşağıda belirtilen ihracat, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetler çerçevesinde vergi, resim ve harç istisnasından yararlanmak isteyen firmalar, Müsteşarlığa müracaat ederek dahilde işleme izin belgesi ve/veya vergi resim harç istisnası belgesi almak zorundadırlar. Belge müracaat tarihi ile belge tarihi arasında yapılan işlemlere istisna uygulanmaz. Ancak, bu süre içerisinde gerçekleştirilen hizmet ve faaliyetler taahhüde sayılır.

(2) İhracat işlemleri; dahilde işleme izin belgesi kapsamında ve bu belgenin geçerlilik süresi içerisinde, ihracat amaçlı olmak kaydıyla; yapılan ithalat ile yurt içinde hammadde, yardımcı madde, yarı mamul, mamul ve ambalaj malzemesi alımları ve bunlarla ilgili verilecek her türlü teminat mektupları ile diğer işlemlerdir.

(3) İhracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetler;

a) Kalkınma Bakanlığınca yayımlanan cari yıl yatırım programında yer alan yatırımlardan ve Milli Savunma Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı’nın bu programda yer almayan kamu yatırımlarından uluslararası ihaleye çıkarılanların (Yerli ve yabancı firmaların ayrı ayrı veya birlikte iştirakine açık olmak üzere) ihalesini kazanan veya yabancı para ile finanse edilenlerin yapımını üstlenen firmaların,

1) Yerli firma olması halinde, uluslararası ihalelerde tamamı üzerinden, yabancı para ile finanse edilenlerde ise yabancı paraya isabet eden oranda yapacakları hizmet ve faaliyetler ile yerli imalatçı firmaların, mükerrer olmamak kaydıyla bahse konu işte kullanılmak üzere bu işin yapımını yüklenen firmaya üreterek yapacakları mal ve malzeme ile hizmet satış ve teslimleri,

2) Yabancı firma olması halinde, yabancı firmanın bu işte kullanacağı mal ve malzemeyi üreten yerli imalatçı firmaların (işi taahhüt eden firmalar dahil) yapacakları satış ve teslimleri,

3) Yerli ve yabancı firmaların ortaklığı şeklinde olması halinde, yerli firmaya kendi faaliyeti oranında, yabancı firmaya ise bu bendin (2) numaralı alt bendi çerçevesinde yerli imalatçı firmaların üreterek yapacakları satış ve teslimleri,

4) Bu bendin (1), (2) ve (3) numaralı alt bentleri çerçevesinde proje sahibi kamu kurumları ile bu projeleri üstlenen firmalara yapılacak teknik müşavirlik, mühendislik vb. hizmet satışları,

b) Savunma sanayii alanında,

1) Savunma Sanayii Müsteşarlığınca onaylanan savunma sanayii projelerini üstlenmiş yerli imalatçı firmaların üreterek yapacakları satış ve teslimleri,

2) Savunma Sanayii Müsteşarlığınca savunma sanayii açısından önem arz ettiği belirtilen savunma araç ve gereçlerini üreten yerli imalatçı firmaların, ülkenin savunması ile ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına üreterek yapacakları satış ve teslimleri,

3) Bu bendin (1) ve (2) numaralı alt bentlerinde belirtilen firmalara, yerli imalatçı firmaların üreterek yapacakları satış ve teslimleri,

c) Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yer alan yatırım mallarını üreterek Yatırım Teşvik Belgesi sahibi yatırımcılara teslim eden yerli imalatçı firmaların yapacakları satış ve teslimleri,

ç) Yerli imalatçı firmaların, Müsteşarlıkça yayımlanan Tebliğ eki yatırım malları listesinde belirtilen malları üreterek yapacakları satış ve teslimleri,

d) Yerli imalatçı firmaların, Yatırımlarda Devlet Yardımları Mevzuatı çerçevesinde CKD ithal edebilecek firmalara ithal edebilecekleri bu aksam ve parçaları üreterek yapacakları satış ve teslimleri,

e) Kamu kurum ve kuruluşlarınca uluslararası ihaleye (sabit sermaye yatırımı nitelikli olanlar) çıkarılan, yatırım malına, sınai mamullere ve yazılım hizmetlerine yönelik ihaleleri kazanan yerli imalatçı firmaların üreterek yapacakları satış ve teslimleri,

f) Kamu kurum ve kuruluşlarınca yaptırılan uluslararası taşımalar ile bu kurum ve kuruluşlar tarafından uluslararası ihaleye çıkarılmış yurt içi taşımaları yüklenen yerli firmaların bu faaliyetleri,

g) Yurt dışına yönelik olarak gerçekleştirilecek müteahhitlik, müşavirlik, yazılım ve mühendislik hizmetleri gibi döviz kazandırıcı hizmet projeleri,

ğ) Uluslararası ikili veya çok taraflı anlaşma hükümlerine göre yurt içinde bulunan yabancı kuruluşların yurt dışından getirme imkanına sahip bulundukları sınai mamulleri teslim eden yerli imalatçı firmalar ile uluslararası kuruluşlar, yabancı ülke temsilcilikleri ve kuruluşlarına ait tesislerin yapımını ve onarımını üstlenen müteahhit firmaların faaliyet ve teslimleri,

h) Yabancı uyruklulara (diplomatik temsilcilikler ve mensupları dahil), turistlere veya yurt dışında çalışan Türk vatandaşlarına ülkemizde bulundukları sürede, bedelleri yurt dışındaki sağlık ve sigorta kuruluşlarından tahsil edilmek kaydıyla döviz karşılığı verilecek sağlık hizmetleri,

ı) Yerli firmalarca, ihraç ürünlerimizin pazarlanması amacıyla yurt dışında mağaza açılması veya işletilmesi,

i) Yap-İşlet Modeli çerçevesinde yapılacak yatırım projelerini üstlenen yerli firmaların yapacakları hizmet ve faaliyetleri,

j) Kamu kurum ve kuruluşlarınca uluslararası ihaleye çıkarılan maden havzalarından rödövans karşılığında maden çıkarımı ve işletmesi ile ilgili üretim faaliyetleri,

k) Uluslararası taşımacılıktan döviz olarak kazanılan navlun bedellerinin yurda getirilmesi kaydıyla kara, deniz veya hava ulaştırma hizmet ve faaliyetleri,

l) Turizm müesseseleri ile seyahat acentelerinin yurt içindeki ve yurt dışındaki turizm faaliyetleri sırasında yaptıkları döviz karşılığı hizmet satışları,

m) Bedelleri döviz olarak alınmak kaydıyla yurt dışında yerleşik firmalar adına garanti kapsamında gerçekleştirilen bakım ve onarım hizmetiyle, yabancı bandıralı gemi, uçak veya tırların bakımı ve onarımı ile bunlara yapılan mal (yakıt ve madeni yağlar hariç) ve hizmet satışları,

n) Yurt içinde yerleşik haber ajanslarınca, yurt dışındaki yayın organlarına görüntülü veya görüntüsüz haber satışlarıdır.

(4) Bu maddede belirtilen ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerden, 5035 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 28 inci maddesi ile eklenen 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun ek-2 nci maddesi ve aynı Kanunun 33 üncü maddesi ile eklenen 492 sayılı Harçlar Kanununun ek-1 inci maddesine istinaden yayımlanan Döviz Kazandırıcı Faaliyetlerde Damga Vergisi ve Harç İstisnası Uygulaması Hakkında Tebliğde yer almayanları, damga vergisi ve harç istisnasından yararlandırılmaz.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Vergi Resim Harç İstisnası Belgesi

Müracaatların değerlendirilmesi ve belge düzenlenmesi

MADDE 7 – (1) Firmaların, vergi resim harç istisnası belgesi almak üzere ek-1’de belirtilen bilgi ve belgelerle birlikte Müsteşarlığa müracaat etmeleri gerekir. Firmalar tarafından ibraz edilen bilgi ve belgeler, aksi sabit oluncaya kadar doğru olarak kabul edilir. Müsteşarlıkça, ek-1’de belirtilen bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda vergi resim harç istisnası belgesi düzenlenebilir. Belge düzenlenmesi durumunda, düzenlenen belgelerin bir nüshası ilgili Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası şubesine, bir nüshası ise firmaya gönderilir.

(2) Vergi resim harç istisnası belgeleri ithal hakkı içermediğinden, ithalata mesnet teşkil etmez.

Belge süresi ve ek süreler

MADDE 8 – (1) Vergi resim harç istisnası belgelerinin süreleri azami 24 (yirmidört) aydır. Ancak, bu Tebliğin 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrasının (a), (b), (e), (f), (g), (ı) ve (j) bentleri kapsamındaki belgelerin süresi proje süresi kadar, Türk Eximbank tarafından proje bazında kullandırılan orta ve uzun vadeli kredilere ilişkin belgelerde ise belge süresi vade süresine paralel olarak tespit edilebilir. Ayrıca, yap-işlet modeli çerçevesinde düzenlenen belgelerin süresi yatırım projesi süresi kadardır.

(2) Süre başlangıcı, vergi resim harç istisnası belgesinin tarihidir. Ayrıca, belge kapsamında ilk istisnanın uygulandığı tarihe kadar azami 3 (üç) ay olmak üzere vergi resim harç istisnası belgesi süresi uzatılabilir.

(3) Bu Tebliğin 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrasının (a), (b), (e), (f), (g) ve (j) bentleri kapsamındaki belgelere ihale makamının, 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrasının (ı) bendi kapsamındaki belgelere ilişkin projelere ise Türk Eximbank’ın uygun görüşü alınarak belge konusu iş tamamlanıncaya kadar ek süre verilebilir. Belge süresi bitiminden sonra yapılan süre uzatımları, belge bitim tarihinden itibaren hüküm ihtiva eder. Ayrıca bu Tebliğin 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrasının (ç) bendi kapsamındaki belgelere, gerekli bilgi ve belgelerle Ekonomi Bakanlığına müracaat edilmesi halinde, belge süresinin bitimini müteakip belge konusu iş tamamlanıncaya kadar ek süre verilebilir.

(4) Ayrıca, gerekli bilgi ve belgelerle Müsteşarlığa müracaat edilmesi halinde, belge süresinin bitimini müteakip belge konusu işin tasfiyesine yönelik hukuki ve mali işlemler sonuçlanıncaya kadar belge süresinin uzatılması kaydıyla, istisna uygulamasına devam edilir. Ancak, bu durum kredi vadesinin uzatılması anlamına gelmez. Nakdi kredilerde kredi süresi, bu süre ile paralel olarak uzatılmaz ve kredi tasfiye edilememiş ise süreyi aşan zaman diliminde istisna uygulanmaz.

(5) Gerekli bilgi ve belgelerle Ekonomi Bakanlığına müracaat edilmesi halinde, belge konusu işe ait hukuki ve mali işlemler sonuçlanıncaya kadar belge süresi bitimini müteakip ek süre verilebilir. Verilen ek süre dahilinde istisna uygulamasına devam edilir.

(6) Firmaların, bu madde kapsamındaki ek sürelerden yararlanabilmesi için belge süresi sonundan itibaren 3 (üç) ay içerisinde Bakanlığa müracaat etmeleri gerekmekte olup, belirtilen süre dışında yapılan müracaatlar değerlendirilmez.

Belgenin revizesi

MADDE 9 – (1) Vergi resim harç istisnası belgeleri, ilgili firmanın müracaatına istinaden belge ihracat taahhüdü kapatılıncaya kadar Müsteşarlıkça revize edilebilir.

İhracat taahhüdünün kapatılması

MADDE 10 – (1) Vergi resim harç istisnası belgelerine ilişkin ihracat taahhütleri; belge süresi sonundan itibaren 3 (üç) ay içerisinde gerekli bilgi ve belgelerle müracaat edilmesi kaydıyla, Müsteşarlığın uygun görüşüne istinaden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca belirlenen usuller çerçevesinde, anılan Bankanın ilgili şubesi tarafından kapatılır. Kapatma işlemi Müsteşarlığa, firmaya ve ilgili vergi dairesine bildirilir.

(2) İhracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetler kapsamında düzenlenen belgelerin ihracat taahhütlerinin kapatılmasında Katma Değer Vergisi hariç satış fiyatı esas alınır.

(3) Belge ihracat taahhütleri kapatılırken, döviz karşılığı yapılan ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerde satış ve/veya teslimat belgesi ile döviz alım belgesinin, Yeni Türk Lirası karşılığı yapılan ihracat sayılan satış ve teslimlerde ise satış ve/veya teslimat belgesinin ibrazı aranır. Ayrıca, Yeni Türk Lirası karşılığı yapılan ihracat sayılan satış ve teslimlere ilişkin düzenlenen vergi resim harç istisnası belgelerinde satış ve/veya teslimat belgesinin düzenlendiği tarihteki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz satış kuru esas alınır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Belgeli İhracat Kredilerinde Vergi, Resim ve Harç İstisnası

Vergi, resim ve harç istisnasının süresi

MADDE 11 – (1) Belgeli ihracat kredilerinin vergi, resim ve harç istisnasından yararlanma süresi, Müsteşarlıkça düzenlenecek dahilde işleme izin belgesi ve/veya vergi resim harç istisnası belgesi süresi (ek süreler dahil) kadardır.

Vergi, resim ve harç istisnasının kapsamı

MADDE 12 – (1) Taahhüt edilen ihracat gerçekleştirilmeden kredi riskinin kapatılması, ihracat taahhüdünü ortadan kaldırmaz.

(2) İhracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerin finansmanında kullanılan krediler için vergi resim harç istisnası belgesinin; ihracat ve ihracat sayılan satış ve teslimlere yönelik gümrük muafiyetli mal ithali için ithalatın finansmanında kullanılan kredilerde ise dahilde işleme izin belgesinin düzenlenmesi gerekir. Dahilde işleme izin belgesi ve/veya vergi resim harç istisnası belgesinin düzenlenmesinden önce veya belge süresinden sonra, belgeyle ilgili yapılan işlemlere istisna uygulanmaz.

(3) Belge kapsamında aynı anda kullanılacak kredilerin toplamı, belgede kayıtlı ihracat taahhüdünü, kredilerin adat (gün x kredi tutarı) toplamı ise belgede kayıtlı taahhüt tutarı ile belge süresinin çarpımı sonucu bulunacak adat toplamını aşamaz. Döviz kredisinin döviz olarak kullandırılması halinde ise, kullandırılan kredi tutarı taahhüdün %75’ini geçemez. Bu durumda, ihracat taahhüdünün tamamının gerçekleştirilmiş olması zorunludur.

(4) Belge konusu faaliyetle ilgili olarak düzenlenen garanti ve teminat mektupları, dahilde işleme izin belgesi kapsamındaki ithalata ilişkin gümrük idarelerine hitaben düzenlenen teminat mektupları, ithalat akreditifinin açılması sırasında düzenlenen genel kredi sözleşmeleri ile yurt içinden mal alımına ilişkin teminat ve garantiler, belge kapsamında kullanılan kredilerin teminatı için düzenlenen garanti ve teminat mektupları ile Kambiyo Mevzuatı hükümleri saklı kalmak kaydıyla ihracat alacağının ihracatçı tarafından kredi veren veya ihracat kredi sigortası/garantisi yapan kuruluşa temlikine ilişkin temliknameler; teminat hükmünde olduğundan, herhangi bir limite bağlı olmaksızın vergi, resim ve harç istisnasından yararlandırılır.

(5) Ancak, belge kapsamında yurt dışı müteahhitlik hizmetlerinde, işin yapıldığı ülkeye üçüncü ülkeden mal sevkiyatına ilişkin açılan akreditiflerde, belgede kayıtlı ihracat taahhüdü aşılamaz.

İhracat taahhüdünün kapatılması

MADDE 13 – (1) Vergi, resim ve harç istisnasından yararlandırılan belgeli ihracat kredilerinin ihracat taahhütleri, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerden elde edilen ve belgede taahhüt edilen gelirlerle kapatılır. Ancak, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerde (aynı holding veya grup bünyesinde yer alan pazarlama şirketleri vasıtasıyla yapılan satışlar hariç) aracı ihracatçı kabul edilmez.

(2) Bu çerçevede, vergi, resim ve harç istisnasından yararlandırılan belgeli ihracat kredilerinin ihracat taahhüdünün kapatılması işlemi;

a) İhracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerin finansmanında kullanılan kredilerde, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca vergi resim harç istisnası belgesinin,

b) İhracat ve ihracat sayılan satış ve teslimlere yönelik gümrük muafiyetli mal ithali için düzenlenen dahilde işleme izin belgesi kapsamındaki ithalatın finansmanında kullanılan kredilerde ise, İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliklerince dahilde işleme izin belgesinin,

ihracat taahhüdünün kapatıldığını gösteren taahhüt kapatma bildirim yazılarına istinaden, ilgili banka tarafından sonuçlandırılır.

(3) Vergi resim harç istisnası belgesi kapsamında kullanılan kredinin belge ihracat taahhüdünden az kullanılmış olması halinde, kullanılan krediye tekabül eden tutarın gerçekleştirilmesi yanında, kredi işlemleri dışında vergi, resim ve harç istisnasından yararlanılmış ise, belgede kayıtlı ihracat taahhüdü ile kullanılan kredi tutarı arasındaki farkın asgari %10’u tutarında taahhüdün gerçekleştirilmesi gerekir. Bu tutar, kredi dışındaki işlemler için yararlandırılan vergi, resim ve harç istisnaları toplamından az olamaz. Kredi kullanılmaması durumunda ise, yararlandırılan vergi, resim ve harç istisnası toplamının altında kalmamak kaydıyla belgede kayıtlı ihracat taahhüdünün %10’unun gerçekleştirilmesi gerekir.

(4) Belgeli ihracatta uygulanan istisnalar; her işlem için sıra numarası, tarihi, kredi miktarı (döviz olarak kullanılan döviz kredilerinde düşüm 1/3 fazlası ile yapılır) ve bakiye kısım belirtilerek dahilde işleme izin belgesi veya vergi resim harç istisnası belgesine kaydedilir ve uygulanan vergi, resim ve harç istisnaları, istisnayı uygulayan kurum ve kuruluşlarca ilgilinin bağlı bulunduğu vergi dairesine bildirilir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Belgesiz İhracat Kredileri, Transit Ticaret İşlemleri ile Transit Ticaretin

Finansmanında Kullandırılan Kredilerde Vergi, Resim ve Harç İstisnası

Vergi, resim ve harç istisnasının süresi ve ek süreler

MADDE 14 – (1) Belgesiz ihracat kredilerinin, vergi, resim ve harç istisnasından yararlanma süresi 24 (yirmidört) aydır. Ayrıca, ilgili firma tarafından taahhüt edilen ihracatın %50’sinin gerçekleştirildiğinin tevsiki kaydıyla, krediye ilişkin taahhüt süresi ilgili banka tarafından 6 (altı) ay uzatılır. Gemi inşa ve ihracının finansmanı amacıyla kullanılan kredilerde (hazır gemi hariç) ise gemi inşa faaliyetinin %50’sinin tamamlandığının Deniz Ticaret Odasından alınan ekspertiz raporuyla tevsiki kaydıyla, krediye ilişkin taahhüt süresi ilgili banka tarafından 6 (altı) ay uzatılır.

(2) Transit ticarete konu malın satın alınması ve satılması ile transit ticaretin finansmanında kullandırılan kredilerin, vergi, resim ve harç istisnasından yararlanma süresi transit ticaret alış bedelinin transfer tarihinden itibaren 18 (on sekiz) aydır.

Vergi, resim ve harç istisnasının kapsamı

MADDE 15 – (1) Belgesiz ihracat kredileri, kredi vadesinin 14 üncü ve 17 nci maddelerde belirtilen süreler içerisinde kalması kaydıyla, vergi, resim ve harç istisnasından yararlandırılır. Bu sürelerin aşılması durumunda, aşılan süre içerisinde tahakkuk eden vergi, resim ve harçlara istisna uygulanmaz.

(2) Taahhüt edilen ihracat gerçekleştirilmeden kredi riskinin kapatılması, ihracat taahhüdünü ortadan kaldırmaz. Transit ticaretle ilgili işlemlerde ise transit ticaret satış bedeli tahsil edilmeden kredi riskinin kapatılması, ihracat taahhüdünü ortadan kaldırmaz.

(3) Kredi vadesi, krediye ilişkin taahhüt süresine paralel olarak ilgili banka tarafından uzatılabilir. Vadenin uzatılmaması veya orijinal kredi vadesinin kısa olması sebebiyle kredi riskinin (1) numaralı fıkrada belirtilen sürelerden önce kapatılması halinde ise, bu süreler içinde yapılan işlemler istisnadan yararlandırılır ve gerçekleştirilen ihracat taahhüde sayılır. Belgesiz ihracat kredileri ile ilgili olarak alınan gayri nakdi krediler herhangi bir limite bağlı olmaksızın vergi, resim ve harç istisnasından yararlandırılır.

(4) Alış ve satış bedelleri arasında aleyhte farkın olduğu transit ticaret işlemlerinde, aleyhte farka tekabül eden kısma istisna uygulanmaz.

İhracat taahhüdünün kapatılması

MADDE 16 – (1) Belgesiz ihracat kredilerine ilişkin ihracat taahhütleri; Müsteşarlığın uygun görüşüne istinaden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca belirlenen usuller çerçevesinde, krediyi kullanan firma ve/veya krediyi kullanan firmanın grup firmaları tarafından gerçekleştirilen ihracatı tevsik eden gümrük beyannamelerine istinaden ilgili banka tarafından kapatılır.

(2) İmalatçı ihracatçı firmalar, taahhüt ettikleri ihracatı bizzat ve/veya krediyi kullanan firmanın grup firmaları aracılığıyla yapabilecekleri gibi Müsteşarlıktan izin almadan başka bir ihracatçı aracılığıyla yapabilirler. Bu firmaların üretim tesislerinin başka bir firmaya kiralanmış veya devredilmiş olması halinde ise, imalatçı ihracatçı firmaların kullandıkları kredilerin taahhütleri üretim tesisini kiralamış veya devralmış olan firma tarafından gerçekleştirilen ihracat ile kapatılabilir.

(3) İmalatçı olmayan ihracatçı firmaların kullandıkları kredilerin taahhütleri, Dış Ticaret Sermaye Şirketleri ile Sektörel Dış Ticaret Şirketleri tarafından gerçekleştirilen ihracat hariç olmak üzere, aracı ihracatçı firmalar tarafından gerçekleştirilen ihracat ile kapatılamaz. Sektörel Dış Ticaret Şirketleri tarafından kullanılan kredilerin taahhütleri ise şirket ortağı olan imalatçı ihracatçı firmalar tarafından gerçekleştirilen ihracat ile kapatılabilir.

(4) Dahilde işleme izin belgesi kapsamında ithalatın finansmanı amacıyla döviz kredisi kullandırılmış olması halinde; üzerinde dahilde işleme izin belgesi sayısı ve/veya satır kodu kayıtlı olan gümrük beyannamesi konusu ihracatın, ithalat bedelinin transferinde kullanılan kredinin 1/3 fazlasına faiz ve komisyonlar ile varsa diğer masrafların ilavesiyle bulunacak tutarına tekabül eden kısmı, belgesiz ihracat kredisinin ihracat taahhüdüne sayılmaz.

(5) İlgili banka tarafından, kullandıracakları kredilere ilişkin ihracat taahhüdü hesaplanırken (Yeni Türk Lirası ihracat kredileri hariç), ana para ile birlikte faiz, komisyon ve diğer masraflar da hesaplamaya dahil edilir.

(6) Vergi, resim ve harç istisnasından yararlandırılan transit ticaret işlemleri ile transit ticaretin finansmanında kullandırılan kredilerin ihracat taahhütleri transit ticaret faaliyetinden elde edilen gelirlerle kapatılır.

(7) Vergi, resim ve harç istisnasından yararlandırılan transit ticarete ilişkin taahhüt kapatma işlemleri istisnayı uygulayan banka tarafından sonuçlandırılır.

(8) İhracat taahhüdünün kapatılması için ilgililerce, transit ticaret alış bedelinin transfer tarihinden itibaren en geç 18 (on sekiz) ay içinde alış ve satışa ilişkin faturalar ile satış bedelinin tahsil edildiğini gösterir belgenin (döviz alım belgesi veya satış bedelinin ilgilinin hesabına alındığına dair banka yazısı) istisnayı uygulayan bankaya ibrazı gerekir.

(9) Transit ticaretin finansmanı için kullandırılan kredilere ilişkin ihracat taahhüdü hesaplanırken (Yeni Türk Lirası olarak kullandırılan krediler hariç) ana para ile birlikte faiz, komisyon ve diğer masraflar da hesaplamaya dahil edilir.

(10) Taahhüt kapatma sırasında transfer edilen transit ticaret alış bedelinin, tahsil edilen satış bedelinden fazla olması halinde eksik tahsil edilen oranda uygulanan istisnaların tahsili için kapatmayı yapan bankaca gerekli işlem yapılır.

ALTINCI BÖLÜM

Genel Hükümler

Mücbir sebep ve fevkalade haller

MADDE 17 – (1) Aşağıda belirtilen mücbir sebep ve fevkalade hallerin vergi resim harç istisnası belgesi ve belgesiz ihracat kredilerinin süresi içinde vukuu halinde, ihracat süresi (ek süre dahil) bitim tarihinden itibaren 8 inci ve 14 üncü maddelerde belirtilen sürelere ilave olarak ek süre verilebilir;

a) Deprem, sel, don, fırtına, kasırga vb. tabii afetler ve yangın (Bayındırlık ve İskan Bakanlığı veya Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı İl Müdürlükleri, İtfaiye Müdürlükleri veya ilgili diğer kurumlardan alınacak yazı ile),

b) Yükümlü firmanın faaliyetinin kamu otoritelerince kısıtlanması veya durdurulması (firma faaliyetini durduran kamu kurumundan alınacak yazı ile),

c) Grev ve lokavt (İl Çalışma Müdürlüklerinden alınacak yazı ile),

ç) Ülkemiz veya ithalatçı ülkede Devletçe konulan yasaklar ile harp ve abluka hali,

d) Yükümlü firmanın iflası ya da konkordato ilan etmiş olması (Mahkeme Kararı ile),

e) Şahıs firmalarında firma sahibinin ölümü,

f) Karşılığı ihracat süresi içerisinde yerine getirilmediği için prefinansman hükümlerine tabi hale gelen peşin döviz ile ilgili ihracatın yapılamaması (ithalatçı firmadan ihracatın belirlenen süreden daha geç yapılmasının istenildiğine dair alınan yazı veya diğer haklı sebeplere ilişkin bilgi ve belge ile).

(2) Firmaların mücbir sebep ve fevkalade hallerden yararlanabilmesi için; vergi resim harç istisnası belgesi kapsamında en geç belge süresi sonundan itibaren 3 (üç) ay içerisinde Müsteşarlığa, belgesiz ihracat kredisi kapsamında ise en geç kredinin istisnadan yararlanma süresinin sonunu takip eden 1 (bir) ay içerisinde ilgili bankaya müracaat etmeleri gerekir. Belirtilen süreler dışında yapılan müracaatlar değerlendirilmez.

(3) Bu maddenin (1) numaralı fıkrasının (ç) bendindeki mücbir sebep ve fevkalade haller Müsteşarlıkça, diğer bentlerdeki mücbir sebep ve fevkalade haller ise, ilgili banka tarafından belirlenir.

(4) İlgili bankaca krediye ilişkin ihracat taahhüdü süresi, mücbir sebep ve fevkalade hale ilişkin ilgili kamu kurumundan alınacak belgede belirtilen süreler dikkate alınarak ve 1 (bir) yılı geçmemek üzere uzatılabilir. 1 (bir) yılı aşan süre talepleri ise, ilgili bankanın onayı olması halinde Müsteşarlığın uygun görüşü alınmak suretiyle sonuçlandırılır.

(5) Bu maddenin (1) numaralı fıkrasında belirtilen mücbir sebep ve fevkalade haller yalnız süre uzatımlarında dikkate alınır, ihracat taahhüdünü ortadan kaldırmaz.

(6) Vergi resim harç istisnası belgesi ve belgesiz ihracat kredisi kapsamında mücbir sebep ve fevkalade hallere istinaden ek süre verilmesi halinde, bu ek süreler içinde yapılan işlemler taahhüde sayılır ve vergi, resim ve harç istisnasından yararlandırılır.

Vergi resim harç istisnası belgesinin iptali

MADDE 18 – (1) Vergi resim harç istisnası belgesi, ilgili firmanın talebi üzerine Müsteşarlıkça iptal edilir.

(2) Bu Tebliğ ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının ilgili genelgeleri hükümlerine uyulmadığının, vergi resim harç istisnası belgesinin düzenlenmesi ve revizesi için ibraz edilen bilgi ve belgeler ile belge kapsamında yapılan işlemlerin gerçek dışı olduğunun ve ilgili belge üzerinde tahrifat yapıldığının tespiti halinde; ilgili belge Müsteşarlıkça iptal edilir ve ilgililer hakkında kanuni işlem yapılır.

(3) Ayrıca, vergi resim harç istisnası belgesi ihracat taahhüdünün kapatılması için bu Tebliğin 10 uncu maddesinde belirtilen sürede ilgili Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası şubesine müracaat edilmemesi halinde, bu hususun anılan Banka tarafından Müsteşarlığa bildirilmesini müteakip, belge Müsteşarlıkça iptal edilir.

(4) İptal edilen belge kapsamında uygulanan istisnaların 19 uncu madde hükmü çerçevesinde tahsili için iptal işlemi, ilgili Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası şubesi ile vergi dairesine bildirilir.

Müeyyide

MADDE 19 – (1) Bu Tebliğe istinaden uygulanan istisnaların gerçekleştirilmeyen ihracat taahhüdüne tekabül eden kısımları, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilir.

(2) Vergi resim harç istisnası belgesinin iptal edilmesi halinde; belge kapsamında uygulanan istisnalar, 213 sayılı Kanun ve 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre tahsil edilir.

(3) Kapatma esnasında ibraz edilen bilgi ve belgelerin gerçek dışı olduğunun anlaşılması durumunda, bu belge kapsamı ihracat, transit ticaret, ihracat sayılan satış ve teslim veya döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyete tekabül eden istisnalar (1) numaralı fıkra hükümleri çerçevesinde geri alınır ve ilgililer hakkında kanuni işlem yapılır. İnceleme veya soruşturma sonucunda sahtecilik veya tahrifat fiili sabit olan belge sahibi firma adına 1 (bir) yıl süreyle vergi resim harç istisnası belgesi düzenlenmez.

(4) Bu Tebliğ ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının ilgili genelgelerine uymayan, yanlış işlem yapan, belgelerin ilgiliye ait orijinal nüshasına gerekli meşruhatı kaydetmeden işlem yapan, yanıltıcı bilgi veren ve bu nedenlerden dolayı vergi kaybına veya verginin tahsilinde gecikmelere sebep olan kişiler, asıl borçludan alınamayan alacağın ödenmesinden müştereken ve müteselsilen sorumludur. Bu çerçevede amme alacağı, gecikme süresi de dikkate alınarak 213 sayılı Kanun ve 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre tahsil edilir.

Denetim

MADDE 20 – (1) Müsteşarlık, bu Tebliğde belirtilen tedbirlerin uygulanmasına ilişkin her türlü denetimi ve düzenlemeyi yapabilir, ilgili firma, kamu kurum ve kuruluşları ile bankalardan bilgi ve belge isteyebilir ve gerekli önlemleri alabilir.

(2) Vergi, resim ve harç istisnaları ile ilgili işlemler; ihracatla ilgili işlem yapan tüm kamu kurum ve kuruluşları, bankalar (Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası dahil), faktoring şirketleri, sigorta şirketleri, noterler ve diğer kuruluşlar tarafından bu Tebliğ hükümleri ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası genelgelerinde yer alan esaslar dahilinde yürütülür.

YEDİNCİ BÖLÜM

Çeşitli Hükümler

Yetki

MADDE 21 – (1) Müsteşarlık, bu Tebliğin uygulanmasına ilişkin izin ve talimat vermeye, özel ve zorunlu durumları inceleyip sonuçlandırmaya ve uygulamada ortaya çıkacak ihtilafları idari yoldan çözümlemeye yetkilidir.

(2) Ayrıca, bu Tebliğ ile ilgili olarak Müsteşarlığın uygun görüşüne istinaden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca bankalara gönderilen genelgeler bu Tebliğ kapsamında değerlendirilir.

(3) Müsteşarlık, vergi resim harç istisnası belgesine yönelik olarak tesis edilen iptal işlemlerini (müeyyidenin tahsil edilmediğinin tespiti kaydıyla) geri almaya yetkilidir.

Uygulama

MADDE 22 – (1) Bu Tebliğin yayımı tarihinden önceki mevzuat hükümlerine göre kullanılan belgesiz ihracat kredileri, transit ticaretin finansmanında kullandırılan krediler ve düzenlenen dahilde işleme izin belgeleri ile vergi resim harç istisnası belgeleri kendi mevzuat hükümlerine tabidir. Ancak, henüz ihracat taahhüdü kapatılmamış belgeler ile transit ticaretin finansmanında kullandırılan krediler ve belgesiz ihracat kredilerine bu Tebliğin lehe olan hükümleri uygulanabilir.

Yürürlükten kaldırılan mevzuat

MADDE 23 – (1) 14/1/2000 tarihli ve 23933 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İhracat 2000/1 sayılı İhracat, İhracat Sayılan Satış ve Teslimler ile Döviz Kazandırıcı Hizmet ve Faaliyetlerde Vergi, Resim ve Harç İstisnası Hakkında Tebliğ, ek ve değişiklikleri ile birlikte yürürlükten kaldırılmıştır.

GEÇİCİ MADDE 1 – (1) 31/12/1999 tarihli ve 23923 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 23/12/1999 tarihli ve 99/13812 sayılı İhracat, İhracat Sayılan Satış ve Teslimler ile Döviz Kazandırıcı Hizmet ve Faaliyetlerde Vergi, Resim ve Harç İstisnası Hakkında Karar’a göre düzenlenen ve 29/12/2009 tarihi itibariyle süreleri dolmamış olan Vergi Resim Harç İstisnası Belgeleri için Dış Ticaret Müsteşarlığına müracaat edilmesi halinde belge süresi 24 (yirmidört) aya kadar revize edilebilir.

(2) 31/12/1999 tarihli ve 23923 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 23/12/1999 tarihli ve 99/13812 sayılı İhracat, İhracat Sayılan Satış ve Teslimler ile Döviz Kazandırıcı Hizmet ve Faaliyetlerde Vergi, Resim ve Harç İstisnası Hakkında Karar’a göre düzenlenen ve 29/12/2009 tarihi itibariyle süreleri dolmamış belgesiz ihracat kredilerinin vergi, resim ve harç istisnasından yararlanma süresi ilgili kuruluşlarca resen 24 (yirmidört) ay olarak revize edilebilir.”

Belge süresi ve ek süreler

GEÇİCİ MADDE 2 – (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce düzenlenen ihracat taahhüdü kapatılmış veya henüz kapatılmamış bulunan vergi resim harç istisnası belgeleri başka bir işleme gerek kalmaksızın, bu Tebliğin 8 inci maddesinin birinci ve üçüncü fıkralarında yapılan değişikliklerden yararlandırılır.

GEÇİCİ MADDE 3 ‒ (1) 9/8/2016 tarihinden sonra Vergi, Resim ve Harç İstisna Belgesi almak için Bakanlığa yapılan başvurularda, faaliyet konusu işin ihale tarihinin 9/8/2016 tarihinden önce olduğunun tevsik edilmesi durumunda, ilgili başvuruya istinaden bu Tebliğin 6 ncı maddesinde öngörülen şartlar çerçevesinde belge tanzim edilebilir.

Yürürlük

MADDE 24 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 25 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Dış Ticaret Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yürütür.

Ekleri için TIKLAYINIZ

5 Aralık 2008 CUMA

Resmî Gazete

Sayı : 27075