İTHALATTA HAKSIZ REKABETİN ÖNLENMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2024/33)’E DAİR BİLGİLENDİRME RAPORU

1. GENEL BİLGİ VE İŞLEMLER

1.1     Kapsam ve yasal dayanak

(1) Bu rapor, 14/6/1989 tarihli ve 3577 sayılı İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Kanun (Kanun), 20/10/1999 tarihli ve 99/13482 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Karar (Karar) ve 30/10/1999 tarihli ve 23861 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Yönetmelik (Yönetmelik) hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.

1.2     Soruşturma

(1) Yerli üreticiler Çolakoğlu Metalurji A.Ş. (Çolakoğlu), Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. (Erdemir), İskenderun Demir ve Çelik A.Ş. (İsdemir), Habaş Sınai ve Tıbbi Gazlar İstihsal Endüstrisi A.Ş. (Habaş) ve Tosçelik Profil ve Sac Endüstrisi A.Ş. (Tosçelik) firmaları adına Türkiye Çelik Üreticileri Derneği (TÇÜD) tarafından yapılan başvuruda, Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC), Hindistan Cumhuriyeti (Hindistan), Japonya ve Rusya Federasyonu (Rusya) menşeli “sıcak haddelenmiş yassı çelik” ürünleri ithalatının dampingli fiyatlarla yapıldığı ve bu ithalatın yerli üretim dalında zarara neden olduğu iddiasıyla anılan ülkeler menşeli ithalata yönelik olarak bir damping soruşturması açılması talep edilmiştir.

(2) Başvuru kapsamında sunulan bilgi ve belgeler, İthalatta Haksız Rekabeti Değerlendirme Kurulu (Kurul) tarafından değerlendirilmiş ve bir damping soruşturması açılmasını haklı kılacak damping, zarar ve illiyet bağına ilişkin yeterli delillerin mevcut olduğuna kanaat getirilmiştir.

(3) Bu çerçevede, ÇHC, Hindistan, Japonya ve Rusya menşeli 7208.10.00.10.00, 7208.10.00.90.00, 7208.25.00.10.00, 7208.25.00.90.00, 7208.26.00.10.00, 7208.26.00.90.00, 7208.27.00.10.00, 7208.27.00.90.00, 7208.36.00.10.00, 7208.36.00.90.00, 7208.37.00.10.11, 7208.37.00.10.19, 7208.37.00.90.12, 7208.37.00.90.18, 7208.37.00.90.19, 7208.38.00.10.11, 7208.38.00.10.19, 7208.38.00.90.12, 7208.38.00.90.18, 7208.38.00.90.19, 7208.39.00.10.11, 7208.39.00.10.19, 7208.39.00.90.12, 7208.39.00.90.18, 7208.39.00.90.19, 7208.40.00.10.11, 7208.40.00.10.19, 7208.40.00.90.11, 7208.40.00.90.19, 7208.51.98.10.00, 7208.51.98.90.00, 7208.52.10.10.00, 7208.52.10.90.00, 7208.52.99.10.00, 7208.52.99.90.00, 7208.53.10.10.00, 7208.53.10.90.00, 7208.53.90.10.00, 7208.53.90.90.00, 7208.54.00.10.11, 7208.54.00.10.19, 7208.54.00.90.11, 7208.54.00.90.19, 7208.90.80.10.11, 7208.90.80.10.12, 7208.90.80.20.11, 7208.90.80.20.12, 7211.13.00.11.00, 7211.13.00.19.00, 7211.13.00.29.00, 7211.14.00.10.00, 7211.14.00.21.11, 7211.14.00.21.12, 7211.14.00.29.11, 7211.14.00.29.12, 7211.14.00.31.00, 7211.14.00.39.00, 7211.14.00.41.00, 7211.14.00.49.00, 7211.14.00.50.00, 7211.19.00.10.00, 7211.19.00.21.00, 7211.19.00.29.00, 7211.19.00.31.00, 7211.19.00.39.00, 7211.19.00.50.00, 7212.60.00.11.11, 7212.60.00.11.21, 7212.60.00.11.29, 7212.60.00.19.11, 7212.60.00.19.21, 7212.60.00.19.29, 7212.60.00.21.11, 7212.60.00.21.12, 7212.60.00.29.11, 7212.60.00.29.12, 7225.19.10.00.11, 7225.19.10.00.19, 7225.30.90.00.11, 7225.30.90.00.19, 7225.40.40.00.00, 7225.40.60.00.00, 7225.40.90.00.00, 7226.91.91.00.00, 7226.91.99.00.00 gümrük tarife istatistik pozisyonları (GTİP) altında sınıflandırılan “sıcak haddelenmiş yassı çelik” ürünü ithalatına yönelik olarak 31/10/2023 tarihli ve 32355 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2023/31) ile bir damping soruşturması başlatılmıştır.

(4) T.C. Ticaret Bakanlığı (Bakanlık) İthalat Genel Müdürlüğü (Genel Müdürlük) tarafından yürütülen damping soruşturması tamamlanmıştır.

1.3     Yerli üretimin temsil yeteneği

(1) Yerli üretim dalının temsil kabiliyeti incelenirken, başvuru sahibi yerli üreticilerin 2022 yılında soruşturma konusu üründeki üretim rakamları ile aynı ürünün toplam Türkiye üretimi kıyaslanmaktadır. Yapılan incelemede, Yönetmeliğin 18 inci ve 20 nci maddeleri uyarınca başvuruda bulunan yerli üreticilerin yerli üretim dalını temsil etme niteliğini haiz olduğu anlaşılmış olup anılan firmalar işbu raporun ilgili bölümlerinde “yerli üretim dalı” olarak anılacaktır.

1.4     Soruşturma ve zarar inceleme dönemi

(1) Damping belirlemesi için 1/7/2022-30/6/2023 tarihleri arasındaki dönem soruşturma dönemi (SD) olarak kabul edilmiştir.

(2) Zarar belirlemelerinde ise veri toplama ve değerlendirme için 1/1/2020-30/6/2023 arasındaki dönem zarar inceleme dönemi olarak belirlenmiştir. 

1.5     İlgili tarafların bilgilendirilmesi, dinlenmesi ve bilgilerin değerlendirilmesi

(1) Soruşturma açılmasını müteakip, soruşturma konusu ürünün ÇHC, Hindistan, Japonya ve Rusya’da mukim üreticilerine/ihracatçılarına, Türkiye’de yerleşik ithalatçılarına ve anılan ülkelerin Ankara Büyükelçiliklerine soruşturmanın açılışına ilişkin bildirimde bulunulmuştur.

(2) Bildirimde, soruşturma açılış Tebliğine, başvurunun gizli olmayan özetine ve soru formlarına nereden erişilebileceği hususunda bilgi verilmiştir.

(3) Taraflara görüşlerini bildirme ve soru formlarını yanıtlamaları için posta süresi dâhil 37 gün süre tanınmıştır. Ayrıca, ilgili tarafların süre uzatımı yönündeki makul talepleri karşılanmıştır.

(4) Yerli üretim dalı, soruşturma süresi boyunca Bakanlık ile işbirliği içinde olmuş ve gerektiğinde talep edilen ilave bilgileri temin etmiştir.

(5) Soruşturmanın açılmasını müteakip, yerli üretim dalının başvurusunun gizli olmayan özetinde yer alan ithalat istatistiklerinin Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ithalat istatistiklerinden farklı olduğu görüşlerinin alınması üzerine, yerli üretim dalı tarafından sunulan başvurunun gizli nüshasındaki ithalat verilerinin TÜİK verileri ile uyumlu olduğu, fakat başvurunun gizli olmayan nüshasında zarar inceleme döneminin son dönemi için sunulan ithalat istatistiklerinin ve ekonomik göstergelere ilişkin verilerin sehven yanlış bir sürümünün iletildiği anlaşılmıştır. Bu kapsamda, yerli üretim dalı tarafından sunulan başvurunun gizli nüshasındaki veriler ile TÜİK verileri arasında herhangi bir tutarsızlık olmadığı tespit edilmiş olup, yerli üretim dalı tarafından revize edilen başvurunun gizli olmayan özeti 23/1/2024 tarihinde ilgili taraflar ile paylaşılmıştır. Kimi ilgili taraflarca, yerli üretim dalının başvurularının gizli olmayan özetinin revize edilmesinin yerli üretim dalının zarar iddiasını geçersiz kıldığı iddia edilmiştir. Ancak, yerli üretim dalının başvurusunun gizli olmayan nüshasının revize edilmesinin, yerli üretim dalının başvurusunun gizli nüshasındaki zarar iddiasını geçersiz kılmadığı tespit edilmiştir.

(6) Soruşturma konusu ürünün ithalatını gerçekleştiren firmalardan 13 tanesi soru formlarını süresi içinde yanıtlayarak Bakanlığa iletmiştir.

(7) Soruşturma döneminde, Türkiye’ye ÇHC, Hindistan, Rusya ve Japonya menşeli soruşturma konusu ürünün ihracatını gerçekleştirdiği tespit edilen üretici/ihracatçı firmalara soruşturma açılışına ilişkin bildirim gönderilmiştir. Bu kapsamda,

·         ÇHC’de yerleşik Baoshan Iron & Steel Co., Ltd., Baosteel Zhanjiang Iron & Steel Co., Ltd., Han Steel Group Hanbao Iron&Steel Co., Ltd., Qian’an Iron&Steel Company of Beijing Shougang Co., Ltd., Rizhao Steel Holding Group Co.,Ltd., Shanghai Meishan Iron & Steel Co., Ltd., Shanxi Taigang Stainless Steel Co., Ltd, Shougang Jingtang United Iron&Steel Co., Ltd. ve Zhangjiagang Hongchang Plate Co., Ltd firmaları,

·         Hindistan’da yerleşik Tata Steel Limited firması,

·         Japonya’da yerleşik JFE Steel Corporation, Kobe Steel, Ltd. ve Nippon Steel Corporation firmaları,

·         Rusya’da yerleşik Magnitogorsk Iron and Steel Works, Novolipetsk Steel ve PAO Severstal firmaları,

soru formlarını süresi içinde yanıtlayarak Bakanlığa iletmiştir.

(8) Ayrıca, soruşturma kapsamında, soruşturma konusu ülkeler menşeli ihracat gerçekleştiren Shougang Holding Trade (Hong Kong) Limited, Sumitomo Corporation Global Metals Co., Ltd., Marubeni-Itochu Steel Inc, NLMK Trading SA, NLMK Turkey Çelik Ticaret Anonim Şirketi, Steelena DMCC, Baosteel Europe GmbH ve VS Trading SA firmaları tacir soru formunu süresi içinde yanıtlayarak Bakanlığa iletmiştir.

(9) Öte yandan, soruşturma konusu ülkelerde üretici/ihracatçı soru formunu yanıtlayan firmaların iç piyasalarındaki tacirliğini gerçekleştiren Trade House MMK ve NLMK Shop LLC firmaları tacir soru formunu süresi içinde yanıtlayarak Bakanlığa iletmiştir.

(10) Bunların yanı sıra, ÇHC’de yerleşik üretici/ihracatçılardan oluşan Çin Demir ve Çelik Birliği (CISA) ilgili taraf olma talebinde bulunmuş ve soruşturmaya ilişkin görüşlerini Bakanlığa iletmiştir. Yönetmeliğin 23 üncü maddesi uyarınca anılan Birlik ilgili taraf statüsünü haizdir.

(11) Çelik Boru ve Profil İmalatçıları Derneği, Gemi Yat ve Hizmetleri İhracatçıları Birliği, Soğuk Haddeleme Galvanizli ve Boyalı Sac Üreticileri Derneği ve Türkiye Beyaz Eşya Sanayicileri Derneği soruşturma açılmasını müteakip ilgili taraf olma talebini ve varsa soruşturmaya ilişkin görüşlerini Bakanlığa iletmiştir. Yönetmeliğin 23 üncü maddesi uyarınca anılan Birlik ve Dernekler ilgili taraf statüsünü haizdir.

(12) Soruşturma kapsamında soru formlarını doldurmak suretiyle ilgili taraf olan ihracatçılar, tacirler ve ithalatçıların soru formuna yanıtlarının kamuya açık nüshaları ile görüşlerini tarafımıza ileten derneklerin görüşlerinin kamuya açık nüshaları Yönetmeliğin 25 inci maddesi uyarınca talep eden ilgili taraflarla paylaşılmıştır.

(13) Soruşturma sonucunda alınacak karara esas teşkil edecek bilgi, bulgu, tespit ve değerlendirmeleri içeren Nihai Bildirim Raporu 7/8/2024 tarihinde soruşturma konusu ülkelerin Ankara Büyükelçiliklerine, işbirliğinde bulunan ihracatçı, tacir, ithalatçı firmalar ile ilgili taraf olan birlik ile derneklere ve ayrıca yerli üretim dalına iletilmiştir. Tüm ilgili taraflara Nihai Bildirim Raporuna ilişkin görüş bildirmeleri için yeterli süre tanınmıştır.

(14) Kimi ilgili taraflarca nihai bildirim raporuna yönelik görüşlerin iletilmesi için belirlenen son günün ertelenmesi ve ardından kamu dinleme toplantısının daha ileri bir tarihe alınması talep edilmiştir. Nihai Bildirim Raporunda yer alan bulgulara yönelik olası görüşler için tanınan sürenin soruşturmanın normal akışı çerçevesinde yeterli bir süre olduğu değerlendirilmiştir. Bu kapsamda, süre uzatım talebi ve kamu dinleme toplantısının ileri bir tarihe ertelenmesi talebi uygun görülmemiştir.

(15) Nihai bildirim sonrasında, ilgili tarafların Nihai Bildirim Raporuna ilişkin görüşlerini sözlü olarak da sunmalarına imkân tanımak amacıyla 20/8/2024 tarihinde fiziki ve çevrimiçi olarak kamu dinleme toplantısı düzenlenmiştir.

(16) İşbirliğinde bulunan ve bireysel marj hesaplanan firmalardan talep eden firmalarla 20-21 Ağustos 2024 tarihlerinde özel dinleme toplantıları gerçekleştirilmiştir.

(17) Tarafların işbu soruşturma boyunca ortaya koyduğu tüm bilgi, belge ve görüşler incelenmiş, mezkûr görüşlerden mevzuat kapsamında değerlendirilebilecek olanlara bu raporun ilgili bölümlerinde yer verilmiştir.

1.6     Yerinde doğrulama incelemeleri

(1) Yönetmeliğin 21 inci maddesi çerçevesinde Şubat ve Mart aylarında yerli üretim dalı nezdinde, Mayıs ve Haziran aylarında ise üretici/ihracatçı firmalardan Tata Steel Limited, Magnitogorsk Iron and Steel Works ve Novolipetsk Steel firmaları ile Novolipetsk Steel firmasının ilişkili tacir firmaları Steelena DMCC, NLMK Shop LLC ve NLMK Turkey Çelik Ticaret Anonim Şirketi firmaları nezdinde yerinde doğrulama incelemeleri gerçekleştirilmiştir.

2.        SORUŞTURMA KONUSU ÜRÜN VE BENZER ÜRÜN

2.1 Soruşturma konusu ürün ve benzer ürün

(1) Soruşturma konusu ürün, işbu raporun 2.2 nci bölümünde yer alan GTİP’ler altında sınıflandırılan “sıcak haddelenmiş yassı çelik”tir.

(2) Soruşturma konusu sıcak haddelenmiş yassı çelik ürünler, alaşımlı ve alaşımsız, (plakaj hariç) herhangi bir kaplama işlemine tabi tutulmamış, ürünlerden oluşmaktadır.

(3) Alaşım oranları, GTİP koduna göre farklılık göstermekle birlikte, alaşımlı ve alaşımsız tüm ürünler kapsam dahilindedir. Yukarıda belirtilen GTİP kodları dahilinde çok çeşitli kalite ve standartta ürün üretilebilmektedir. Ancak GTİP sistemi, bahse konu ürünlerin kalitelerini ayrıştırmamaktadır. Dolayısıyla, belirtilen GTİP kodlarına giren tüm kaliteler, yerli üretim dalı tarafından başvuru kapsamına dâhil edilmiştir.

(4) Sıcak haddelenmiş ve rulo halinde bobinlere sarılmış yassı çelik mamuller için genel olarak “sıcak sac” ifadesi kullanılmaktadır. Sıcak sac üretimi için gerekli olan temel girdi “slab”tır. Slabdan sıcak haddelenmiş yassı çelik üretilirken, doğalgaz veya kök gazı ile elektrik enerjisine ihtiyaç vardır. Üreticiler, dışarıdan temin edecekleri slabı kullanabilecekleri gibi, kendi slablarını da üretebilirler.

(5) Slab üretmenin iki yöntemi vardır ve tesisler bu üretim sürecine göre iki gruba ayrılabilir. Birinci yöntemde, hurda çelik “elektrik ark ocağı” denen yöntemle ergitilir, içindeki kusurlar ve istenmeyen maddeler giderilir ve elde edilen sıvı çelik sürekli döküm adı verilen tesislerde slaba dönüştürülür.

(6) İkinci yöntem ise demir cevherinden önce sıvı demirin, daha sonra ise sıvı çeliğin üretilmesidir. Bu yöntemde, koklaşabilir kömürden elde edilen kok ve demirli cevher, yüksek fırınlarda karıştırılır ve ısıtılır. Elde edilen sıvı demir, daha sonra içindeki kükürtten arındırılır. Bunu müteakip, belirli oranlarda hurda ile karıştırılır ve bazik oksijen fırını denen yöntemle sıvı çelik elde edilir, ardından sürekli döküm tesislerinde slaba dönüştürülür.

(7) Sıcak haddelenmiş yassı çelik ürünler, slabın belirli bir sıcaklığa ısıtılarak haddelenmesi ile elde edilen nihai yassı çelik ürünlerdir.

(8) Haddeleme işlemi, metal malzemenin merdaneler arasından geçirilmesi suretiyle ezilmesi, bu suretle biçim verilmesi ve mekanik özelliklerinin geliştirilmesi sürecidir.

(9) Haddeleme işlemi sonrası bazı ürünler farklı boylara kesilebilmektedir. Bu ürünler boya kesilmiş, levha, rulodan açma sac gibi farklı tanımlamalara sahiptir.

(10) Soruşturma konusu ürün, çelik, boru ve profil ile soğuk haddelenmiş sac üretiminde girdi olarak kullanılmaktadır. Soruşturma konusu ürünün küçük bir kısmı ise inşaat sektöründe kullanılmaktadır.

(11) Soruşturma kapsamında yapılan değerlendirmeler neticesinde, yerli üretim dalı tarafından iletilen başvuru formunda ve söz konusu başvurunun gizli olmayan özetinde de belirtildiği üzere, levha haddehanesinde haddelenmiş levha saclar kapsam içinde yer almamakla birlikte, 7208.51.98.10.00, 7208.51.98.90.00, 7208.52.99.10.00, 7208.52.99.90.00, 7208.90.80.10.11, 7208.90.80.10.12, 7208.90.80.20.11, 7208.90.80.20.12, 7225.40.40.00.00, 7225.40.60.00.00, 7225.40.90.00.00 GTİP’lerinden levha haddehanesinde haddelenen ürünlerin de ithal edilebildiği tespit edilmiş olup, bahse konu GTİP’lerden yapılacak ithalatta levha haddehanesinde haddelenmiş levha formundaki sacların kapsam dışında olması öngörülmüştür.

(12) Kimi ilgili taraflarca, 7/7/2022 tarihli ve 31889 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2022/21) uyarınca soruşturma konusu ürünün Avrupa Birliği (AB) ve Kore Cumhuriyeti (Güney Kore) menşeli olanlarında yürürlükte bulunan dampinge karşı önlem çerçevesinde, söz konusu önleme esas teşkil eden soruşturmada yerli üretim dalı tarafından bazı ürünlerin üretilemediğinin belirtildiği ve Bakanlık tarafından söz konusu ürünlerin önlem kapsamı dışında bırakıldığı, ancak söz konusu ürünlerden bir kısmının işbu soruşturmaya dahil edildiği belirtilmiştir. Bu kapsamda, İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2022/21) ile tamamlanan soruşturma sonucunda %0,006 veya daha az karbon içeren çeliklerin (IF çeliği) sınıflandırıldığı 7208.37.00.90.12, 7208.38.00.90.12, 7208.39.00.90.12 GTİP’lerinin ve 7225.30.90 gümrük tarife pozisyonu (GTP) altında yer alan IF çelikleri kapsam dışına alınmış, ancak işbu soruşturmada soruşturma konusu ürün kapsamında yer almıştır.

(13) Yapılan incelemeler neticesinde, IF çeliği üretimine yönelik olarak, Erdemir ve Çolakoğlu firmalarının hâlihazırda vakum altında gaz giderme tesislerinin mevcut olduğu, İsdemir firması nezdinde vakum altında gaz giderme tesisinin 2024 Mayıs ayı itibarıyla devreye alındığı, Tosçelik ve Habaş firmalarının hâlihazırda yatırımlarının devam ettiği ve Tosçelik firmasının önümüzdeki aylarda mezkur ürün tiplerinde üretime başlamasının planlandığı görülmektedir. Yerli üretim dalı tarafından söz konusu ürünün üretilmesi ve yatırımların devam etmesi hususları göz önünde bulundurulduğunda, IF çeliklerin soruşturma kapsamı dışına alınmasının yerinde olmayacağı değerlendirilmektedir.

(14) Nihai Bildirim Raporu sonrasında iletilen görüşlerde kimi ilgili taraflarca IF çeliklerin AB-Güney Kore menşeli ithalata yönelik yürürlükte bulunan dampinge karşı önlemde muaf olması nedeniyle işbu soruşturma kapsamında da önlemden muaf tutulması gerektiği, eğer önlemden muaf tutulmayacaksa AB-Güney Kore önleminde de IF çeliklerin önlem kapsamına alınması gerektiği aksi takdirde bu durumun piyasada haksız rekabete sebep vereceği iddia edilmiştir. Ancak, aynı ya da benzer ürünlere yönelik farklı zamanlarda yürütülen soruşturmaların, soruşturma dönemlerinin aynı olmaması nedeniyle ilgili soruşturma dönemlerinde yerli üretim dalının üretim yapısının ve buna bağlı olarak ürün gamının değişebilmesi muhtemeldir. Bu itibarla, soruşturma konusu ürün kapsamının, benzer soruşturma ya da önlemlerin kapsamından farklı olabilmesi mümkündür. Bununla birlikte, işbu soruşturma kapsamında farklı soruşturmaların ya da önlemlerin kapsamı hususlar incelenmemekte olup yürürlükte bulunan başka bir önleme yönelik talepler için yürürlükteki mevzuat kapsamında başvurularda bulunabilmesi mümkündür.

(15) Kimi ilgili taraflarca bazı ürün tiplerinde, spesifik kalitelerde ve belirli genişlik ve kalınlıklarda, yerli üretim dalının üretiminin bulunmadığı, dolayısıyla ithal ürünler ile yerli ürünlerin benzer ürün olmadığı iddia edilmiştir. Bununla birlikte, kimi ilgili taraflarca, yerli üretim dalının bazı ürün tiplerini üretebilmek için minimum sipariş tonajının sağlanması gerektiği iddia edilmiştir. Damping soruşturmalarında ithal edilen ürünlerin tamamının ve/veya birebir aynısının yerli üretim dalınca üretiliyor olması gibi bir önkoşul bulunmamakta olup; aksi durumun, ithalatta haksız rekabete karşı önlem alınabilmesini çoğu soruşturmada imkânsız hale getireceği açıktır. Soruşturma döneminde üretim/satışı yapılan ithal ürün tipleri ile yerli üretim dalı ürün tipleri incelendiğinde, ürünlerin büyük kısmının temel özellikleri ve kullanım alanları bazında birebir örtüştüğü görülmüştür. Kaldı ki, benzer ürünün mevzuatta birebir aynı ürün olarak değil “aynı veya benzer nitelikteki ürün” olarak tanımlandığı da bilinmektedir. Bu açıdan, söz konusu münferit nitelikteki kimi ürün tiplerinin yerli üretim dalınca tedarik edilmiyor olmasının soruşturma geneli için geçerli benzer ürün tespitine halel getirmeyeceği sabittir. Söz konusu hususlara benzer iddialar Nihai Bildirim Raporu sonrasında da Bakanlığa iletilmekle birlikte, yapılan tespitleri değiştirir nitelikte bir hususa rastlanmamıştır.

(16) Bazı ithalatçı firmalar tarafından fiyat avantajının yanı sıra teslim, termin, tedarik miktarı ve süresi gibi sebeplerle ithal ürünün yerli ürüne göre tercih edildiği öne sürülmüştür. Söz konusu iddialar kapsamında yapılan incelemeler neticesinde, 2023 yılında Kahramanmaraş merkezli depremlerin sonrasında, deprem bölgesinde yerleşik yerli üreticilerin termin sürelerinde gecikme olduğu, ancak kısa bir süre içerisinde termin sürelerinin normale döndüğü saptanmıştır. Öte yandan, ithalata konu ürünler gemi ya da tren aracılığıyla, toplu olarak teslim edilebilirken, yerli üretim dalının yurt içi satışlarının genellikle karayoluyla yapıldığı ve bu kapsamda siparişlerin bölünerek iletilmesinin mümkün olduğu anlaşılmaktadır. Bununla birlikte, yerli üretim dalı nezdinde gerçekleştirilen yerinde doğrulama incelemelerinde, termin süreleri ve söz konusu sürelerde yaşanan olası gecikmeler incelenmiş olup münferiden yaşanan gecikmeler dışında yerli üretim dalının satış esnasında belirlenen teslim ve termin koşullarına mutabık kaldığı tespit edilmiştir.

(17) Sonuç olarak, soruşturma esnasında yapılan incelemeler neticesinde, soruşturma konusu ürün ile yerli üretim dalı tarafından üretilen ve Türkiye piyasasında satılan ürününün teknik ve fiziki özellikleri ile temel kullanım alanları itibarıyla benzer özelliklere sahip olduğu anlaşılmış olup, bu çerçevede söz konusu ürünlerin Yönetmeliğin 4 üncü maddesi kapsamında “benzer ürün” niteliğinde olduğu değerlendirilmiştir.

(18) Soruşturma konusu ürün ve benzer ürüne ile ilgili açıklamalar genel nitelikli olup bilgilendirme amacını taşımaktadır.

2.2     Ürünün ithalinde uygulanan gümrük vergisi ve diğer yükümlülükler

(1) Soruşturma konusu ürün için mer’i İthalat Rejim Kararı çerçevesinde belirlenen gümrük vergileri aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

(2) Bununla birlikte, yukarıda bahsi geçen gümrük vergileri, 31/12/2023 tarihli ve 8043 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan İthalat Rejimi Kararında Değişiklik Yapılmasına İlişkin Karar uyarınca yürürlükte olup, zarar inceleme dönemi için yürürlükte bulunan gümrük vergileri aşağıdaki tabloda ayrı bir sütunda gösterilmektedir.

(3) Diğer taraftan, 19/5/2020 tarihli ve 2565 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan İthalat Rejimi Kararına Ek Karar uyarınca, 7208.90.80.10.12 ve 7208.90.80.20.12 GTİP’lerinin soruşturma konusu ülkelerden ithalatında 30/9/2020 tarihine kadar %14 oranında ve bu tarihten sonra %9 oranında uygulanacak şekilde ilave gümrük vergisi yürürlüğe konulmuştur. Söz konusu uygulama, 31/12/2020 tarihli ve 3351 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan İthalatta İlave Gümrük Vergisi Uygulanmasına İlişkin Karar uyarınca söz konusu GTİP’lerin soruşturma konusu ülkelerden ithalatında %11 oranında olacak şekilde devam etmiştir. Öte yandan, 31/12/2023 tarihli ve 8044 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan İthalatta İlave Gümrük Vergisi Uygulanmasına İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar uyarınca, 7208.90.80.10.12, 7208.90.80.20.12 GTİP’lerinin soruşturma konusu ülkelerden ithalatında %15 oranında; 7212.60.00.11.29, 7212.60.00.19.29, 7212.60.00.21.11, 7212.60.00.21.12, 7212.60.00.29.11, 7212.60.00.29.12 GTİP’lerinin soruşturma konusu ülkelerden ithalatında ise %20 oranında ilave gümrük vergisi hâlihazırda uygulanmaktadır.

(4) Bununla birlikte, İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2022/21) uyarınca, soruşturma konusu ürünün AB menşeli olanlarında CIF bedelin %7’si ile %12,8’i arasında firma bazında değişen oranlarda; Güney Kore menşeli olanlarında ise CIF bedelin %7’si ve %8,95’i oranlarında dampinge karşı önlem yürürlüktedir.

3.        DAMPİNGE İLİŞKİN BELİRLEMELER

3.1 Genel açıklamalar

(1) Soruşturma kapsamında üretici/ihracatçı soru formunu süresi içinde yanıtlayan PAO Severstal, Kobe Steel, Ltd., Baoshan Iron & Steel Co., Ltd., Baosteel Zhanjiang Iron & Steel Co., Ltd. firmalarının soruşturma döneminde Türkiye’ye soruşturma konusu ürün ihracatının olmadığı görülmüştür. Bu çerçevede, söz konusu firmalar için bireysel marj hesaplaması yapılmamıştır.

(2) Soruşturma döneminde soruşturma konusu ürünü Türkiye’ye ihraç etmemiş olan üretici/ihracatçıların, Yönetmeliğin 36 ncı maddesinde yer alan koşulları sağlamaları durumunda yeni ihracatçı gözden geçirme soruşturması için başvuruda bulunmaları mümkündür.

(3) Soruşturma kapsamında üretici/ihracatçı soru formunu yanıtlayan Japonya’da yerleşik Nippon Steel Corporation ve JFE Steel Corporation firmalarının soru formu yanıtları incelendiğinde, firmaların bireysel damping marjı tespiti yapılması için gerekli olan damping marjına esas teşkil eden bilgi ve dokümanları sunmadığı anlaşılmıştır. Tespit edilen esaslı eksiklikler firmalara iletilen eksiklik bildirimleri sonrasında da tamamlanmamış olup, soru formuna verilen ilk yanıtlardaki ve eksiklik bildirimi sonrasında sunulan yanıtlardaki verilerin bireysel damping marjı tespiti yapılması için yeterli olmadığı saptanmıştır. Bu kapsamda, adı geçen firmalar Yönetmeliğin 26 ncı maddesi çerçevesinde işbirliğinde bulunan firmalar arasında değerlendirilmemiştir.

3.2 ÇHC

3.2.1 Normal değerin belirlenmesi

(1) ÇHC için normal değer, işbirliğinde bulunan firmaların soru formuna yanıtlarında piyasa ekonomisinde işlem gören ülke statüsünü seçmemesi üzerine, Yönetmeliğin 7 nci maddesi çerçevesinde, emsal ülke olarak değerlendirilen Türkiye’de benzer malın ortalama birim imalat maliyetine genel, idari ve satış giderleri ile makul bir kârın eklenmesiyle oluşturulmuştur. Normal değerin tespitinde, soruşturma konusu ülke koşullarına ilişkin ihracatçı firmalar lehine ayarlamalar yapılmıştır.

(2) CISA tarafından Nihai Bildirim Raporu sonrasında, piyasa ekonomisi olmayan ülke muamelesinin ÇHC için kullanılmaması ve ÇHC’de yerleşik ihracatçıların kendi verileri çerçevesinde normal değerin tespit edilmesi gerektiği belirtilmiştir. Ancak, işbirliğinde bulunan firmaların soru formuna yanıtlarında piyasa ekonomisinde işlem gören ülke statüsünü seçmemeleri üzerine, Yönetmeliğin 7 nci maddesi çerçevesinde normal değer hesaplanmıştır. Bununla birlikte, CISA tarafından Türkiye’nin emsal ülke olarak kullanılmasının güvenilir olmadığı iddia edilmiştir. Ancak gerek Yönetmelik hükümleri gerek İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2023/31) hükümleri uyarınca Türkiye emsal ülke olarak belirlenmiştir.

(3) Kimi ilgili taraflarca, Nihai Bildirim Raporu sonrasında iletilen görüşler kapsamında, normal değerin tespitinde kullanılan mâkul kâr oranına kaynak teşkil eden verilerin paylaşılması talep edilmiştir. İşbu soruşturma kapsamında oluşturulmuş normal değerin tespitinde kullanılan kâr marjının, soruşturma kapsamında değerlendirmeye alınan üretici/ihracatçı firmaların soruşturma konusu ürüne yönelik kâr marjlarıyla tutarlı olduğu değerlendirilmektedir.

(4) Nihai Bildirim Raporu sonrasında iletilen görüşlerde kimi üretici/ihracatçı firmalar tarafından oluşturulmuş normal değerin hesaplanma yönteminin daha detaylı sunulması talep edilmiştir. Ancak söz konusu veriler kamuya açıklanabilir nitelikte olmayan ticari veriler içerdiğinden Yönetmeliğin 22 nci maddesi uyarınca söz konusu talebin karşılanması mümkün bulunmamaktadır.

3.2.2 İhraç fiyatının belirlenmesi

(1) Yönetmeliğin 9 uncu maddesi uyarınca, işbirliğine gelen üretici/ihracatçı firmanın ihraç fiyatı, Türkiye’ye ihraç amacıyla satılan soruşturma konusu ürün için fiilen ödenmiş olan veya ödenmesi gereken fiyat temelinde tespit edilmiştir.

(2) Nihai Bildirim Raporu sonrasında iletilen görüşlerde, bireysel marj hesaplanan üretici bir firma tarafından fabrika çıkış aşaması ihraç fiyatı olarak tacir firma verilerinin esas alınması gerektiği iddia edilmiştir. Bu kapsamda, Yönetmeliğin 9 uncu maddesinde, “ihraç fiyatının bulunmadığı hallerde veya ihracatçı ile ithalatçı ya da üçüncü bir taraf arasında ortaklık veya telafi edici bir düzenleme bulunması nedeniyle ihraç fiyatının güvenilir olmadığı durumlarda; ihraç fiyatı, bağımsız ilk alıcıya yeniden satış fiyatı esas alınarak oluşturulabileceği” belirtilmektedir. Söz konusu firma için yapılan hesaplamada ve Nihai Bildirim Raporu sonrası sunulan görüşlerde, üreticinin fiyatını güvenilir kılmayan bir bulguya rastlanmadığından ve fabrika çıkış aşamasındaki ihraç fiyatı için üretici firma verilerinin esas alınmamasına gerekçe teşkil edecek herhangi bir tespit yapılmadığından söz konusu talep kabul edilmemiştir.

3.2.3 Fiyat karşılaştırması

(1) Adil bir karşılaştırmanın yapılabilmesini teminen, normal değer ile ihraç fiyatı mümkün olduğu ölçüde fabrika çıkış aşamasına getirilerek aynı ticari aşamada karşılaştırılmıştır.

(2) Yönetmeliğin 10 uncu maddesi hükmü gereğince, işbirliğine gelen üretici/ihracatçı firmalar tarafınca fiyat karşılaştırmasını etkilediği ileri sürülen hususlar değerlendirilmiş olup belgelendirilen ve uygulanabilir ayarlamalar marj hesabına yansıtılmıştır.

3.2.4 Damping marjı

(1) Yönetmeliğin 11 inci maddesi çerçevesinde damping marjı, normal değer ile ihraç fiyatının ağırlıklı ortalamasının karşılaştırılması suretiyle hesaplanmıştır. Damping marjının belirlenmesinde kullanılan yöntem ile yapılan hesaplamalar, firma özel nihai bildirimlerinde kapsamlı ve ayrıntılı olarak açıklanmıştır.

(2) CISA tarafından Nihai Bildirim Raporu sonrasında iletilen görüşlerde, damping marjı hesabında kullanılan ihracat fiyatı ile fabrika çıkış aşamasına gidilirken kullanılan ayarlamalara ilişkin bilgilerin ve ayrıca fiyat karşılaştırmasının nasıl yapıldığının Nihai Bildirim Raporunda yer almadığı iddia edilmiştir. Söz konusu hususlar firma özel bilgileri olduğundan, Nihai Bildirim Raporunda yalnızca kamuya açıklanabilir nitelikte bilgiler yer almış, bireysel damping marjı hesaplanan firmalara yönelik hazırlanan özel bildirim raporlarında ise detaylı bilgiler söz konusu firmalarla paylaşılmıştır.

(3) Soruşturma kapsamında işbirliğine gelmeyen/gelmemiş addedilen diğer firmalar için damping marjı, Yönetmeliğin 26 ncı maddesi hükmü uyarınca tespit edilmiştir.

(4) Buna göre, ÇHC’de yerleşik soru formuna cevap veren üretici/ihracatçı firmalar ile işbirliğinde bulunmayan diğer firmalar için CIF bedelin yüzdesi olarak hesaplanan damping marjları aşağıda yer almaktadır.

3.3 Hindistan

3.3.1 Normal değerin belirlenmesi

(1) Yönetmeliğin 5 inci maddesi hükümleri gereğince, işbirliğine gelen üretici/ihracatçı firmaların menşe ülkedeki iç piyasa satışlarının normal değer tespitinde kullanılıp kullanılmayacağının belirlenmesi için genel ve ürün tipleri bazında temsil testi uygulanmıştır. Buna göre, benzer mal satışlarının miktar bazında Türkiye’ye satışlarının %5’ini veya daha fazlasını oluşturması halinde normal değer, normal ticari işlem çerçevesinde kabul edilen iç piyasa satışları esasında, aksi halde oluşturulmuş normal değer esasında belirlenmiştir.

(2) Yönetmeliğin 5 inci maddesi hükümleri gereğince, işbirliğine gelen üretici/ihracatçı firmanın menşe ülkedeki iç piyasa satışlarının normal değer tespitinde kullanılıp kullanılmayacağının belirlenmesi için ürün tipleri bazında normal ticari işlem testi uygulanmıştır.

(3) Buna göre normal değer;

a) Benzer ürünün tip bazında ağırlıklı ortalama net satış fiyatının ağırlıklı ortalama birim maliyetinin üzerinde olduğu durumlarda;

i)                     Birim maliyetin üzerindeki satış miktarının ürün tipinin toplam satış miktarının %80’ini veya daha fazlasını oluşturması halinde, soruşturma dönemi boyunca gerçekleşen tüm iç piyasa satış işlemlerinin (kârlı ya da kârsız) ağırlıklı ortalaması esasında,

ii)                   Birim maliyetin üzerindeki satış miktarının ürün tipinin toplam satış miktarının %80’inden daha azını oluşturması halinde ise soruşturma dönemi boyunca gerçekleşen yalnızca kârlı iç piyasa satış işlemlerinin ağırlıklı ortalaması esasında, belirlenmiştir.

b) Benzer ürünün tip bazında ağırlıklı ortalama net satış fiyatının, ağırlıklı ortalama birim maliyetinin altında olması halinde, soruşturma dönemi boyunca kârlı iç piyasa satış işlemlerinin ağırlıklı ortalaması esasında belirlenmiştir.

c) Benzer ürünün tip bazında kârlı satış işlemi olmaması halinde, oluşturulmuş normal değer esasında belirlenmiştir.

(4) İşbirliğine gelen üretici/ihracatçı firma için Yönetmeliğin 5 inci maddesi hükmü gereğince, iç piyasa satışlarının esas alındığı hallerde normal değer, menşe ülkenin iç pazarında benzer ürün için normal ticari işlemler çerçevesinde bağımsız alıcılar tarafından ödenmiş olan veya ödenmesi gereken fiyatlar esasında belirlenmiştir.

(5) Oluşturulmuş normal değer, firmadan temin edilen benzer ürünün üretim maliyeti ile satış, genel ve idari giderler ile finansman giderine, Yönetmeliğin 6 ncı maddesi hükmüne göre, normal ticari işlemler çerçevesinde mâkul bir kar oranının eklenmesi suretiyle hesaplanmıştır.

3.3.2 İhraç fiyatının belirlenmesi

(1) Yönetmeliğin 9 uncu maddesi uyarınca, işbirliğine gelen üretici/ihracatçı firmanın ihraç fiyatı, Türkiye’ye ihraç amacıyla satılan soruşturma konusu ürün için fiilen ödenmiş olan veya ödenmesi gereken fiyat temelinde tespit edilmiştir.

3.3.3 Fiyat karşılaştırması

(1) Adil bir karşılaştırmanın yapılabilmesini teminen, normal değer ile ihraç fiyatı mümkün olduğu ölçüde fabrika çıkış aşamasına getirilerek aynı ticari aşamada karşılaştırılmıştır.

(2) Yönetmeliğin 10 uncu maddesi hükmü gereğince, işbirliğine gelen üretici/ihracatçı firmalar tarafınca fiyat karşılaştırmasını etkilediği ileri sürülen hususlar değerlendirilmiş olup belgelendirilen ve uygulanabilir ayarlamalar marj hesabına yansıtılmıştır.

3.3.4 Damping marjı

(1) Yönetmeliğin 11 inci maddesi çerçevesinde damping marjı, normal değer ile ihraç fiyatının ağırlıklı ortalamasının karşılaştırılması suretiyle hesaplanmıştır. Damping marjının belirlenmesinde kullanılan yöntem ile yapılan hesaplamalar, firma özel nihai bildiriminde kapsamlı ve ayrıntılı olarak açıklanmıştır.

(2) Soruşturma kapsamında işbirliğine gelmeyen/gelmemiş addedilen diğer firmalar için damping marjı, Yönetmeliğin 26 ncı maddesi hükmü uyarınca tespit edilmiştir.

(3) Buna göre, Hindistan’da yerleşik soru formuna cevap veren üretici/ihracatçı firmalar ile işbirliğinde bulunmayan diğer firmalar için CIF bedelin yüzdesi olarak hesaplanan damping marjları aşağıda yer almaktadır.

3.4 Japonya

3.4.1 Normal değerin belirlenmesi

(1) Yönetmeliğin 26 ncı maddesi çerçevesinde, normal değerin tespitinde, eldeki mevcut veriler kullanılmıştır. Soru formunu yanıtlayan ancak eksiklik bildiriminde talep edilmesine rağmen, eksiklik bildirimine yanıtlarda dâhi firmaların bireysel damping marjı tespiti yapılması için gerekli olan damping marjına esas teşkil eden bilgi ve dokümanları sunmayan ve bu nedenle işbirliğine gelmemiş addedilen JFE Corporation ve Nippon Steel Corporation firmalarının eldeki mevcut verilerinin tüm ürün tiplerine ilişkin normal değerin belirlenmesi için yeterli olmadığı tespit edilmiştir. Bu kapsamda, normal değer eldeki en iyi verinin kullanılmasını teminen, söz konusu firmaların sunduğu verilerden elde edilebilmesi durumunda benzer malın ürün tipi bazında ortalama birim imalat maliyetine genel, idari ve satış giderleri ile makul bir kârın eklenmesiyle; söz konusu firmaların verilerinden elde edilemediği takdirde ise Türkiye’de benzer malın ortalama birim imalat maliyetine genel, idari ve satış giderleri ile makul bir kârın eklenmesiyle oluşturulmuştur.

3.4.2 İhraç fiyatının belirlenmesi

(1) Yönetmeliğin 26 ncı maddesi uyarınca, ihraç fiyatının belirlenmesinde, eldeki mevcut veriler kullanılmıştır. Bu kapsamda, ihraç fiyatı, Türkiye’ye ihracat amacıyla satılan soruşturma konusu ürün için fiilen ödenmiş olan veya ödenmesi gereken fiyat temelinde tespit edilmiştir. Bu çerçevede, eldeki en iyi verinin kullanılmasını teminen soruşturma konusu ülkede yerleşik üretici/ihracatçı firmaların ve söz konusu ürün ihracatını gerçekleştiren işbirliğinde bulunan tacir firmaların ihraç faturaları çerçevesinde Türkiye’ye ihraç amacıyla satılan soruşturma konusu ürün için fiilen ödenmiş olan veya ödenmesi gereken fiyat temelinde tespit edilmiştir.

3.4.3. Fiyat karşılaştırması

(1) Adil bir karşılaştırmanın yapılabilmesini teminen, normal değer ile ihraç fiyatı mümkün olduğu ölçüde fabrika çıkış aşamasına getirilerek aynı ticari aşamada karşılaştırılmıştır.

(2) Yönetmeliğin 10 uncu maddesi hükmü gereğince fiyat karşılaştırmasını etkilediği ileri sürülen hususlar değerlendirilmiş olup belgelendirilen ve uygulanabilir ayarlamalar marj hesabına yansıtılmıştır.

3.4.4. Damping marjı

(1) Yönetmeliğin 11 inci maddesi çerçevesinde damping marjı, soruşturma konusu ürün için tip bazında tespit edilen normal değer ile fabrika çıkış aşamasına getirilen ihraç fiyatının karşılaştırılması suretiyle hesaplanmıştır. Bu kapsamda, CIF bedelin yüzdesi olarak hesaplanan damping marjı Japonya için %39,12 oranındadır.

(2) Nihai Bildirim Raporu sonrası iletilen görüşlerde Japonya’da yerleşik üretici firmalar tarafından, soruşturma kapsamında ellerinden gelen en yüksek gayreti sarf ettikleri ve bu nedenle işbirliğinde bulunmuş sayılmaları gerektiği iddia edilmiştir. Ancak söz konusu iddia Bakanlık tarafından yapılan tespitleri değiştirilebilir nitelikte değildir.

3.5 Rusya

3.5.1 Normal değerin belirlenmesi

(1) Yönetmeliğin 5 inci maddesi hükümleri gereğince, işbirliğine gelen üretici/ihracatçı firmaların menşe ülkedeki iç piyasa satışlarının normal değer tespitinde kullanılıp kullanılmayacağının belirlenmesi için genel ve ürün tipleri bazında temsil testi uygulanmıştır. Buna göre, benzer mal satışlarının miktar bazında Türkiye’ye satışlarının %5’ini veya daha fazlasını oluşturması halinde normal değer, normal ticari işlem çerçevesinde kabul edilen iç piyasa satışları esasında, aksi halde oluşturulmuş normal değer esasında belirlenmiştir.

(2) Yönetmeliğin 5 inci maddesi hükümleri gereğince, işbirliğine gelen üretici/ihracatçı firmanın menşe ülkedeki iç piyasa satışlarının normal değer tespitinde kullanılıp kullanılmayacağının belirlenmesi için ürün tipleri bazında normal ticari işlem testi uygulanmıştır.

(3) Buna göre normal değer;

a) Benzer ürünün tip bazında ağırlıklı ortalama net satış fiyatının ağırlıklı ortalama birim maliyetinin üzerinde olduğu durumlarda;

i)                     Birim maliyetin üzerindeki satış miktarının ürün tipinin toplam satış miktarının %80’ini veya daha fazlasını oluşturması halinde, soruşturma dönemi boyunca gerçekleşen tüm iç piyasa satış işlemlerinin (kârlı ya da kârsız) ağırlıklı ortalaması esasında,

ii)                   Birim maliyetin üzerindeki satış miktarının ürün tipinin toplam satış miktarının %80’inden daha azını oluşturması halinde ise soruşturma dönemi boyunca gerçekleşen yalnızca kârlı iç piyasa satış işlemlerinin ağırlıklı ortalaması esasında, belirlenmiştir.

b) Benzer ürünün tip bazında ağırlıklı ortalama net satış fiyatının, ağırlıklı ortalama birim maliyetinin altında olması halinde, soruşturma dönemi boyunca kârlı iç piyasa satış işlemlerinin ağırlıklı ortalaması esasında belirlenmiştir.

c) Benzer ürünün tip bazında kârlı satış işlemi olmaması halinde, oluşturulmuş normal değer esasında belirlenmiştir.

(4) İşbirliğine gelen üretici/ihracatçı firma için Yönetmeliğin 5 inci maddesi hükmü gereğince, iç piyasa satışlarının esas alındığı hallerde normal değer, menşe ülkenin iç pazarında benzer ürün için normal ticari işlemler çerçevesinde bağımsız alıcılar tarafından ödenmiş olan veya ödenmesi gereken fiyatlar esasında belirlenmiştir.

(5) Oluşturulmuş normal değer, firmadan temin edilen benzer ürünün üretim maliyeti ile satış, genel ve idari giderler ile finansman giderine, Yönetmeliğin 6 ncı maddesi hükmüne göre, normal ticari işlemler çerçevesinde makul bir kar oranının eklenmesi suretiyle hesaplanmıştır.

(6) Nihai Bildirim Raporu sonrasında iletilen görüşlerde bir üretici/ihracatçı firma tarafından, oluşturulmuş normal değer hesabında kimi giderlerde bazı ayarlamalar yapılması gerektiği belirtilmiştir. Ancak söz konusu ayarlama hâlihazırda damping marj hesabının bir adımında mahsuplaştırılarak göz önünde bulundurulduğundan, herhangi ilave bir düzenleme yapılmasına gerek bulunmamaktadır.

3.5.2 İhraç fiyatının belirlenmesi

(1) Yönetmeliğin 9 uncu maddesi uyarınca, işbirliğine gelen üretici/ihracatçı firmanın ihraç fiyatı, Türkiye’ye ihraç amacıyla satılan soruşturma konusu ürün için fiilen ödenmiş olan veya ödenmesi gereken fiyat temelinde tespit edilmiştir.

(2) Nihai Bildirim Raporu sonrasında iletilen görüşlerde, bireysel marj hesaplanan üretici bir firma tarafından fabrika çıkış aşaması ihraç fiyatı olarak tacir firma verilerinin esas alınması gerektiği iddia edilmiştir. Bu kapsamda, Yönetmeliğin 9 uncu maddesinde, “ihraç fiyatının bulunmadığı hallerde veya ihracatçı ile ithalatçı ya da üçüncü bir taraf arasında ortaklık veya telafi edici bir düzenleme bulunması nedeniyle ihraç fiyatının güvenilir olmadığı durumlarda; ihraç fiyatı, bağımsız ilk alıcıya yeniden satış fiyatı esas alınarak oluşturulabileceği” belirtilmektedir. Söz konusu firma için yapılan hesaplamada ve Nihai Bildirim Raporu sonrası sunulan görüşlerde, üreticinin fiyatını güvenilir kılmayan bir bulguya rastlanmadığından ve fabrika çıkış aşamasındaki ihraç fiyatı için üretici firma verilerinin esas alınmamasına gerekçe teşkil edecek herhangi bir tespit yapılmadığından söz konusu talep kabul edilmemiştir.

3.5.3 Fiyat karşılaştırması

(1) Adil bir karşılaştırmanın yapılabilmesini teminen, normal değer ile ihraç fiyatı mümkün olduğu ölçüde fabrika çıkış aşamasına getirilerek aynı ticari aşamada karşılaştırılmıştır.

(2) Yönetmeliğin 10 uncu maddesi hükmü gereğince, işbirliğine gelen üretici/ihracatçı firmalar tarafınca fiyat karşılaştırmasını etkilediği ileri sürülen hususlar değerlendirilmiş olup belgelendirilen ve uygulanabilir ayarlamalar marj hesabına yansıtılmıştır.

3.5.4 Damping marjı

(1) Yönetmeliğin 11 inci maddesi çerçevesinde damping marjı, normal değer ile ihraç fiyatının ağırlıklı ortalamasının karşılaştırılması suretiyle hesaplanmıştır. Damping marjının belirlenmesinde kullanılan yöntem ile yapılan hesaplamalar, firma özel nihai bildirimlerinde kapsamlı ve ayrıntılı olarak açıklanmıştır.

(2) Soruşturma kapsamında işbirliğine gelmeyen/gelmemiş addedilen diğer firmalar için damping marjı, Yönetmeliğin 26 ncı maddesi hükmü uyarınca tespit edilmiştir.

(3) Buna göre, Rusya’da yerleşik soru formuna cevap veren üretici/ihracatçı firmalar ile işbirliğinde bulunmayan diğer firmalar için CIF bedelin yüzdesi olarak hesaplanan damping marjları aşağıda yer almaktadır.

4.        ZARARA İLİŞKİN BELİRLEMELER

4.1 Genel açıklamalar

(1) Yönetmeliğin 17 nci maddesi çerçevesinde, soruşturma konusu ülkeler menşeli dampingli ithalatın hacmi ile bu ithalatın iç piyasadaki benzer mal fiyatları ile yerli üretim dalının ekonomik göstergeleri üzerindeki etkisine bakılmıştır. Söz konusu inceleme, bu raporun 2.1 inci bölümünde belirtilen soruşturma konusu ürün için 1.4 üncü maddede belirtilen 1/1/2020-30/6/2023 tarihleri arasındaki zarar inceleme dönemi için yapılmıştır.

(2) Ürünün ithalat istatistikleri incelenirken, yıllar itibariyle GTİP değişiklikleri de göz önünde bulundurulmuş ve ithalat istatistiklerine dâhil edilmiştir.

(3) Kimi ilgili taraflarca, zarar inceleme döneminin baz yılının 2020 yılı yerine 2021 yılı olması gerektiği iddia edilmiştir. Yerli üretim dalının Bakanlığımıza ilettiği başvuruda zarar iddiası 2020-2022 yılları ile SD için yapılmış olup, zarar incelemesi söz konusu dönem esas alınarak gerçekleştirilmiştir.

4.2 Ürünün genel ithalatının mutlak gelişimi ile fiyatları

(1) Soruşturma konusu ürünün genel ithalatı, 2020 yılında 4.242.833 ton, 2021 yılında 5.587.743 ton, 2022 yılında 4.511.415 ton ve SD’de 4.700.755 ton seviyelerinde gerçekleşmiştir.

(2) Söz konusu ithalatın değeri 2020 yılında 2,1 milyar ABD doları, 2021 yılında 4,9 milyar ABD doları, 2022 yılında 4 milyar ABD doları ve SD’de ise 3,6 milyar ABD doları seviyelerinde gerçekleşmiştir.

(3) Genel ithalatın ortalama birim fiyatları ise, incelenen dönemler için sırasıyla 506 ABD doları/ton, 873 ABD doları/ton, 893 ABD doları/ton ve 770 ABD doları/ton seviyelerinde gerçekleşmiştir.

4.3 Ürünün soruşturma konusu ülkelerden ithalatının mutlak gelişimi ile fiyatları  

(1) ÇHC menşeli soruşturma konusu ürün ithalatının gelişimi incelendiğinde, 2020 yılında 1.239 ton seviyelerinde gerçekleşen ithalatın 2021 yılında 291.365 ton, 2022 yılında 568.605 ton, SD’de ise 1.297.777 ton seviyelerine yükseldiği görülmektedir.

(2) Söz konusu ithalatın değeri incelenen dönemler için sırasıyla 2 milyon ABD doları, 269 milyon ABD doları, 553 milyon ABD doları ve 996 milyon ABD doları seviyelerinde gerçekleşmiştir.

(3) Yukarıdaki veriler ışığında, ÇHC menşeli ithalatın ortalama birim fiyatları hesaplanmıştır. 2020 yılında 1.246 ABD doları/ton olan ortalama birim fiyat, 2021 yılında 922 ABD doları/ton seviyelerine gerilemiş, 2022 yılında 972 ABD doları/ton seviyelerinde gerçekleşmiş, SD’de ise 767 ABD doları/ton seviyelerine gerilemiştir.

(4) ÇHC menşeli ithalatın genel ithalat içerisindeki miktar bazındaki payı, 2020 yılında %0,03 seviyelerinde gerçekleşmiş, 2021 yılında %5 seviyelerine, 2022 yılında %13 seviyelerine, SD’de ise %28 seviyelerine yükselmiştir.

(5) Hindistan menşeli soruşturma konusu ürün ithalatının gelişimi incelendiğinde, 2020 yılında 5.535 ton seviyelerinde gerçekleşen ithalatın 2021 yılında 613.752 tona, 2022 yılında ise 628.431 tona yükseldiği, SD’de ise 172.607 tona gerilediği görülmektedir. 

(6) Söz konusu ithalatın değeri incelenen dönemler için sırasıyla 3 milyon ABD doları, 584 milyon ABD doları, 497 milyon ABD doları ve 118 milyon ABD doları seviyelerinde gerçekleşmiştir.

(7) Yukarıdaki veriler ışığında, Hindistan menşeli ithalatın ortalama birim fiyatları hesaplanmıştır. 2020 yılında 525 ABD doları/ton olan ortalama birim fiyat, 2021 yılında 952 ABD doları/ton seviyelerine yükselmiş, 2022 yılında 791 ABD doları/ton seviyelerinde gerçekleşmiş, SD’de ise 684 ABD doları/ton seviyelerine gerilemiştir.

(8) Hindistan menşeli ithalatın genel ithalat içerisindeki miktar bazındaki payı, 2020 yılında %0,13 seviyelerinde gerçekleşmiş, 2021 yılında %11 seviyelerine, 2022 yılında %14 seviyelerine yükselmiş, SD’de ise %4 seviyelerinde gerçekleşmiştir.

(9) Japonya menşeli soruşturma konusu ürün ithalatının gelişimi incelendiğinde, 2020 yılında 368.784 ton seviyelerinde gerçekleşen ithalatın 2021 yılında 419.303 tona yükseldiği, 2022 yılında 351.514 ton seviyelerinde gerçekleştiği görülmektedir. SD’de ise 443.058 tona yükseldiği görülmektedir. 

(10) Söz konusu ithalatın değeri incelenen dönemler için sırasıyla 173 milyon ABD doları, 357 milyon ABD doları, 316 milyon ABD doları ve 330 milyon ABD doları seviyelerinde gerçekleşmiştir.

(11) Yukarıdaki veriler ışığında, Japonya menşeli ithalatın birim ortalama fiyatları hesaplanmıştır. 2020 yılında 469 ABD doları/ton olan ortalama birim fiyat, 2021 yılında 852 ABD doları/ton seviyelerine yükselmiş, 2022 yılında 900 ABD doları/ton seviyelerinde gerçekleşmiş, SD’de ise 746 ABD doları/ton seviyelerine gerilemiştir.

(12) Japonya menşeli ithalatın genel ithalat içerisindeki miktar bazındaki payı incelenen yıllar ve dönem için sırasıyla %9, %8, %8 ve %9 seviyelerinde gerçekleşmiştir.

(13) Rusya menşeli soruşturma konusu ürün ithalatının gelişimi incelendiğinde, 2020 yılında 1.221.761 ton seviyelerinde gerçekleşen ithalatın 2021 yılında 1.905.825 tona yükseldiği, 2022 yılında 1.222.941 ton seviyelerinde, SD’de ise 1.314.597 ton seviyelerinde gerçekleştiği görülmektedir. 

(14) Söz konusu ithalatın değeri incelenen dönemler için sırasıyla 555 milyon ABD doları, 1,5 milyar ABD doları, 957 milyon ABD doları ve 885 milyon ABD doları seviyelerinde gerçekleşmiştir.

(15) Yukarıdaki veriler ışığında, Rusya menşeli ithalatın ortalama birim fiyatları hesaplanmıştır. 2020 yılında 454 ABD doları/ton olan ortalama birim fiyat, 2021 yılında 812 ABD doları/ton seviyelerine yükselmiş, 2022 yılında 782 ABD doları/ton seviyelerinde gerçekleşmiş, SD’de ise 673 ABD doları/ton seviyelerine gerilemiştir.

(16) Rusya menşeli ithalatın genel ithalat içerisindeki miktar bazındaki payı, 2020 yılında %29 seviyelerinde gerçekleşmiş, 2021 yılında %34 seviyelerine yükselmiş, 2022 yılında %27 seviyelerinde, SD’de ise %28 seviyelerinde gerçekleşmiştir.

(17) Soruşturma konusu ülkelerden ithalat toplu olarak incelendiğinde, 2020 yılında 1.597.319 ton seviyelerinde gerçekleşen ithalatın, 2021 yılında 3.230.245 tona yükseldiği, 2022 yılında 2.771.492 ton seviyelerinde, SD’de ise 3.228.039 ton seviyelerinde gerçekleştiği görülmektedir.

(18) Soruşturma konusu ülkeler menşeli ithalatın toplam değeri ise 2020 yılında 732 milyon ABD doları seviyelerinden 2021 yılında 2,8 milyar ABD doları seviyelerine yükselmiş, 2022 ve SD’de ise 2,3 milyar seviyelerinde gerçekleşmiştir.

(19) Soruşturma konusu ülkeler menşeli ithalatın ortalama birim fiyatları ise incelenen dört dönem için sırasıyla 458 ABD doları/ton, 854 ABD doları/ton, 838 ABD doları/ton ve 721 ABD doları/ton seviyelerinde gerçekleşmiştir.

(20) Soruşturma konusu ülkeler menşeli ithalatın, toplam ithalat içerisindeki miktar bazındaki payı, 2020 yılında %38 seviyelerinden 2021 yılında %58’e, 2022 yılında %61’e ve SD’de %69’a yükselmiştir.

4.4 Üçüncü ülkelerden gerçekleştirilen ithalatın mutlak gelişimi ile fiyatları

(1) Soruşturmaya konu olmayan üçüncü ülkeler menşeli toplam ithalat incelendiğinde, 2020 yılında 2.645.514 ton seviyelerinde gerçekleşen ithalatın 2021 yılında 2.357.498 ton seviyelerine, 2022 yılında 1.739.923 ton seviyelerine, SD’de ise 1.472.716 ton seviyelerine gerilediği görülmektedir.

(2) Diğer ülkeler menşeli ithalatın değeri 2020 yılında 1,4 milyar ABD doları, 2021 yılında 2,1 milyar ABD doları, 2022 yılında 1,7 milyar ABD doları ve SD’de 1,3 milyar ABD doları seviyelerinde gerçekleşmiştir.

(3) Söz konusu ithalatın ortalama birim fiyatları ise incelenen dönemde sırasıyla, 535 ABD doları/ton, 901 ABD doları/ton, 981 ABD doları/ton ve 877 ABD doları/ton seviyelerinde gerçekleşmiştir.

(4) Soruşturmaya konu olmayan ülkeler menşeli ithalatın genel ithalat içerisindeki payı ise 2020 yılında %62, 2021 yılında %42, 2022 yılında %39 ve SD’de %31 seviyelerinde gerçekleşmiştir.

4.5 İthalatın nispi gelişimi

(1) Soruşturma konusu ithalatın Türkiye pazarındaki nispi konumunu görebilmek için söz konusu ithalatın toplam Türkiye benzer mal tüketimi içindeki payı 2020-2022 yılları ile SD için incelenmiştir. Türkiye toplam benzer mal tüketiminin hesaplanmasında başvuru sahibi yerli üretim dalının yurt içi satışları ve diğer yerli üreticinin yurt içi satışları ile genel ithalat miktarı toplanmıştır. Yerli üretim dalının yurt içi satışlarının ve soruşturma konusu ülkelerden gerçekleştirilen ithalatın toplam tüketime oranlanmasıyla pazar payları hesaplanmıştır. İncelenen veriler 2020 yılı 100 birim olacak şekilde endekslenmiştir.

(2) Buna göre yurt içi tüketim endeksi 2020 yılı 100 birim olarak kabul edildiğinde, 2021 yılında 114 birime yükselmiş, 2022 yılında 105 birim ve SD’de 106 birim seviyelerinde gerçekleşmiştir.

(3) ÇHC menşeli ithalatın pazar payı 2020 yılı 100 birim kabul edildiğinde, 2021 yılında 20.600 birime, 2022 yılında 43.515 birime ve SD’de 99.179 birime yükselmiştir.

(4) Hindistan menşeli ithalatın pazar payı 2020 yılı 100 birim kabul edildiğinde, 2021 yılında 9.711 birime, 2022 yılında 10.763 birime yükselmiş, SD’de ise 2.952 birim olarak gerçekleşmiştir.

(5) Japonya menşeli ithalatın pazar payı 2020 yılı 100 birim kabul edildiğinde, 2021 yılında 100 birim seviyelerinde gerçekleşmiş, 2022 yılında 90 birime gerilemiş, SD’de ise 114 birime yükselmiştir.

(6) Rusya menşeli ithalatın pazar payı 2020 yılı 100 birim kabul edildiğinde, 2021 yılında 137 birime yükselmiş, 2022 yılında 95 birime gerilemiş, SD’de ise 102 birime yükselmiştir.

(7) Soruşturma konusu ülkelerin toplam pazar payı, 2020 yılı 100 birim kabul edildiğinde, 2021 yılında 177 birime yükselmiş, 2022 yılında 164 birim olarak gerçekleşmiş, SD’de ise 191 birime yükselmiştir.

(8) Diğer ülkelerin toplam pazar payı, 2020 yılı 100 birim kabul edildiğinde, 2021 yılında 78 birime, 2022 yılında 62 birime ve SD’de 53 birime gerilemiştir.

(9) Yerli üretim dalının pazar payı endeksi, 2020 yılı 100 birim kabul edildiğinde, 2021 yılında 91 birime gerilemiş, 2022 yılında 95 birim seviyelerinde gerçekleşmiş, SD’de ise 92 birime gerilemiştir.

4.6 Dampingli ithalatın yerli üretim dalının iç piyasa fiyatları üzerindeki etkisi

4.6.1 Fiyat kırılması

(1) Yönetmeliğin 17 nci maddesinin ilgili hükümleri çerçevesinde, dampingli ithalatın yerli üretim dalının satış fiyatları üzerindeki etkisi değerlendirilirken soruşturma konusu ülkelerden gerçekleştirilen ithalatın yerli üretim dalının fiyatlarını kırıp kırmadığı incelenmiştir. Fiyat kırılması, soruşturma konusu ithal ürünün Türkiye pazarına giriş fiyatlarının yerli üretim dalının yurt içi birim satış fiyatlarının yüzde olarak ne kadar altında kaldığını göstermekte olup CIF bedelin yüzdesi olarak hesaplanmaktadır.

(2) Fiyat kırılması hesap edilirken, ortalama CIF ithal birim fiyatının üzerine soruşturma konusu ülkelere yönelik uygulanan gümrük vergisi1 ile CIF kıymetin %1,43’ü tutarındaki diğer ithalat masrafları2 eklenerek ürünün Türkiye piyasasına giriş fiyatı bulunmuştur. Bulunan değer ile yerli üretim dalının ortalama yurt içi satış fiyatı karşılaştırılmıştır.

([1] SD’de en çok ithalat gerçekleşen GTİP’lerin gümrük vergisi olan %9 kullanılmıştır.

2 İthalatçı soru formlarında sunulan veriler çerçevesinde hesaplanmıştır.)

(3) Bu çerçevede, SD’de

·         ÇHC’den gerçekleşen ithalatın yerli üretim dalının fiyatlarını CIF bedelin %0<X<%5’i aralığında bir oranda kırdığı,

·         Hindistan’dan gerçekleşen ithalatın yerli üretim dalının fiyatlarını CIF bedelin %10<X<%15’i, aralığında bir oranda kırdığı,

·         Japonya’dan gerçekleşen ithalatın yerli üretim dalının fiyatlarını CIF bedelin %0<X<%5’i aralığında bir oranda kırdığı,

·         Rusya’dan gerçekleşen ithalatın yerli üretim dalının fiyatlarını CIF bedelin %5<X<%10’u aralığında bir oranda kırdığı,

tespit edilmiştir.

(4) Nihai Bildirim Raporu sonrasında iletilen görüşlerde, kamuya açık ithalat birim fiyatları incelendiğinde Hindistan’ın birim fiyatının Rusya’dan yüksek olduğu buna rağmen Hindistan’a hesaplanan fiyat kırılmasının daha yüksek olmasının maddi hata teşkil ettiği iddia edilmektedir. Ancak, işbu soruşturma kapsamında hesaplanan fiyat kırılması kamuya açık ithalat birim fiyatları üzerinden değil, soruşturma kapsamında elde edilen üretici/ihracatçı firma verileri çerçevesinde hesaplanmıştır. Bu kapsamda, ilgili tarafların teorik fiyat kırılması ve baskısı hesaplarıyla farklılık bulunması olağandır.

4.6.2 Fiyat baskısı

(1) Yönetmeliğin 17 nci maddesinin ilgili hükümleri çerçevesinde, dampingli olduğu iddia edilen ithalatın yerli üretim dalının satış fiyatları üzerindeki etkisi değerlendirilirken soruşturma konusu ülkelerden gerçekleştirilen ithalatın yerli üretim dalının fiyatlarına baskı yapıp yapmadığı incelenmiştir.

(2) Fiyat baskısı, yerli üretim dalının fiyatlarının dampingli ithalat sebebiyle baskı altında bulunması ve yerli üreticinin fiyatlarını makul kâr elde edecek şekilde belirleyememesi durumunu ifade etmektedir.

(3) Bu kapsamda, soruşturma konusu ürünün gümrük vergisi ve gümrükleme masrafları dâhil Türkiye pazarına ortalama giriş fiyatı ile yerli üretim dalının ağırlıklı ortalama birim ticari maliyetine makul bir kâr (%1X) eklenerek bulunan olması gereken yurt içi birim satış fiyatı karşılaştırılmıştır. 

(4) Bu çerçevede, SD’de

·         ÇHC’den gerçekleşen ithalatın yerli üretim dalının fiyatlarını CIF bedelin %10<X<%15’i aralığında bir oranda baskıladığı,

·         Hindistan’dan gerçekleşen ithalatın yerli üretim dalının fiyatlarını CIF bedelin %20<X<%25’i aralığında bir oranda baskıladığı,

·         Japonya’dan gerçekleşen ithalatın yerli üretim dalının fiyatlarını CIF bedelin %10<X<%15’i aralığında bir oranda baskıladığı,

·         Rusya’dan gerçekleşen ithalatın yerli üretim dalının fiyatlarını CIF bedelin %15<X<%20’si aralığında bir oranda baskıladığı,

tespit edilmiştir.

(5) Nihai Bildirim Raporu sonrasında, kamuya açık ithalat birim fiyatlarından geri gidilerek fiyat baskısı hesabında kullanılan maliyetlerin 803 ABD doları/ton ile 836 ABD doları/ton seviyeleri ve benzeri seviyelerde oluştuğunun tahmin edildiği ve bu maliyetlerin gerçekleri yansıtmadığı kimi ilgili taraflarca iddia edilmiştir. Ancak, soruşturma kapsamında hesaplanan fiyat baskısı kamuya açık ithalat birim fiyatları üzerinden değil, işbu soruşturma kapsamında elde edilen üretici/ihracatçı firma verileri çerçevesinde hesaplanmıştır. Bu kapsamda, ilgili tarafların teorik fiyat kırılması ve baskısı hesaplarıyla farklılık bulunması olağandır. Bununla birlikte, fiyat baskısı hesabında kullanılan maliyetlerin söz konusu iddiada yer alan seviyelerde olmadığının belirtilmesinde fayda bulunmaktadır.

(6) Nihai Bildirim Raporu sonrasında iletilen görüşlerde kimi ilgili taraflarca, hesaplamada kullanılan gümrük vergisinin gerçeği yansıtmadığı, mevcut gümrük vergisinin kullanılması gerektiği iddia edilmiştir. Ancak, fiyat kırılması ve baskısı hesabı soruşturma döneminde ihracat fiyatları ile soruşturma döneminde yerli üretim dalının satış fiyatları ve maliyetleri göz önünde bulundurularak hesaplandığından, kullanılan gümrük vergisi oranının soruşturma dönemini yansıtması gerekmektedir. Hâlihazırda yürürlükte bulunan gümrük vergisi soruşturma dönemi gerçeklerini yansıtmamaktadır.

(7) Nihai Bildirim Raporu sonrasında yerli üretim dalı tarafından iletilen görüşlerde, fiyat kırılması ve baskısı hesaplarında kullanılan gümrük vergisinin gerçeği yansıtmadığı, ithalatın çoğunluğunun dahilde işleme rejimi (DİR) kapsamında gerçekleşmesi nedeniyle söz konusu durumun göz önünde bulundurularak ağırlıklandırılmış gümrük vergisinin hesaplanması ve hesaplanan söz konusu düşük oranın kullanılması ya da nihai kullanım kapsamında daha düşük orandaki gümrük vergisinin kullanılmasının gerektiği, fiyat kırılması ve baskısı oranlarının normalde daha yüksek seviyelerde olduğu iddia edilmiştir. Ancak, dampingli ithalatın yerli üretim dalının fiyatları üzerindeki etkisinin normal şartlarda ödenmesi gereken gümrük vergileri hesaba katılarak incelenmesi gerektiğinden işbu soruşturma kapsamında fiyat kırılması ve fiyat baskısı hesaplarında SD’de yürürlükte bulunan gümrük vergisi kullanılmıştır.

4.7     Yerli üretim dalının ekonomik göstergeleri

(1) Yerli üretim dalının ekonomik göstergeleri, maddi zarar inceleme dönemi olan 2020, 2021 ve 2022 yılları ile SD için incelenmiştir.

(2) Eğilimin sağlıklı bir şekilde analiz edilebilmesi amacıyla, Türk lirası bazındaki veriler yıllık ortalama Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) kullanılması suretiyle enflasyondan arındırılarak, 2020 yılı 100 birim olacak şekilde endekslenmiştir.

(3) Ekonomik göstergelerin değerlendirilmesinde, soruşturma konusu ürüne ait miktar incelemesinde ton ölçü birimi kullanılmıştır.

(4) Nihai Bildirim Raporu sonrasında kimi ilgili taraflarca yerli üretim dalının ekonomik göstergelerine ilişkin verilerde SD’de yurtiçi satışlardan ürün kârı, yurtdışı satışlardan ürün kârı ve kârlılık verilerinde maddi hata yapıldığı iddia edilmiştir. Ancak, yapılan inceleme neticesinde ekonomik göstergelerin değerlendirilmesinde herhangi bir maddi hata yapılmadığı, enflasyondan arındırılmış ve endekslenmiş verilerden böyle bir çıkarımın yapılmasının zaten mümkün olmadığı tespit edilmiştir. Bu kapsamda söz konusu iddianın asılsız olduğu anlaşılmaktadır.

(5) Nihai Bildirim Raporu sonrasında kimi ilgili taraflarca iletilen görüşlerde hangi muhasebe standardına göre düzenlenen mali tabloların kullanıldığının ve yerli üreticilerin verilerinin konsolidasyonunun nasıl yapıldığının açıklaması gerektiği belirtilmiştir. Ancak, söz konusu hususların kamuya açıklanmasına ihtiyaç duyulmadığı değerlendirilmektedir.

a) Üretim, kapasite ve kapasite kullanım oranı (KKO)

(1) Yerli üretim dalının soruşturma konusu ürün için 2020 yılında 100 birim olan üretim miktar endeksi, 2021 yılında 103 birime yükselmiş; 2022 yılında 93 birime, SD’de ise 88 birime gerilemiştir.

(2) Yerli üretim dalının kapasitesi incelenen dönemde değişiklik göstermemiş; incelenen yıllar ve dönem için 100 birim olarak gerçekleşmiştir. Anılan dönemde kapasite kullanım endeksi ise sırasıyla 100 birim, 103 birim, 93 birim ve 88 birim olarak gerçekleşmiştir.

(3) Kimi ilgili taraflarca, yerli üretim dalının üretim miktarının ve kapasite miktarının soruşturma konusu ürünün Türkiye tüketimini karşılayabilecek düzeyde olmadığı belirtilmiştir. Yürürlükteki ithalatta haksız rekabetin önlenmesi hakkında mevzuat uyarınca, yerli üretim dalının soruşturma konusu ürünün Türkiye tüketiminin tamamını karşılaması gibi bir zorunluluk bulunmamakla birlikte, yerli üretim dalının hâlihazırda kapasitesinin altında faaliyet gösterdiği, bu çerçevede Türkiye tüketimine sunulabilecek ancak incelenen dönemde kullanılamayan kapasitelerinin olduğu görülmektedir.

b) Yurt içi ve yurt dışı satışlar

(1) Yerli üretim dalının soruşturma konusu ürün için 2020 yılında 100 birim olarak kabul edilen yurt içi satış miktarı endeksi 2021 yılında 104 birime yükselmiş; 2022 yılında 100 birime, SD’de ise 98 birime gerilemiştir.

(2) Yurt içi satış değeri endeksi ise incelenen dönemde sırasıyla 100 birim, 154 birim, 127 birim ve 104 birim seviyelerinde gerçekleşmiştir.

(3) Yerli üretim dalının yurt dışı satış miktar endeksi 2020 yılında 100 birim, 2021 yılında 88 birim, 2022 yılında 66 birim, SD’de ise 54 birim olarak gerçekleşmiştir.

(4) Yurt dışı satış değer endeksi ise incelenen dönemde sırasıyla 100 birim, 152 birim, 89 birim ve 60 birim seviyelerinde gerçekleşmiştir.

c) Yurt içi fiyatlar

(1) Yerli üretim dalının soruşturma konusu ürün için yurt içi birim satış fiyatı endeksi 2020 yılı için 100 birim olarak kabul edildiğinde, 2021 yılında 149 birime yükselmiş, 2022 yılında 127 birim, SD’de ise 106 birim seviyesinde gerçekleşmiştir.

ç) Pazar payı

(1) Yerli üretim dalının pazar payı endeksi 2020 yılı için 100 birim olarak kabul edildiğinde, 2021 yılında 91 birime gerilemiş, 2022 yılında 95 birim, SD’de ise 92 birim seviyelerinde gerçekleşmiştir.

d) Maliyetler ve kârlılık      

(1) Yerli üretim dalının soruşturma konusu ürün için 2020 yılında 100 birim olan birim sınai maliyet endeksi, 2021 yılında 129 birime yükselmiş, 2022 yılında 126 birim, SD’de ise 114 birim olarak gerçekleşmiştir.  Faaliyet ve finansman giderleri eklenerek hesaplanan birim ticari maliyet endeksi ise 2020 yılında 100 birim kabul edildiğinde, 2021 yılında 132 birime yükselmiş; 2022 yılında 126 birim, SD’de ise 115 birim seviyelerinde gerçekleşmiştir.

(2) Yerli üretim dalının soruşturma konusu ürün için gerçekleşen birim ticari maliyetleri ve yurt içi satış fiyatları dikkate alınarak hesaplanan yurt içi satışlardan birim kârlılık endeksi 2020 yılında 100 birim kabul edildiğinde, 2021 yılında 287 birime yükselmiş, 2022 yılında 136 birim olarak gerçekleşmiş, SD’de ise 32 birime gerilemiştir.

(3) Yurt dışı satışlardan birim kârlılık endeksi incelenen yıllarda sırasıyla 100 birim, 514 birim, 212 birim ve 87 birim seviyelerinde gerçekleşmiştir.

(4) Yerli üretim dalının toplam satışlarında birim kârlılığı ise 2020 yılında 100 birim olarak kabul edildiğinde, 2021 yılında 336 birime yükselmiş, 2022 yılında 150 birim olarak gerçekleşmiş, SD’de ise 41 birime gerilemiştir.

(5) Kimi ilgili taraflarca, yerli üretim dalını içeren firmalardan bir kısmının halka arz olan verileri kapsamında ilgili firmaların kârlılıklarıyla ilgili görüşler iletilmiştir. Ancak, soruşturma kapsamında incelenen kârlılık verileri, soruşturma konusu ürün özelinde gerçekleşen kârlılık ile ilgilidir.

e) Stoklar              

(1) Yerli üretim dalının dönem sonu stok miktarı 2020 yılında 100 birim olarak kabul edildiğinde, 2021 yılında 144 birime yükselmiş, 2022 yılında 95 birime gerilemiş, SD’de ise 111 birim seviyelerinde gerçekleşmiştir.

f) İstihdam

(1) Yerli üretim dalının soruşturma konusu ürün üretiminde çalışan işçi sayısı endeksi 2020 yılı 100 birim kabul edildiğinde, 2021 yılında 104 birim, 2022 yılında 103 birim, SD’de ise 100 birim seviyelerinde gerçekleşmiştir.

g) Ücretler            

(1) Soruşturma konusu ürün üretiminde çalışan bir işçinin aylık brüt ücret endeksi 2020 yılında 100 birim olarak kabul edildiğinde, 2021 yılında 81 birime, 2022 yılında 58 birime gerilemiş, SD’de ise 74 birim seviyelerinde gerçekleşmiştir.

ğ) Verimlilik         

(1) Soruşturma konusu ürün üretiminde çalışan işçi başına düşen üretim miktarını gösteren verimlilik endeksi 2020 yılında 100 birim olarak kabul edildiğinde, 2021 yılında 99 birime, 2022 yılında 90 birime, SD’de ise 88 birime gerilemiştir.

h) Nakit akışı

(1) Soruşturma konusu üründe sağlanan nakit akış endeksi 2020 yılında 100 birim olarak kabul edildiğinde, 2021 yılında 309 birime yükselmiş, 2022 yılında 141 birim olarak gerçekleşmiş, SD’de ise 51 birime gerilemiştir.

ı) Büyüme

(1) Yerli üretim dalının bütün faaliyetlerini kapsayan aktif büyüklüğü incelenen yıllarda sırasıyla 100 birim, 135 birim, 86 birim ve 93 birim seviyelerinde gerçekleşmiştir.

i) Sermayeyi artırma yeteneği

(1) Yerli üretim dalının öz sermaye endeksi 2020 yılı 100 birim olarak kabul edildiğinde, 2021 yılında 137 birime yükselmiş, 2022 yılında 101 birim seviyesinde gerçekleşmiş, SD’de ise 90 birime gerilemiştir.

j) Yatırımları artırma yeteneği

(1) Yerli üretim dalının incelenen dönemde tevsi yatırımları 2020 yılında 100 birim, 2021 yılında 42 birim, 2022 yılında ise 87 birim ve SD’de 84 birim olarak gerçekleşmiştir. İncelenen dönemde yerli üretim dalının yenileme yatırımları ise 2020 yılı 100 birim kabul edildiğinde 2021 yılında 198 birim, 2022 yılında 181 birim, SD’de ise 219 birim olarak gerçekleşmiştir.

(2) Yerli üretim dalının yatırımlarının geri dönüş oranı (dönem kârı/öz sermaye) 2020 yılında 100 birim olarak kabul edildiğinde, 2021 yılında 286 birime yükselmiş, 2022 yılında 158 birim olarak gerçekleşmiş, SD’de ise 41 birime gerilemiştir. 

4.8 Yerli üretim dalının ekonomik göstergelerinin değerlendirilmesi

(1) Yerli üretim dalının soruşturma konusu üründeki üretim miktarı, incelenen dönem itibarıyla düşüş göstermektedir. SD’de 2020 yılına göre üretim miktarında %12’lik bir düşüş olduğu görülmektedir.

(2)  Yerli üretim dalının soruşturma konusu üründeki yurt içi satış miktarının incelenen dönem itibarıyla baz yıla göre düşüş gösterdiği gözlemlenmekte olup SD’de 2020 yılına göre %2 oranında bir düşüş olduğu görülmektedir.

(3) Yerli üretim dalının soruşturma konusu üründeki yurt içi satışlardan birim kârlılığının, 2021 ve 2022 yıllarında 2020 yılına göre artış gösterdiği görülmekle birlikte, SD’de düşüş gösterdiği, 2020 yılı ile SD karşılaştırıldığında, SD’de söz konusu birim kârlılık endeksinin %68 oranında düşüş gösterdiği görülmektedir. Bununla birlikte, yerli üretim dalının yurt içi satışlardan birim kârlılığı mutlak olarak incelendiğinde, 2020 ve 2022 yıllarında yurtiçi satışlardan birim karlılığın, mâkul kârın altında olduğu, SD’de söz konusu mutlak kârlılığın daha da azaldığı görülmektedir.

(4) Yerli üretim dalının üretimindeki düşüşe paralel olarak, kapasite kullanım oranının 2022 yılı ve SD’de düşüş gösterdiği görülmektedir.

(5) 2020 yılı baz alındığında, yerli üretim dalının soruşturma konusu ürün stok miktarında 2021 yılı ve SD’de artış olduğu görülmektedir.  Bu çerçevede, stok çevrim hızının da anılan dönemde düştüğü görülmektedir.

(6) Yerli üretim dalının soruşturma konusu ürüne yönelik ürün nakit akışının SD’de önemli oranda azaldığı gözlemlenmektedir.

(7) Yerli üretim dalının soruşturma konusu ürünün Türkiye tüketiminden aldığı pazar payının 2020-2022 yılları ile SD’de baz yıla göre düşüş gösterdiği (%8) görülmektedir.

(8) Kimi ilgili taraflarca, yerli üretim dalının başvurularındaki zarar delillerinin bir damping soruşturması açılmasını haklı kılacak mahiyette olmadığı, bununla birlikte gizli olmayan özette aralık vermek suretiyle sunulan verilerin yeterli olmadığı ve kimi verilerin daha açık paylaşılması gerektiği ileri sürülmüştür. Yapılan incelemede, yerli üretim dalı tarafından yapılan başvuruda damping soruşturması açılması için gerekli olan damping, zarar ve illiyet bağı hususlarının bulunduğu görülmektedir. Bununla birlikte, yerli üretim dalı tarafından sunulan gizli olmayan özette yer alan verilerin açık bir şekilde paylaşılmasının, ticari sır niteliğinde veri olmaları nedeniyle Yönetmeliğin 22 nci maddesi uyarınca mümkün olmadığı değerlendirilmektedir.

(9) Kimi ilgili taraflar, yerli üretim dalının başvurularının gizli olmayan özetinde belirtilen %15 oranındaki mâkul kârın piyasa gerçeklerini yansıtmadığını iddia etmiştir. Soruşturma esnasında yapılan incelemeler neticesinde, yerli üretim dalı söz konusu kâr oranını destekleyici nitelikte küresel çalışmaları Bakanlıkla paylaşmış; bununla birlikte, işbu soruşturma kapsamında elde edilen veriler çerçevesinde %15 kâr oranının küresel piyasaların gerçeklerini yansıttığı görülmüştür. Nihai Bildirim Raporu sonrasında kimi ilgili taraflarca mâkul kârın piyasa gerçeklerini yansıtmadığı görüşleri tekrarlanmıştır. Ancak, işbu soruşturma kapsamında değerlendirmeye alınan üretici/ihracatçı firmaların soruşturma konusu ürüne yönelik kâr marjlarının da esas alınan mâkul kâr oranını destekler nitelikte olduğu görülmektedir.

(10) Kimi ilgili taraflarca, yerli üretim dalını oluşturan yerli üretici firmaların verilerinin konsolide olarak paylaşılmasının yerine ayrı ayrı paylaşılması talep edilmiştir. İşbu raporun 1.3 üncü bölümünde belirtildiği üzere yerli üretim dalını temsil etmeye haiz firmalar nezdinde yapılan zarar incelemesi bütüncül olarak gerçekleştirilmiştir.

(11) Yerli üretim dalının ekonomik göstergelerinin bütüncül olarak değerlendirilmesi neticesinde; incelenen dönemde soruşturma konusu ürünün üretim, yurt içi satış miktarı, stok miktarı ve stok değeri, ürün nakit akışı, kapasite kullanım oranı ve pazar payı gibi temel ekonomik göstergelerinde bozulma olduğu ve yurt içi satışlardan birim kârlılığın SD’de düşüş gösterdiği ve yurt içi satışlardan birim kârlılığın 2020 ve 2022 yılları ile SD’de mâkul kârın altında seyrettiği görülmektedir.

4.9 Zarara ilişkin değerlendirme

(1) Yönetmeliğin 17 nci maddesi çerçevesinde, maddi zararın belirlenmesine temel teşkil eden etkenler incelenmiştir.

(2) Soruşturma konusu ürünün ÇHC’den gerçekleşen ithalatının 2020 yılından SD’ye mutlak olarak önemli oranda (1.048 kat) artış gösterdiği görülmektedir.

(3) ÇHC menşeli ithalatın soruşturma konusu ürünün genel ithalatı içerisindeki payının ise %0 seviyesinden %28 seviyesine çıktığı görülmektedir.

(4) ÇHC menşeli ithalatın, Türkiye’nin tüketiminden aldığı payın, 2020 yılı 100 birim kabul edildiğinde, SD’de 99.179 birime yükseldiği görülmektedir.

(5) Soruşturma konusu ürünün Hindistan’dan gerçekleşen ithalatının 2020 yılından 2022 yılına mutlak olarak ciddi bir artış gösterdiği görülmektedir. 2020 yılında 5 bin ton seviyelerinde gerçekleşen Hindistan menşeli ithalat 114 kat artış göstererek 2022 yılında 628 bin tona yükselmiştir. 2022 yılından SD’ye ise bir düşüş olmakla birlikte; SD ile baz yıl olan 2020 yılı karşılaştırıldığında, 31 kat artış gösterdiği görülmektedir. Bununla birlikte, yerli üretim dalı tarafından, SD’de 2022 yılına göre yaşanan düşüşün, Hindistan hükümeti tarafından 2022 yılının Mayıs ayından Kasım ayına kadar soruşturma konusu ürünün Hindistan’dan ihracatında getirilen %15 oranındaki ihracat vergisi olduğu iddia edilmiştir. 3 (3 https://pib.gov.in/PressReleaseIframePage.aspx?PRID=1877232)

(6) Hindistan menşeli ithalatın genel ithalat içerisindeki payının ise 2020 yılında %0 olarak gerçekleşmişken 2022 yılında %14’e yükseldiği görülmektedir. SD’de ise %4’e gerilemekle birlikte, 2020 yılına göre hâlâ bir artış söz konusudur.

(7) Hindistan menşeli ithalatın Türkiye’nin tüketiminden aldığı pay ise 2020 yılı 100 birim kabul edildiğinde, 2021 yılında 9.711 birim, 2022 yılında 10.763 birim ve SD’de 2.952 birim seviyelerinde gerçekleşmiştir.

(8) Japonya menşeli ithalatın 2020 yılına göre SD’de ciddi bir artış içerisinde olduğu görülmektedir. 2020 yılında 369 bin ton seviyelerinde gerçekleşen ithalat, %20 oranında bir artış göstererek, SD’de 443 bin ton seviyelerine yükselmiştir.

(9) Japonya menşeli ithalatın Türkiye tüketiminden aldığı payın ise 2020 yılı 100 birim kabul edildiğinde, SD’de %14’lük bir artışla 114 birim seviyelerinde gerçekleştiği görülmektedir.

(10) Rusya menşeli ithalatta incelenen dönemde dalgalı bir seyir izlenmekle birlikte, SD’de 2020 yılına göre mutlak bir artış yaşandığı; 2020 yılında 1,2 milyon ton seviyelerinde gerçekleşen ithalatın, SD’de %8 artış göstererek 1,3 milyon tona yükseldiği görülmektedir.

(11) Rusya menşeli ithalatın Türkiye toplam ithalatından aldığı pay incelenen yıllarda azalmakta olup, Rusya’nın Türkiye’nin genel ithalatında birinci sıradaki yerini koruduğu görülmektedir.

(12) Rusya menşeli ithalatın Türkiye tüketiminden aldığı payın ise 2020 yılından SD’ye %2 oranında bir artış kaydettiği görülmektedir.

(13) Soruşturma konusu ülkeler menşeli ithalat birlikte değerlendirildiğinde, 2020-2022 yılları ile SD’de mutlak bir artış içerisinde olan ithalatın, 2020 yılında 1,6 milyon ton seviyelerinden %102 oranında bir artışla SD’de 3,2 milyon tona yükseldiği görülmektedir.

(14) Soruşturma konusu ülkeler menşeli ithalatın genel ithalat içerisindeki payının ise 2020 yılında %38 seviyelerinden %82 oranında bir artış ile SD’de %69 seviyelerine yükseldiği görülmektedir.

(15) Soruşturma konusu ülkeler menşeli ithalatın Türkiye tüketiminden aldığı pazar payının ise 2020 yılı 100 birim kabul edildiğinde, %91 oranında bir artış göstererek SD’de 191 birim seviyesine yükseldiği görülmektedir.

(16) Bu çerçevede, soruşturma konusu ülkeler menşeli ithalat nedeniyle yerli üretim dalının üretim miktarının ve yurt içi satış miktarının incelenen dönemler itibarıyla olumsuz seyrettiği görülmektedir.

(17) Soruşturma konusu ülkeler menşeli ithalatın, yerli üretim dalının fiyatları üzerindeki etkisini görebilmek için fiyat kırılması ve fiyat baskısı hesapları yapılmış olup, soruşturma döneminde anılan ithalatın yerli üretim dalının iç piyasa fiyatlarını kırdığı ve baskıladığı görülmektedir.

(18) Zarar inceleme döneminde yerli üretim dalının ürünün üretim, yurt içi satış miktarı, stok miktarı ve stok değeri, ürün nakit akışı, KKO ve pazar payı, yurt içi satışlardan birim kârlılık gibi temel ekonomik göstergelerinde bozulma olduğu gözlenmiştir.

(19) Nihai Bildirim Raporu sonrasında iletilen görüşlerde, kimi ilgili taraflarca, soruşturma konusu ithalatın büyük bir kısmının DİR kapsamında gerçekleştiği, dolayısıyla DİR kapsamında gerçekleştirilen ithalatın yerli üretim dalı nezdinde bir zarara neden olmayacağı iddia edilmiştir. Ancak, DİR kapsamı ithalatın da yurt içi piyasada yerli üretim ürünler ile rekabet halinde olması ve Türkiye’de yerleşik kullanıcıların yerli üretim dalı ile sipariş aşamasında DİR kapsamı ithalatın birim fiyatlarını emsal fiyat olarak göstermeleri gibi hususlar dikkate alındığında DİR kapsamı ithalatın da yerli üretim dalı nezdinde yapılan zarar analizine dahil edilmesinin uygun olduğu değerlendirilmektedir.

(20) Nihai Bildirim Raporu sonrasında iletilen görüşlerde, kimi ilgili taraflarca Hindistan menşeli ithalatın nispi ve mutlak olarak azaldığı, 2024 yılında daha da gerilediği, bu kapsamda Hindistan menşeli ithalatın yerli üretim dalı üzerinde zarara neden olmasının olası olmadığı iddia edilmektedir. Ancak, işbu raporun ilgili bölümlerinde Hindistan menşeli ithalatın yerli üretim dalı nezdinde oluşturduğu zarar ortaya konulmuş olup söz konusu analizi değiştirecek bir bulguya rastlanmamıştır. Bununla birlikte, Yönetmeliğin 17 nci maddesi uyarınca, zararın tespitinde ithalattaki mutlak ya da nispi artış incelenen tek etken değildir.

(21) Nihai Bildirim Raporu sonrasında iletilen görüşlerde bir ihracatçı firma tarafından, Türkiye’ye gerçekleştirdikleri soruşturma konusu ürün ihracatının çok büyük bir bölümünü kendi ilişkili firmalarına gerçekleştirdikleri, bu çerçevede söz konusu ithalatın yerli üretim dalı üzerinde bir etkisinin olmadığı iddia edilmiştir. Ancak, söz konusu ithalatın da yurt içi piyasada yerli üretim ile rekabet halinde olması göz önünde bulundurulduğunda, söz konusu ithalatın da yerli üretim dalı nezdinde yapılan zarar analizine dahil edilmesi gerektiği değerlendirilmektedir.

(22) Türkiye’nin soruşturma konusu ürün tüketiminin Türkiye’nin soruşturma konusu ürün üretiminden fazla olması sebebiyle yerli üretim dalının piyasadaki talebi karşılayamadığı bu kapsamda ithalatın zorunlu olduğu kimi ilgili taraflarca Nihai Bildirim Raporu sonrasında öne sürülmüştür. Mevzuat kapsamında yürütülen soruşturmalar ve alınan önlemler yalnızca haksız rekabeti bertaraf edecek ölçüde olup, genel olarak ithalatın önünde bir engel teşkil etmemektedir.

5.        DAMPİNGLİ İTHALAT İLE ZARAR ARASINDAKİ NEDENSELLİK BAĞI

5.1 Dampingli ithalatın zarar üzerindeki etkisi

(1) Soruşturma konusu ülkelerden gerçekleşen ithalatın dampingli olduğu işbu raporun 3 üncü bölümünde tespit edilmiştir.

(2) Soruşturma konusu ülkelerden gerçekleşen ithalat SD’de 2020 yılına kıyasla %102 oranında artarken, aynı dönemde tüketimde %6 oranında artış yaşanmış ve anılan ülkelerden gerçekleşen ithalatın Türkiye pazarından aldığı pay ise %91 oranında artış göstermiştir.

(3) Bu kapsamda, soruşturma konusu ülkeler pazar paylarını önemli ölçüde artırırken, yerli üretim dalının pazar kaybı yaşadığı görülmektedir. Yerli üretim dalının 2020 yılından SD’ye %8’lik pazar kaybının, soruşturma konusu ülkelerin Türkiye tüketiminden aldıkları payda yaşanan %91’lik artış kaynaklı olduğu değerlendirilmektedir.

(4) Anılan ülkelerden gerçekleşen soruşturma konusu ürün ithalatının yerli üretim dalının iç piyasa fiyatlarını kırdığı ve baskıladığı tespit edilmiştir.

(5) Zarar inceleme döneminde yerli üretim dalının ürünün üretim, yurt içi satış miktarı, stok miktarı ve stok değeri, ürün nakit akışı, KKO ve pazar payı, yurt içi satışlardan birim kârlılık gibi temel ekonomik göstergelerinde bozulma olduğu gözlenmiştir.

(6) Bunların yanı sıra, dampingli olduğu tespit edilen ithalat ile yerli üretim dalının ekonomik göstergelerinde meydana gelen zararın, ikisi arasındaki illiyet bağının mevcudiyetini gösterir nitelikte eşzamanlı olarak gerçekleştiği tespit edilmiştir. Bu kapsamda, yerli üretim dalında görülen maddi zarar ile soruşturma konusu ülkelerden gerçekleştirilen ithalatın ve bu ithalatın pazar payındaki artışın eş zamanlı olduğu, ayrıca aynı dönemde söz konusu ithalatın yerli üretim dalının fiyatlarını kırdığı ve baskıladığı dikkate alındığında, yerli üretim dalındaki maddi zararın ana kaynağının soruşturma konusu ülkeler menşeli dampingli ithalat olduğu değerlendirilmektedir.

5.2 Zarara neden olabilecek diğer unsurlar

(1) Yönetmeliğin 17 nci maddesi çerçevesinde, yerli üretim dalı üzerinde meydana gelen maddi zarar ile dampinge konu ithalat arasındaki nedensellik bağının incelenmesi esnasında zarara etki edebilecek bilinen diğer unsurlar incelenmiştir.

5.2.1 Depremin etkisi

(1) Kimi ilgili taraflarca, soruşturma açılışını takiben ve ayrıca Nihai Bildirim Raporu sonrasında, Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş’ta meydana gelen depremlerin, depremden etkilenen bölgelerde yerleşik yerli üreticiler İsdemir ile Tosçelik firmalarında önemli miktarda üretim kaybına sebep olduğu, bu kapsamda yerli üretim dalı tarafından iddia edilen zararın söz konusu deprem kaynaklı olduğu iddia edilmiştir.

(2) Bu kapsamda yapılan incelemeler neticesinde, depremin etkisiyle İsdemir firmasında iki ay süreyle üretimin durduğu, Tosçelik firmasında ise 2 hafta süreyle üretimin durduğu görülmekle birlikte; söz konusu sürenin devamında depremin etkilerinin giderilerek üretime dönüldüğü, depremin etkisinin soruşturma dönemini kapsayan 12 aylık dönemin ikinci yarısının yalnızca kısa bir bölümünde oluştuğu; depremi takip eden Nisan ayında yerli üretim dalınca konsolide olarak son 12 ayda gerçekleşen en yüksek üretim miktarlarından birine ulaşıldığı,  bu çerçevede yerli üretim dalı üzerinde oluşan zararın depremin etkisiyle oluşmadığı anlaşılmaktadır.

(3) Nihai Bildirim Raporu sonrasında iletilen görüşlerde, kimi ilgili taraflarca, soruşturma dönemindeki ithalat artışının belli aylarda gerçekleştiği ve bu ayların da depremi takip eden aylar olduğu, bu geçici ithalat artışının yerli üretim dalı nezdinde maddi zarara yol açtığını iddia etmenin mümkün olmadığı iddia edilmiştir. Ancak, zarar inceleme dönemi işbu raporun 1.4 üncü bölümünde belirtilen dönemi kapsamakta olup söz konusu dönem bir bütün olarak işbu raporun 4.3 üncü bölümünde ele alınmış ve ithalatın seyrine yönelik tespitler yapılmıştır. Söz konusu bölümün incelenmesinden anlaşılacağı üzere, ithalat artışı iddia edildiği şekliyle yalnızca deprem sonrası dönemde gerçekleşmemiştir.

5.2.2 Tüketimdeki değişiklikler

(1) Soruşturma konusu ürünün Türkiye pazarının 2021 ve 2022 yılları ile SD’de, 2020 yılına göre genişleme trendi içerisine girmiş olduğu ve zarar inceleme döneminde talepte daralma yaşanmadığı, aksine Türkiye tüketiminin incelenen yıllar ve dönem itibarıyla arttığı görülmektedir. Bununla birlikte, soruşturma konusu ürünün kullanım alanı ve kullanıcı algılamasının genel itibarıyla aynı kaldığı ve dolayısıyla tüketim eğiliminde bir değişiklik olmadığı değerlendirilmektedir.

5.2.3 Diğer ülkeler menşeli ithalat

(1) Hâlihazırda, soruşturma konusu ürünün Avrupa Birliği ve Güney Kore menşeli olanlarına yönelik dampinge karşı önlem mevcuttur. Diğer taraftan, önleme tabi olmayan soruşturma konusu ülkeler haricindeki diğer ülkeler menşeli ithalatın zarar inceleme dönemindeki gelişimi incelendiğinde, söz konusu ithalat miktarının sürekli bir düşüş eğilimi içinde olduğu tespit edilmiştir.

5.2.4 Yerli üretim dalının yurt dışı satışları

(1) Yerli üretim dalındaki zararın yurt içi satışlardan mı yoksa yurt dışı satışlardan mı kaynaklandığı incelendiğinde, yerli üretim dalının toplam satışlarının incelenen dönemde %84’ünü yurt içi satışlarının oluşturduğu, yerli üretim dalının birincil pazarının Türkiye pazarı olduğu, yurt dışı satış miktarlarının yurt içi satış miktarlarından çok daha düşük seviyelerde gerçekleştiği dikkate alındığında, zararın birincil olarak yurt içi satışlardan kaynaklandığı değerlendirilmektedir. Bununla birlikte, yerli üretim dalının 2021 ve 2022 yılları ile SD’de yurt dışı satışlardan birim kârlılığın, mutlak olarak yurt içi satışlardan birim kârlılıktan daha yüksek seviyelerde gerçekleştiği görülmektedir.

(2) Nihai Bildirim Raporu sonrasında iletilen görüşlerde yerli üretim dalının yurtdışındaki satışlarının düşüşü tekraren gündeme getirilmiş olmakla birlikte, yukarıda yapılan analizi değiştirecek bir bulguya rastlanmamıştır.

5.2.5 Diğer yerli üretici kaynaklı rekabet

(1) Kimi ilgili taraflarca, zararın yerli üretim dalı dışında kalan diğer yerli üreticinin Türkiye toplam tüketiminden aldığı pazar payında artış olduğu iddia edilmiştir. Ancak, diğer yerli üreticinin yurt içi satışları miktarsal olarak incelendiğinde, iddia edildiği gibi rekabet kaynaklı bir zarara neden olması mümkün görünmemektedir. Yerli üretim dalının Türkiye tüketiminden aldığı paydaki azalışın, soruşturma konusu ülkeler kaynaklı ithalatın Türkiye tüketiminden aldığı paydaki artış olduğu işbu raporun 4.9 uncu bölümünde ortaya konulmuştur.

5.2.6 Diğer unsurlar

(1) Bunun dışında, anılan dönemde, teknolojik değişmeler, tüketim alışkanlıkları, yerli üreticilerin kendi aralarındaki rekabet gibi diğer unsurlarda önceki yıllara göre olumsuz bir değişiklik olmadığı tespit edilmiştir.

(2) Nihai Bildirim Raporu sonrasında iletilen görüşlerde, Rusya-Ukrayna krizi nedeniyle ürünün ithalatçılarının başka ülkelere yöneldiği ve bu kapsamda soruşturma konusu ülkeler menşeli ithalatta artış yaşandığı iddia edilmektedir. Ancak, Rusya-Ukrayna krizinin 2022 yılında başladığı görülmekte olup işbu soruşturma kapsamında zarar inceleme döneminin 1/1/2020-30/6/2023 dönemi için yapılmaktadır. Söz konusu krizin öncesinde 2021 yılında 2020 yılına göre ÇHC’den gerçekleşen ithalatın 235 kat, Hindistan’dan gerçekleşen ithalatın 50 kat ve Japonya’dan gerçekleşen ithalatın %14 oranında arttığı görülmektedir. Bu kapsamda, soruşturma konusu ülkeler menşeli ithalatın Rusya-Ukrayna krizi öncesinde de artış gösterdiği görülmektedir.

(3) Nihai Bildirim Raporu sonrası iletilen görüşlerde, hurda maliyetleri ve enerji maliyetlerindeki dalgalanmaların yerli üretim dalının maliyetleri üzerindeki etkisi nedeniyle bir zarar oluşabileceği iddia edilmiştir. Ancak, yerli üretim dalının maliyetlerinde yaşanan dönemsel artışların yerli üretim dalı nezdinde oluşan maddi zarara tek başına neden olamayacağı bu kapsamda söz konusu iddiaların dampinge konu ithalat ile yerli üretim dalı nezdinde oluşan maddi zarar arasındaki illiyet bağını zayıflatacak nispette olmadığı değerlendirilmektedir.

(4) Nihai Bildirim Raporu sonrası iletilen görüşlerde, Covid-19 pandemisi nedeniyle 2020 yılının ilk yarısında yaşanan yavaşlamayı 2020 yılının son döneminde yaşanan bir talep artışının takip ettiği ve bu kapsamda 2020 ve 2021 yıllarında soruşturma konusu ürünün küresel fiyatlarının yüksek seyrettiği belirtilmiştir. Ancak, söz konusu pandeminin soruşturma konusu ürün piyasasına özel olarak yarattığı iddia edilen etkiler ilgili taraflarca somut bir şekilde ortaya konulmamış olup, işbu raporun 5.1 nci maddesinde belirtilen tespitleri değiştirici bir bulguya rastlanmamıştır.

(5) Sonuç olarak, illiyet bağı değerlendirmesi kapsamında incelenen söz konusu hususların, dampinge konu ithalat ile yerli üretim dalı üzerinde oluşan maddi zarar arasındaki illiyet bağını zayıflatacak veya tümüyle ortadan kaldıracak nitelik ve güçte olmadığı değerlendirilmiştir.

6. SONUÇ

(1) Yürütülen soruşturma sonucunda, ÇHC, Hindistan, Japonya ve Rusya menşeli “sıcak haddelenmiş yassı çelik” ürünü ithalatının dampingli olduğu ve yerli üretim dalında maddi zarara neden olduğu tespit edilmiştir.  

(2) Bu çerçevede, soruşturma neticesinde ulaşılan tespitleri değerlendiren Kurulun kararı ve Ticaret Bakanının onayı ile kamu yararı ilkesi çerçevesinde Kanunun 13 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca daha az oranlı önlem uygulanması temelinde Tablo 1’de menşe ülkesi, Tablo 2’de GTİP’i ve eşya tanımı belirtilen eşyanın Türkiye’ye ithalatında Tablo 1’de gösterilen oranlarda dampinge karşı kesin önlemlerin uygulanmasına karar verilmiştir.

Tablo 1

Tablo 2