|
Son
Güncelleme: 08/02/2019 |
TÜRK
GIDA KODEKSİ GIDA İLE TEMAS EDEN MADDE
VE MALZEMELERE DAİR YÖNETMELİKBİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, gıda ile doğrudan ya da dolaylı
olarak temas eden veya temas etmesi beklenen madde ve malzemelerin; insan
sağlığının yüksek seviyede korunmasının sağlanması ve tüketici çıkarının
korunması da dikkate alınarak, üretim, işleme ve dağıtımın tüm aşamalarındaki
özelliklerini belirlemektir. Kapsam MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, aktif ve akıllı madde ve malzemeler de dâhil
olmak üzere son hali ile; a) Gıda ile temas etmesi amaçlanan, b) Gıda ile temas etmekte olan ve bu amaç için üretilmiş, c) Gıda ile temas etmesi muhtemel olan ya da normal veya
öngörülen kullanım koşullarında bileşenlerinin gıdaya geçmesi beklenen, madde ve malzemeleri kapsar. (2) Bu Yönetmelik hükümleri, bireysel tüketime sunulan suların
temas ettiği madde ve malzemelere de uygulanır. (3) Bu Yönetmelik, peynirleri, hazırlanmış et ürünlerini veya
meyveleri muhafaza eden malzemeler gibi kaplama veya muhafaza olarak
kullanılan, gıdanın bir bölümünü oluşturan ve gıda ile birlikte tüketilebilen
madde ve malzemeleri, topluma veya bireye su tedarik etmek için
projelendirilmiş sabit su sağlama ünitelerini ve antika olarak tedarik edilen
madde ve malzemeleri kapsamaz. Dayanak MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 11/6/2010 tarihli
ve 5996 sayılı
Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun 23
üncü, 24 üncü ve 26 ncı maddelerine dayanılarak
hazırlanmıştır. Tanımlar ve kısaltmalar MADDE 4 – (1) 5996 sayılı
Kanunun 3 üncü maddesinde yer alan
tanımlar, izlenebilirlik ve piyasaya arz tanımları hariç olmak üzere, bu
Yönetmelik için de geçerlidir. (2) Bu Yönetmelikte geçen; a) Akıllı madde ve malzeme: Gıda ile temas eden akıllı madde ve
malzemeyi, b) Aktif madde ve malzeme: Gıda ile temas eden aktif madde ve
malzemeyi, c) Bakanlık: Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığını, ç) Başvuru sahibi: 9 uncu veya 12 nci maddeye göre hazırlanan
bir başvuruyu, değerlendirilmek üzere Genel Müdürlüğe sunan işletmeciyi veya
diğer ilgili tarafları, d) Bilimsel görüş: Bu Yönetmelik kapsamındaki maddelerin
güvenilirlik değerlendirmesi ile ilgili olarak Bilimsel Komisyon tarafından
hazırlanan ayrıntılı bilimsel dokümanı, e) Bilimsel Komisyon: Bu Yönetmelik kapsamına giren konularda
bilimsel değerlendirmeyi yapacak olan ve 24/12/2011 tarihli ve 28152 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan Risk Değerlendirme Komite ve Komisyonlarının
Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik çerçevesinde Bakanlık tarafından
oluşturulan bilimsel komisyonu, f) Genel Müdürlük: Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğünü, g) Gıda ile temas eden akıllı madde ve malzemeler: Ambalajlı
gıdanın veya gıdanın içinde bulunduğu ortamın durumunu gösteren madde ve
malzemeleri, ğ) Gıda ile temas eden aktif madde ve malzeme: Bileşenlerini
gıdaya ya da gıdanın bulunduğu ortama salacak ya da ambalajlı gıdadan veya
gıdanın bulunduğu ortamdan maddeleri absorbe edecek şekilde tasarlanan,
ambalajlı gıdanın raf ömrünü uzatması veya mevcut durumunu koruması ya da
iyileştirmesi beklenen madde ve malzemeyi, h) İşletme: Kâr amaçlı olsun ya da olmasın, gıda ile temas eden
madde ve malzemelerin üretimi, işlenmesi ve dağıtımının herhangi bir
aşamasında; gerçek veya tüzel kişi tarafından yürütülen her türlü faaliyeti, ı) İşletmeci: Kontrolü altındaki işletmede, bu Yönetmelikte yer
alan gerekliliklerin yerine getirilmesini sağlamaktan sorumlu olan gerçek ya
da tüzel kişiyi, i) İzlenebilirlik: Üretim, işleme ve dağıtımın tüm
basamaklarında madde veya malzemeyi izleyebilme ve takip edebilmeyi, j) Piyasaya arz: Bedelli veya bedelsiz olarak gıda ile temas
eden madde ve malzemelerin satışa sunma veya her türlü nakliyesini de
kapsayacak şekilde; satış amacıyla bulundurulmasını, satışını, dağıtımını ve
her türlü nakliyesini, ifade eder. İKİNCİ BÖLÜM Genel Kurallar, Aktif ve Akıllı Madde ve Malzemeler İçin Özel
Kurallar ve Madde ve Malzeme Grupları İçin Özel Kurallar Genel kurallar MADDE 5 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında yer alan madde ve malzemeler, iyi
üretim uygulamalarına uygun olarak üretilir ve normal veya öngörülen kullanım
koşullarında madde ve malzemeyi oluşturan bileşenlerden gıdaya; a) İnsan sağlığını tehlikeye sokacak veya, b) Gıdanın bileşiminde istenmeyen değişimlere neden olacak veya, c) Duyusal özelliklerinde bozulmaya neden olacak, miktarda geçiş olamaz. (2) Bu Yönetmelik kapsamında yer alan ürünlerin etiketi, reklamı
ya da tanıtımı tüketiciyi yanıltıcı olamaz. Aktif ve akıllı madde ve malzemeler için özel kurallar MADDE 6 – (1) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerinde
yer alan hükümlerin uygulanmasında, aktif madde ve malzemeler, gıdanın
bileşiminde ya da duyusal özelliklerinde değişime neden olabilir. Ancak bu
değişimler 30/6/2013 tarihli ve 28693 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda
Kodeksi Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliği
ve ilgili diğer gıda mevzuatı hükümlerine uygun olur. (2) Aktif ve akıllı madde ve malzemeler ile ilgili olarak özel
kurallar belirleninceye kadar, gıdaya ya da gıdanın bulunduğu ortama geçecek
olan ve aktif ve akıllı malzemelere bilinçli olarak eklenmiş maddelerin
kullanımına, gıda mevzuatı çerçevesinde izin verilir. Bu maddeler 26/1/2017 tarihli
ve 29960 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Türk Gıda
Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliğinde
yer alan bileşen tanımı kapsamında değerlendirilir. (3) Aktif madde ve malzemeler, gıdanın bileşiminde veya duyusal
özelliklerinde, bozulmuş gıdayı maskelemek gibi tüketiciyi yanıltabilecek
değişimlere neden olamaz. (4) Akıllı madde ve malzemeler, gıdanın durumuna ilişkin olarak
tüketiciyi yanıltabilecek bilgi veremez. (5) Gıda ile temas etmekte olan aktif ve akıllı madde ve
malzemelerin tüketilmemesi gereken kısımları, tüketicilerin bu kısımları
ayırt edebilmesine imkân verecek şekilde etiketlenir. (6) Aktif ve akıllı madde ve malzemeler, aktif ve/veya akıllı
olduklarını belirtecek şekilde etiketlenir. Madde ve malzeme grupları için özel kurallar MADDE 7 – (1) Bu Yönetmeliğin Ek-1’inde yer alan malzeme grupları ile
uygun olduğu hallerde bunların kombinasyonları veya bunların üretiminde
kullanılacak geri dönüştürülmüş madde ve malzemeler için ayrıca düzenlenecek
mevzuat vasıtasıyla aşağıdaki unsurları kapsayan özel kurallar
belirlenebilir: a) Madde ve malzemelerin üretiminde kullanımına izin verilen
maddelerin listesi. b) Aktif veya akıllı madde ve malzemelere eklenmesine izin
verilen maddelerin listesini ya da aktif veya akıllı madde ve malzemelerin
listesini ve gerekli olması halinde, eklenen bu maddelerin ve/veya bu
maddelerin eklendiği madde ve malzemelerin kullanımına ilişkin özel kullanım
koşulları. c) (a) bendinde bahsedilen maddelere ait saflık kriterleri. ç) (a) bendinde bahsedilen maddelerin ve/veya bunların
kullanıldığı madde veya malzemenin özel kullanım koşulları. d) Belirli bileşen veya bileşen gruplarına maruz kalınmasına
neden olabilecek diğer muhtemel kaynaklar da dikkate alınarak, bu bileşen
veya bileşen gruplarının gıdanın içindeki veya yüzeyindeki spesifik migrasyon
limitleri. e) Bileşenlerin gıdanın içindeki veya yüzeyindeki toplam
migrasyon limitleri. f) Madde ve malzemenin ağızla temasından kaynaklanacak
tehlikelere karşı insan sağlığını korumaya yönelik hükümleri. g) Madde ve malzemenin 5 inci ve 6 ncı maddelere uyumlu olmasını
sağlayacak diğer kurallar. ğ) (a), (b), (c), (ç), (d), (e), (f) ve (g) bentleriyle uyumunun
kontrolüne ilişkin temel kurallar. h) (a), (b), (c), (ç), (d), (e), (f) ve (g) bentleriyle uyumunun
kontrolü için numune alma ve analiz metotlarına ilişkin kurallar. ı) Kayıtların muhafaza süresiyle ilgili hükümleri de içerecek
şekilde, madde ve malzemelerin izlenebilirliğinin sağlanmasına yönelik özel
hükümleri veya gerektiğinde 15 inci maddede yer alan gerekliliklere istisna
getiren hükümler. i) Aktif ve akıllı madde ve malzemelerin etiketlenmesi için
ilave hükümler. j) İzin verilen maddelerin/bileşenlerin, proseslerin veya gıda
ile temas eden madde ve malzemelerin kamuoyuna duyurulması amacıyla
oluşturulacak duyuru listelerinin oluşturulmasına ilişkin hükümler. k) Gerektiğinde, 8 inci, 9 uncu, 10 uncu, 11 inci ve 12 nci
maddelerde bahsedilen prosedürü uyarlayan veya bu prosedürü belirli madde ve
malzeme türlerine ve/veya bunların üretiminde kullanılan proseslere izin
verilmesi için gerektiğinde bir madde, proses veya madde veya malzeme için
başvuru sahibine özel olarak izin verilmesine yönelik bir prosedür dahil
olmak üzere, uygun hale getiren usule ilişkin özel kurallar. (2) Kâğıt, metal ve cam esaslı madde ve malzemeler ile plastik
madde ve malzemelerde kullanılacak boyar maddeler ile ilgili olarak, birinci
fıkrada belirtildiği şekilde ayrı bir mevzuat kapsamında düzenleme yapılana
kadar; a) Kâğıt esaslı madde ve malzemeler Ek-3’te, b) Metal esaslı madde ve malzemeler Ek-4’te, c) Cam esaslı madde ve malzemeler Ek-5’te, ç) Plastik madde ve malzemelerde kullanılacak boyar maddeler
Ek-6’da, yer alan kurallara uygun şekilde olur. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Maddelere İzin Verilmesi İçin Genel Kurallar, Yeni Madde İçin
İzin Başvurusu, Bilimsel Görüş, Başvurunun Sonuçlandırılması, İznin
Değiştirilmesi, Askıya Alınması, İptali ve Etiketleme Maddelere izin verilmesi için genel kurallar MADDE 8 – (1) Üçüncü fıkra saklı kalmak kaydıyla, Ek-1’de yer alan madde
ve malzeme grupları için 7 nci maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b)
bentlerinde belirtildiği şekilde bir maddeler listesi ayrı bir mevzuat
kapsamında oluşturulmuşsa, bu listede bulunmayan bir madde için izin almak
isteyen başvuru sahibi, 9 uncu maddeye uygun olarak Genel Müdürlüğe başvuruda
bulunur. (2) Birinci fıkrada bahsedilen izin başvurusu ve bu başvurunun
değerlendirilmesi ile ilgili olarak, 9 uncu, 10 uncu, 11 inci ve 12 nci
maddelerde yer alan prosedür uygulanır. (3) Avrupa Birliğinin ilgili mevzuatındaki değişikliklere
ilişkin mevzuat güncellemeleri için birinci fıkra uygulanmaz. Bu
güncellemeler, 9 uncu, 10 uncu, 11 inci ve 12 nci maddeler uygulanmadan ve
Bilimsel Komisyonun görüşüne başvurulmadan yapılabilir. (4) Nihai madde veya malzemenin, 7 nci madde gereğince
belirlenen özel kurallara göre kullanıldığında, 5 inci ve ilgiliyse 6 ncı
maddede yer alan kurallara uyduğu uygun ve yeterli bir şekilde kanıtlanmadığı
sürece kullanımına izin verilmez. Yeni bir madde için izin başvurusu MADDE 9 – (1) 8 inci maddenin birinci fıkrasına göre yeni bir madde için
izin almak üzere aşağıdakileri içerecek şekilde hazırlanan başvuru dosyası
Genel Müdürlüğe sunulur: a) Başvuru sahibinin adı ve adresi. b) Bu Yönetmelik kapsamına giren maddelerin güvenilirlik
değerlendirmesine ilişkin olarak Genel Müdürlüğün internet sayfasında
yayımlanmış olan ilgili kılavuzlarda belirtilen bilgileri içeren teknik
dosya. c) Teknik dosyanın özeti. (2) Başvuru sahibi, başvurunun Genel Müdürlüğe ulaştığı tarihten
itibaren on dört iş günü içerisinde, başvurunun alındığı ve inceleneceği
konusunda resmi yazı ile bilgilendirilir. Bilgilendirme yazısında başvurunun
teslim alındığı tarih de belirtilir. (3) İzin başvurusunun hazırlanması ve sunulması ile ilgili
detaylı kuralları içeren kılavuzlar Genel Müdürlüğün internet sayfasında
yayımlanır. Başvuru sahipleri, başvuru dosyasını hazırlarken, yayımlanan tüm
ilgili kılavuzları dikkate alır. Bilimsel görüş MADDE 10 – (1) Genel Müdürlük, başvuru dosyasının, 9 uncu maddenin birinci
fıkrası ve Genel Müdürlük internet sayfasında yayımlanan ilgili kılavuzlar
açısından geçerli olup olmadığını, dosyayı teslim aldığı tarihten itibaren
kırk beş gün içinde kontrol eder. Başvuru dosyasının geçerli olarak kabul
edilmemesi durumunda, dosya Genel Müdürlük tarafından iade gerekçeleri de
belirtilerek resmi yazı ile başvuru sahibine iade edilir. (2) Genel Müdürlük, yapılan kontrolün ardından geçerli olarak
kabul edilen başvuruyu değerlendirilmek üzere Bilimsel Komisyona sunar.
Bilimsel Komisyon, başvuruya ilişkin bilimsel görüşünü, geçerli bir dosyayı
teslim aldığı tarihten itibaren altı ay içinde verir. Bilimsel görüş,
başvuruya konu olan maddenin, içinde kullanılacağı madde veya malzeme için
planlanan kullanım koşulları altında, 5 inci ve ilgiliyse 6 ncı maddede yer
alan güvenilirlik kriterlerini sağlayıp sağlamadığına ilişkin değerlendirmeyi
içerir. (3) Bilimsel Komisyonun talebi üzerine, ikinci fıkrada
belirtilen altı aylık süre en fazla altı ay daha uzatılabilir. Genel Müdürlük
bu durumda, gecikmenin gerekçesi hakkında başvuru sahibini resmi yazı ile
bilgilendirir. (4) Bilimsel Komisyon, başvuru sahibinden, belirlenen bir süre
içinde sunulmak üzere ilave bilgi talep edebilir. Bilimsel Komisyonun ilave
bilgi talep etmesi durumunda, birinci ve ikinci fıkrada belirtilen süreler,
istenen bilgi sunulana kadar askıya alınır. Benzer şekilde, aynı süreler,
başvuru sahibine sözlü veya yazılı açıklama hazırlaması için verilen süre
boyunca da askıya alınır. Genel Müdürlük, talep edilen ilave bilgiyi ve bu
bilginin sağlanması için belirlenen süreyi başvuru sahibine resmi yazı ile
bildirir. Eğer istenen ilave bilgi, başvuru sahibine verilen süre içerisinde
gönderilmezse, Bilimsel Komisyon görüşünü daha önce sunulan bilgilere
dayanarak sonuçlandırır. (5) Değerlendirilen maddeye izin verilmesi yönünde bir görüş
belirtilmesi halinde, bilimsel görüş aşağıdakileri içerir: a) Spesifikasyonları da dâhil olmak üzere maddenin tanımı. b) Gerektiğinde, değerlendirilen madde ve/veya içinde bu
maddenin kullanılacağı madde veya malzeme için kullanım koşulları veya
kısıtlamalara yönelik öneriler. c) Önerilen analiz metodunun, planlanan kontrol amacına yönelik
olarak uygun olup olmadığı konusunda bir değerlendirme. (6) Bilimsel Komisyon tarafından oluşturulan bilimsel
görüş, 18 inci maddede yer alan esaslar uyarınca gizli kabul edilen
bilgilerin çıkarılmasının ardından Genel Müdürlük tarafından kamuoyunun
görüşüne açılır. İlgili taraflar, Bilimsel Komisyonun bilimsel görüşüne
ilişkin görüşlerini otuz gün içinde bildirir. Bilimsel Komisyon, gelen
görüşleri değerlendirir. Bilimsel Komisyon tarafından son şekli verilen
bilimsel görüş Genel Müdürlüğe ve Genel Müdürlük tarafından da başvuru
sahibine iletilir. Başvurunun sonuçlandırılması MADDE 11 – (1) Genel Müdürlük, Bilimsel Komisyonun bilimsel görüşünü
aldıktan sonra, tavsiye niteliğindeki bu görüşü ve değerlendirilen konu ile
ilgili diğer hususları dikkate alarak, başvurunun karara bağlanmasını sağlar. (2) 8 inci maddeye göre yapılan başvuru kapsamındaki izin
talebinin uygun olduğuna karar verilmesi halinde, söz konusu başvuru, 7 nci
maddeye göre düzenlenmiş olan ilgili mevzuatta gerekli değişikliğin yapılması
ile sonuçlandırılır. Bu kapsamda, bir maddeye izin verilebilir, maddenin
kullanım koşulları belirlenebilir veya değiştirilebilir. (3) Eğer 8 inci maddeye göre yapılan başvuru kapsamındaki izin
talebinin uygun olmadığına karar verilirse, başvurunun değerlendirilmesi
işlemi herhangi bir aşamada sonlandırılabilir. Bunun için gerekli durumlarda
Bilimsel Komisyonun görüşü ve değerlendirilen konu ile ilgili diğer hususlar
dikkate alınır. Böyle bir durumda, değerlendirmenin neden uygun bulunmadığı,
Genel Müdürlük tarafından resmi yazı ile başvuru sahibine bildirilir. (4) 8 inci maddeye göre yapılan başvuruya ilişkin olarak alınan
nihai kararın bilimsel görüşle uyumlu olmaması halinde; Genel Müdürlük, farklılıkların
gerekçeleri için bir açıklama hazırlar ve olumlu bilimsel görüşe rağmen bir
kural belirlememeye karar verirse, bu durumu gecikmeksizin başvuru sahibine
bildirir. (5) Bir maddeye izin verilmesinden sonra izin verilen maddeyi ya
da izin verilen maddenin kullanıldığı madde ve malzemeyi kullanan işletmeci,
bu izinde yer alan tüm koşul ve kısıtlamalara da uyar. (6) Başvuru sahibi ya da izin verilen maddeyi ya da izin verilen
maddenin kullanıldığı madde ve malzemeyi kullanan işletmeci, izin verilen maddenin
insan sağlığı açısından güvenilirlik değerlendirmesini etkileyecek yeni bir
bilimsel ya da teknik bilgiye ulaştığında en kısa sürede Genel Müdürlüğü
bilgilendirir. İhtiyaç duyulması halinde, Genel Müdürlük, ilgili bilimsel
görüşün Bilimsel Komisyon tarafından yeniden gözden geçirilmesini talep
edebilir. (7) Maddeye izin verilmiş olması, madde veya maddenin
kullanıldığı madde ve malzeme ve bu tür madde veya malzemenin temas halinde
olduğu gıda ile ilgili olarak işletmecinin idari ya da suç teşkil eden yükümlülüklerini
ortadan kaldırmaz. İznin değiştirilmesi, askıya alınması, iptali MADDE 12 – (1) Başvuru sahibi veya izinli maddeyi ya da izinli maddenin
kullanıldığı madde ve malzemeyi kullanan herhangi bir işletmeci, daha önce
izin verilmiş olan bir maddenin kullanımı ile ilgili değişiklik yapılması
için, 9 uncu maddenin birinci fıkrasında yer alan prosedüre göre başvuruda
bulunabilir. (2) Birinci fıkrada bahsedilen başvuru aşağıdakileri içerir: a) Orijinal başvuruya ilişkin atıf. b) 9 uncu maddenin üçüncü fıkrasında bahsedilen kılavuzlara
uygun olarak hazırlanan ve yeni bilgileri içeren teknik dosya. c) Teknik dosyanın, standart hale getirilmiş şekilde, yeni tam
özeti. (3) Bilimsel Komisyon kendi inisiyatifi ile veya Genel
Müdürlükten gelen bir talep üzerine, bilimsel görüşün ya da iznin bu
Yönetmelikle hala uyumlu olup olmadığını, uygulanabilir olduğunda 10 uncu
maddede yer alan hükümlere göre değerlendirebilir. Bilimsel Komisyon, gerekli
durumlarda, başvuru sahibi ile görüş alışverişinde bulunabilir. (4) Genel Müdürlük, üçüncü fıkra gereğince Bilimsel Komisyon
tarafından oluşturulan bilimsel görüşü en kısa sürede inceler ve karara
bağlanmasını sağlar. (5) Daha önce izin verilmiş olan bir maddenin kullanımı ile
ilgili değişiklik yapılması için hazırlanan mevzuat kapsamında, kullanım
koşullarındaki ve eğer varsa, söz konusu izin ile ilgili kısıtlamalardaki
gerekli değişiklikler belirlenir. Etiketleme MADDE 13 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında yer alan madde ve malzemelerin
etiketlenmesinde uyulması gereken kurallar aşağıda belirtilmiştir: a) 7 nci maddeye göre belirlenecek özel kuralların yer aldığı
ilgili mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla, hâlihazırda gıda ile temas
etmemiş madde ve malzemeler piyasaya arz edildiğinde; 1) “Gıda ile temasa uygundur” ifadesi veya “çorba kaşığı”,
“şarap şişesi” ya da “kahve makinesi için” gibi madde ve/veya
malzemenin kullanımına özgü ifadeler veya Ek-2’de yer alan sembol, 2) Gerektiğinde, güvenilir ve uygun kullanım için özel
talimatlar, 3) Üreticinin, ithalatçının, işleyenin veya piyasaya arzdan
sorumlu olan satıcının “adı veya ticaret unvanı” ve “adresi”, 4) Madde veya malzemenin izlenebilirliğinin, 15 inci maddede
belirtilen şekilde sağlanabilmesi için uygun etiketleme veya tanımlama, 5) Aktif madde ve malzemeler söz konusu olduğunda, bu madde ve
malzemeleri kullanan gıda işletmecisinin, bunları ilgili tüm mevzuata uyumlu
olarak kullanabilmesini sağlayacak şekilde, madde ve malzemelerin izin
verilen kullanımlarının ve aktif bileşen tarafından açığa çıkarılacak
maddelerin ismi ve miktarı gibi diğer gerekli bilgiler, 6) 3/8/2012 tarihli ve 28373 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzeme Üreten İşletmelerin Kayıt
İşlemleri ile İyi Üretim Uygulamalarına Dair Yönetmeliğe göre alınan işletme
kayıt numarası, beraberlerinde bulundurulur. b) Gıda ile temas etmek üzere kullanılacağı açık olan madde ve
malzemeler için (a) bendinin (1) numaralı alt bendinde yer alan bilgilerin
belirtilmesi zorunlu değildir. c) (a) bendinde yer alan bilgiler; belirgin, silinmez ve açıkça
okunabilecek şekilde olur. ç) (a) bendinin (1), (2) ve (5) numaralı alt bentlerinde yer
alan bilgilerin, Türkçe olmaması durumunda madde ve malzemelerin perakende
ticareti yasaklanır. d) Madde veya malzemelerin üzerindeki bilgiler (ç) bendi saklı
kalmak kaydıyla Türkçenin yanı sıra diğer dillerde de verilebilir. e) Perakende aşamasında (a) bendinde yer alan bilgiler; 1) Madde veya malzemelerin üzerinde veya ambalajı üzerinde veya, 2) Madde ve malzemeye ya da bunların ambalajına yapıştırılmış
etiket olarak veya, 3) Teknik sebeplerden dolayı üretim ya da pazarlama aşamalarında
etiketleme ya da baskı yapılamadığı durumlarda (a) bendinin (3) numaralı alt
bendinde yer alan bilgiler, alıcının kolayca görebileceği şekilde madde veya
malzemenin satışa sunulduğu yerde bir not olarak, bulunur. f) Perakende dışındaki pazarlama aşamalarında (a) bendinde yer
alan bilgiler; 1) Madde veya malzemenin beraberindeki dokümanlarla veya, 2) Etiketi ya da ambalajı üzerinde veya, 3) Madde ve malzemelerin üzerinde, bulunur. g) (a) bendinin (1), (2) ve (5) numaralı alt bentleri gereği
belirtilmesi gereken bilgiler sadece; 1) 5 inci maddede ve uygulanabilir olduğunda 6 ncı maddede yer
alan kurallara, 2) 7 nci maddeye göre belirlenen özel kuralları içeren mevzuata
veya eğer varsa, söz konusu madde ve malzemelere uygulanabilecek diğer
mevzuata, uygun madde ve malzemeler için kullanılır. ğ) Bu maddenin birinci fıkrasının (a) bendinin (6)
numaralı alt bendine göre belirtilmesi gereken işletme kayıt numarası; 1) “işletme kayıt no: …” ifadesi kullanılarak belirtilir. 2) Kayıt işlemine tabi olan işletmenin birden fazla işletmesi
var ise; üretimin veya ambalajlamanın yapıldığı işletmenin kayıt numarası
açık bir şekilde işaretlenmek şartıyla diğer işletmelere ait kayıt numaraları
da etikette yer alabilir. 3) İşaretlemenin yapılamadığı durumlarda, gıda ile temas eden
madde ve malzemenin üretildiği işletmenin işletme kayıt numarasıyla birlikte
uygun bir kodlama sistemi kullanılabilir. 4) İşletme kayıt numarası için etiket üzerinde başka bir yere
“İşletme Kayıt No (İKN)...” şeklinde atıfta bulunuluyorsa atıf yapılan yerde
“İKN:…” kısaltması kullanılarak işletme kayıt numarası bildirilir. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Uygunluk Beyanı, İzlenebilirlik, Koruma Tedbirleri, Numune Alma ve Analiz Metotları Uygunluk beyanı MADDE 14 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında yer alan ve 7 nci maddeye göre
belirlenen özel kurallara göre üretilmiş olan madde ve malzemelerle birlikte,
madde ve malzemelerin bu kurallara uygun olarak üretildiklerini bildiren
yazılı beyan hazırlanması zorunludur. Talep edilmesi halinde, bu uyumu
gösteren uygun tüm dokümanlar Bakanlığa beyan edilir. İzlenebilirlik MADDE 15 – (1) Kontrolün kolaylaştırılması, kusurlu ürünlerin geri
çağrılması, tüketicinin bilgilendirilmesi ve sorumluluğun belirlenmesi için
madde ve malzemelerin üretim, işleme ve dağıtımının tüm aşamalarında
izlenebilirlik sağlanır. (2) Teknolojik olarak uygulanabilirliği de göz önünde
bulundurularak işletmeciler, yürüttükleri faaliyetlerin hangi madde veya
malzemeden hangisine doğru olduğunu tanımlamaya imkân veren ve uygun olduğu
durumlarda, üretimde kullanmak üzere tedarik ettikleri ve bu Yönetmelik
kapsamında yer alan madde veya ürünlere ilişkin yerinde sistem ve prosedür
bulundurur ve Bakanlığın talep etmesi halinde bu bilgileri beyan eder. (3) Piyasaya arz edilmiş olan madde ve malzemeler, etiketleme
veya ilgili dokümantasyon veya bilgi aracılığıyla izlenebilirliklerini
sağlayacak uygun bir sistemle tanımlanabilir şekilde olur. Koruma tedbirleri MADDE 16 – (1) 7 nci maddeye göre belirlenecek özel kuralların yer aldığı
özel mevzuat hükümlerine uygun olarak üretilmiş olsa bile yeni bir bilginin
ortaya çıkması halinde veya mevcut bilginin yeniden değerlendirilmesi
sonucunda, madde veya malzemenin kullanımının insan sağlığını tehlikeye
sokacağına dair ciddi dayanaklara ulaşılması halinde 5996 sayılı Kanunun 26
ncı maddesinde yer alan ihtiyati tedbirler uygulanır. Kamu erişimi MADDE 17 – (1) İzin başvuruları, ilave dokümanlar ve bilimsel görüşler,
gizli bilgiler hariç olmak üzere, kamu erişimine sunulur. Gizlilik MADDE 18 – (1) Başvuru sahipleri, 9 uncu maddenin birinci fıkrası, 10 uncu
maddenin dördüncü fıkrası ve 12 nci maddenin ikinci fıkrası kapsamında
sunulan bilgiler arasında, rekabet koşullarını önemli ölçüde zedeleyebilecek
bilgiler varsa, bu bilgilerin gizli olarak işleme alınmasını talep edebilir.
Böyle durumlarda, doğrulanabilir gerekçeler sunulur. (2) Aşağıdaki bilgiler hiçbir durumda gizli olarak kabul
edilmez: a) Başvuru sahibinin adı ve adresi, maddenin kimyasal ismi. b) Maddenin güvenilirlik değerlendirmesi ile doğrudan ilgili
bilgiler. c) Analiz metotları. (3) Genel Müdürlük, başvuru sahipleri ile istişarede bulunduktan
sonra, hangi bilgilerin gizli olarak kalacağına karar verir ve bunu başvuru
sahiplerine bildirir. (4) Genel Müdürlük, güvenilirlik değerlendirmesi sürecinde
gizlilik işlemi istenen ve gerekçelendirilen bilgilerin gizliliğini korumak
için gerekli önlemleri alır. Ancak halk sağlığını tehdit eden veya tehdit
etmesi muhtemel olan durumlarda, kamu ile paylaşılması gereken bilgiler
gizlilik kapsamının dışındadır. (5) Başvuru sahibinin başvurusunu geri çekmesi durumunda, Genel
Müdürlük, gizlilik konusunda başvuru sahibi ile üzerinde anlaşma sağlanamayan
konulara ilişkin bilgilerin yanı sıra, araştırma ve geliştirme ile ilgili
bilgiler dâhil olmak üzere sunulan ticari ve endüstriyel bilgilerin
gizliliğini korur. Mevcut verilerin kullanımı MADDE 19 – (1) Bir başvuru sahibi tarafından 9 uncu maddenin birinci
fıkrası, 10 uncu maddenin dördüncü fıkrası ve 12 nci maddenin ikinci fıkrası
kapsamında sunulan bilgiler; a) Bilimsel Komisyonun, sonraki bir başvurudaki maddenin, saflık
derecesi ve safsızlıkları da dâhil olmak üzere, orijinal başvurudaki madde
ile aynı olduğuna karar vermesi ve, b) Sonraki başvuru sahibinin, önceki başvuru sahibi ile bu
bilgilerin kullanılabileceği konusunda anlaşmaya varması, koşuluyla sonraki başvuru sahibinin yararına kullanılabilir. Numune alma ve analiz metotları MADDE 20 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında yer alan madde ve malzemelerden numune
alınmasında ve bunların analizlerinde varsa özel mevzuatında yer alan
hükümler, hüküm bulunmaması halinde ise uluslararası kabul görmüş metotlar
uygulanır. BEŞİNCİ BÖLÜM Özel Hükümler Özel hükümler MADDE 21 – (1) Geri dönüştürülmüş plastikler gıda ile temas eden
madde ve malzeme üretiminde kullanılamaz. Ancak; a) Üretim çapakları ve kenar fireleri işletme dışına
çıkarılmadan, üretimin bir parçası olarak, iyi üretim uygulamaları
çerçevesinde ve bu Yönetmelik ile ilgili diğer mevzuatta yer alan hükümlere
uygun olarak üretilmesi koşuluyla kullanılabilir. b) Gıda ile temas etmek üzere üretilmiş polietilen
terefitalat/PET madde ve malzemelerden, iyi üretim uygulamaları çerçevesinde,
kimyasal depolimerizasyon yöntemi ile elde edilen monomerler ve/veya oligomerler
ve başlangıç maddeleri bu Yönetmelik ve ilgili diğer mevzuatta yer alan
hükümlere uygun olarak gıda ile temas eden polietilen terefitalat/PET madde
ve malzeme üretiminde kullanılabilir. (2) Gıdaya doğrudan temas etmekte olan ve piyasaya arzında gıdayı
dış etkenlerden koruyan plastik madde ve malzemeler bir kez kullanılır. Ancak
plastik esaslı su damacanaları, yapısı ve şeklinin değiştirilmemesi ve hijyen
gerekliliklerinin sağlanması koşuluyla tekrar kullanılabilir. (3) Gıda ile temas eden madde ve malzeme üretiminde domuz
kaynaklı ürünler kullanılamaz. ALTINCI BÖLÜM Çeşitli ve Son Hükümler Avrupa Birliği mevzuatına uyum MADDE 22 – (1)
Bu Yönetmelik, 27/10/2004 tarihli ve (AT) 1935/2004 sayılı Gıda
ile Temas Eden Madde ve Malzemeler Hakkında Avrupa Parlamentosu ve Konseyi
Tüzüğü dikkate alınarak Avrupa Birliği mevzuatına uyum çerçevesinde
hazırlanmıştır. İdari yaptırım MADDE 23 – (1) Bu Yönetmeliğe aykırı davrananlar hakkında 5996 sayılı
Kanunun ilgili maddelerine göre idari yaptırım uygulanır. Yürürlükten kaldırılan yönetmelik MADDE 24 – (1) 29/12/2011 tarihli ve 28157 üçüncü mükerrer
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Madde
ve Malzemeler Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır. Uyum zorunluluğu GEÇİCİ MADDE 1 – (1) İşletmeciler, bu Yönetmeliğin eki Ek-3’ün birinci fıkrasının
(c) bendinin Tablo-1’inde yer alan kurallara ve Ek-4’ün birinci fıkrasının
(ğ) bendi hükümlerine 31/12/2019 tarihine, diğer hükümlerine 31/12/2018
tarihine kadar uyum sağlamak zorundadır. (2) İşletmeciler, bu Yönetmelik hükümlerine uyum
sağlayıncaya kadar yürürlükten kaldırılan 29/12/2011 tarihli ve
28157 üçüncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda
Kodeksi Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemeler Yönetmeliği hükümlerine uyar. Yürürlük MADDE 25 – (1) Bu Yönetmeliğin; a) 8 inci maddesinin birinci, ikinci ve dördüncü fıkraları ile 9
uncu, 10 uncu, 11 inci ve 12 nci maddeleri 31/12/2019 tarihinde, b) Diğer maddeleri yayımı tarihinde, yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 26 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı
yürütür. 5 Nisan 2018 PERŞEMBE Resmî Gazete Sayı : 30382 |